Problem ograniczenia indywidualnej wolności sumienia i religii w małżeństwach mieszanych

Helena Pietrzak

doi:10.21697/im.2023.34.2.04

Opublikowane: 2023-12-29

Tom 34 Nr 2 (2023)

Problem ograniczenia indywidualnej wolności sumienia i religii w małżeństwach mieszanych

Helena Pietrzak

Ius Matrimoniale

Dział: Rozprawy i artykuły

https://doi.org/10.21697/im.2023.34.2.04

Abstrakt

W artykule podjęto analizę problematyki okoliczności skutkujących narusze- niem lub ograniczeniem wolności sumienia lub wyznania w aspekcie indywidualnym. Autorowi opracowania zależy na osiągnięciu postawionych celów badawczych poprzez analizę ogólnych założeń Dekretu Generalnego Episkopatu Polski z roku 2020. W ramach opracowania wzięto pod uwagę obszar naruszeń wolności sumienia przez małżonka w kontekście małżeństwa mieszanego (kwestie zmiany wyznania, utrudniania praktyk religijnych). W ramach indywidualnej ochrony wolności sumienia i wyznania analizo- wano także procesy kanoniczne, w szczególności – procesy małżeńskie. Tym bardziej, że kwestia sumienia i wyznania jest brana pod uwagę z urzędu w toku procesu małżeńskiego.

Słowa kluczowe:

wolność sumienia i wyznania, małżeństwo mieszane

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pietrzak, H. (2023). Problem ograniczenia indywidualnej wolności sumienia i religii w małżeństwach mieszanych. Ius Matrimoniale, 34(2), 79–103. https://doi.org/10.21697/im.2023.34.2.04

Cited by / Share

Bibliografia

Zródła:
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP II promulgatus, 25.01.1983, AAS 75 (1983), pars II, s. 1-317; tłumaczenie polskie: Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Pallotti- num 1984.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, AAS 9/II (1917), s. 2–593.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na XXI Światowy Dzień Pokoju Wolność religijna warunkiem pokojowego współżycia, 8.12.1987, w: http://www.kns.gower.pl/pokoj/ pokoj1988. html [dostęp 6.04.2023 r.].
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Dekret ogólny o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kano- nicznego, 20.01.2020, w: https://episkopat.pl/aktakep312019 [dostęp 2.04.2023 r.].
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski o przy- gotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele katolickim, Akta Konferencji Episkopatu Polski 1 (1998), s. 85-137.
Google Scholar

Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w War- szawie dnia 28 lipca 1993 r., Dz.U. 1998 Nr 51 poz. 318.
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. 1997 Nr 78 poz. 483 z późn. zm.
Google Scholar

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, Dz.U. 1993 Nr 61 poz. 284.
Google Scholar

Leo XIII, Litterae Encyclicae Arcanum divinae sapientiae, 10.02.1880, ASS 12 (1879), s. 385-402.
Google Scholar

Małżeństwo chrześcijańskie osób o różnej przynależności wyznaniowej. Deklaracja Kościołów w Polsce na początku Trzeciego Tysiąclecia (projekt dokumentu z 10 maja 2011 roku), http://ekumenia.pl/czytelnia/dokumenty-ekumeniczne/ malzenstwo-chrzescijanskie-osob-o-roznej-przynaleznosci-wyznaniowej/ [do- stęp 15.05.2023 r.].
Google Scholar

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. Dz.U. 1977 Nr 38 poz. 167.
Google Scholar

Papieska Rada do spraw Popierania Jedności Chrześcijan, Dyrektorium Ekumeniczne (1993). Tekst polski: Communio 1994, nr 14, s. 3-93.
Google Scholar

Papieska Rada ds. Rodziny, Karta Praw Rodziny, 22.10.1983, w: Papieska Rada ds. Rodziny, Karta praw rodziny. Prezentacja, interpretacja i komentarz, Pelplin 2013, s. 7-36.
Google Scholar

Pius XI, Litterae Encyclicae Casti connubii, 31.12.1930, AAS 22 (1930), s. 539-592. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z dnia 10 grudnia 1948 r. przyjęta i prokla- mowana rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A/III z dnia 10 grudnia
Google Scholar

r.
Google Scholar

Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II: Declaratio de liber- tata religiosa Dignitatis humanae, 9.12.1965, AAS 58 (1966), s. 929-941; tekst łacińsko-polski: Sobór Watykański II, Deklaracja o wolności religijnej Dig- nitatis humanae, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Paris 1967, s. 401-419.
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

