Czy muzyka gra jeszcze pierwsze skrzypce we współczesnych koncertach? Koncert jako wydarzenie multimedialne i jako przestrzeń komunikacji kulturowej

Justyna Kusto; Dagmara Jaszewska

doi:10.21697/kmt.2023.60.05

Published: 2025-01-31

Vol. 60 (2024)

Does music still play play the first fiddle in contemporary concerts? A concert as a multimedia event and as a space for cultural communication

Justyna Kusto

, Dagmara Jaszewska

Kultura Media Teologia

Section: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/kmt.2023.60.05

Abstract

This paper presents new multimedia forms of music events, such as mapping, holograms, silent discos, virtual concerts, augmented reality concerts, and hybrid formats combining these phenomena. These types of events became popular in Poland during the pandemic when concerts shifted to online spaces, though they are already known and discussed in foreign literature on the subject. The article reviews existing research on multimedia concerts and provides examples from both the Polish and international music scenes. The paper examines the technical conditions of these innovations, but more importantly, the changes they bring to the experiences of listeners. These changes align with the phenomenon of culture aromatization, which transforms musical experiences into unique sensory events by enhancing musical and visual perception. Contemporary music audiences constantly seek new stimuli and the pleasures associated with them, and creators strive to meet their expectations. The paper also presents the results of audience opinion surveys on this new type of concert. Findings indicate that participants assess these events differently, both in terms of the sensory experiences they offer and their communicative and relational aspects. An important thread of the paper is the analysis of new technological solutions in terms of their impact on cultural (musical) communication, particularly the relationship between creators and audiences. Research shows that some listeners positively evaluate the experiences provided by such concerts and appreciate their community-building aspects, while others respond negatively. Therefore, it seems likely that both traditional live concerts and technologically advanced multimedia events will find their audiences in the future. The choice of appropriate practices and possible additional effects for organizing concerts will rest with the creators of these experiences.

Keywords:

multimedia concert, virtual concert, concert in augmented reality, visualization in music, mapping, hologram, silent disco, culture aromatization, cultural communication

Download files

pdf (Język Polski)

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

BIBLIOGRAFIA:
Google Scholar

An Nur F., Fatonah N., Palupi Y., Wenerda I., Virtual Concert As The New Lifestyle During Covid-19, “Jurnal Spektrum Komunikasi” 2022 tom 10 nr 3, s. 215–223.
Google Scholar

Armandi V., Grasso E. D. i in., Would you rather come to a tango concert in theater or in VR? Aesthetic emotions & social presence in musical experiences, either live, 2D or 3D, „Computers in Human Behavior” 2023 nr 149.
Google Scholar

Bamford J. S., Burger B., Toiviainen P., Are We Dancing to the Same Beat? Empathy and Interpersonal Synchronisation in the Silent Disco, materiały z konferencji 9th International Conference of Students of Systematic Musicology, Jyväskylä, Finland 2016.
Google Scholar

Bamford J. S., Burger B., Toiviainen P., Social bonding happens in time: Interpersonal synchronisation in the silent disco, materiały z konferencji 3rd Conference of the Australian Music & Psychology Society (AMPS) incorporating the 5th International Conference of Music and Emotion (ICME), Brisbane, Australia 2017.
Google Scholar

Barnett S., The Socialization Experience at a Silent Disco, „Illuminare: A Student Journal in Recreation, Parks and Leisure Studies” 2016 tom 14 nr 1, Bloomington, s. 35–42.
Google Scholar

Beach E., Daugaard C. i in., Preferred listening levels — a silent disco study, materiały z konferencji Proceedings of the International Symposium on Auditory and Audiological Research 2017 tom 6, s. 255–262.
Google Scholar

Bielak T., Patchwork: kulturowa cyrkulacja obiektów medialnych, Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej, Bielsko-Biała 2018.
Google Scholar

Bondt J., Breaking through the Screen-Window Metaphor Suspended disbelief in Mixed-Reality Media at Hatsune Miku’s Hologram Concerts, praca magisterska złożona na Uniwersytecie w Oslo w roku akademickim 2022/2023, https://www.duo.uio.no/handle/10852/104540 (dostęp 13.11.2024).
Google Scholar

