Collectanea Theologica jest naukowym kwartalnikiem teologów polskich, zainicjowanym w 1920 roku. Głównym celem czasopisma Collectanea Theologica jest prezentowanie aktualnego stanu teologii w Polsce i jej miejsca w teologii światowej. Na łamach periodyku poruszane jest bogate spektrum problematyki teologicznej, poczynając od zagadnień biblijnych po aktualne wyzwania pastoralne i liturgiczne. Collectanea Theologica jest czasopismem katolickim i jest poświęcone przede wszystkim teologii katolickiej, ale wykazuje również otwartość ekumeniczną na teologów innych wyznań chrześcijańskich.
Kwartalnik trafia do wszystkich bibliotek teologicznych w Polsce i kilkunastu ważnych bibliotek zagranicznych.
Zgodnie z profilem czasopisma podstawowymi językami publikacji w czasopiśmie są języki polski i angielski. Preferowane są teksty napisane w języku angielskim.
Collectanea Theologica jest aktualnie jednym z flagowych naukowych czasopism ogólnoteologicznych w Polsce (140 pkt. MEiN). Dlatego nadsyłane teksty powinny być nie tylko dobre, ale świetne pod względem merytorycznym i formalnym. Zgodnie z pierwotnymi założeniami redakcji artykuły, zwłaszcza te publikowane w języku angielskim, powinny wchodzić w międzynarodowe dysputy teologiczne. Dlatego ich poziom musi odpowiadać wymogom udziału w dyskusjach teologicznych na arenie międzynarodowej. Nie wystarczy samo omówienie tekstów źródłowych w celu przybliżenia ich polskim czytelnikom. Nadsyłane teksty z zasady powinny zawierać sformułowanie problemu badawczego (najlepiej istotnego i/lub aktualnego), aktualny status quaestionis w badaniach międzynarodowych, na tym tle własną drogę rozwiązania problemu, konkluzje, abstrakt i adekwatną bibliografię. Zakładanymi odbiorcami tekstów są profesorowie teologii i pasjonaci teologii w Polsce i na świecie.
Z deklaracji programowej pierwszego numeru Collectanea Theologica z 1931 r.: „Jest to w dobie obecnej najściślejszym obowiązkiem polskiej teologji, by zaczęła wychodzić poza granice Ojczyzny. Nasza myśl teologiczna nie ma być ściśniętą słupami biało-czerwonemi, niema pozostać ukrytą w audytorjach i plebanjach naszych, powinna się ukazać na terenie międzynarodowym. Teologja polska ma odtąd brać czynny udział w pracach, jakie podejmują uczeni katoliccy na całym świecie ku wyświetleniu odwiecznych prawd Bożych, tworzących skarbiec Kościoła — Kościoła uniwersalnego: ἐκκλησίας καθολικῆς” („Do Duchowieństwa polskiego”: CT 12 [1931] nr 1, s. 3).Teksty nadsyłane jako artykuły powinny zawierać następujące elementy formalne: imię i nazwisko autora, afiliacja, ORCID; tytuł i śródtytuły; polskie i angielskie abstrakty długości ok. 700-800 (min. 400, maks. 1200) znaków ze spacjami; słowa kluczowe polskie i angielskie (maks. 6, wpisywane do systemu każde osobno); bibliografia załącznikowa.
Abstrakt nie jest prostym streszczeniem. Powinien zwięźle wskazać problem badawczy, drogę jego rozwiązania i zaproponowane wnioski (nie odsłaniając wszystkiego). Powinien zaintrygować profesora teologii i zachęcić go do przeczytania całości artykułu.
Od roku 2025 preferowany jest format przypisów i bibliografii końcowej według systemu "Chicago" (Autor Rok, Strona), którego opis można znaleźć na stronie Chicago Manual of Style:
https://www.chicagomanualofstyle.org/tools_citationguide/citation-guide-2.html
a jego skrócony polski opis na stronie Verbum vitae:
Recenzje wykonywane są zgodnie z zasadą wzajemnej anonimowości recenzenta i autora artykułu (double-blind peer review), a także z zasadą unikania konfliktu interesów recenzenta i autora artykułu. Recenzje wykonywane są nieodpłatnie.