Dzierżon G., Ewolucja doktryny oraz dyscypliny dotyczących przeszkody „różności religii” w kanonicznym porządku prawnym, Warszawa 2008.
Google Scholar

Dzierżon G., Problem konieczności wypełnienia warunków dotyczących stron umowy małżeńskiej określonych przez ustawodawstwo Kościoła polskokatoli- ckiego w przypadku zawierania małżeństwa mieszanego przez katolika w Kościele polskokatolickim, Ius Matrimoniale 25 (2014) nr 4. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2014.25.4.03
Google Scholar

Fober B., Nierozerwalność małżeństwa w luterańskim porządku prawnym ze szcze- gólnym uwzględnieniem prawodawstwa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej, Annales Canonici 8 (2012), s. 141-160. DOI: https://doi.org/10.15633/acan.592
Google Scholar

Gajda E., Treść zobowiązań składanych przez katolika w celu uzyskania licencji na małżeństwo mieszane, w: A. Dębiński, E. Szczot (red.), Plenitudo legis dilectio. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Bronisławowi W. Zubertowi OFM z okazji 65. rocznicy urodzin, Lublin 2000, s. 273-292.
Google Scholar

Góralski W., Rękojmia, w: E. Giglewicz (red.), Encyklopedia katolicka, t. 17, Lublin 2012, s. 70-72.
Google Scholar

Góralski W., Małżeństwo kanoniczne, Warszawa 2011.
Google Scholar

Gwóźdź M., Odpowiedzialne rodzicielstwo jako wyzwanie dla małżeństw osób o róż-
Google Scholar

nej przynależności wyznaniowej i religijnej, w: M. Gwóźdź, A. Maliszewska
Google Scholar

(red.), Z rodziną nie tylko na fotografii, Katowice 2011, s. 57-78.
Google Scholar

Gwóźdź M., Religijne wychowanie potomstwa w małżeństwach mieszanych, Ka-
Google Scholar

towice 2015.
Google Scholar

Janczewski Z., Prawodawstwo Konferencji Episkopatu Polski i prymasa kard. S. Wy-
Google Scholar

szyńskiego w zakresie sakramentów w służbie wspólnoty: święceń i małżeństwa,
Google Scholar

Prawo Kanoniczne 42 (1999) nr 1-2, s. 75-143. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.1999.42.1-2.03
Google Scholar

Jaskóła P., Problem małżeństwa w relacjach ewangelicko-rzymskokatolickich, Opole
Google Scholar

Jougan A., Słownik kościelny łacińsko-polski, Przemyśl 1948.
Google Scholar

Krajczyński J., Amicus Plato, sed magis amica veritas. Duszpasterstwo małżeństw
Google Scholar

mieszanych, Prawo Kanoniczne 62 (2019) nr 3, s. 127-148.
Google Scholar

Krajczyński J., Błąd co do nierozerwalności małżeństwa a jego nieważność (kan.
Google Scholar

i 1101 § 2 KPK). Aspekt prawno-dowodowy, Tarnów 2014, s. 41. Krajczyński J., Prawo rodziny do opieki duszpasterskiej, Płock 2007. Krajczyński J., Wolność sumienia i religii a dochodzenie i obrona uprawnień w ka-
Google Scholar

nonicznych procesach małżeńskich, Przegląd Prawa Wyznaniowego 10 (2018), s. 127-159.
Google Scholar

Krukowski J., Stanowisko Soboru watykańskiego II wobec rozdziału Kościoła od państwa, Roczniki Teologiczno – Kanoniczne 27 (1980) z. 5, s. 45-83.
Google Scholar

Majer P., Małżeństwa mieszane. Wybrane zagadnienia z praktyki kościelnej, Studia Oecumenica 11 (2011), s. 199-218. DOI: https://doi.org/10.25167/so.3233
Google Scholar

Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2010.
Google Scholar

Rabiej S., Wolność religijna fundamentem dialogu ekumenicznego, Ekumenizm
Google Scholar

i Integracja 25 (2012), s. 90-102. DOI: https://doi.org/10.1365/s35147-012-0218-9
Google Scholar

Tuszyńska M., Małżeństwa mieszane w prawie kanonicznym, Kortowski Przegląd
Google Scholar

Prawniczy 4 (2016), s. 154-159.
Google Scholar

Zaborowski M., Małżeństwo i rozwód w Kościele prawosławnym – aspekt prawno-kanoniczny, Annales Canonici 8 (2012), s. 109-123. DOI: https://doi.org/10.15633/acan.590
Google Scholar