Bouckaert L., Dyck E., Maes P-J., Onderdijk K., Concert experiences in virtual reality environments. “Virtual Reality” 2023 nr 27.
Google Scholar

Bouckaert L., Virtual Reality As New Concert Space. The experience of VR concerts illuminated from the perspective of audience and developers, praca magisterska złożona na Uniwersytecie Gent na kierunku „Historia Sztuki, Muzykologia i Sztuki Teatralne” w roku akademickim 2020/2021.
Google Scholar

Breese J. L., Fox M. A., Vaidyanathan G., Live Music Performances and the Internet of Things, „Issues in Information Systems, International Association for Computer Information Systems” 2020 tom 23 nr 3, s. 179–188.
Google Scholar

Brogni A., Caldwell D. K., Mazzanti D., Zappi V., Augmented Stage for Participatory Performances, materiały z konferencji Proceedings of the 2014 conference on New Interfaces for Musical Expression, Goldsmiths, University of London 2014.
Google Scholar

Bronwyn T., Dunbar R. I.M., Launay J., Silent disco: dancing in synchrony leads to elevated pain thresholds and social closeness, „Evol Hum Behav.” 2016 tom 37 nr 5, s. 343–349.
Google Scholar

Buczkowska K., Świergiel S., Wyjazdy na imprezy elektronicznej muzyki tanecznej formą kulturowej turystyki eventowej, „Turystyka Kulturowa” 2009 nr 5, Zielona Góra.
Google Scholar

Cachopo J. P., Callas and the Hologram: A Live Concert with a Dead Diva, „Sound Stage Screen” 2022 tom 2 nr 1, Mediolan, Włochy 2022.
Google Scholar

Chaberski M., De(kon)strukcja wirtualnej gwiazdy, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2016 nr 132, Wrocław, s. 123–125.
Google Scholar

Charron J.-P., Music Audiences 3.0: Concert-Goers’ Psychological Motivations at the Dawn of Virtual Reality, „Frontiers in Psychology” 2017 tom 8 nr 800, Çamci A., Hamilton R., Turchet L., Music in Extended Realities, „IEEE Access” 2021 tom 9, s. 15810–15832.
Google Scholar

Conner TH, Rock and Roll Will Never Die: Holograms and the Spectrality of Performance, „Spectator” 2023 nr 43, s. 52–57.
Google Scholar

Cornish T., Lucas J. F., Margolis T., To a cultural perspective of mixed reality events: a case study of event overflow in operas and concerts in mixed reality, „New Review of Hypermedia and Multimedia” 2012 tom 18 nr 4, s. 277–293.
Google Scholar

Dobda R. E., Applied and Proposed Installations with Silent Disco Headphones for Multi-Elemental Creative Expression, materiały z konferencji Proceedings of the International Conference on New Interfaces for Musical Expression, Daejeon, Republic of Korea 2013, s. 69–72.
Google Scholar

Drecolias M. S., Tupac and Beyond: The Implications of the Tupac Hologram on Copyright and the Right of Publicity and What it May Mean for the Future of Music, Law School Student Scholarship, 2014.
Google Scholar

Faulkner M. (red.), VJ: audio-visual art and VJ culture, Laurence King Publishing, Londyn 2016.
Google Scholar

Gibbons W., Grimshaw-Aagaard M. (red.), The Oxford Handbook of Video Game Music and Sound, Oxford University Press, Oxford 2024.
Google Scholar

Grekow, J., Method of transforming music into 3D figures, „Przeglad Elektrotechniczny” 2013 nr 11, Warszawa, s. 327–330.
Google Scholar

Grinspun N., Seibt B., Swarbrick D., Vuoskoski J.K., Corona Concerts: The Effect of Virtual Concert Characteristics on Social Connection and Kama Muta, „Frontiers in Psychology” 2021 tom 12.
Google Scholar

Hanninen R., Hiipakka J., Huopaniemi J., Lokki T., Pulkki V., Savioja L., Takala T., Vaananen R., Virtual concerts in virtual spaces — in real time, “The Journal of the Acoustical Society of America” 1999 tom 105 nr 2.
Google Scholar