Collectanea Theologica jest kwartalnikiem. Nowe numery ukazują się w każdym kwartale danego roku. Wersja papierowa czasopisma jest jego wersją pierwotną. Czasopismo dostępne jest on-line w wolnym dostępie (open access). Czasopismo można nabyć m.in. w Wydawnictwie UKSW: https://wydawnictwo.uksw.edu.pl/44-collectanea-theologica. Starsze numery dostępne są on-line w bazie BazHum: http://bazhum.muzhp.pl/czasopismo/389/. Najstarsze numery czasopisma, pod pierwotną nazwą „Przegląd Teologiczny”, dostępne są w bazie Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej: https://www.dbc.wroc.pl/publication/4033#structure.
Zasady etyczne obowiązujące w czasopiśmie Collectanea Theologica
Zasady etyki dotyczące publikowania w czasopiśmie Collectanea Theologica oparte są na standardach:
1. Odpowiedzialność i prawa autorów
Autorstwo lub współautorstwo publikacji naukowej musi opierać się na twórczym i istotnym wkładzie w badania, a więc na znaczącym udziale w inicjowaniu idei naukowej, tworzeniu koncepcji oraz projektowaniu badań, na istotnym udziale w pozyskiwaniu danych, w analizie i interpretacji uzyskanych wyników oraz w istotnym wkładzie w intelektualne projektowanie i pisanie artykułu. Wszystkie osoby, które miały istotny wkład w powstanie artykułu powinny być podane jako jego współautorzy. Wkład intelektualny innych osób, mających istotny wpływ na publikowane badania, powinien zostać stosownie zaznaczony. Uzyskane wsparcie finansowe, jak również innego rodzaju pomoc, powinny zostać również stosownie zaznaczone. Kolejność nazwisk współautorów publikacji zależy od samych współautorów.
Korzystanie z publikacji innych autorów, a także własnych publikacji autorów powinno być odpowiednio udokumentowane w przypisach i bibliografii. Wszelkie formy plagiatów lub autoplagiatów, a więc wykorzystania innych źródeł bez ich adekwatnego podania w aparacie naukowym, są niedopuszczalne. Niedopuszczalne jest także autorstwo ukryte lub pozorne. W takich przypadkach redakcja czasopisma ma prawo odmówić publikacji artykułu, wycofać artykuł już opublikowany, zażądać opublikowania wyjaśnień i przeprosin, a także podjąć odpowiednie kroki dyscyplinarne i prawne.
Autorzy zwykle otrzymują informację o przyjęciu lub odrzuceniu tekstu do publikacji w przeciągu dwóch miesięcy. Autorzy mają prawo merytorycznie ustosunkować się do poprawek sugerowanych przez recenzentów i podać swoje stanowisko redakcji.
2. Odpowiedzialność i prawa recenzentów
Nadesłane artykuły, wstępnie zakwalifikowane przez redakcję do procesu recenzyjnego, przekazywane są do recenzji dwóm niezależnym recenzentom, którzy posiadają co najmniej stopień doktora i nie pozostają z autorem lub autorami artykułu w konflikcie interesów typu pracy w tej samej jednostce naukowej, ścisłej współpracy naukowej, zależności służbowej lub bliskich relacji osobistych (pokrewieństwo do drugiego stopnia, związek małżeński). Jeżeli taki konflikt interesów zachodzi, recenzenci powinni poinformować o tym redakcję czasopisma. Zachowana jest zasada wzajemnej anonimowości recenzentów i autorów nadesłanego artykułu (double-blind peer review). W przypadku, gdy grono specjalistów w danej specjalności naukowej jest bardzo wąskie, może mieć miejsce odstępstwo od powyższych zasad.
Recenzent powinien odmówić oceny nadesłanego artykułu, gdy istotnie wykracza ona poza zakres jego naukowego doświadczenia i kompetencji.
Recenzja musi zawierać jednoznaczny wniosek recenzenta dotyczący dopuszczenia artykułu do publikacji, niedopuszczenia go do publikacji, względnie dopuszczenia go do publikacji po wprowadzeniu koniecznych poprawek, podanych do wiadomości redakcji i autorowi.
Recenzent winien powiadomić redakcję o zaistnienia ewentualnego podobieństwa recenzowanego artykułu do jakichkolwiek wcześniej publikowanych treści, nie podanych w aparacie naukowym artykułu.
Recenzenci są zobowiązani do poufności względem wszystkich informacji przekazanych im przez redakcję. Recenzenci nie mogą bez pisemnie wyrażonej zgody autorów wykorzystywać danych lub koncepcji zawartych w dostarczonych im artykułach przed ich publikacją, także wtedy, gdy recenzowany artykuł nie został przyjęty do publikacji.
Recenzje wykonywane są nieodpłatnie.
