Problem ograniczenia indywidualnej wolności sumienia i religii w małżeństwach mieszanych

Helena Pietrzak

doi:10.21697/im.2023.34.2.04

Published: 2023-12-29

Vol. 34 No. 2 (2023)

The problem of limiting individual freedom of conscience and religion in mixed marriages

Helena Pietrzak

Ius Matrimoniale

Section: Rozprawy i artykuły

https://doi.org/10.21697/im.2023.34.2.04

Abstract

The article analyzes the issue of circumstances that result in the violation or limitation of freedom of conscience or religion in the individual aspect. The author of the study wants to achieve the relevant research goals by analyzing the general as- sumptions of the General Decree of the Polish Episcopate of 2020. Within the scope of the study, the area of violations of the freedom of conscience by the spouse in the con- text of a mixed marriage (issues of changing religion, hindering religious practices) was discussed. As part of the individual protection of the freedom of conscience and religion, canonical processes, in particular – matrimonial processes, were also discussed. Especially that the issue of conscience and religion is taken into account ex officio in the course of the matrimonial process.

Keywords:

freedom of conscience or religion, mixed marriage

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Pietrzak, H. (2023). The problem of limiting individual freedom of conscience and religion in mixed marriages. Ius Matrimoniale, 34(2), 79–103. https://doi.org/10.21697/im.2023.34.2.04

Cited by / Share

References

Zródła:
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP II promulgatus, 25.01.1983, AAS 75 (1983), pars II, s. 1-317; tłumaczenie polskie: Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Pallotti- num 1984.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici Pii X Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, AAS 9/II (1917), s. 2–593.
Google Scholar

Jan Paweł II, Orędzie na XXI Światowy Dzień Pokoju Wolność religijna warunkiem pokojowego współżycia, 8.12.1987, w: http://www.kns.gower.pl/pokoj/ pokoj1988. html [dostęp 6.04.2023 r.].
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Dekret ogólny o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kano- nicznego, 20.01.2020, w: https://episkopat.pl/aktakep312019 [dostęp 2.04.2023 r.].
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski o przy- gotowaniu do zawarcia małżeństwa w Kościele katolickim, Akta Konferencji Episkopatu Polski 1 (1998), s. 85-137.
Google Scholar

Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w War- szawie dnia 28 lipca 1993 r., Dz.U. 1998 Nr 51 poz. 318.
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. 1997 Nr 78 poz. 483 z późn. zm.
Google Scholar

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, Dz.U. 1993 Nr 61 poz. 284.
Google Scholar

Leo XIII, Litterae Encyclicae Arcanum divinae sapientiae, 10.02.1880, ASS 12 (1879), s. 385-402.
Google Scholar

Małżeństwo chrześcijańskie osób o różnej przynależności wyznaniowej. Deklaracja Kościołów w Polsce na początku Trzeciego Tysiąclecia (projekt dokumentu z 10 maja 2011 roku), http://ekumenia.pl/czytelnia/dokumenty-ekumeniczne/ malzenstwo-chrzescijanskie-osob-o-roznej-przynaleznosci-wyznaniowej/ [do- stęp 15.05.2023 r.].
Google Scholar

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r. Dz.U. 1977 Nr 38 poz. 167.
Google Scholar

Papieska Rada do spraw Popierania Jedności Chrześcijan, Dyrektorium Ekumeniczne (1993). Tekst polski: Communio 1994, nr 14, s. 3-93.
Google Scholar

Papieska Rada ds. Rodziny, Karta Praw Rodziny, 22.10.1983, w: Papieska Rada ds. Rodziny, Karta praw rodziny. Prezentacja, interpretacja i komentarz, Pelplin 2013, s. 7-36.
Google Scholar

Pius XI, Litterae Encyclicae Casti connubii, 31.12.1930, AAS 22 (1930), s. 539-592. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z dnia 10 grudnia 1948 r. przyjęta i prokla- mowana rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A/III z dnia 10 grudnia
Google Scholar

r.
Google Scholar

Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II: Declaratio de liber- tata religiosa Dignitatis humanae, 9.12.1965, AAS 58 (1966), s. 929-941; tekst łacińsko-polski: Sobór Watykański II, Deklaracja o wolności religijnej Dig- nitatis humanae, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Paris 1967, s. 401-419.
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

Dzierżon G., Ewolucja doktryny oraz dyscypliny dotyczących przeszkody „różności religii” w kanonicznym porządku prawnym, Warszawa 2008.
Google Scholar