Higgins J., Kowalska S., Szczucka E., Nowe technologie. Postępy, wyzwania, perspektywy, Center for American & European Studies Publishing Press, Poznań 2023.
Google Scholar

Hopfinger M., Nowe media w komunikacji społecznej XX wieku. Antologia, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002.
Google Scholar

Jagiełło B., Wykonawstwo muzyczne w cyberprzestrzeni. Między wirtualnością a rzeczywistością, „Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture” 2020 tom 9, Szczecin, s. 55–59.
Google Scholar

Jasiukiewicz J., Perspektywy zastosowań technologii wideo w realizacji widowisk artystycznych i rozrywkowych, w: Foresight w przedsiębiorstwach: nauka, technologia, wdrożenie, s. 123–136, w: K. Borodako (red.), Foresight w przedsiębiorstwach: nauka, technologia, wdrożenie, Instytut Zachodni, Poznań 2012.
Google Scholar

Kallen R., Macpherson C., Miles L. K., Richardson M. J., Soesanto O., Social connection on the dance floor: Movement coordination in small group silent disco leads to greater self-other overlap, „Proceedings of the Annual Meeting of the Cognitive Science Society” 2023 tom 45.
Google Scholar

Kusuma P.S.D., Children Virtual Concert in the Covid-19 Pandemic, „Journal of Music Science, Technology and Industry” 2020 tom 3 nr 2.
Google Scholar

Kwaśny B., Kazula M., Miejskie Technokultury: Detroit, Berlin, Wrocław, „Kultura – Historia – Globalizacja” 2016 nr 19, Warszawa.
Google Scholar

Lam K. Y., The Hatsune Miku Phenomenon: More Than a Virtual J‐Pop Diva, „The Journal of Popular Culture” 2016 nr 49, s. 1107–1124.
Google Scholar

Łukomska M., Sztuczny człowiek w internecie. Kim są wirtualni influencerzy?, „Studia de Cultura” 2022 tom 14 nr 2, Kraków, s. 63–75.
Google Scholar

Matthews J., Nairn A., Holographic ABBA: Examining Fan Responses to ABBA’s Virtual “Live” Concert, „Popular Music and Society” 2023 tom 46 nr 3, s. 282–303.
Google Scholar

Mirek-Rogowska A., Rączy K., Aktywność działań kulturalnych w obliczu pandemii. Nowa wirtualna rzeczywistość wybranych podmiotów sektora kulturalnego, „Studia de Cultura” 2021 nr 4, Kraków, s. 80–94.
Google Scholar

Nanu P., From body to hologram. Future thinking and ethical aspects of using body image in entertainment industry, „Annales Universitatis Apulensis. Series Philologica” 2022 nr 23, s. 213–223.
Google Scholar

Olek J., Reprezentacja zawarta w odbiciu, „Dziennikarstwo i Media” 2017 nr 8, Wrocław, s. 17–28.
Google Scholar

Pappu R., Plesniak W., Spatial interaction with haptic holograms, materiały z konferencji Proceedings IEEE International Conference on Multimedia Computing and Systems 1999 tom 1, Florence, Italy, s. 413–426.
Google Scholar

Rapior W., „Mam marzenia”. Z kuratorką i opiekunką Generatora Malta Joanną Pańczak rozmawia Waldemar Rapior, „Zarządzanie w Kulturze” 2018 tom 19 nr 4, Kraków, s. 471–479.
Google Scholar

Regiewicz A, Warońska J., Żywiołek A., Muzyka w czasach ponowoczesnych. Seria: Audiowizualne Aspekty Kultury w Ponowoczesności tom II, Częstochowa 2013.
Google Scholar

Regiewicz A., Warońska J., Widowiskowość i audiowizualność w dobie ponowoczesności. Seria: Audiowizualne Aspekty Kultury w Ponowoczesności tom I, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2012.
Google Scholar

Sherman, W.R., Craig, A.B., Understanding Virtual Reality: interface, application, and design, Second Edition, Elsevier, 2019.
Google Scholar

