UWAGI DO STANOWISKA POLSKIEGO TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO W SPRAWIE DEBATY PUBLICZNEJ DOTYCZĄCEJ POSTULOWANYCH ZMIAN W ZAKRESIE PRAWNEJ DOPUSZCZALNOŚCI WYKONYWANIA ZABIEGU PRZERYWANIA CIĄŻY

Joanna Banasiuk; Błażej Kmieciak; Andrzej Lewandowicz; Aleksander Stępkowski; Olaf Szczypiński

doi:10.21697/zp.2018.18.1.10

Opublikowane: 2018-06-12

Tom 18 Nr 1 (2018)

UWAGI DO STANOWISKA POLSKIEGO TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO W SPRAWIE DEBATY PUBLICZNEJ DOTYCZĄCEJ POSTULOWANYCH ZMIAN W ZAKRESIE PRAWNEJ DOPUSZCZALNOŚCI WYKONYWANIA ZABIEGU PRZERYWANIA CIĄŻY

Joanna Banasiuk , Błażej Kmieciak , Andrzej Lewandowicz , Aleksander Stępkowski , Olaf Szczypiński

Zeszyty Prawnicze

Dział: Disputare necesse est

https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.1.10

Abstrakt

W artykule odniesiono się do argumentów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, zawierających krytykę rozwiązań prawnych proponowanych w głośnym projekcie ustawy, który był przedmiotem inicjatywy obywatelskiej „Stop Aborcji” w 2016 r. Tekst odnosi się zarówno do wątków medycznych, jak i prawnych podniesionych w Stanowisku PTG. Wskazano m.in. na przytoczone przez PTG nieaktualne dane medyczne dotyczące ryzyka zgonu kobiet w ciąży z nadciśnieniem płucnym oraz nieuwzględnienie aktualnych wytycznych European Society of Cardiology przy opisie przypadków klinicznych. Wykazano jednocześnie, że PTG całkowicie bezpodstawnie twierdziło, jakoby projekt stanowiący przedmiot inicjatywy obywatelskiej „Stop Aborcji” zabraniał stosowania diagnostyki prenatalnej w celach terapeutycznych. Jednocześnie zwrócono uwagę, że Stanowisko PTG tworzy wrażenie jakoby diagnostyka prenatalna była wyłącznie ukierunkowana na działania o charakterze terapeutycznym, odwracając uwagę od faktu, że stanowi ona często instrument współczesnej eugeniki.

W warstwie prawnej odniesiono się kompleksowo do zarzutu, jakoby regulacje projektu obywatelskiego uniemożliwiały podejmowanie skutecznych interwencji lekarskich mających na celu ratowanie zdrowia matki w ciąży. Krytyka PTG koncentrowała się na użyciu pojęcia „bezpośredniego zagrożenia życia matki”, utrzymując, jakoby wymóg „bezpośredniości” uniemożliwiał odpowiednio wczesne interwencje lekarskie w sytuacji nieuchronnego zagrożenia życia matki. Twierdzenie to zasadza się na nieuprawnionym uznaniu, że termin „bezpośredni” w odniesieniu do zagrożenia życia matki stanowiącego stan wyższej konieczności można rozumieć tak, jak termin „bezpośredni” w odniesieniu do zamachu uzasadniającego obronę konieczną. W tym pierwszym przypadku, bezpośrednie niebezpieczeństwo oznacza jego nieuchronność i nie musi oznaczać natychmiastowego zagrożenia, któremu chce się zapobiec. Tym samym, zaproponowane w projekcie rozwiązanie,
wbrew twierdzeniom PTG, nie ograniczało lekarzowi możliwości ratowania życia matki-pacjentki.

