@article{Grzybowski_2020, title={Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza – krakowska szkoła prawa i polski wkład w kształtowanie się praw narodów}, url={https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/csp/article/view/6310}, DOI={10.21697/CSP.2020.24.1.18}, abstractNote={<p>Formowanie się średniowiecznych wspólnot narodowych jest podstawą politycznej i kulturowej historii Europy. Dziś zapomina się jednak, że szczególny poważny wkład w refleksję nad suwerennością narodów mieli także Polacy. Postaciami często nieznanymi w środowisku Zachodnim są średniowieczni krakowscy prawnicy i filozofowie – Stanisław ze Skarbimierza (Stanislaus de Scarbimiria – 1365-1431) i Paweł Włodkowic (Paulus Vladimiri – 1370-1435). Obaj zabrali głos w jednym z najważniejszych dla europejskiej kultury politycznej konfliktów. Spór jaki miał miejsce w XV wieku pomiędzy Polską Jagiellonów a obecnym na ziemiach Pruskich Zakonem Krzyżackim, stał się podstawą do stworzenia przez polskich prawników teorii praw człowieka i praw narodów . Stanisław ze Skarbimierza i Paweł Włodkowic – uczeni tworzący na Akademii Krakowskiej polską szkołę prawa – w swoich pismach i listach z całą stanowczością dowodzili niesprawiedliwości, krzywd i złamania podstawowych praw ludzkich, jakich dopuszczali się w tamtych czasach Krzyżacy, zarówno wobec Prusów, Jadźwingów, Litwinów, jak i Polaków . Dostrzegli to i twórczo opracowali najważniejsze problemy prawa i relacji pomiędzy ówczesnymi ludami i narodami – praw człowieka, praw narodów do samostanowienia, wojny sprawiedliwej, poszanowania własności i godności osoby. Krakowski akademik Stanisław ze Skarbimierza w swoim sławnym kazaniu <em>De bellis iustis</em> (<em>O wojnach sprawiedliwych</em>), jako jeden z pierwszych w świecie mówił z całą stanowczością, że nie wolno wywoływać nieuzasadnionej wojny, nie wolno bez słusznego powodu walczyć z człowiekiem, a walka zbrojna może być usprawiedliwiona tylko pod określonymi warunkami. Doktryna polskiej szkoły prawa międzynarodowego, której współtwórcami byli Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skarbimierza, miała i wciąż ma olbrzymie znaczenie dla zrozumienia praw człowieka i praw narodów. W ich tekstach, pracach i kazaniach widać bowiem tęsknotę do międzynarodowej sprawiedliwości, godziwej racji stanu, modelu Europy jako „rodziny wolnych i suwerennych narodów”, gdzie wspólna koegzystencja zostaje uzasadniona chrześcijańską antropologią człowieka obdarzonego przez Boga godnością i wolnością . Stąd średniowieczne prace krakowskich mistrzów powinny w Polsce budzić podziw i poczucie dumy, a w Europie zainteresowanie i twórczy namysł.</p>}, number={24}, journal={Chrześcijaństwo-Świat-Polityka}, author={Grzybowski, Jacek}, year={2020}, month={maj}, pages={25–38} }