Kapłani – męczennicy dekanatu łasińskiego z czasów II wojny światowej

Dawid Galanciak

doi:10.26142/stgd-2020-010

Published: 2021-03-06

Vol. 46 (2020)

Priest–Martyrs of the Łasin Deanery in the times of World War II

Dawid Galanciak

Gdańsk Studies

Section: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2020-010

Abstract

Priests – martyrs of the deanery of Łasin from the time of the Second World War

The deanery of Łasin is marked with the blood of priests, who served there during the Second World War. They were the priesthood of Diocese of Chełm, today known as the Diocese of Toruń, which was the victim of the martyrdom. The witnesses of their deaths are the silent boards located in the churches in the deanery, which force people living nowadays to save sacrafice and memories of the martyrs. The article presents biographical notes about the martyrs from Łasin, Dąbrówka Królewska, Szembruk, Szynwałd, Strzelce i Święte. These described characters and the way in which they were deprived of their lives show the enormous suffering written in the history of Łasin and its neighbourhood.

Keywords:

artyrs of the Second World War, Deanery of Łasin, German occupation

Most read articles by the same author(s)

Dawid Galanciak, The history of St Joseph parishes and the cult of St. Joseph at station churches in the year of St. Joseph in The Roman Catholic Diocese of Toruń. , Gdańsk Studies: Vol. 48 (2021)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Galanciak, D. (2021). Priest–Martyrs of the Łasin Deanery in the times of World War II. Gdańsk Studies, 46, 167–186. https://doi.org/10.26142/stgd-2020-010

Cited by / Share

References

B. a., Historia miejscowości i parafii Święte, http://parafia-w-swietem.pl/parafia/historia/ [26.05.2020]
Google Scholar

B. a., Jan Lesiński, https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Lesi%C5%84ski [04.06.2020]
Google Scholar

B. a., Kapłani. Poprzedni duszpasterze, https://parafiakielpino.pl/nasza-prafia/duszpasterze [26.05.2020]
Google Scholar

B. a., Komitet Wyborczy Katolicko – Narodowy na Województwo Pomorskie, „Słowo Pomorskie” 12 (1928), s. 3.
Google Scholar

B. a., Ks. Jan Lesiński, http://spslup.gruta.pl/?page_id=23 [25.05.2020]
Google Scholar

B. a., Spis kościołów i duchowieństwa diecezji chełmińskiej na rok 1969, Pelplin 1968.
Google Scholar

B. a., Wiadomości kościelne. Dyecezya chełmińska, „Gazeta Grudziądzka” 121 (1908), s. 2.
Google Scholar

B. a., Wiadomości potoczne. Z Pomorza. Kiełpino, „Pielgrzym” 36 (1925), s. 3.
Google Scholar

B. a., Wybitne osoby pochodzące z naszej parafii, http://parafia-w-swietem.pl/parafia/osoby/ [26.05.2020]
Google Scholar

B. a., Zginęli śmiercią męczeńską w obozach śmierci i więzieniach hitlerowskich, „Głos Pomorza” 75 (1945), s. 4.
Google Scholar

Dosz, J., Upamiętniono zacnego miszewianina, http://www.gazetakaszubska.pl/46371/ upamietniono-zacnego-miszewianina [08.06.2020]
Google Scholar

Flisikowski, K., Z dziejów parafii rzymsko – katolickiej p.w. św. Bartłomieja w Szembruku. Jubileusz 700 – lecia parafii (1306 – 2006), Szembruk 2006.
Google Scholar

Gajdus, W., Nr 20998 opowiada, Pelplin 2001.
Google Scholar

Gierszewski, S. (red.), Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. IV, Gdańsk 1997.
Google Scholar

Girzyński, Z., Towarzysze męczeńskiej drogi bł. ks. Stefana Frelichowskiego. Losy duchowieństwa diecezji chełmińskiej w latach 1939 – 1945, Toruń 2005.
Google Scholar

Jan Paweł II, List apostolski do biskupów, duchowieństwa i wiernych w związku z przygotowaniem jubileuszu roku 2000 „Tertio millennio adveniente”, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/tertio.html [05.09.2020]
Google Scholar

Kardasz S. (red.), Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 12 Dekanat Łasiński, Toruń 1997.
Google Scholar

Jan Paweł II, Homilia Ojca Świętego Jana Pawła II wygłoszona podczas Mszy św., Łowicz 14.06.1999, w: Bóg jest miłością (J 4, 16), VII pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny, oprac. J. Górny, Olsztyn 1999, s. 192–197.
Google Scholar

Jan Paweł II, Przemówienie podczas nabożeństwa czerwcowego, Toruń 07.06.1999, w: Bóg jest miłością (J 4, 16), VII pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny, oprac. J. Górny, Olsztyn 1999, s. 70–76.
Google Scholar

Jaroszuk, A., Powiat grudziądzki, w: Kościół katolicki w latach 1939 – 1945 na terenach obecnej diecezji toruńskiej, t. 1, red. S. Kardasz, Toruń 1996.
Google Scholar

Kłopocki, Podziękowanie, „Pielgrzym” 8 (1931), s. 7.
Google Scholar

Markiewicz, H. (red.), Polski słownik biograficzny, Wrocław – Warszawa – Kraków 1992.
Google Scholar

Mazurowski, W., Życie oddali za wiarę. Kapłani pelplińscy męczennicy II wojny światowej, Pelplin 2010.
Google Scholar

Miszewski, W. (opr.), Diecezja Toruńska. Spis parafii i duchowieństwa. Rok 2002, Toruń 2002.
Google Scholar

Mross, H., Słownik biograficzny kapłanów diecezji chełmińskiej wyświęconych w latach 1821 – 1920, Pelplin 1995.
Google Scholar

Otremba, Z., Kronika Powiatu Grudziądzkiego, Gdańsk 2001.
Google Scholar

Pryczkowski, E., Leksykon Ziemi Żukowskiej, Banino – Żukowo 2012.
Google Scholar

Rafiński, S., Chełmiński słownik biograficzny, Chełmno 2006.
Google Scholar

Rozynkowki, W., Radosnym Panie! O bł. ks. Stefanie Wincentym Frelichowskim (1913 – 1945), s. 35, http://www.torun.salezjanie.pl/galeria/g/1415frelich_kon kurs/3.pdf [04.06.2020]
Google Scholar

Sziling, J., Lata wojny i okupacji niemieckiej (1939 – 1945), w: Kościół katolicki w latach 1939 – 1945 na terenach obecnej diecezji toruńskiej, t. 1, red. S. Kardasz, Toruń 1996, s. 13–22.
Google Scholar

Sziling, J., Męczeństwo – służba – walka. Duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939 – 1945), Toruń 2019.
Google Scholar

Szlaga, J., Przedmowa, w: W. Mazurowski, Życie oddali za wiarę. Kapłani pelplińscy męczennicy II wojny światowej, Pelplin 2010, s. 5–6.
Google Scholar

Turakiewicz, G., Kalendarium Gminy Gruta, https://gturakiewicz.jimdofree.com/ gmina-gruta/kalendarium/ [04.06.2020]
Google Scholar

Walkusz, J., Z zagadnień martyrologii duchowieństwa diecezji chełmińskiej, w: Z przeszłości diecezji chełmińskiej 1243 – 1992. Materiały z konferencji naukowej w Toruniu 6 XI 1993r., red. M. Biskup, Toruń 1994, s. 103–118.
Google Scholar

Wielgoszewski, W., Ocalić od zapomnienia. Duchowni diecezji chełmińskiej XIII – XX wiek, Toruń 2019.
Google Scholar