Walor prawny „poważnej niedogodności” w kontekście funkcjonowania nadzwyczajnej formy zawarcia małżeństwa (kan. 1116 KPK): Legal value of „grave inconvenience” in the context of the operation of an extraordinary form of marriage (can. 1116 CIC/83)

Ginter Dzierżon

doi:10.21697/im.2025.36.1.03

Opublikowane: 2025-06-20

Tom 36 Nr 1 (2025)

Walor prawny „poważnej niedogodności” w kontekście funkcjonowania nadzwyczajnej formy zawarcia małżeństwa (kan. 1116 KPK)

Legal value of „grave inconvenience” in the context of the operation of an extraordinary form of marriage (can. 1116 CIC/83)

Ginter Dzierżon

Ius Matrimoniale

Dział: Rozprawy i artykuły

https://doi.org/10.21697/im.2025.36.1.03

Abstrakt

Wywody Autora w tym opracowaniu koncentrują się wokół tematyki waloru prawnego poważnej niedogodności w kontekście funkcjonowania nadzwyczajnej formy zawarcia małżeństwa (kan. 1116 KPK). Zakładając integralną wizję poruszanego zagadnienia Autor rozważył je w szerszym kontekście za który uznał z jednej strony prezentację odpowiedzi organów Kurii Rzymskiej, to jest Papieskiej Komisji ds. Autentycznej Interpretacji Kanonów Kodeksu oraz Kongregacji ds. Sakramentów, z drugiej zaś przebieg prac kodyfikacyjnych nad rewizją Kodeksu z 1917 roku.

W kwestii konceptu kategorii poważnej niedogodności wykazał, iż w sensie przedmiotowym odnosi się ona zarówno do świadka kwalifikowanego, jak i nupturientów; współczesna doktryna nie wyklucza także odniesienia do osoby trzeciej. Przymiot poważności niedogodności komentatorzy wiążą zarówno z niemożliwością fizyczną, jak i moralną, utrzymując, iż za wystarczająca należy uznać niemożliwość moralną.

Słowa kluczowe:

poważna niedogodność, forma nadzwyczajna zawarcia małżeństwa, małżeństwo kanoniczne

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Dzierżon, G. (2025). Walor prawny „poważnej niedogodności” w kontekście funkcjonowania nadzwyczajnej formy zawarcia małżeństwa (kan. 1116 KPK): Legal value of „grave inconvenience” in the context of the operation of an extraordinary form of marriage (can. 1116 CIC/83). Ius Matrimoniale, 36(1), 83–100. https://doi.org/10.21697/im.2025.36.1.03

Cited by / Share

Bibliografia

Źródła
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgatus-25.01.1983, AAS 75 (1983), pars II, s. 1-317; tekst polski, Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici Pii X Maximi iussu digestus Benediicti Papae XV auctoritatae promulgatus-25.01.1917, AAS 9 (1917), pars II, s. 1-593.
Google Scholar

Dec. c. Anné z 12.01.1966, RRDec., vol. LVIII, s. 1-12.
Google Scholar

Dec. c. Filipiak z 12.11.1966, RRDec., vol. LVIII, s. 803-807. DOI: https://doi.org/10.1093/clinchem/12.11.803
Google Scholar

Dec. c. Ferraro z 23.07.1970, RRDec., vol. LXII, s. 830-838.
Google Scholar

Dec. c. Ewers z 22.07.1972, RRDec., vol. LXIV, s. 485-493. DOI: https://doi.org/10.1080/17450397209424544
Google Scholar

Dec. c. Pinto z 8.10.1975, RRDec., vol. LXVII, s. 550-554. DOI: https://doi.org/10.1111/j.2150-1092.1975.tb00183.x
Google Scholar

Dec. c. Masala z 14.12.1982, RRDec., vol. LXXIV, s. 625-637.
Google Scholar

Dec. c. De Angelis z 30.2005, RRDec., vol. XCVII, s. 276-306.
Google Scholar

Vianen.-Castelli, A. 139/2019, Dec. da Costa Gomes z 18.07.2019, n. 1-40 (nieopublik.).
Google Scholar