Słowa kluczowe:

ochrona życia ludzkiego w okresie prenatalnym, aborcja, diagnostyka prenatalna, stan wyższej konieczności, odpowiedzialność lekarza, obywatelski projekt ustawy „stop aborcji”.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Banasiuk, J., Kmieciak, B., Lewandowicz, A., Stępkowski, A., & Szczypiński, O. (2018). UWAGI DO STANOWISKA POLSKIEGO TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO W SPRAWIE DEBATY PUBLICZNEJ DOTYCZĄCEJ POSTULOWANYCH ZMIAN W ZAKRESIE PRAWNEJ DOPUSZCZALNOŚCI WYKONYWANIA ZABIEGU PRZERYWANIA CIĄŻY. Zeszyty Prawnicze, 18(1), 193–224. https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.1.10

Cited by / Share

Bibliografia

Bielecki M., Prawnokarne przypisanie skutku w postaci konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo – uwagi na marginesie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2004 r , sygn V KK 37/04, «Przegląd Sądowy» 54/2005, s. 119-133.
Google Scholar

Blaicher W., Häusler M., Gembruch U. et al., Feto-amniotic shunting experience of six centres, «Ultraschall in der Medizin» 26/2005, s. 134-141.
Google Scholar

Daniluk P., Komentarz do art 26, [w:] Kodeks karny Komentarz, red. R. Stefański, «Legalis».
Google Scholar

Daszkiewicz K., Uchylenie odpowiedzialności lekarza za wykonanie zabiegu leczniczego bez zgody pacjenta, «Palestra» 56.11-12/2002, s. 31-45.
Google Scholar

Faber T., Been J.V., Reiss I.K., Mackenbach J.P., Sheikh A., Smoke-free legislation and child health, «NPJ Primary Care Respiratory Medicine», 26.16067/2016, doi: 10.1038/npjpcrm.2016.67.
Google Scholar

Filar M., Odpowiedzialność karna lekarza za zaniechanie udzielenia świadczenia zdrowotnego (nieudzielenie pomocy), «Prawo i Medycyna» 3/1999, s. 33-45.
Google Scholar

Flessel M.C., Lorey F.W., The California Prenatal Screening Program: “options and choices” not “coercion and eugenics”, «Genetics in Medicine» 13/2011, s. 711-713.
Google Scholar

Galie N. et al., Wytyczne ESC/ERS dotyczące rozpoznawania i leczenia nadciśnienia płucnego w 2015 roku, «Kardiologia Polska» 73.12/2015, s. 1127-1206.
Google Scholar

Gałązka M., Odmowa przerywania ciąży a klauzula sumienia lekarza, «Studia z Prawa Wyznaniowego» 16/2013, s. 23-42.
Google Scholar

Gałązka M., Prawnokarna ochrona ludzkiego embrionu in vitro, «Prawo i Prokuratura» 5/2007, s. 23-40.
Google Scholar

Grześkowiak A., Komentarz do art 25, [w:] Kodeks karny Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2017, «Legalis».
Google Scholar

Hutchinson D., McBrien A., Howley L., Yamamoto Y. Sekar P., Motan T., Jain V. et al, First-Trimester Fetal Echocardiography: Identifcation of Cardiac Structures for Screening from 6 to 13 Weeks’ Gestational Age, «Journal of the American Society of Echocardography» 30.8/2017, s. 763-772.
Google Scholar

Iltis A.S., Prenatal screening and prenatal diagnosis: contemporary practices in light of the past, «Journal of Medical Ethics» 42.6/2016, s. 334-339.
Google Scholar

Konarska-Wrzosek V., Komentarz do art 162, [w:] Kodeks karny Komentarz, red. R. Stefański, «Legalis».
Google Scholar

Kokot R., Komentarz do art 160, [w:] Kodeks karny Komentarz, red. R. Stefański, «Legalis».
Google Scholar

Kosonoga-Zygmunt J., Obowiązek udzielenia pomocy w przypadku sprzeciwu osoby zagrożonej w świetle art. 162 Kodeksu karnego, «Zeszyty Prawnicze» 15.1/2015, s. 137-158.
Google Scholar

Małecki M., Glosa do postanowienia SN z dnia 19 stycznia 2011 r , IV KK 356/10, «Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ» 1/2012, s. 52-64.
Google Scholar