Sierzputowski K., Słuchając hologramu. Cielesność wirtualnych zespołów animowanych, Fundacja Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2018.
Google Scholar

Solihah F., Fans’ Satisfaction on Watching Virtual Concert During COVID–19 Pandemic, materiały z konferencji Proceedings of the 3rd Jogjakarta Communication Conference (JCC 2021), 2021
Google Scholar

Stasieńko J., Post-ludzki design twarzy — posthumanistyczne konteksty technologii obrazowania twarzy, „Przegląd Kulturoznawczy” 2020 nr 1, Kraków, s. 92–107.
Google Scholar

Stasiowska J., Pop rozebrany przez swoich zalotników — performance Double Vision jako synteza światła i dźwięku, „Estetyka i Krytyka” 2015 nr 4, Kraków, s. 55–69.
Google Scholar

Sugiera M., Nażywność, Nowe Perspektywy – Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017, s. 143–149.
Google Scholar

Vietoris A., Rock and Roll Never Dies — Will Holograms Dominate Live Performances in Rock Music in the Future? The Hologram of Deceased Singer Ronnie James Dio in the Context of Rock Authenticity, praca magisterska złożona na Uniwersytecie w Utrecht na kierunku „Muzykologia” w roku akademickim 2017/2018.
Google Scholar

Witas W., Letnie Festiwale, „Mixer – magazyn studentów Krakowskiej Akademii” 2016 nr 4, Kraków, s. 7.
Google Scholar

Zamorska M., Badania w ramach projektu badawczego Multimedialność: strategie wykorzystywania nowych mediów (elektronicznych, cyfrowych) w polskim nowym tańcu, Instytut Muzyki i Tańca w Warszawie, 01.10.2013–30.06.2014.
Google Scholar

NETOTEKA:
Google Scholar

Chaan H., 3D Mapping Grand Piano The 10th Annual Concert of Allegro Music Education Centre 2016, „Youtube” z 2.05.2016 r., https://www.youtube.com/watch?v=YV8oLBJOkUs&ab_channel=xinchaan (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Charzyński B., Co to jest Hologram 3D — podstawowe informacje o hologramach, „Scroll” z 14.07.2021 r., https://scroll.morele.net/technologia/co-to-jest-hologram-3d-podstawowe-informacje-o-hologramach/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Chidekel D., The Future of Live Events: AR, VR and Advertising, „Forbes” z 9.02.2021 r., https://www.forbes.com/sites/legalentertainment/2021/02/09/the-future-of-live-events-ar-vr-and-advertising/?sh=70d184432b65; https://arvrjourney.com/the-best-vr-events-and-concerts-planned-for-2021-5afbce6f046 (dostęp 14.07.2024).
Google Scholar

Clement K., Using Augmented Reality In Classical Music, „Art Management & Technology Laboratory” z 25.08.2021 r., https://amt-lab.org/blog/2021/8/using-augmented-reality-in-classical-music (dostęp 14.07.2024).
Google Scholar

Echo 3D, The Best VR Events and Concerts Planned for 2021, „AR VR Journey” z 11.02.2021 r., https://arvrjourney.com/the-best-vr-events-and-concerts-planned-for-2021-5afbce6f046 (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Hader J., Na czym polega video mapping 3D, „Precyzja” z 30.04.2013 r., https://www.precyzja.org/na-czym-polega-video-mapping-3d/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Kreczmer T., Co było przed Pokemon Go? Niezwykła historia gier w rozszerzonej rzeczywistości, „Gadże tomania” z 19.07.2016 r., https://gadze tomania.pl/co-bylo-przed-pokemon-go-niezwykla-historia-gier-w-rozszerzonej-rzeczywistosci,6704697978259585a> (dostęp 17.07.2024).
Google Scholar

Melnick K., Coachella Debuts Its First Interactive AR Stage, „VRScout” z 14.04.2019 r., https://vrscout.com/news/coachella-ar-interactive-stage/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Ottewill J., How hologram technology is changing the future of the music industry, „MusicTech” z 9.05.2019 r., https://www.musictech.net/features/trends/hologram-technology-future-of-music-industry/ (dostęp 5.03.2022).
Google Scholar

