Postrzeganie relacji z dziennikarzami przez paraolimpijczyków z Polski i Ukrainy oraz ocena przez nich własnego obrazu medialnego – na podstawie pogłębionych wywiadów indywidualnych

Denys Savchenko

doi:10.21697/kmt.2025.63.11

Opublikowane: 2025-09-30

Tom 63 Nr 3 (2025)

Postrzeganie relacji z dziennikarzami przez paraolimpijczyków z Polski i Ukrainy oraz ocena przez nich własnego obrazu medialnego – na podstawie pogłębionych wywiadów indywidualnych

Denys Savchenko

Kultura Media Teologia

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/kmt.2025.63.11

Abstrakt

Artykuł prezentuje wyniki badań nad relacjami paraolimpijczyków z Polski i Ukrainy z dziennikarzami oraz ich oceną własnego obrazu medialnego. Podstawą analiz było sześć częściowo ustrukturyzowanych wywiadów pogłębionych. Badanie pozwoliło zidentyfikować powtarzalne schematy narracyjne, w których sportowcy z niepełnosprawnością są przedstawiani głównie jako „superbohaterowie” lub „ofiary”, co prowadzi do marginalizacji sportowego wymiaru ich osiągnięć. Respondenci zwracali uwagę na niewielkie i sezonowe zainteresowanie mediów paraolimpijczykami, brak rzetelności dziennikarskiej oraz nadużywanie stereotypowych określeń. Jednocześnie sformułowali rekomendacje dotyczące rzetelniejszego języka i systematycznego podejścia do relacjonowania sportu osób z niepełnosprawnością. Badanie, mimo pilotażowego charakteru, wnosi istotne wnioski do medioznawczych analiz wizerunku paraolimpijczyków i wskazuje na potrzebę dalszych badań w tym obszarze.

Słowa kluczowe:

niepełnosprawność, sportowcy z niepełnosprawnością, Igrzyska Paraolimpijskie, media

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Savchenko, Denys. „Postrzeganie Relacji Z Dziennikarzami Przez paraolimpijczyków Z Polski I Ukrainy Oraz Ocena Przez Nich własnego Obrazu Medialnego – Na Podstawie pogłębionych wywiadów Indywidualnych”. Kultura Media Teologia, t. 63, nr 3, wrzesień 2025, s. 204–216, doi:10.21697/kmt.2025.63.11.

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

AMP Futbol Polska. (b. d.). „Cały kraj za nimi stoi”. Wyjątkowi goście zadebiutują już w niedzielę. Pobrane 17 lutego 2024 z https://ampfutbol.pl/caly-kraj-za-nimi-stoi-wyjatkowi-goscie-zadebiutuja-juz-w-niedziele.
Google Scholar

Autorki i autorzy. (2018). O niepełnosprawności: definicje. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia De Cultura, 10(1), 13–29. DOI: https://doi.org/10.24917/20837275.10.1.2
Google Scholar

Barnes, C. (1992). Disabling Imagery and the Media: An Exploration of the Principles for Media Representations of Disabled People. Halifax: Ryburn Publishing.
Google Scholar

Brittain, I. (2017). Communicating and managing the message: Media and media representation of disability and Paralympic sport. In S. Darcy, S. Frawley, D. Adair, (eds.), Managing the Paralympics
Google Scholar

(241-262). Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/978-1-137-43522-4_11 DOI: https://doi.org/10.1057/978-1-137-43522-4_11
Google Scholar

Burns, S. (2024, 27 sierpnia). The Paralympic paradox. University of Wollongong. https://www.uow.edu. au/the-stand/2024/the-paralympic-paradox-.php
Google Scholar

Channel 4. (2021, 19 sierpnia). #WeThe15 – 1.2 billion people. [Film]. YouTube. https://youtu.be/gHCDvdCaJhI
Google Scholar

Garland-Thomson, R. (2002). Polityka wpatrywania się: wizualna retoryka niepełnosprawności w fotografii popularnej. W S. Snyder, B. Brueggemann & R. Thomson (Red.), Disability studies: Enabling the humanities. Modern Language Association of America.
Google Scholar

Galasiński, D. (2013). Osoby niepełnosprawne czy z niepełnosprawnością? Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, 4(9).
Google Scholar

Goggin, G., & Newell, C. (2000). Crippling Paralympics? Media, disability and Olympism. Media International Australia, 97(1), 71–83. https://doi.org/10.1177/1329878X0009700110 DOI: https://doi.org/10.1177/1329878X0009700110
Google Scholar

Holland, K., Holland, S., & Haegele, J. (2024). Inspirational and worthy of charity: (Mis)representations of disability in sport media. Communication & Sport, 12(2), 210–229. https://doi. org/10.1177/21674795231170542 DOI: https://doi.org/10.1177/21674795231170542
Google Scholar

Howe, P., & Silva, C. (2017). Challenging ‚normalcy’: possibilities and pitfalls of paralympic bodies, South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, 39(1:2), 189–204.
Google Scholar

Johnson, J., & Rowlands, T. (2002). The interpersonal dynamics of in-depth interviewing. W J.F. Gubrium & J.A. Holstein (Red.), Handbook of interview research: Context & method. (s. 104–105). https://doi. org/10.4135/9781452218403.n7
Google Scholar

Kanał Sportowy (2021, 7 września). Media nie chcą pokazywać paraolimpijczyków. „Ten sport ma być tłem dla pięknej historii”. Kanalsportowy.pl. https://kanalsportowy.pl/inne-sporty/kamil-otowski-media-igrzyska-paralimpijskie-wypowiedz/
Google Scholar

Król, K. (2017). Osoba niepełnosprawna w mediach – człowiek sukcesu czy ofiara losu? Akademicki Informator Osób Niepełnosprawnych, (4)001, 37–38.
Google Scholar

Kuczkowska J. (2015). Media wielce pożądane. Niepełnosprawni.pl. https://archiwum.niepelnosprawni. pl/ledge/x/281254
Google Scholar

Kulynych, B., & Lazurenko, V. (2021). Istoriia ukrainskoho paralimpiiskoho sportu v elektronnykh media: riven informatyvnosti ta reprezentatyvnosti. Ukrainskyi Istorychnyi Zhurnal, 1, 190–197.
Google Scholar

Niedbalski, J. (2015). Przemiany percepcji własnego ciała przez osoby z niepełnosprawnością fizyczną uprawiające sport. Studia Socjologiczne, 3(218), 228–232.
Google Scholar

Niedbalski, J. (2015). Sport osób niepełnosprawnych w przekazie i dyskursie medialnym w Polsce. Przegląd Socjologii Jakościowej, 11(2), 130–159. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.2.07
Google Scholar

Page, A., Daly, K., Anderson, J., & Thraves, G. (2024). Media representation and the Paralympics: A step too far or not far enough? Media International Australia, 190(1), 133–145. https://doi. org/10.1177/1329878X221110 DOI: https://doi.org/10.1177/1329878X221110275
Google Scholar

Przybyszewski, T. (2012). Paraolimpiada nie dla polskiego widza. Niepełnosprawni.pl. https://archiwum. niepelnosprawni.pl/ledge/x/116774
Google Scholar

Pullen, E., Mora, L., & Silk, M. (2023). Paralympic cripvertising: On the gendered self-representations of Paralympic athletes on social media. New Media & Society, 27(1), 263–280. https://doi. org/10.1177/14614448231173882 DOI: https://doi.org/10.1177/14614448231173882
Google Scholar

Pullen, E., Jackson, D., & Silk, M. (2021). Paralympic broadcasting and social change: An integrated mixed method approach to understanding the Paralympic audience in the UK. Television & New Media, 23(4), 368–388. https://doi.org/10.1177/15274764211004407 DOI: https://doi.org/10.1177/15274764211004407
Google Scholar

Rees, L., Robinson, P., & Shields, N. (2017). Media portrayal of elite athletes with disability – A systematic review. Disability and Rehabilitation, 41(4), 374–381. https://doi.org/10.1080/09638288.2017.1397775 DOI: https://doi.org/10.1080/09638288.2017.1397775
Google Scholar

Sahaj, T. (2016). Aktywność fizyczna, (niepełno)sprawność i zdrowie w reklamach największych imprez sportowych świata. Kultura i Społeczeństwo. Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu, 60(3), 35–57. DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2016.60.3.3
Google Scholar

Sahaj, T. (2023). Sposoby narracji i budowania wizerunku sportowców z niepełnosprawnościami podczas igrzysk paraolimpijskich. Od Londynu 2012 do Pekinu 2022. Przegląd Socjologii Jakościowej. 19(3), 34–61. https://doi.org/10.18778/1733-8069.19.3.03 Shakespeare, T. (2018). Disability: The Basics. Routledge. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.19.3.03
Google Scholar

Skarbek, W. (2013). Wybrane zagadnienia metodologii nauk społecznych (s. 64–65). Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie.
Google Scholar

Sztumski, J. (1995). Wstęp do metod i badań społecznych. Wydawnictwo Śląsk.
Google Scholar

Szwonder, M. (2021). Rola środków masowego przekazu i dziennikarzy w procesie postrzegania osób z niepełnosprawnościami. Cz. 1. Zeszyty Naukowe. Zbliżenia Cywilizacyjne, XVII(3).
Google Scholar

Szymańska, A., & Köhler, C. (2018). Pogłębiony wywiad indywidualny z dziennikarzem. Uwagi warsztatowe. W A. Hess & P. Stępka (Red.), Metody badań medioznawczych i ich zastosowanie. https://ruj. uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/61311/szymanska_kohler_poglebiony_wywiad_indywidualny_z_dziennikarzem_2018.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
Google Scholar

Trevisan, F. (2024). #Notplayinggames: Social media and disability at the Paris 2024 Paralympics. Pobrane 29 listopada 2024 z https://olympicanalysis.org/paris-2024/notplayinggames-social-media-and-disability-at-the-2024-paris-paralympics
Google Scholar

Żelazo, M. (2013). Kwestionariusz wywiadu jako narzędzie badawcze. Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej, 2(6).
Google Scholar

Webster, L. (2024). ‘Gross and problematic’: How Channel 4 ripped up its approach to the Paralympics. The Guardian. Pobrane 17 lipca 2024 z https://www.theguardian.com/tv-and-radio/article/2024/ jul/11/channel-4-paralympics-approach
Google Scholar

5.ua. (2016, 7 września). Taras Dutko: «Składa się wrażenie, że sportowcy-paralimpijczycy to ludzie nie drugiego, a trzeciego sortu» [Wywiad]. https://www.5.ua/interview/taras-dutko-ckladaietsia-vra-
Google Scholar

zhennia-shcho-sportsmenyparalimpiitsi-tse-liudy-ne-druhoho-a-tretoho-sortu-127402.html
Google Scholar

Denys Savchenko

D-4201@uksw.edu.pl
https://orcid.org/0009-0009-2910-7331

Afiliacja:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Ukraina

Biogram

Denys Savchenko – magister dziennikarstwa, doktorant Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w dyscyplinie: nauki o komunikacji społecznej i mediach. Absolwent studiów I oraz II stopnia kierunku dziennikarstwo Narodowego Uniwersytetu Charkowskiego im. Wasyla Karazina. Zainteresowania naukowe i badawcze związane są ze sportem paraolimpijskim oraz dziennikarstwem sportowym.