Zabezpieczenie prawa nupturientów do intymności i ochrony dobrego imienia w trakcie bezpośredniego przygotowania do małżeństwa wg dekretu KEP z 8 października 2019 roku

Tomasz Jakubiak

doi:10.21697/im.2023.34.2.03

Opublikowane: 2023-12-29

Tom 34 Nr 2 (2023)

Zabezpieczenie prawa nupturientów do intymności i ochrony dobrego imienia w trakcie bezpośredniego przygotowania do małżeństwa wg dekretu KEP z 8 października 2019 roku

Tomasz Jakubiak

Ius Matrimoniale

Dział: Rozprawy i artykuły

https://doi.org/10.21697/im.2023.34.2.03

Abstrakt

Dla zapobieżenia nieważnemu i niegodziwemu zawieraniu małżeństw, na- rzeczeni przed wyrażeniem zgody małżeńskiej w Kościele katolickim na terenie Polski egzaminowani są zgodnie z normami promulgowanymi przez Konferencję Episkopatu Polski w Dekrecie ogólnym o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z na- rzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego z dn. 8 października 2019 roku W niniejszym artykule autor przeanalizował przepisy ogłoszone w przedmiotowym dekrecie pod kątem realizacji prawa nupturientów do zachowania własnej intymności i dobrego imienia. Ponadto wskazał duchownym przeprowadzającym egzamin przed- ślubny możliwe działania (w tym nieuregulowane wprost w obowiązującym prawie partykularnym), które pozwalają skuteczniej zabezpieczyć prawa nupturientów zapisane w kan. 220 KPK/83 wtedy, gdy podlegają one ograniczeniu ze względu na dobro wspólne, ius connubii przyszłych małżonków oraz obowiązek spoczywający na duszpasterzu ro- zeznającym zdatność nupturientów do zawarcia małżeństwa (kan. 1066-1067 KPK/83). Autor zaproponował również możliwe sposoby postępowania osób przeprowadzających egzamin, kiedy realizacja wspomnianych praw i obowiązków w trakcie spisywania pro- tokołu przedślubnego zdaje się być nie do pogodzenia.

Słowa kluczowe:

sakrament małżeństwa, przygotowanie bezpośrednie, prawa narzeczonych, dobre imię, intymność, małżeństwo

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Jakubiak, T. (2023). Zabezpieczenie prawa nupturientów do intymności i ochrony dobrego imienia w trakcie bezpośredniego przygotowania do małżeństwa wg dekretu KEP z 8 października 2019 roku. Ius Matrimoniale, 34(2), 47–77. https://doi.org/10.21697/im.2023.34.2.03

Cited by / Share

Bibliografia

Źródła
Google Scholar

Benedictus XVI, Adhortatio Apostolica Postsynodalis ad Episcopos Sacerdotes Consecratos Consecratasque necnon Christifideles laicos de Eucharistia vitae missionisque Ecclesiae fonte et culmine Sacramentum caritatis, 22.02.2007, AAS 99 (2007), s. 105-180.
Google Scholar

Gądecki S. Arcybiskup Metropolita Poznański Przewodniczący KEP,
Google Scholar

Oświadczenie w sprawie promulgacji Dekretu ogólnego Konferencji Episkopatu Polski dotyczącego sporządzenia i modyfikacji aktu chrztu w związku z przy- sposobieniem, SEP – D/6.2-11, 19.06.2018, Akta Konferencji Episkopatu Polski 30 (2018), s. 47.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny, Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2017.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny, Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2018.
Google Scholar

Ioannes Paulus II, Constitutio apostolica de Romana Curia Pastor bonus, 28.06.1988, AAS 80 (1988), s. 841-923.
Google Scholar

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia AD 2020, Warszawa 2020.
Google Scholar

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia AD 2019, Warszawa 2019.
Google Scholar

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC, Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia AD 2018, Warszawa 2018.
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego, wyd. 2, Poznań 2012.
Google Scholar

Ioannis Pauli II, Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium, 18.10.1990, AAS 82
Google Scholar

(1990), s. 1045-1363; tekst polski: Jan Paweł II, Kodeks kanonów Kościołów
Google Scholar

wschodnich promulgowany przez papieża Jana Pawła II, Lublin 2002.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, 25.01.1983, AAS 75 (1983), pars II, s. 1-319; Kodeks prawa kanonicznego promulgowany przez papieża Jana Pawła II w dniu 25 stycznia 1983 roku. Stan prawny na dzień 8 grudnia 2021 r. Zaktualizowany przekład na język polski, Akta Konferencji Episkopatu Polski 33 (2021), https://episkopat.pl/uaktualnione-tlumaczenie-
Google Scholar

-polskie-kodeksu-prawa-kanonicznego-z-1983-roku/ [dostęp 12.03.2023 r.]. Konferencja Episkopatu Polski, Dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski dotyczący sporządzania i modyfikacji aktu chrztu w związku z przysposobieniem
Google Scholar

z dn. 14 marca 2017 r., Akta Konferencji Episkopatu Polski 30 (2018), s. 46-47. Konferencja Episkopatu Polski, Dekret ogólny o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa ka-
Google Scholar

nonicznego, 8.10.2019, Akta Konferencji Episkopatu Polski 31 (2019), s. 27-93. Konferencja Episkopatu Polski, Dekret ogólny w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim, 13.03.2018,
Google Scholar