3. Odpowiedzialność i prawa redakcji
Nadesłane teksty są poddane wstępnej ocenie przez redakcję czasopisma. Ocena ta dotyczy w szczególności zgodności nadesłanego tekstu z profilem czasopisma, jego ogólnego poziomu merytorycznego i obecności w nim koniecznych elementów formalnych.
Ostateczną kwalifikację nadesłanego tekstu do publikacji podejmuje redaktor naczelny na podstawie analizy recenzji i ostatecznej wersji tekstu nadesłanego przez autora (po uwzględnieniu ewentualnych poprawek sugerowanych przez recenzentów). Istotnym czynnikiem wpływającym na decyzję redaktora naczelnego jest ilość miejsca dostępnego w podstawowej wersji czasopisma. Redaktor naczelny może przed podjęciem decyzji zasięgnąć opinii członków zespołu redakcyjnego czasopisma.
Członkowie zespołu redakcyjnego nie mogą bez pisemnie wyrażonej zgody autorów wykorzystywać danych lub koncepcji zawartych w nadesłanych tekstach przed ich publikacją, także wtedy, gdy recenzowany tekst nie został przyjęty do publikacji.
Instancją odwoławczą w sprawach związanych z etyką działalności autorów, recenzentów i członków zespołu redakcyjnego czasopisma Collectanea Theologica jest redaktor naczelny czasopisma.
Polityka wydawnicza Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (UKSW) w stosunku do wydawanych na nim czasopism jest oparta na standardzie Libre Open Access. Oznacza to, że wszystkie artykuły opublikowane w czasopismach wydawanych na UKSW są ogólnodostępne, tj. są natychmiast i bezpłatnie dostępne do czytania, pobierania i udostępniania. Oznacza to też, że opublikowane materiały mogą być nie tylko czytane, ale także ponownie wykorzystywane przez innych. Artykuły opublikowane zgodnie ze standardami Libre Open Access mogą być umieszczane na dowolnej witrynie internetowej, mogą być używane do prowadzenia wykładów, mogą być również umieszczane w tzw. czytelniach bez potrzeby uzyskania zezwolenia od autora lub wydawcy. Należy jednak zawsze zamieścić właściwe odniesienie do autora i licencji.
Polityka w zakresie praw autorskich
Prawa autorskie do opublikowanych materiałów zachowują autorzy.
Licencje
Artykuły opublikowane w czasopismach wydawanych przez UKSW są objęte warunkami licencji Creative Commons CC BY-ND 4.0 Międzynarodowa, która zezwala na:
Polityka ws. deponowania różnych wersji materiałów
Autorzy mogą bez żadnego embarga zdeponować: 1) przedłożoną, 2) zaakceptowaną oraz 3) opublikowaną wersję swoich artykułów w instytucjonalnych lub innych wybranych przez siebie repozytoriach.Polityka ws. opłat redakcyjnych
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłat za przetwarzanie artykułów (APCs), opłat redakcyjnych, opłat za kolor, opłat za zgłoszenia, opłat za stronę, opłat członkowskich, kosztów prenumeraty druku, innych opłat dodatkowych. Autorzy nie otrzymują też żadnej gratyfikacji finansowej za opublikowane materiały.Czasopismo zostało założone w 1920 roku we Lwowie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza pod nazwą „Przegląd Teologiczny”. Od 1931 r. ukazuje się pod przyjętą do dzisiaj łacińską nazwą „Collectanea Theologica”. Periodyk był pierwszym i najbardziej znaczącym czasopismem teologicznym w odrodzonej po zaborach Polsce, utworzonym w celu rozwijania i upowszechniania wiedzy religijnej i teologicznej; w latach 1924-1946 był organem Polskiego Towarzystwa Teologicznego. Systematyczne wydawanie czasopisma przerwała w 1939 roku II wojna światowa. Publikacja czasopisma została wznowiona w 1949 roku. Od tego czasu periodyk ukazuje się systematycznie, redagowany najpierw przez profesorów Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie, od 1955 roku przez pracowników Akademii Teologii Katolickiej, a od 1999 roku przez pracowników Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Najczęściej czytane
Sztuka cierpienia – sztuka umierania. Sytuacje graniczne jako szansa „przekroczenia progu nadziei” 698
Stosunek do samobójstwa w wypowiedziach autorów biblijnych i ich kontekst narratywno-kulturowy 560
Woda święcona (pobłogosławiona) jako wyraz powszechnego kapłaństwa wiernych 547
Psalm 1 jako zachęta do czytania i studiowania Pisma Świętego 537