McCabe L.L., McCabe E.R., Down syndrome: coercion and eugenics, «Genetics in Medicine» 13/2011, s. 708-710.
Google Scholar

Meng M.L., Landau R., Viktorsdottir O., Banayan J., Grant T., Bateman B., Smiley R., Reitman E., Pulmonary Hypertension in Pregnancy: A Report of 49 Cases at Four Tertiary North American Sites, «Obstetrics and Gynecology» 129/2017, s. 511-520.
Google Scholar

Mirdamadi A., Gharavi H., Behjati M., Role of Meticulous Observation: Successful Pregnancy in a 30-Year-Old Woman with Severe Pulmonary Hypertension, «Tanaﬀos» 15/2016, s. 187-190.
Google Scholar

Nassali M.N., Benti T.M., Bandani-Ntsabele M., Musinguzi E., A case report of an asymptomatic late term abdominal pregnancy with a live birth at 41 weeks of gestation, «BMC Research Notes» 9.31/2016.
Google Scholar

Oskarsdottir G.N., Sigurdsson H., Gudmundsson K.G., Smoking during pregnancy: A population-based study, «Scandinavian Journal of Public Health» 45/2017, s. 10-15.
Google Scholar

Rosenzweig E.B., Abrams D., Biscotti M., Kerstein D., Drassinower D., Brodie D., Bacchetta M., Eisenmenger Syndrome and Pregnancy: Novel ECMO confguration as a Bridge to Delivery and Recovery Utilizing a Multidisciplinary Team, «American Society for Artifcial Internal Organs» 64.1/2018, s. e8-e10.
Google Scholar

Sroka T., Odpowiedzialność karna za niewłaściwe leczenie Problematyka obiektywnego przypisania skutku, «Lex».
Google Scholar

Stanowisko Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie debaty publicznej dotyczącej postulowanych zmian w zakresie prawnej dopuszczalności wykonywania zabiegu przerywania ciąży, «Ginekologia i Perinatologia Praktyczna» 3/2016, s. 91-99.
Google Scholar

Veras M.M., Oliveira Alves N., Fajersztajn L., Saldiva P., Before the first breath: prenatal exposures to air pollution and lung development, «Cell and Tissue Research» 367/2017, s. 445-455.
Google Scholar

Weiss B.M., Zemp L., Seifert B., Hess O.M., Outcome of pulmonary vascular disease in pregnancy: a systematic overview from 1978 through 1996, «Journal of the American College of Cardiology» 31/1998, s. 1650-1657.
Google Scholar

Wąsik D., Sygit B., Odpowiedzialność za narażenie pacjenta na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia a procedury anestezjologiczne, «Prokuratura Krajowa» 2/2017, s. 32-55.
Google Scholar

Wiak K., Komentarz do art 160, [w:] Kodeks karny Komentarz, red. R. Stefański, «Legalis».
Google Scholar

Zhang D., Ng V.H., Wang Z., Zhai X., Lie R.K., Eugenics and Mandatory Informed Prenatal Genetic Testing: A Unique Perspective from China, «Developing World Bioethic» 16/2016, s. 107-115.
Google Scholar

Zoll A., Komentarz do art 160, [w:] Kodeks karny Część szczególna Komentarz do art 117-277 k k , II, red. A. Zoll, Warszawa 2013, s. 413.
Google Scholar

Zoll A., Odpowiedzialność karna lekarza za niepowodzenie w leczeniu, Warszawa 1988.
Google Scholar

Zoll A., Stan wyższej konieczności jako okoliczność wyłączająca przestępność czynu w praktyce lekarskiej, «Prawo i Medycyna» 2/2005, s. 5-21.
Google Scholar

Joanna Banasiuk

j.banasiuk@uwb.edu.pl

Afiliacja:

Uniwersytet w Białymstoku

Błażej Kmieciak

Afiliacja:

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Andrzej Lewandowicz

Afiliacja:

Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji

Aleksander Stępkowski

Afiliacja:

Uniwersytet Warszawski

Olaf Szczypiński

Afiliacja:

Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris