The Theology of Similarity in the Teaching of the Synod of Ancyra (358)

Włodzimierz Wołyniec

doi:10.21697/ct.2021.91.1.02

Opublikowane: 2021-03-30

Tom 91 Nr 1 (2021)

The Theology of Similarity in the Teaching of the Synod of Ancyra (358)

Włodzimierz Wołyniec

Collectanea Theologica

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ct.2021.91.1.02

Abstrakt

Synod w Ancyrze (358) mówi o podobieństwie Syna κατ’ οὐσίαν do Ojca. Czy nauka synodalna jest herezją? Pierwsza część artykułu jest próbą teologicznej interpretacji podobieństwa, które okazuje się być podobieństwem osoby (Syna) do osoby (Ojca) i podobieństwem substancji (istoty). W drugiej części zostają przedstawione biblijne teksty, na których Synod opiera teologię podobieństwa, z ich synodalną interpretacją. Trzecia część dotyczy podobieństwa Syna do ludzi, które w ujęciu synodalnym jest analogiczne do podobieństwa Syna do Ojca, chociaż jest od niego różne. Końcowe wnioski ukazują znaczenie teologii podobieństwa, która może wnieść nowe impulsy dla współczesnej teologii.

Słowa kluczowe:

synod w Ancyrze, Syn, Ojciec, podobieństwo, substancja, κατ’ οὐσίαν

Inne teksty tego samego autora

Włodzimierz Wołyniec, The Interpretation of Nicene Christology at the Council of Alexandria (c. 370) and Its Revision , Collectanea Theologica: Tom 94 Nr 4 (2024)

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Wołyniec, W. (2021). The Theology of Similarity in the Teaching of the Synod of Ancyra (358). Collectanea Theologica, 91(1), 25–50. https://doi.org/10.21697/ct.2021.91.1.02

Cited by / Share

Bibliografia

Abogado, J., San Ilario di Poitiers come riconciliatore degli omousiani e gli omeousiani [written version of PhD], https://www.academia.edu/3256579/San_Ilario_di_Poitiers_come_riconciliatore_degli_omousiani_e_gli_omeousiani.
Google Scholar

Abogado, J., “Hilary of Poitiers Makes East and West Meet: The Conciliatory Theology of De Synodis”, Philippiana Sacra, vol. L, 151 (2015), 437–472.
Google Scholar

Acta Synodalia ab anno 50 ad annum 381 [Documents of Synods from 50 to 381], in: A. Baron, H. Pietras (ed.), Synodi et Collectiones Legum Vol. 1 [Synods and Collections of Laws. Volume 1], Kraków 2006.
Google Scholar

Athanasopoulos, C., “Ousia in Aristotle’s Categories”, Logique and Analyse 210 (2010), 1–33.
Google Scholar

Ayres, L., Nicaea and its Legacy: An Approach to Fourth–Century Trinitarian Theology, Oxford 2006.
Google Scholar

Baron, A., “Krytyka homojuzji Bazylego z Ancyry przez Mariusza Wiktoryna” [Critisism of Homoiousios supported by Basil of Ancyra by Marius Victorinus], E–Patrologos. Kwartalnik patrystyczny 1 (2015) no. 1, 35–54, https://www.patrologia.uksw.edu.pl/pl/e–patrologos.
Google Scholar

Bartnik, C.S., Dogmatyka katolicka [Catholic Dogmatics], vol. 1, Lublin 2000.
Google Scholar

Boulnois, O., “Natura”, in: P. Coda (ed.), Dizionario Critico di Teologia, Roma 2005, 906–907.
Google Scholar

Breuning, W., Glaubenszugänge. Lehrbuch der Katholischen Dogmatik, W. Beinert (ed.), vol. 1, Paderborn–München–Wien–Zürich 1995.
Google Scholar

DelCogliano, M., “The Influence of Athanasius and the Homoiousians on Basil of Caesarea’s Decentralization of Unbegotten”, Journal of Early Christian Studies 19 (2011) no. 2, 197–223.
Google Scholar

DelCogliano, M., “Review of: Athanase d’Alexandrie: Lettre sur les Synodes. Synodale d’Ancyre. Basile d’Ancyre: Traité sur la foi, Edited by Annick Martin and Xavier Morales. Pp 409. (Sources chrétiennes, 563), Paris 2013”, Journal of Theological Studies 65 (2014), 738–746. DOI: https://doi.org/10.1093/jts/flu126
Google Scholar

DeSimone, R.J., Introduzione alla teologia del Dio uno e trino. Da Tertulliano ad Agostino (Sussidi patristici, 9), A. Genovese (trans.), Roma 1995.
Google Scholar

Fairbairn, D., “The Synod of Ancyra (358) and the question of the Son’s creaturehood”, Journal of Theological Studies 64 (2013), 117–135. DOI: https://doi.org/10.1093/jts/flt027
Google Scholar

Forscher, M., Die stoische Ethik. Über den Zusammenhang von Natur–, Sprach– und Moralphilosophie im altstoischen System, Darmstadt 1995.
Google Scholar

