O antropologicznej zmianie w ujęciu praw podstawowych w Unii Europejskiej

Michał Gierycz

doi:10.21697/csp.2018.22.1.06

Opublikowane: 2019-01-24

Nr 22 (2018)

O antropologicznej zmianie w ujęciu praw podstawowych w Unii Europejskiej

Michał Gierycz

Chrześcijaństwo-Świat-Polityka

Dział: Temat numeru

https://doi.org/10.21697/csp.2018.22.1.06

Abstrakt

W tekście autor podejmuje próbę zrozumienia przyczyn zmian w pojmowaniu ochrony życia ludzkiego oraz prawa do małżeństwa/rodziny w ujęciu praw podstawowych UE w stosunku do Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Autor weryfikuje tezę głoszącą, że następujące krok po kroku „przewartościowanie wartości” u swego źródła związane jest ze zmianą antropologiczną, dostrzegalną w unijnym katalogu praw
podstawowych. W artykule podzielonym na trzy części, autor dokonuje analizy wybranych postanowień Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (PDPCz) oraz Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPCz), pod kątem relacji antropologii, wartości i praw człowieka oraz prawa do życia i prawa do małżeństwa/rodziny.

W drugiej części analizie poddane zostały podstawowe regulacje aksjologiczne Karty Praw Podstawowych i Traktatu o Unii Europejskiej, w celu odsłonięcia specyficznej dla UE koncepcji antropologicznej, natomiast przedmiotem trzeciej części jest ukazanie znaczenia przyjętej w UE antropologii dla rozumienia w jej ramach prawa do życia i zawarcia małżeństwa i założenia rodziny.

Słowa kluczowe:

Prawa człowieka, małżeństwo, rodzina, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Europejska Konwencja Praw Człowieka, Karta Praw Podstawowych UE

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Gierycz, M. (2019). O antropologicznej zmianie w ujęciu praw podstawowych w Unii Europejskiej. Chrześcijaństwo-Świat-Polityka, (22), 92–117. https://doi.org/10.21697/csp.2018.22.1.06

Cited by / Share

Bibliografia

Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (2008), Homophobia and Discrimination on Grounds of Sexual Orientation in the EU Member States. Part I – Legal Analysis, Wiedeń.
Google Scholar

Aldous J., Dumon W. (1980), European Union and United Statesperspectives on family policy: summingup, w: Aldous J. ,
Google Scholar

Dumon W. (red.), The politics andprograms of family policy: United States and European perspectives, Lovain, Leuven University Press.
Google Scholar

Amerykańska Konwencja Praw Człowieka (1969), http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/inne/1969a-c1.html, 12.09.2014.
Google Scholar

Arystoteles (2008), Polityka, 1253a, tłum. Piotrowicz L., PWN, Warszawa.
Google Scholar

Balicki J. (2004), Rodzina, w: Szlachta B. (red.), Słownik społeczny, WAM, Kraków.
Google Scholar

Brague R. (2013/2014), Prawomocność tego, co ludzkie, tłum. Marulewska K., „Teologia Polityczna” nr 7 2013/2014, s. 195.
Google Scholar

Chandra A., Mosher W. D., Copen C., Sionean C. (2011), Sexual Behavior, Sexual Attraction, and Sexual Identity in the United States: Data From the 2006–2008 National
Google Scholar

Survey of Family Growth, „National Health Statistics Reports” no. 36.
Google Scholar

Chavier A.-L. (2004), Lesvaleurs de l’Uniondans la Constitutioneuropeenne, Fondation Robert Schuman, Le suplement de la Lettre no 185.
Google Scholar

Davidson A. (2012), The Immutable Laws of Mankind. The Struggle For Universal Human Rights, Dordrecht, New York, Springer.
Google Scholar

Deklaracja Praw Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20.11.2959 r. http://ms.gov.pl/Data/Files/_public/ppwd/akty_prawne/onz/deklaracja_praw_dziecka.pdf.
Google Scholar

Freeman M. (2007), Prawa człowieka, Sic!, Warszawa.
Google Scholar

Gałkowski T. (2008), Obowiązki człowieka w „Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka” oraz w społecznym nauczaniu Kościoła, „Seminare” nr 25.
Google Scholar

Grzymkowska M. (2009), Standardy bioetyczne w prawie europejskim, Wolter Kluwers, Warszawa.
Google Scholar

Hambura S., Muszyński M. (2002), W jakim języku o Bogu, „Rzeczpospolita” z 5.04.2002.
Google Scholar

Himmelfarb G. (2007), Jeden naród, dwie kultury, WAiP, Warszawa.
Google Scholar

J
Google Scholar

eżewski M. (2009), Karta Praw Podstawowych w Traktacie Reformującym Unii Europejskiej, w: Mik C., Gałka K. (red.), Prawa podstawowe w prawie i praktyce Unii Europejskiej, TNOiK, Toruń.
Google Scholar

