NORWIDOWSKA KONCEPCJA ORYGINALNOŚCI LITERACKIEJ W ŚWIETLE DZIEJÓW POETYKI

Marek Stanisz

doi:10.21697/cl.2016.1.12

Opublikowane: 2017-02-08

Tom 20 Nr 1 (2016)

NORWIDOWSKA KONCEPCJA ORYGINALNOŚCI LITERACKIEJ W ŚWIETLE DZIEJÓW POETYKI

Marek Stanisz

Colloquia Litteraria

Dział: SZKICE - ROZPRAWY - INTERPRETACJE

https://doi.org/10.21697/cl.2016.1.12

Abstrakt

Norwid’s concept of Literary Originality in the Light of the History of Poetics The article presents Norwid’s concept of literary originality with reference to selected terms from the European theory of poetry. Norwid’s reflections about writing function predominantly within the confines of his philosophical concepts, which were mostly inspired by the philosophy of Plato and Christian thought and were related to his vision of God, the world, man, and artist. One can discover, however, a rich set of terms coming from traditional poetics in the works of the author of Quidam. Norwid’s thinking about originality is firmly rooted in tradition and links diverse inspirations and threads in a distinctive way. As such it shows telling paradoxes by containing unequivocal objection to imitating nature and exemplary works. At the same time, it underscores Norwid’s reliance on the old masters, advocates for the freedom and authenticity of artists, and highlights the role of the form in the creative process. While not dismissing the contradictory categories of ‘obscurity’ and fragmentariness, Norwid also pays attention to the value of artistic perfection. His concepts do not form a closed system of aesthetic views. Instead, they constitute an elastic catalogue of indications whose employment requires combined work of the imagination, intellect, and emotions as well as the alertness of one’s conscience and spiritual energy. Norwid believed that the primary duty of art was expressing the truth about the world.

Słowa kluczowe:

Cyprian Norwid, oryginalność, tradycja literacka,

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Stanisz, M. (2017). NORWIDOWSKA KONCEPCJA ORYGINALNOŚCI LITERACKIEJ W ŚWIETLE DZIEJÓW POETYKI. Colloquia Litteraria, 20(1), 175–194. https://doi.org/10.21697/cl.2016.1.12

Cited by / Share

Bibliografia

Marek Stanisz, Uniwersum arcydzieł. Dyskurs krytycznoliteracki w listach norwida, „Studia Norwidiana” 2014, nr 32.
Google Scholar

Paulina Abriszewska, Literacka hermeneutyka Cypriana Norwida, Lublin 2011.
Google Scholar

Piotr Chlebowski, Romantyczna silva rerum. o norwidowym «Albumie Orbis», Lublin 2009.
Google Scholar

Genologia Cypriana norwida, pod red. Adeli Kuik-Kalinowskiej, Słupsk 2005.
Google Scholar

Magdalena Woźniewska-Działak, Poematy narracyjne Cypriana Norwida. Konteksty literacko-kulturalne, estetyka, myśl, Kraków 2014.
Google Scholar

Elżbieta Feliksiak, Poezja i myśl. Studia o Norwidzie, Lublin 2001.
Google Scholar

Elżbieta Sarnowska-Temeriusz, Przeszłość poetyki. od Platona do Giambattisty Vica, Warszawa 1995.
Google Scholar

Marek Stanisz, Wczesnoromantyczne spory o poezję, Kraków 1998.
Google Scholar

Magdalena Bąk, «Mimesis» romantyczna – teoria i praktyka w Polsce, w: Romantyzm i nowoczesność, red. Michał Kuziak, Kraków 2009.
Google Scholar

Meyer Howard Abrams, zwierciadło i lampa. Romantyczna teoria poezji a tradycja krytycznoliteracka, tłum. Maria Bożenna Fedewicz, Gdańsk 2003.
Google Scholar

Thomas Stearns Eliot, Tradycja i talent indywidualny, w: tegoż, Kto to jest klasyk i inne eseje, tłum. Magdalena Heydel, Maria Niemojowska, Helena Pręczkowska, Maciej Żurowski, Kraków 1998.
Google Scholar

Andrzej Kaliszewski, nostalgia stylu. neoklasycyzm liryki polskiej XX wieku w krytyce, badaniach i poetykach immanentnych (w kontekście tradycji poetologicznej klasycyzmu), Kraków 2007.
Google Scholar

Marek Stanisz, «Klasyczność» i klasycy w literaturze polskiej XIX wieku. Przegląd stanowisk badawczych, w: Klasycyzm. Estetyka – doktryna literacka – antropologia, red. nauk. tomu Katarzyna Meller, Warszawa 2009.
Google Scholar

Renata Gadamska-Serafin, Poetyka – estetyka – metafizyka, „Tematy i Konteksty” 2013, nr 3 (8).
Google Scholar

Barbara Skarga, Dreszcz granicy, w: tejże, Człowiek to nie jest piękne zwierzę, Kraków 2007.
Google Scholar

Marek Stanisz

colloquialitteraria@uksw.edu.pl

Afiliacja:

URz Polska

Biogram

Marek Stanisz (Uniwersytet Rzeszowski) – dr hab. prof. URz. Autor książek: Wczesnoromantyczne spory o poezję (Kraków 1998), Przedmowy romantyków. Kreacje autorskie, idee programowe, gry z czytelnikiem (Kraków 2007). Współredaktor tomów zbiorowych, m.in.: Adam Mickiewicz. Dwa wieki kultury polskiej (Rzeszów 2007), Między biografią, literaturą i legendą (Rzeszów 2010), Stolice i prowincje kultury. Księga Jubileuszowa ofiarowana Profesor Alinie Kowalczykowej (Warszawa 2012), Filozofia w literaturze. Literatura w filozofii (Rzeszów 2013). Publikował w „Zeszytach Szkolnych”, „Świecie Tekstów”, „Colloquiach Litterariach”, „Tekstach Drugich”, „Studiach Norwidianach”, „Kwartalniku Edukacyjnym” oraz pracach zbiorowych. Redaktor naczelny czasopisma literaturoznawczego „Tematy i Konteksty”.