Początki edukacji dziennikarskiej kobiecym okiem. Wspomnienia Wandy Rostworowskiej

Elżbieta Pawlak-Hejno

doi:10.21697/kmt.2024.59.06

Opublikowane: 2024-11-13

Tom 59 (2024)

Początki edukacji dziennikarskiej kobiecym okiem. Wspomnienia Wandy Rostworowskiej

Elżbieta Pawlak-Hejno

Kultura-Media-Teologia

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/kmt.2024.59.06

Abstrakt

Fundamentem badań medioznawczych jest dziennikarstwo, którego status i profesjonalne standardy stanowią przedmiot dyskusji zarówno reprezentantów profesji, badaczy, jak i opinii publicznej, a debata nad kondycją dziennikarstwa, trwa od momentu jego powstania i ewoluuje wraz z rozwojem mediów. Przed I wojną światową na ziemiach polskich, gdy rynek prasowy był już rozwinięty i zróżnicowany, pojawiały się postulaty formalnego kształcenia dziennikarzy, których wpływ na kształtowanie opinii publicznej był już wtedy nie do podważenia. W 1917 roku kobiety mogły rozpocząć naukę na pierwszych studiach dziennikarskich na równi z mężczyznami, ale ich droga do profesji dziennikarskiej była o wiele trudniejsza, chociażby przez ograniczony dostęp do edukacji oraz miejsc pracy. Cel niniejszego artykułu stanowi analiza treści wspomnień pierwszej studentki dziennikarstwa Wandy Kuszell (Rostworowskiej), zachowanych w Archiwum Biblioteki Narodowej w Warszawie osadzona w kontekście rozwoju profesji dziennikarskiej oraz roli edukacji w kształtowaniu kultury medialnej.

Słowa kluczowe:

dziennikarstwo, edukacja dziennikarska, studia dziennikarskie, herstoria, pionierki dziennikarstwa polskiego, Women's studies

Pobierz pliki

pdf

Cited by / Share

Bibliografia

Bujwidowa K., Wykształcenie kobiet, w: Głos kobiet w kwestii kobiecej, przedm. K. Bujwidowa, Kraków 1903.
Google Scholar

Czajkowska M., Stanisław Teofil Jarkowski, „Prasa Współczesna i Dawna” 1958 z. 4.
Google Scholar

Dąbrowska J., Kobieta aktywna zawodowo w XIX wieku na przykładzie Klementyny z Tańskich Hoffmanowej, w: E. Kryńska (red.), Ideały wychowania i wzory osobowe narodu polskiego w XIX i XX wieku, Białystok 2006, t. 1.
Google Scholar

Drąg K., Lwowskie korzenie polskiego dziennikarstwa. Studia nad profesjonalizacją zawodu na przełomie wieków (1848-1914), Kraków 2021.
Google Scholar

F. Seminarium dziennikarskie. Sztuka robienia mankietu, „Świat” 1917 nr 46, s. 4.
Google Scholar

Galicka A., Rozwój badań nad historią prasy w Polsce, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1962 t. 1.
Google Scholar

Hofman I., Kepa-Figura D., Pataj M., Wstęp, w: I. Hofman, D. Kępa-Figura, M. Pataj (red.), Współczesne media. Dziennikarstwo jakościowe, Lublin 2023.
Google Scholar

Hulewicz J., Sprawa wyższego wykształcenia kobiet w Polsce w wieku XIX, Kraków 1939, s. 21.
Google Scholar

Jarosz B., Język zawodowy polskich dziennikarzy prasowych XIX-XXI wiek, Lublin 2023.
Google Scholar

J. [astrzębska] N., Kobiety w dziennikarstwie, „Bluszcz” 1907 nr 6.
Google Scholar

Kafel M., Ekonomiczne oblicze zawodu dziennikarskiego w Polsce, Kraków 1945.
Google Scholar

Kaprys [Władysław Rabski], O czem mówią? Szkoła dziennikarska, „Kurier Warszawski” 1903 nr 163, s. 6.
Google Scholar

Kasa Literacka. Warszawska Kasa Przezorności i Pomocy dla Literatów i Dziennikarzy 1899-1929, opracował Jan Czempiński, Warszawa 1929.
Google Scholar