Dzierżon G., Problem konieczności wypełnienia warunków dotyczących stron umowy małżeńskiej określonych przez ustawodawstwo Kościoła polskokatoli- ckiego w przypadku zawierania małżeństwa mieszanego przez katolika w Kościele polskokatolickim, Ius Matrimoniale 25 (2014) nr 4. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2014.25.4.03
Google Scholar

Fober B., Nierozerwalność małżeństwa w luterańskim porządku prawnym ze szcze- gólnym uwzględnieniem prawodawstwa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej, Annales Canonici 8 (2012), s. 141-160. DOI: https://doi.org/10.15633/acan.592
Google Scholar

Gajda E., Treść zobowiązań składanych przez katolika w celu uzyskania licencji na małżeństwo mieszane, w: A. Dębiński, E. Szczot (red.), Plenitudo legis dilectio. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Bronisławowi W. Zubertowi OFM z okazji 65. rocznicy urodzin, Lublin 2000, s. 273-292.
Google Scholar

Góralski W., Rękojmia, w: E. Giglewicz (red.), Encyklopedia katolicka, t. 17, Lublin 2012, s. 70-72.
Google Scholar

Góralski W., Małżeństwo kanoniczne, Warszawa 2011.
Google Scholar

Gwóźdź M., Odpowiedzialne rodzicielstwo jako wyzwanie dla małżeństw osób o róż-
Google Scholar

nej przynależności wyznaniowej i religijnej, w: M. Gwóźdź, A. Maliszewska
Google Scholar

(red.), Z rodziną nie tylko na fotografii, Katowice 2011, s. 57-78.
Google Scholar

Gwóźdź M., Religijne wychowanie potomstwa w małżeństwach mieszanych, Ka-
Google Scholar

towice 2015.
Google Scholar

Janczewski Z., Prawodawstwo Konferencji Episkopatu Polski i prymasa kard. S. Wy-
Google Scholar

szyńskiego w zakresie sakramentów w służbie wspólnoty: święceń i małżeństwa,
Google Scholar

Prawo Kanoniczne 42 (1999) nr 1-2, s. 75-143. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.1999.42.1-2.03
Google Scholar

Jaskóła P., Problem małżeństwa w relacjach ewangelicko-rzymskokatolickich, Opole
Google Scholar

Jougan A., Słownik kościelny łacińsko-polski, Przemyśl 1948.
Google Scholar

Krajczyński J., Amicus Plato, sed magis amica veritas. Duszpasterstwo małżeństw
Google Scholar

mieszanych, Prawo Kanoniczne 62 (2019) nr 3, s. 127-148.
Google Scholar

Krajczyński J., Błąd co do nierozerwalności małżeństwa a jego nieważność (kan.
Google Scholar

i 1101 § 2 KPK). Aspekt prawno-dowodowy, Tarnów 2014, s. 41. Krajczyński J., Prawo rodziny do opieki duszpasterskiej, Płock 2007. Krajczyński J., Wolność sumienia i religii a dochodzenie i obrona uprawnień w ka-
Google Scholar

nonicznych procesach małżeńskich, Przegląd Prawa Wyznaniowego 10 (2018), s. 127-159.
Google Scholar

Krukowski J., Stanowisko Soboru watykańskiego II wobec rozdziału Kościoła od państwa, Roczniki Teologiczno – Kanoniczne 27 (1980) z. 5, s. 45-83.
Google Scholar

Majer P., Małżeństwa mieszane. Wybrane zagadnienia z praktyki kościelnej, Studia Oecumenica 11 (2011), s. 199-218. DOI: https://doi.org/10.25167/so.3233
Google Scholar

Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2010.
Google Scholar

Rabiej S., Wolność religijna fundamentem dialogu ekumenicznego, Ekumenizm
Google Scholar

i Integracja 25 (2012), s. 90-102. DOI: https://doi.org/10.1365/s35147-012-0218-9
Google Scholar

Tuszyńska M., Małżeństwa mieszane w prawie kanonicznym, Kortowski Przegląd
Google Scholar

Prawniczy 4 (2016), s. 154-159.
Google Scholar

Zaborowski M., Małżeństwo i rozwód w Kościele prawosławnym – aspekt prawno-kanoniczny, Annales Canonici 8 (2012), s. 109-123. DOI: https://doi.org/10.15633/acan.590
Google Scholar