The requirement of the state. About the legacy of Ernst-Wolfgang Böckenförde

Peter Schallenberg

doi:10.21697/CSP.2021.25.1.07

Opublikowane: 2021-08-27

Nr 25 (2021)

The requirement of the state. About the legacy of Ernst-Wolfgang Böckenförde

Peter Schallenberg

Chrześcijaństwo-Świat-Polityka

Dział: Temat numeru

https://doi.org/10.21697/CSP.2021.25.1.07

Abstrakt

W tekście autor pokazuje, jak prawo naturalne wywodzi się z fundamentalnego nauczania chrześcijańskiego o człowieku i jego relacji z Bogiem. W pierwszym szczegółowym toku myślowym wyjaśnia, przede wszystkim w odniesieniu do myśli Augustyna, że chociaż ludzie mają w sobie również zdolność i tęsknotę za dobrem, to z natury skłaniają się do wybierania nie dobra, ale tego, co jest dla nich przyjemne. Dlatego też z chrześcijańskiego punktu widzenia porządek państwowy jest usprawiedliwiony z jednej strony po to, aby chronić ludzi przed ich destrukcyjnymi potencjałami, a z drugiej strony wzmacniać wychowanie ku dobru, aby ludzie mogli korzystać z ich wolności dla dobra, a nie dla tego, co jest dla nich tylko przyjemne. W drugim kroku odnosi to z jednej strony do ustanowienia Unii Europejskiej i związanego z nią kanonu wartości, a z drugiej - w związku z tym - do katolickiej nauki społecznej i chrześcijańskiego humanizmu lub personalizmu. Następnie podsumowuje, skupiając się na wielkim niemieckim teoretyku państwa Ernst-Wolfgangu Böckenförde, który pod wpływem katolickiej nauki społecznej i chrześcijańskiego humanizmu sprawił, że rozważania rozwinięte w tekście były owocne dla myślenia o prawie i państwowości we współczesnych demokracjach.

Słowa kluczowe:

prawo naturalne, humanizm chrześcijański, Augustyn, Unia Europejska, Ernst-Wolfgang Böckenförde, Ritter-School

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Schallenberg, P. (2021). The requirement of the state. About the legacy of Ernst-Wolfgang Böckenförde. Chrześcijaństwo-Świat-Polityka, (25). https://doi.org/10.21697/CSP.2021.25.1.07

Cited by / Share

Bibliografia

Arendt H. (2006), Eichmann in Jerusalem. A Report on the Banality of Evil, New York.
Becker M. (2006), Praxis / Poiesis, in: Wils J-P., Hübenthal C. (ed.), Lexikon der Ethik, Paderborn.
Böckenförde E-W. (1991), Die Entstehung des Staates als Vorgang der Säkularisation, in: Recht, Staat, Freiheit. Studien zur Rechtsphilosophie, Staatstheorie und Verfassungsgeschichte, Frankfurt/Main.
Böckenförde E-W. (2017), Constitutional and Political Theory. Selected Writings, Oxford University Press, Oxford.
Böckenförde E-W., Ritter J., Collegium philosophicum, Basel.
Demmer K. (2008), Gott denken – sittlich handeln, Fribourg.
Dreier H. (2019), Staat ohne Gott. Religion in der säkularen Moderne, München.
Dziedzic J. (2015), Die Religiosität und die Bildung von moralischen Haltungen in Europa nach der Wende, [in:] Van Reeth J. and others (ed.), Secularisation & Europe.
Fontana S. (2018), La Sapienza dei Medievali. La filosofia cristiana da San Paolo a Guglielmo di Occam, Verona.
Forsthoff E. (1967), Säkularisation und Utopie. Erbracher Studien. Ernst Forsthoff zum 65. Geburtstag, Stuttgart.
Fromm E. (1980), Ihr werdet sein wie Gott. Eine radikale Interpretation des Alten Testaments und seiner Tradition, Hamburg.
Görres A. (1991), Psychologische Bemerkungen über die Erbsünde und ihre Folgen, [in:] Schönborn C. (ed.), Zur kirchlichen Erbsündenlehre, Freiburg/Br.
John Paul II (1991), Encyclical Centesimus annus, http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_01051991_centesimus-annus.html, 03.06.2020.
Journet C. (1962), Le Mal. Essai théologique, Bruges.
Lewis C. S. (1943), The Abolition of Man, Oxford University Press, Oxford.
Lewis C. S. (2009), The Great Divorce, London.
Löwenstein zu C. (2018), Christliche werte im Bürgerlichen Recht, Duncker & Humblot, Berlin.
Martelet G. (1986), La Flaute originelle, la souffrance et la mort, Paris.
Mathewes C. (2010), The Republic of Grace. Augustinian Thoughts for Dark Times, Grand Rapids/Mich. Eerdmans.
Pagels E. (1991), Adam, Eva und die Schlange. Eine Theologie der Sünde, Hamburg.
Pavelka J. (2015), Bürger und Christ. Politische Ethik und christliches Menschenbild bei Ernst-Wolfgang Böckenförde, Academic Press Fribourg, Fribourg.
Plato (1994), Gorgias, Oxford / New York.
Pontifical Council Iustitia et Pax (2004), Compendium of Social Teaching of the Church, http://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_councils/justpeace/documents/rc_pc_justpeace_doc_20060526_compendio-dott-soc_en.html, 03.06.2020.
Rindermann H. (2019), Cognitive Capitalism: Human Capital and Well-being of Nations, Cambridge University Press, Cambridge.
Siedentop L. (2014), Inventing the Individual. The Origins of Western Liberalism, Harvard University Press, Harvard.
Stein T. (2007), Himmlische Quellen und irdisches Recht. Religiöse Voraussetzungen des freiheitlichen Verfassungsstaates, Campus Verlag Frankfurt/Main.
Wight J. B. (2015), Ethics in Economics. An Introduction to Moral Frameworks, Stanford University Press, Stanford.
Wouters J. (2017), The Place of Religion and Churches in the European Union, [in:] Van Reeth J., Pottier B., Slawinski H., De Rycke F. (ed.), Secularisation & Europe, ’s-Hertogenbosch, Kraków. Google Scholar