Klemensiewiczowa J., Przebojem ku wiedzy, Wrocław-Warszawa-Kraków 1961.
Google Scholar

Kolasa W. M., Historiografia prasy polskiej (do 1918 roku). Naukometryczna analiza dyscypliny (1945-2009), Kraków 2013.
Google Scholar

Kormanowa Ż., Natalia Gąsiorowska, „Polska Akademia Nauk. Nauka Polska” 1956 rok IV nr 4.
Google Scholar

Korotyński H., Początki w „Życiu Warszawy”. (Fragmenty wspomnień), „Kronika Warszawy” 1984 nr 4/60.
Google Scholar

Kosiakiewicz W., Szkoła dziennikarska, Warszawa 1917.
Google Scholar

Maj E., Dziennikarki prasy dla kobiet w Polsce 1918-1939, Lublin 2020.
Google Scholar

Nałęcz D., Zawód dziennikarza w Polsce 1918-1939, Warszawa-Łódź 1982.
Google Scholar

Niewęgłowska A., „… kobiety zapewne mniej potrzebują posiadać umiejętności niż mężczyźni, nauki nie celem ale ozdobą być powinny…” Poglądy na temat kształcenia kobiet na ziemiach polskich w XIX stuleciu. Zarys problemu, w: S. Wierzchosławski (red.), Modernizacja – Polskość – Trwanie. Społeczne, kulturowe i polityczne aspekty aktywności Polaków na przełomie XIX i XX wieku, Toruń 2015.
Google Scholar

[Papiery Wandy Rostworowskiej z domu Kuszell], Biblioteka Narodowa Magazyn Rękopisów (Rps. akc. 13077).
Google Scholar

Pawlus T., Kultura popularna, a kultura medialna – wybrane problemy teorii rzeczywistości, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy. Nauki Społeczne” 2015 nr 2.
Google Scholar

Puchalska M., Wincenty Kosiakiewicz 1863-1918, Warszawa 1971.
Google Scholar

Sokół Z., Lwowskie dziennikarki, redaktorki i wydawczynie (w latach 1783-1918), w: H. Kostęka (red.), Kraków Lwów książki – czasopisma – biblioteki, Kraków 2006 t. VIII, s. 340-353.
Google Scholar

Sztokfisz M., Caryca polskiej mody, święci i grzesznicy, Warszawa 2015.
Google Scholar

Taczkowska J., Zawód dziennikarza w Polsce. Między misją a posłannictwem, Bydgoszcz. 2012.
Google Scholar

Toczek A., Towarzystwo Dziennikarzy Polskich we Lwowie (1893-1918), w: J. Jarowiecki (red.), Kraków - Lwów : książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, t. 6, cz. 2, Kraków 2003.
Google Scholar

Walewska C. , Ruch kobiecy w Polsce część 1, Warszawa 1909.
Google Scholar

Wasowski J., Kto może być dziennikarzem?, Warszawa 1939.
Google Scholar

Waszczuk E., „Życie Warszawy” pismo codzienne – istnieje od 1944 roku, Warszawa 1978.
Google Scholar

Wrońska M., Kultura medialna w kontekście edukacyjnym, w: D. Hejwosz (red.), Kultura popularna – tożsamość – edukacja, W. Jakubowski, Kraków 2010.
Google Scholar

Wrońska M., Przestrzeń medialna atrakcyjnym pozaszkolnym środowiskiem funkcjonowania adolescentów, „Edukacja-Technika-Informatyka” 2015 nr 3 (13).
Google Scholar

Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie. Rzut oka na dwudziestolecie uczelni 1917-1937, Warszawa 1938.
Google Scholar

Zawiszewska A., Emancypacja kobiet w publicystyce Pauliny Kuczalskiej-Reinschmit na łamach „Przeglądu Tygodniowego” w latach 1893-1895, w: A. Janicka, C. Fournier Kiss, B. Olech (red.), Przemiany dyskursu emancypacyjnego kobiet, Białystok 2019.
Google Scholar

Żmijewska E., Kobiety w dziennikarstwie, „Bluszcz” 1907, nr 50-52.
Google Scholar