Decision against Abortion in an Ancient Greek Novel (Chariton, Callirhoe 2.8–11)

Michał Wojciechowski

doi:10.21697/ct.2023.93.3.02

Opublikowane: 2023-08-28

Tom 93 Nr 3 (2023)

Decision against Abortion in an Ancient Greek Novel (Chariton, Callirhoe 2.8–11)

Michał Wojciechowski

Collectanea Theologica

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ct.2023.93.3.02

Abstrakt

Artykuł najpierw szkicuje postawy wobec aborcji w greckim świecie pogańskim. Na tym tle przedstawiony zostaje wyjątkowy fragment z Kallirhoe, powieści greckiej z I wieku po Chr. Jest to najdłuższy tekst antyczny na ten temat i jedyny, który przedstawia opinie kobiet (a może jest też kobiecego autorstwa). Są to mianowicie Kallirhoe, sprzedana do niewoli, i Plangona, inna niewolnica. Artykuł zawiera przekład Kallirhoe 2,8–11 i omawia jego przesłanie. Powieść przytacza pewne usprawiedliwienia aborcji (nieszczęśliwy los przyszłego niewolnika oraz jego matki; uniknięcie niechcianego małżeństwa), ale mówi o dziecku, a nie o płodzie. Ostatecznie bohaterka opisuje aborcję jako nieprawe i bezbożne dzieciobójstwo oraz stwierdza, że zarówno dziecko, jak jego ojciec zagłosowaliby za życiem. Życie dziecka jest ważniejsze od osobistej cnoty sophrosyne.

Słowa kluczowe:

Chariton, Kallirhoe, aborcja w starożytności, kobiety w starożytności, krytyka aborcji, embrion ludzki, sophrosyne

Inne teksty tego samego autora

Michał Wojciechowski, Dzieje Księgi Barucha , Collectanea Theologica: Tom 85 Nr 1 (2015)
Michał Wojciechowski, Tło starożytne 1 Kor 5,1 , Collectanea Theologica: Tom 94 Nr 3 (2024)

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Wojciechowski, M. (2023). Decision against Abortion in an Ancient Greek Novel (Chariton, Callirhoe 2.8–11). Collectanea Theologica, 93(3), 33–50. https://doi.org/10.21697/ct.2023.93.3.02

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Chariton Aphrodisiensis, Callirhoe (Loeb Classical Library 481; Cambridge, MA – London: Harvard UP 1995). DOI: https://doi.org/10.4159/DLCL.chariton-callirhoe.1995
Google Scholar

Chariton Aphrodisiensis, De Callirhoe narrationes amatoriae (Monachii et Lipsiae: Teubner 2004). DOI: https://doi.org/10.1515/9783110957327
Google Scholar

Chariton Aphrodisiensis, Chairéas et Callirhoé (Paris: Belles Lettres 1979).
Google Scholar

Chariton Aphrodisiensis, “Historia Chajreasza i Kallirroe. I. Księga pierwsza. II. Księga druga,” Meander 51/11–12 (1996) 481–495; 56/5–6 (2001) 362–374.
Google Scholar

Chariton Aphrodisiensis, Kallirhoe: Griechisch und deutsch (Darmstadt: WBG 2006).
Google Scholar

Plutarch, Lives (Cambridge, MA – London: Harvard UP / Heinemann 1914) I.
Google Scholar

Pseudo-Galen, „Czy to, co znajduje się w łonie, jest istotą żywą?” (transl. and comm. R. Sawa – S. Longosz), Vox Patrum 74 (2020) 157–196. DOI: https://doi.org/10.31743/vp.4755. DOI: https://doi.org/10.31743/vp.4755
Google Scholar

Reardon, B.P. (ed.), Collected Ancient Greek Novels (Berkeley, CA: University of California 1989).
Google Scholar

Anderson, G., Ancient Fiction: The Novel in the Graeco-Roman World (London – Sydney – Totowa, NJ: Barnes and Noble 1984).
Google Scholar

Freund, R., “The Ethics of Abortion in Hellenistic Judaism,” Helios 10 (1983) 125–137.
Google Scholar

Helms, J., Character Portrayal in the Romance of Chariton (Studies in Classical Literature 2; The Hague – Paris: Mouton 1966).
Google Scholar

Holzberg, N., Powieść antyczna (Kraków: Homini 2003).
Google Scholar

Johne, R., “Women in the Ancient Novel,” The Novel in the Ancient World (ed. G. Schmeling; Mnemosyne Supplement 159; Leiden: Brill 1996) 151–207. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004217638_009
Google Scholar

Kapparis, K.A., Abortion in the Ancient World (London: Duckworth Academic 2002).
Google Scholar

Konstan, D., Sexual Symmetry: Love in the Ancient Novel and in Related Genres (Princeton, NJ: Princeton UP 1994). DOI: https://doi.org/10.1515/9781400863518
Google Scholar

Korus, K., Grecka proza poklasyczna (Kraków: Księgarnia Akademicka 2003).
Google Scholar

Lalanne, S., “L’odyssée des héroïnes du roman grec (Ier-IIIe siècles après J.-C.),” Clio 28 (2008) 121–132. DOI: https://doi.org/10.4000/clio.8222
Google Scholar

Longosz, S., “Ojcowie Kościoła a przerywanie ciąży,” Vox Patrum 8 (1985) 231–273. DOI: https://doi.org/10.31743/vp.10433
Google Scholar

Muszala, A., Embrion ludzki w starożytnej refleksji teologicznej (Kraków: WAM 2009).
Google Scholar

Nardi, E., Procurato aborto nel mondo greco romano (Milano: Giuffre 1971).
Google Scholar

Papanikolaou, A.D., Chariton-Studien (Hypomnemata 57; Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1973).
Google Scholar

Starowieyski, M., “Aborcja i życie nienarodzonych w starożytności chrześcijańskiej,” Warszawskie Studia Teologiczne 22/1 (2009) 117–147.
Google Scholar

Tilg, S., Chariton of Aphrodisias and the Invention of the Greek Love Novel (Oxford: Oxford UP 2010). DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199576944.001.0001
Google Scholar

Whitmarsh, T. (ed.), Cambridge Companion to the Greek and Roman Novel (Cambridge: Cambridge UP 2008). DOI: https://doi.org/10.1017/CCOL9780521865906
Google Scholar

Wojciechowski, M., “Biblia o dzieciach nienarodzonych,” Więź 34/5 (1992) 96–99.
Google Scholar

Wojciechowski, M., “Starożytne głosy przeciwko aborcji,” Więź 45/12 (2003) 84–90.
Google Scholar