Dicastero per gli Instituti do Vita Consacrata e le Società di Vita Apostolica, Prot.n.Sp.R. 2452/20, Lettera circolare circa l’utilizzo dei mezzi informatico-telematici per gli atti di governo di cui ai can. 627-127-166-19.03.2023.
Google Scholar

Pontificia Commissio ad Codicis Canones Authentice Interpretandos, Responsa, 10.03.1928, AAS 20 (1928), s. 120.
Google Scholar

Pontificia Commissio ad Codicis Canones Authentice Interpretandos, Responsa, 25.07.1931, AAS 23(1931), s. 388.
Google Scholar

Pontificia Commissio ad Codicis Canones Authentice Interpretandos, Responsa, 30.05. 1945, AAS 37(1945), s. 149.
Google Scholar

Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Coetus Studiorum de Iure Matrimoniali, Liber IV- De iure matrimoniali (Series Altera)-Sessio IV 17-21.10.1977, „Communicationes” 10(1978), s. 94 (s. 88-112).
Google Scholar

Sacra Congregatio De Sacramentis, Dubiorum circa decretum de sponsalibus et matrimonio, 13.03.1910, AAS 2(1910), s. 193-196.
Google Scholar

Sacra Congregatio De Sacramentis, Responsa, 24.04.1935, w: X.Ochoa, Leges Ecclesiae, 1, n. 1270.
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

Andreini P.M., De matrimonio, Bologna 1998.
Google Scholar

Aznar Gil F.R., Derecho matrimonial canónico, t. 3, Salamanca 2002.
Google Scholar

Bernàrdez Cantón A., Compendio de derecho matriminial canónico, 20069.
Google Scholar

Bersini F., Il diritto canonico matrimonale, Torino19944.
Google Scholar

Boni G., Forma straordinaria di celebrazione del matrimonio canonico, w: Diritto matrimoniale canonico, red. P.A.Bonnet, C. Gullo, Città del Vatcano 2005, s. 79-152.
Google Scholar

Biskupski S., Prawo małżeńskie Kościoła Rzymskokatolickiego, Warszawa 1956.
Google Scholar

Cappello F., Tractatus canonico-moralis de sacramentis, t. 3, Romae 1939.
Google Scholar

Chiappetta L., Il matrimonio nella nuova legislazione canonica e concordatoria, Roma 1990.
Google Scholar

Coppola R., Considerazioni sul grave incomodo nell’ordinemento canonico, w: La norma en el derecho canónico. Actas del III Congreso Internacional de derecho canónico. Pamplona, 10-15 de octubre de 1976, t.1, Pamplona 1979, s. 715-729.
Google Scholar

D’Auria A., Il matrimonio nel diritto della Chiesa, Roma 2007.
Google Scholar

Dzierżon G., Przedmiot klauzuli „wszystko jest już gotowe do zawarcia małżeństwa” (omnia sunt parata ad nuptias), „Family Forum” 13(2023) s. 487-498. DOI: https://doi.org/10.25167/FF/4987
Google Scholar

Gasparri P., Tractatus de Matrimonio, t. 2, Romae 1932.
Google Scholar

Hendriks J., La forma straordinaria del matrimonio, „Quaderni di Diritto Ecclesiale” 9(1996), s. 239-256.
Google Scholar

Jakubiak T., Nadzwyczajna forma zawarcia małżeństwa według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 i 1983 r., „Ius Matrimoniale” 25(2014) nr 2, s. 43-62. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2014.25.2.03
Google Scholar

Jemolo A.C., Il matrimonio nel diritto canonico, Bologna 1993.
Google Scholar

Jone H., Commentarium in Codicem Iuris Canonici, t. 2, Padeborn 1951.
Google Scholar

Margherita G., Il processo telematico nel ordinamento canonico, Venezia 2024.
Google Scholar

Sabbarese L., Il matrimonio nell’ordine della natura e della grazia, Roma 2016.
Google Scholar

Saje A., La forma straordinaria e il ministro della celebrazione del matrimonio secondo il Codice latino e orientale, Roma 2003.
Google Scholar

Santoro R., Palumbo P., Gravino F., Diritto canonico digitale, Napoli 2024.
Google Scholar

Sebott R., Das neue kirchliche Eherecht, Frankfurt a.M.-Freiburg 20053.
Google Scholar

Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, t.3, Warszawa 1998.
Google Scholar