Juros H. (2004), Problem wartości w preambule Traktatu Konstytucyjnego Unii Europejskiej, w: Karbowska K., Wnukowska A. (red.), Ustrojowo-polityczny wymiar Traktatu
Google Scholar

Konstytucyjnego Unii Europejskiej, Wyd. WSH, Pułtusk.
Google Scholar

Komisja Europejska (2013), Oświadczenie Komisji, http://ec.europa.eu/research/participants/
Google Scholar

data/ref/h2020/legal_basis/fp/h2020-eu-decl-fp_pl.pdf, dostęp 10.09.2018.
Google Scholar

Krukowski J. (1997), Godność człowieka podstawą konstytucyjnego katalogu praw i wolności jednostki, w: Wiśniewski L. (red.), Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa
Google Scholar

ochrona, Wyd. Sejmowe, Warszawa.
Google Scholar

Kuźniar R. (2004), Prawa człowieka. Prawo, instytucje, stosunki międzynarodowe, Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Mazurkiewicz P., ks. (2005), Wspólne wartości w Traktacie ustanawiających Konstytucję dla Europy, w: Mazurkiewicz P., Sowiński S. (red.), Religia – tożsamość – Europa,
Google Scholar

Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar

Mazurkiewicz P., ks. (2008), Wokół Karty Praw Podstawowych UE, „Chrześcijaństwo – Świat – Polityka” nr 3 (7).
Google Scholar

Nowicki A. M. (2017), Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Wolers Kluwer, Warszawa.
Google Scholar

Osiatyński W. (2011), Prawa człowieka i ich granice, Znak, Kraków.
Google Scholar

Parlament Europejski (2013), Sprawozdanie w sprawie postępów w dążeniu do równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – 2013 r., 28.01.2015, A8-0015/2015, http://www.
Google Scholar

europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//NONSGML+REPORT+A8-2015-
Google Scholar

+0+DOC+PDF+V0//PL, 10.09.2018.
Google Scholar

Piechowiak M. (1999), Filozofia praw człowieka, TN KUL, Lublin.
Google Scholar

Piechowiak M. (2012), Karta Praw Podstawowych a tradycyjne wartości, w: Gierycz M., Grosfeld J. (red.), Zmagania początku tysiąclecia, Łośgraf, Warszawa.
Google Scholar

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948), http://www.unesco.pl/fileadmin/user_
Google Scholar

upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf, 10.09.2018.
Google Scholar

Singer P. (2003), Etyka praktyczna, tłum. Sagan A., Książka i Wiedza, Warszawa.
Google Scholar

Speamann R. (2001), Osoby. O różnicy między czymś a kimś, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Stawrowski Z. (2014), Aksjologia i duch Konstytucji III Rzeczypospolitej, „Nowa Konfederacja” nr 37, http://www.nowakonfederacja.pl/stawrowski-aksjologia-i-duchkonstytucji-iii-rzeczypospolitej/, dostęp 12.09.2014.
Google Scholar

Szymaniak A. (2009), Podstawowe prawa jednostki i mechanizmy ich ochrony, w: Koba L., Wacławczyk W. (red.), Prawa człowieka. Wybrane zagadnienia i problemy, Wolters
Google Scholar

Kluwer, Warszawa.
Google Scholar

Trybunał Sprawiedliwości UE (2018), Wyrok Trybunału (Wielka Izba) z dnia 5.06.2018 r. w sprawie C673/16 (Relu Adrian Coman i in. przeciwko Inspectoratul General pentru
Google Scholar

Imigrări i Ministerul Afacerilor Interne), http://curia.europa.eu/juris/document/
Google Scholar

document.jsf;jsessionid=9ea7d0f130dce423eea3d0614a8caca6f1dae647abe0.
Google Scholar

e34KaxiLc3eQc40LaxqMbN4Pb3yRe0?text=& docid=202542&pageIndex=0&docla
Google Scholar

ng=PL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=347573, dostęp: 10.09.2018.
Google Scholar

Trybunał Sprawiedliwości UE (2018a), Komunikat prasowy 80/18, Luksemburg 5.06.2018.
Google Scholar

Tyszka Z. (1997), Struktura i funkcja rodziny oraz świadomość rodzinna, w: Tyszka Z., Wachowiak A., Podstawowe pojęcia i zagadnienia socjologii rodziny, Wyd. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań.
Google Scholar

Wojtyła K., kard. (1978), Antropologia encykliki «Humanae vitae», „Analecta Cracoviensa” t. X.
Google Scholar

Wyjaśnienia dotyczące Karty Praw Podstawowych (2007), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 303 z 14.12.2007.
Google Scholar

Zajadło J. (1989), Godność jednostki w aktach międzynarodowej ochrony praw człowieka, RPEiS nr 51.
Google Scholar

Zoll A. (2016), Prawa człowieka: źródła i zakres w ujęciu chrześcijańskim i w Unii Europejskiej, w: Godność – wolność – prawa człowieka, Wokół Nas, Gliwice.
Google Scholar