Filozoficzna myśl Roberta Boyle’a a stanowisko chrześcijańskiego teizmu naturalistycznego

Radosław Kazibut

doi:10.21697/spch.2015.51.4.03

Opublikowane: 2016-09-20

Tom 51 Nr 4 (2015)

Filozoficzna myśl Roberta Boyle’a a stanowisko chrześcijańskiego teizmu naturalistycznego

Radosław Kazibut

Studia Philosophiae Christianae

Dział: Artykuły naukowe

https://doi.org/10.21697/spch.2015.51.4.03

Abstrakt

Robert Boyle jest autorem oryginalnej koncepcji mediacji pomiędzy sferą religii a nauki. W artykule przedstawiono wybrane elementy myśli filozoficznej Boyle’a, które wyznaczają jego ujęcie zagadnienia relacji wiara a nauka. W literaturze przedmiotu poglądy Boyle’a kwalifikuje się często jako przykład podejścia nazywanego „koncepcją dwóch ksiąg” albo „Boga jako zapchaj dziury”. W artykule przedstawiono polemikę z tymi interpretacjami myśli Boyle’a i wskazuje się, że jego koncepcja jest bliska współczesnemu stanowisku chrześcijańskiego teizmu naturalistycznego.

Słowa kluczowe:

Robert Boyle, wiara i nauka, naturalizm, naturalizm teistyczny, natura a kunszt

Inne teksty tego samego autora

Radosław Kazibut, Filozofia przyrody w alchemii. Zarys związków , Studia Philosophiae Christianae: Tom 56 Nr 4 (2020)
Radosław Kazibut, Epistemiczny układ odniesienia praktyki badawczej nauki laboratoryjnej , Studia Philosophiae Christianae: Tom 52 Nr 4 (2016)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kazibut, R. (2016). Filozoficzna myśl Roberta Boyle’a a stanowisko chrześcijańskiego teizmu naturalistycznego. Studia Philosophiae Christianae, 51(4), 97–121. https://doi.org/10.21697/spch.2015.51.4.03

Cited by / Share

Bibliografia

Anstey P. R., The Philosophy of Robert Boyle, Routledge, London–New York 2000.
Google Scholar

Arystoteles, Fizyka, tłum. z grec. K. Leśniak, Warszawa 2010.
Google Scholar

Boyle R., The Excellency of Theology Compared with Natural Philosophy, w: The Works of the Honourable Robert Boyle, red. T. Birch, London 1772.
Google Scholar

Boyle R., About the Exellency and Grounds of the Mechanical Hypothesis, w: Selected Philosophical Papers of Robert Boyle, red. M.A. Stewart, Hackett Publishing Company Cambridge 1991, 138–154.
Google Scholar

Boyle R., The Origin of Forms and Qualities. According to the Corpuscular Philosophy, w: Selected Philosophical Papers of Robert Boyle, red. M.A. Stewart, Hackett Publishing Company, Indianapolis–Cambridge 1991, 1–96.
Google Scholar

Boyle R., Royal Society Boyle Papers, 2, fol. 89,
Google Scholar

(http://www.bbk.ac.uk/boyle/boyle_papers/boylepapers_index.htm).
Google Scholar

Boyle R., Christian Virtuoso, w: Works, red. M. Hunter, E.B. Davis, Pickering and Chatto, London 1999–2000.
Google Scholar

Boyle R., Usefulness, II, sect. 2, Some Considerations touching the Usefulness of Experimental Natural Philosophy. The Second Tome, Containing the latter Section Of the Second Part (1671), w: The Works of Robert Boyle, red. M. Hunter, E.B. Davis, Pickering and Chatto, London 1999–2000.
Google Scholar

Boyle R., [O]f the Study of the Booke of Nature, w: Letters and Papers of Robert Boyle, red. P.L. Kesaris, A microfilm project of University Publications of America, London 1990, 8.
Google Scholar

Bugajak G., Problem naturalizmu w dialogu nauki i religii, w: Globalizácia ako platforma prieniku prírodných a humanitných vied. Nové formy komunikácie, red. J. Tiňo, Wyd: Ústredie Slovenskej Krestanskej Inteligencie, Bratislava 2009, 37–53.
Google Scholar

Bylica P., Naturalizm nauk przyrodniczych a konflikt między nauką i religią, Kwartalnik Filozoficzny (2007)2, 147–159.
Google Scholar

Bylica P., Główne założenia i problemy teizmu naturalistycznego w sprawie relacji sfery nadprzyrodzonej i świata przyrodniczego, w: Biosfera. Człowiek i jego środowisko w aspekcie przyrodniczym, filozoficznym i teologicznym, red. W. Dyk, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2012, 55–95.
Google Scholar

Cook M. G G ., Divine Artifice and Natural Mechanism: Robert Boyle’s Mechanical Philosophy of Nature, w: Science in Theistic Contexts Cognitive Dimensions, red. J.H. Brooke, M.J. Osler, J.M. van der Meer, Wyd. Osiris, Chicago 2001, 133–151.
Google Scholar

Gulda S.J., Skała wieków. Nauka i religia w pełni życia, tłum. z ang. J. Bieroń, Wyd. Zysk i Ska, Poznań 2002.
Google Scholar

Heller M., Naturalizm chrześcijański, Roczniki Filozoficzne 51(2003)3, 41–58.
Google Scholar

Jodkowski K., Spór ewolucjonizmu z kreacjonizmem. Podstawowe pojęcia i poglądy, Wyd. MEGAS, Warszawa 2007.
Google Scholar

Klein U., Styles of Experimentation, w: Observation and Experiment in the Natural and Social Sciences, red. M.C. Galavotti, Boston Studies In The Philosophy Of Science, Vol. 232, Kluwer Academic Publishers, New York–Boston–Dordrecht–London–Moscow 2004, 159–186.
Google Scholar

Kołakowski L., Filozofia pozytywistyczna (Od Hume’a do Koła Wiedeńskiego), PWN, Warszawa 1966, 9–18.
Google Scholar

Lemańska A., Filozofia przyrody a nauki przyrodnicze, Wyd. ATK, Warszawa 1998.
Google Scholar

Macintosh J.J., Locke and Boyle on Miracles and God’s Existence, w: Robert Boyle Reconsidered, red. M. Hunter, Cambridge University Press, Cambridge 1994, 193–214.
Google Scholar

McMullin E., Ewolucja i stworzenie, tłum. z ang. J. Rodzeń, Kraków 1990, 42–50.
Google Scholar

Pałubicka A., Naturalizm i antynaturalizm, w: Filozofia a nauka. Zarys encyklopedyczny, red. Z. Cackowski, J. Kmita, K. Szaniawski, P.J. Smoczyński, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1987, 403–412.
Google Scholar

Shanahan T., Teleological Reasoning in Boyle’s Disquisition about Final Causes, w: Robert Boyle Reconsidered, red. M. Hunter, Cambridge University Press, Cambridge 1994, 177–192.
Google Scholar

Sargent R.M., The Diffident Naturalist. Robert Boyle and The Philosophy of Experiment, University of Chicago Press, Chicago–London 1995.
Google Scholar

Wojcik J., Robert Boyle and the Limits of Reason, Cambridge University Press, Cambridge 1997.
Google Scholar

Wilson C., Epicureanism at the Origins of Modernity, Clarendon Press, Oxford 2008.
Google Scholar

Życiński J., Bóg i ewolucja. Podstawowe pytania ewolucjonizmu chrześcijańskiego, Wyd. TN KUL, Lublin 2002.
Google Scholar