Akta Konferencji Episkopatu Polski 30 (2018), s. 31-46.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin. Dokument został przyjęty podczas 322 Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie w dniu 1 maja 2003 r., Warszawa 2003.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Instrukcja Episkopatu Polski o przygotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele Katolickim, 5.09.1989 r., Akta Konferencji Episkopatu Polski 1 (1998), s. 83-137. DOI: https://doi.org/10.21697/im.1990.1.1.09
Google Scholar

Mendyk M. Biskup Świdnicki, Instrukcja o kancelarii parafialnej, 24.05.2021 r. (ze strony diecezji świdnickiej). IV Synod Archidiecezji Warszawskiej, Instrukcja o prowadzeniu kancelarii parafialnej (Aneks 8), Warszawa 2003, s. 123-126.
Google Scholar

Papieska Rada ds. Rodziny, Vademecum dla spowiedników o niektórych zagadnie- niach moralnych dotyczących życia małżeńskiego, 12.02.1997, w: K. Lubowicki (red.), Posoborowe dokumenty Kościoła katolickiego o małżeństwie i rodzinie, t. 2, Kraków 1999, s. 438-459.
Google Scholar

Pius XII, Allocutio: Iis qui interfuerunt Conventui XIII Societatis internationa- lis «de Psychologie appliquée», Romae habito, nr II.2, 10.04.1958, AAS 50 (1958), s. 276-277 (265-291). English translation: „The Catholic Mind” 1958, nr 56/7-8, s. 353-368.
Google Scholar

Pontificium Consilium de Legum Textibus, Instructio servanda a Tribunalibus Dioecesanis et Interdioecesanis in pertractandis causis nullitatis matrimonii Dignitas Connubii, 25.01.2005, na stronie www: http://www.vatican.va/roman_ curia/pontifical_councils/intrptxt/documents/rc_pc_intrptxt_doc_20050125_ dignitas-connubii_lt.html [dostęp 20.03.2023 r.].
Google Scholar

Pontifical Council for Legislative Texts, Chiarimenti circa l’applicazione del can. 223 § 2 CIC, 8.12.2010, Communicationes 44 (2010), s. 280-281.
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

Adamowicz L., Wady konsensusu, w: P. Majer, L. Adamowicz, Praktyczny ko- mentarz do Dekretu ogólnego Konferencji Episkopatu Polski o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeń- stwa kanonicznego z dnia 8 października 2019 r., Sandomierz 2021, s. 154-232.
Google Scholar

Andrés D.J., Admission to the Novitiate, w: Á Marzoa, J. Miras, R. Rodriguez- -Ocańa (red.), Exegetical Commentary on the Code of Canon Law, vol. 2/2, English language eds. E. Caparros, P. Lagges, Montreal – Chicago 2004, s. 1693-1709.
Google Scholar

Beal J.P., Compelling a Cleric to Seek a Psychological Evaluation Under Canonical Obedience, w: K.W. Vann, J.I. Donlon (red.), Roman Replies and CLSA Advisory Opinions 1996, Washington 1996, s. 64-68.
Google Scholar

Beal J.P., Diriment Impediments in General, w: J.P. Beal, J.A. Coriden, T.J. Green (red.), New Commentary on the Code of Canon Law, New York 2000, s. 1282-1325. Chiappetta L., Il Codice di diritto canonico. Commento giuridico-pastorale, t. 1,
Google Scholar

Bologna 2011.
Google Scholar

Dappa R., Instytucja zapowiedzi w aktualnym porządku prawnym Kościoła katolickiego w Polsce, Ius Matrimoniale 31 (2020) nr 1, s. 51-64. –75– DOI: https://doi.org/10.21697/im.2020.31.1.03
Google Scholar

Dzierżon G., Ewolucja doktryny oraz dyscypliny dotyczących przeszkody różności religii w kanonicznym porządku prawnym, Warszawa 2008.
Google Scholar

Dzierżon G., Niezdolność do zawarcia małżeństwa jako kategoria kanoniczna, Warszawa 2002.
Google Scholar

Girotti G., Penitenzieria Apostolica, w: Studium Romanae Rotae. Corpus Iuris Canonici III. Commento alla Pastor Bonus e alle norme sussidiarie della Curia Romana, a cura di P.V. Pinto, Città del Vaticano 2003, s. 168-172.
Google Scholar

Góralski W., Dzierżon G., Niezdolność konsensualna do zawarcia małżeństwa kanonicznego, Warszawa 2001.
Google Scholar

Góralski W., Pozytywny akt woli (kan. 1101 § 2 KPK) w świetle doktryny i orzecz- nictwa rotalnego, Prawo Kanoniczne 31 (2021) nr 2, s. 124-152. DOI: https://doi.org/10.18290/rnp21312-7
Google Scholar

Henseler R., Meier D.M., Volk Gottes: Religioseninstitute, w: K. Lüdicke (red.), Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, t. 3, kan. 642.
Google Scholar

