Opublikowane: 2017-01-18

Praesumptio w Kodeksie Jana Pawła II z 1983 roku

KAZIMIERZ DULLAK
Prawo Kanoniczne
Dział: Rozprawy i Artykuły
https://doi.org/10.21697/pk.2016.59.3.06

Abstrakt


W języka polskiego używa się różnych synonimów na określenie łac. praesumptio. W naukach prawnych, domniemanie jest sformułowaniem interdyscyplinarnym, a więc nie jest jednoznaczne. Stąd warto prześledzić rodzaje domniemań, konteksty ich występowania w Kodeksie Kana Pawła II z 1983 roku.

Najogólniej domniemania dzieli się na faktyczne zwane też sędziowskim i prawne – które zakłada sam prawodawca. Pierwsze z nich zostaje wyprowadzane z autentycznych przesłanek. Stwarza to możliwość dotarcia do prawdy obiektywnej. Możność będzie większa, im więcej zgodnych wniosków sędzia wytoczy z różnych przesłanek. Drugie - domniemanie prawne polega na przyjęciu na podstawie przepisu prawnego, niektórych faktów za udowodnione w przypadku braku dowodów przeciwnych. Domniemanie to dzieli się na zwykłe (względne) i bezwzględne. Względne można obalić, gdy wykaże się nieautentyczność wniosku, zaś bezwzględne występuje wtedy, gdy prawodawca nie dopuszcza wprost dowodu przeciwnego, ale dowód pośredni.

Autor kodeksu posługuje się jedynie domniemaniami prawnymi zwykłymi czyli wzruszalnymi, to oznacza że można je obalić przeciwdowodem. Jeżeli chodzi o domniemania faktyczne, to w KPK-83 one nie występują. Owe domniemania wnioskuje dopiero sam sędzia podczas procesu.

Kodeks Jana Pawła II posługuje się presumpcją prawną w odniesieniu do osób, okoliczności oraz rzeczy. Z dokładnej analizy treści kodeksu wynika że najwięcej presumpcji dotyczy okoliczności, jest ich aż 13, o dwie pozycje mniej znajdziemy w grupie presumpcji dotyczących osób, zaś zaledwie trzy domniemania dotyczą rzeczy. Spośród 27 zastosowanych w kodeksie presumpcji większość (14) uplasowała się w księdze czwartej regulującej uświęcające zadania Kościoła, siedem dotyczy norm ogólnych (I księga), zaś pozostałe po jednym domniemaniu znajdziemy w księgach: III, V, VI i VII, pozostałe dwa przeanalizowane przypadki zawierają się w księdze II. Najczęściej domniemania w prawie kanonicznym występują w kanonach traktujących o małżeństwie.

 

Słowa kluczowe:

domniemanie faktyczne, domniemanie prawne, domniemanie zwykłe wzruszalne

Pobierz pliki

Zasady cytowania

DULLAK, K. (2017). Praesumptio w Kodeksie Jana Pawła II z 1983 roku. Prawo Kanoniczne, 59(3), 97–121. https://doi.org/10.21697/pk.2016.59.3.06

Cited by / Share


Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.