Gilski, M., Cholewa, M., Język soborów pierwszego tysiąclecia [The Language of the First–Millennium Councils] (Horyzonty dogmatu, 7), Kraków 2018.
Google Scholar

Giulea, D.A., “Divine Being’s Modulations: Ousia in the pro–Nicene Context of the Fourth Century”, St Vladimir’s Theological Quarterly 59 (2015) no. 3, 307–337.
Google Scholar

Gliściński, J., Współistotny Ojcu [Consubstantial with the Father], Łódź 1992.
Google Scholar

Górka, B., Reinterpretacja źródeł chrześcijaństwa [Reinterpretation of the Sources of Christianity], Kraków 2013.
Google Scholar

Greshake, G., Der Dreieine Gott. Eine trinitarische Theologie, Freiburg–Basel–Wien 2007.
Google Scholar

Grzywaczewski, J., “Poglądy Bazylego z Ancyry jako przedstawiciela homojuzjan na podstawie deklaracji Synodu w Ancyrze” [The views of Basil of Ancyra as a representative of Homoiousians on the basis of the declaration of the Synod of Ancyra], Warszawskie Studia Teologiczne 27 (2014) no. 1, 143–160.
Google Scholar

Grzywaczewski, J., “Postawa św. Atanazego i św. Hilarego wobec decyzji Synodu w Ancyrze (358)” [Saint Athanasius’s and Saint Hilary’s attitude to the decisions of the Synod of Ancyra], Vox Patrum 35 (2015), 171–187. DOI: https://doi.org/10.31743/vp.3711
Google Scholar

Harnack, A. von, History of Dogma, New York (NY) 1958.
Google Scholar

Hünermann, P., “Hypostase. Hypostatische Union”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 5, Freiburg–Basel–Rom–Wien 1996, 371–377.
Google Scholar

Kelly, J.N.D., Early Christian Doctrines [Początki doktryny chrześcijańskiej], J. Mrukówna (trans.), Warszawa 1988.
Google Scholar

Lacoste, J.Y., “Sostanza”, in: P. Coda (ed.) Dizionario Critico di Teologia, Roma 2005, 1276.
Google Scholar

Majewski, M., Pięcioksiąg odczytany na nowo. Przesłanie autora kapłańskiego (P) i jego wpływ na powstanie Pięcioksięgu [Pentateuch Read Anew. The Message of the Priestly Author (P) and Its Impact on the Origin of the Pentateuch], Kraków 2018. DOI: https://doi.org/10.15633/9788374386524
Google Scholar

Müller, G.L, Katholische Dogmatik. Für Studium und Praxis der Theologie, Freiburg–Basel–Wien 2005.
Google Scholar

Pelikan, J., The Christian Tradition: A history of the Development of Doctrine, vol. 1, The Emergence of the Catholic Tradition (100–600) [Tradycja chrześcijańska. Historia rozwoju doktryny. Powstanie wspólnej tradycji (100–600)], M. Höffner (trans.), Kraków 2008.
Google Scholar

Pietras, H., “Pojmowanie synostwa Bożego Jezusa Chrystusa w IV wieku” [The Understanding of the Sonship of Jesus Christ in the 4th century], E–Patrologos. Kwartalnik patrystyczny 1 (2015) no. 1, 6–19, https://www.patrologia.uksw.edu.pl/pl/e–patrologos.
Google Scholar

Pokorny, M., “Language and ontology in Stoic philosophy”, 1–16, https://www.academia.edu/37327154/Language_and_ontology_in_Stoic_philosophy.
Google Scholar

Schneider, J.H.J., “Substanz”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 9, Freiburg–Basel–Rom–Wien 2000, 1077–1080.
Google Scholar

Sesboüé, B., Wolinski, J., Le Dieu du salut [Bóg zbawienia. Historia dogmatów], P. Rak (trans.), Kraków 1999.
Google Scholar

Sieben, H.J., “Ankyra”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 1, Freiburg–Basel–Rom–Wien 1993, 689.
Google Scholar

Simonetti, M., La crisi ariana nel IV secolo, Roma 1975.
Google Scholar

Szumera, G., “Substancja”, in: E. Gigilewicz (ed.), Encyklopedia Katolicka [The Catholic Encyclopaedia], vol. 18, Lublin 2013, 1143–1145.
Google Scholar

Weedman, M., “Hilary and the Homoiousians: Using New Categories to Map the Trinitarian Controversy”, Church History 76 (2007) no. 3, 491–510.
Google Scholar

Williams, R.D., “Arius. Arianismus”, in: W. Kasper (ed.), Lexikon für Theologie und Kirche, vol. 1, Freiburg–Basel–Rom–Wien 1993, 981–989.
Google Scholar

Zhyrkova, A., “Hypostasis – the Principle of Individual Existence in John of Damascus”, Journal of Eastern Christian Studies 61 (2009) no. 1–2, 101–130.
Google Scholar