Pisarski M., Hatsune Miku: wirtualna wokalistka supergwiazdą w Japonii, „Komputer Świat” z 6.05.2015 r., https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/hatsune-miku-wirtualna-wokalistka-supergwiazda-w-japonii/3b0c8l9 (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Ridden P., AR app puts a virtual classical piano jam in your living room, „New Atlas” z 12.11.2020 r., https://newatlas.com/mobile-technology/ar-pianist-app-piano-guys-fur-elise/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Said-Moorhouse L., Imogen Heap’s sci-fi gloves make anyone a musician, „CNN” z 13.01.2015 r., https://edition.cnn.com/2015/01/12/technology/imogen-heap-mimu-music-gloves-blk/index.html (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Siddall J., Hedley perform quietest rock concert ever in Banff, „CBC News” z 5.11.2013 r., https://www-cbc-ca.translate.goog/news/canada/british-columbia/hedley-perform-quietest-rock-concert-ever-in-banff-1.2355696?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc (dostęp 15.0.2024).
Google Scholar

Wojtowicz F., Rekordowy koncert MATY, „Muzyka i Technologia” z 21.10.2021 r., https://muzykaitechnologia.pl/rekordowy-koncert-maty/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

A Groundbreaking Virtual Concert Performance From Madison Beer, Sony Music and Verizon Coming to TikTok, „Sony Music” z 18.03.2021 r., https://www.sonymusic.com/sonymusic/madison-beer-groundbreaking-virtual-concert-performance/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

AR Pianist - 3D Piano Concerts, „App Advice” (brak daty opubl.), https://appadvice.com/app/ar-pianist-3d-piano-concerts/1478118473 (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Derubare udowadnia, że wizualizacje to prawdziwa sztuka. Tworzy je za pomocą funkcji matematycznych, „KMag” z 6.09.2017 r., https://kmag.pl/article/derubare-udowadnia-ze-wizualizacje-to-prawdziwa-sztuka-tworzy-je-za-pomoca-funkcji-matematycznych (dostęp 5.03.2022).
Google Scholar

Fabrik Delivers 3D Listening Experience at Silent Concert for over 1000 Headphones, „Klang” (brak daty opubl.), https://www.klang.com/adulescens-silent-concert/ (dostęp 14.07.2024).
Google Scholar

Słownik Języka Polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/koncert (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Koncert Muzyki Filmowej i Epickiej (Visual Concert), „Ebilet” (brak daty opubl.), https://www.ebilet.pl/klasyka/muzyka-filmowa/visual-concert (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Viral ART Festival, „Facebook” (brak daty opubl.), https://www.facebook.com/ViralARTFestival (dostęp 14.07.2024).
Google Scholar

Pokazy Laserowe, „Fenix Art.” (brak daty opubl.), https://www.dwornik.com.pl/pokazy-laserowe/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Pokaz świateł, „Laserprofi” (brak daty opubl.), https://laserprofi.pl/pokaz-swiatel/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Silent Concert — headphone concerts, „Jazz On The Sofa” (brak daty opubl.), https://jaw-z.nl/jots-artiest/grzech-piotrowski/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Strings Pavilion Augmented Reality Experiences, „Strings Music Festival” (brak daty opubl.), https://stringsmusicfestival.com/virtual/ (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

Weiss Video Orchestra | Lab 8: El-multi, „Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie” (brak daty opubl.), https://filharmonia.szczecin.pl/wydarzenia/1033-Weiss_Video_Orchestra__Lab_8_El-multi (dostęp 15.07.2024).
Google Scholar

What is the difference between projection, projection mapping, 3d projection mapping, and video mapping?, „Lumenarius” z 2.02.2024 r., https://www.lumenarius.com/blog-full-roll-c/what-is-the-difference-between-projection-projection-mapping-3d-projection-mapping-and-video-mapping (dostęp 17.07.2024).
Google Scholar

ŹRÓDŁA DODATKOWE:
Google Scholar

Film „Ruusujen Aika”, reż. Risto Jarva, Finlandia, 1969 r.
Google Scholar