Jakubiak T., Problem ważności przyjęcia sakramentu święceń w prawie Kościoła katolickiego, Płock 2018.
Google Scholar

Jakubiak T., Procedury kanoniczne zmierzające do stwierdzenia stanu wolnego, Ius Matrimoniale 18 (24) 2013, s. 25-72. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2013.18(24).02
Google Scholar

Jakubiak T., Przygotowanie bezpośrednie do małżeństwa a ochrona dobrego imienia i intymności nupturientów za obowiązywania instrukcji Konferencji Episkopatu Polski z 5 września 1989 roku, Roczniki Nauk Prawnych 32 (2022) nr 2, s. 149-167. DOI: https://doi.org/10.18290/rnp22322.9
Google Scholar

Jakubiak T., The Catholic Church and a Person’s Right to Privacy and Protec- tion of His Good Reputation (tekst przekazany do druku w: Roczniki Nauk Prawnych).
Google Scholar

Kaslyn R.J., The Christian Faithful, w: J.P. Beal, J.A. Coriden, T.J. Green (red.), New Commentary on the Code of Canon Law, New York 2000, s. 245-290.
Google Scholar

Leszczyński G., Istotny element małżeństwa jako przedmiot symulacji częściowej (kan. 1101 § 2 KPK), Ius Matrimoniale 12 (18) (2007), s. 81-95. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2007.12(18).05
Google Scholar

Lüdicke K., Przymus i bojaźń w kan. 1087 KPK z 1917 r. i w kan. 1103 KPK z 1983 r., Ius Matrimoniale 67 (1996) nr 1, s. 29-43. DOI: https://doi.org/10.21697/im.1996.1(6/7).02
Google Scholar

Majer P., Podstępne wprowadzenie w błąd (kan. 1098 KPK) jako wada zgody mał- żeńskiej, Prawo Kanoniczne 41 (1998) nr 1-2, s. 115-147. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.1998.41.1-2.05
Google Scholar

Majer P., Przeszkody i zakazy asystowania, w: P. Majer, L. Adamowicz, Praktyczny komentarz do Dekretu ogólnego Konferencji Episkopatu Polski o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeń- stwa kanonicznego, z dnia 8 października 2019 r., Sandomierz 2021, s. 11-153.
Google Scholar

Naughton L., Vetitum and Entrance into Religious and/or Holy Orders, w: K.W. Vann, J.I. Donlon (red.), Roman Replies and CLSA Advisory Opinions 1995, Washington 1995, s. 42-43.
Google Scholar

Nowicka U., Biegły psycholog wobec tezy o niezdolności psychicznej do podjęcia istot- nych obowiązków małżeńskich. Analiza przypadku, Ius Matrimoniale 29 (2018) nr 2, s. 65-81. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2018.29.2.03
Google Scholar

Pinto P.V., De omnium christifidelium obligationibus et iuribus, w: P.V. Pinto (red.), Commento al Codice di Diritto Canonico, Città del Vaticano 2001, s. 208-223.
Google Scholar

Rincón-Pérez T., Pastoral Care and the Prerequisites for the Celebration of Mar- riage, w: Á. Marzoa, J. Miras, R. Rodriguez-Ocańa, Exegetical Commentary on the Code of Canon Law, t. III/2, Montreal–Chicago 2004, s. 1110-1147.
Google Scholar

Stawniak H., Niezdolność do zawarcia małżeństwa (kan. 1095 KPK) w świetle przemówień papieskich do Roty Rzymskiej i nauki Kościoła, Prawo Kanoniczne 52 (2009) nr 3-4, s. 229-246. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.2009.52.3-4.11
Google Scholar

Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, t. 3, Warszawa 1995.
Google Scholar

Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, cz. II-II, q. 73, a. 2, c. 3, t. 18, przeł. Feliks
Google Scholar

Wojciech Bednarski, Londyn (rok nieznany).
Google Scholar

Urbanowska-Wójcińska D., Przymus i bojaźń w kanonicznym prawie małżeńskim
Google Scholar

a groźba w polskim prawie rodzinnym, Ius Matrimoniale 26 (2015) nr 4, s. 53-66. Wenz W., Kancelaria parafialna jako przestrzeń kościelnego posługiwania. Studium DOI: https://doi.org/10.21697/im.2015.26.4.03
Google Scholar

kanoniczno-pastoralne, Wrocław 2008.
Google Scholar

Woestman W.H., Psychic Qualities Required for Ordination and Psychological
Google Scholar

Testing, w: F.S. Pedone, J.I. Donlon (red.), Roman Replies and CLSA Advisory
Google Scholar

Opinions 2002, Washington 2002, s. 79-81. DOI: https://doi.org/10.1016/S0378-3820(02)00196-0
Google Scholar

Żarkowski A., Sakrament pojednania i pokuty w przygotowaniu do zawarcia mał-
Google Scholar

żeństwa sakramentalnego, Ius Matrimoniale 30 (2019) nr 1, s. 77-91. DOI: https://doi.org/10.21697/2019.30.1.05
Google Scholar