Ontyczne podstawy pokoju w ujęciu papieża Benedykta XVI

Marek Tatar

doi:10.21697/wsp.2022.1.01

Published: 2023-12-28

Vol. 55 No. 1 (2022)

Ontyczne podstawy pokoju w ujęciu papieża Benedykta XVI

Marek Tatar

Warszawskie Studia Pastoralne

Section: Artykuły

https://doi.org/10.21697/wsp.2022.1.01

Abstract

Peace is one of the fundamental values of humanity’s life and the foundation building of every civilisation. An analysis of history leads to the conclusion that it is impossible to speak of a time or period of absolute peace. A definition claiming that peace is the absence of war and violence is also incomplete. It is therefore worth asking ourselves about the essence and nature of peace and the reality of its occurrence. Pessimistic and nihilistic options point to its utopianism and impossibility. Turning to the teaching of the eminent 20th/21st century theologian Pope Benedict XVI, we find a coherent conception of the pursuit of peace on the foundations of truth, love, justice, freedom and reconciliation. The Pope points out that these values are rooted in human nature. This makes the discussion on peace multidimensional and cannot be confined within a narrow confessionalism.

Keywords:

Benedict XVI, onticity of man, personalism, peace, spirituality, development of civilization

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Tatar, M. (2023). Ontyczne podstawy pokoju w ujęciu papieża Benedykta XVI. Warszawskie Studia Pastoralne, 55(1), 7–46. https://doi.org/10.21697/wsp.2022.1.01

Cited by / Share

References

Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est, Watykan 2005.
Google Scholar

Benedykt XVI, Encyklika Spe salvi, Watykan 2007.
Google Scholar

Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate, Watykan 2009.
Google Scholar

Benedykt XVI, Encyklika Lumen fidei, Watykan 2013.
Google Scholar

Benedykt XVI, Adhortacja Verbum Domini, Watykan 2010.
Google Scholar

Benedykt XVI, Adhortacja Africae munus, Quidag–Benin, Watykan 2011.
Google Scholar

Benedykt XVI, Adhortacja Ecclesia in Medio Oriente, Liban–Bejrut 2012.
Google Scholar

Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2006 Pokój w prawdzie, Watykan 8.12.2005.
Google Scholar

Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2007 Osoba ludzka sercem pokoju, Watykan 8.12.2006. Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2008, Rzym 8.12.2007.
Google Scholar

Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2009 Zwalczanie ubóstwa drogą do pokoju, Watykan 8.12.2008. Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2010, Watykan 8.12.2009.
Google Scholar

Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 20011 Wolność religijna drogą do pokoju, Watykan 8.12.2010.
Google Scholar

Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2012 Wychowanie młodzieży do sprawiedliwości i pokoju, Watykan 8.12. 2011.
Google Scholar

Benedykt XVI, Orędzie Ojca Świętego Benedykta XVI na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2013 „Błogosławieni pokój czyniący”, Watykan 8.12. 2012.
Google Scholar

Bachanek G., Rozumienie pokoju i dróg jego urzeczywistniania w myśli Josepha Ratzingera, „Studia Pelplińskie” 2017, s. 27–39.
Google Scholar

De Chardin T., Człowiek, t. 1, tłum. M. Tazbir, Warszawa 1984.
Google Scholar

Dwyer J.A., Peace, w: The New Dictionary of Theology, (ed.) J.A. Komonchak, M. Collins, D.A. Lane, Dublin 1987.
Google Scholar

Galtung J., Theories of peace. A Synthetic Approach to Peace Thinking, Oslo 1967.
Google Scholar

Garrigou-Lagrange R., Trzy okresy życia wewnętrznego, tłum. T. Landy, Niepokalanów 1998.
Google Scholar

Granat W., Personalizm, Lublin 1982.
Google Scholar

Homerski J., Idea pokoju w Starym Testamencie, w: Teologia pokoju, (red.) S.C. Napiórkowski, Niepokalanów 1988, s. 13–24.
Google Scholar

Jagodziński M., Eklezjalne kształty komunii, Radom 2012.
Google Scholar

Jan Pawel II, List Novo Millenio Ineunte, Watykan 2001.
Google Scholar

Jan Paweł II, Adhortacja Familiaris consortio, Watykan 1981.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, Watykan 1979.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis, Watykan 1987.
Google Scholar

Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint, Watykan 1995.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1982 r. Pokój – dar Boga powie- rzony ludziom, w: Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. IV, Kraków 2007, s. 691–699.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na XIV Światowy Dzień Pokoju 1981 r. Chcesz służyć sprawie pokoju – szanuj wolność, w: Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. IV, Kraków 2007, s. 684–690.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na XV Światowy Dzień Pokoju 1983 r. Dialog na rzecz pokoju wyzwaniem dla naszych czasów, w: Dzieła, dz. cyt., s. 700–707.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na XXII Światowy Dzień Pokoju 1989 r. Poszanowanie mniejszości warunkiem pokoju, w: Dzieła, dz. cyt., s. 745–750.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na XXXI Światowy Dzień Pokoju 1998 r. Sprawiedli- wość każdego człowieka źródłem pokoju dla wszystkich, w: Dzieła, dz. cyt., s. 800–806.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na XXXVI Światowy Dzień Pokoju. 2003 r. Encyklika «Pacem in terris» nieustannie zobowiązuje, w: Dzieła, dz. cyt., s. 840–846. Jan Paweł II, Orędzie na XXXVII Światowy Dzień Pokoju 2004 r. Zawsze aktualne zadanie: wychowywać do pokoju, w: Dzieła, dz. cyt., s. 847–853.
Google Scholar

Jan XXIII, Encyklika Pacem in terris, Watykan 1963.
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Google Scholar

Kelleher C.M., Epstein R.A., The Challenge of Peace and Stability in the New International Order, w: Peacemaking. Moral and Policy Challenges for a New World, (ed.) G.F. Power, D. Christiansen, R.T. Hennemeyer, Washington 1994, s. 239–265.
Google Scholar

Kondziela J., Badania nad pokojem. Teoria i jej zastosowanie, Warszawa 1974.
Google Scholar

Koral J., Koncepcja pokoju w orędziach Jana Pawła II, „Resovia Sacra Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej” 13 (2006), s. 195–206.
Google Scholar

Kowalczyk S., Zarys filozofii człowieka, Sandomierz 1990.
Google Scholar

Merton T., Pokój w erze postchrześcijańskiej, tłum. E. Kopocz, Kraków 2006.
Google Scholar

Nowak A.J., Osoba fakt i tajemnica, Rzeszów 2010.
Google Scholar

Pogoda-Kołodziejak A., Rola Kościoła w europejskim kryzysie pokoju według Josepha Ratzingera, „Collectanea Theologica” 88 (2018) nr 2, s. 81–92. Ratzinger J., Bóg wiary i Bóg filozofów, Opera omnia, t. 3/1, tłum. J. Marecki, red. K. Góźdź, M. Górecka, Lublin 2021.
Google Scholar

Ratzinger J., Kościół – znak wśród narodów, Opera omnia VIII/2, tłum. W. Szymona, Lublin 2013.
Google Scholar

Ratzinger J., Kościół pielgrzymująca wspólnota wiary, tłum. W. Szymona, Kraków 2002.
Google Scholar

Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współ- czesnym Gaudium et spes, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 2012, s. 526–606.
Google Scholar

Sobór Watykański II, Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 2012, s. 193–208.
Google Scholar

Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei verbum, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, Poznań 2012, s. 350–362.
Google Scholar

Sozańska E., Rodzina jako środowisko wychowania w wartościach, „Łódzkie Studia Teologiczne” 23 (2014) 3, s. 39–51.
Google Scholar

Swartley W.M., Covenant of peace, Cambridge 2006.
Google Scholar

Szewc E., Pokój Chrystusa, w: Teologia pokoju, red. S.C. Napiórkowski, Niepokalanów 1988, s. 25–68.
Google Scholar

Ślipko T., Zarys etyki szczegółowej, t. 2, Kraków 1982.
Google Scholar

Św. Tomasz z Akwinu, Summa Theologiae, tłum. P. Bełch, Londyn 1962–1986.
Google Scholar

Tatar M., Duchowość pokoju w teologii Kardynała Basila Hume’a, Warszawa 2013.
Google Scholar

Tatar M., Elementy duchowości ekumenicznej, Pelplin 2018.
Google Scholar

Tatar M., Świętość ontyczna i struktura człowieka jako antropologiczne podstawy duchowości chrześcijańskiej, „Scripturae Lumen” 6 (2014), s. 449–468.
Google Scholar

Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, red. T. Styczeń, W. Chudy, J.W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin 1994. Zgromadzenie Ogólne ONZ Rezolucja 217/III 10.12.1948 Paryż, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, https://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf, (dostęp 1.03.2023).
Google Scholar

Marek Tatar

https://orcid.org/0000-0002-7161-8196

Affiliation:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

prezbiter diecezji radomskiej; prof. dr hab.; Prodziekan WT UKSW ds. Współpracy Międzynarodowej i Studiów Niestacjonarnych; Kierownik Katedry Mistyki Chrześcijańskiej UKSW; Lierownik Podyplo- mowych Studiów Kierownictwa Duchowego UKSW; Krajowy Duszpasterz Powołań przy Konferencji Episkopatu Polski; konsultant Komisji ds. Ducho- wieństwa Konferencji Episkopatu Polski; autor wielu publikacji i wystąpień z zakresu duchowości chrześcijańskiej w Polsce i poza jej granicami; prze- strzenie badawcze: duchowość chrześcijańska, mistyka, duchowość ontyczna, duchowość ekumeniczna.