Status kanoniczny małżeństw zawieranych przy asystowaniu kapłanów Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X (FSSPX) po wydaniu listu Papieskiej Komisji Ecclesia Dei z 27 marca 2017 r.

Dawid  Pietras

Opublikowane: 2022-06-30

Tom 33 Nr 1 (2022)

Status kanoniczny małżeństw zawieranych przy asystowaniu kapłanów Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X (FSSPX) po wydaniu listu Papieskiej Komisji Ecclesia Dei z 27 marca 2017 r.

Ks. dr Dawid Pietras

Abstrakt

Z inicjatywy papieża Franciszka listem Papieskiej Komisji Ecclesia Dei z 27 marca 2017 r. wprowadzono normy udzielania delegacji kapłanom, przed którymi wierni przywiązani do Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X (FSSPX) pragną zawrzeć mał- żeństwo. Kapłani tej wspólnoty, będącej częścią Kościoła katolickiego, trwają bowiem w nieregularności kanonicznej i nie posiadają statusu ordynariusza bądź proboszcza. Potrzebują więc wymaganej delegacji ad validitatem do asystowania przy zawarciu mał- żeństwa. W świetle omawianego dokumentu taką delegację wydaje ordynariusz miejsca. Wspólnota korzystając z wydanych regulacji, podtrzymuje jednak tezę o ważności mał- żeństw zawartych przed kapłanem z FSSPX bez delegacji, powołując się – z powodu sytu- acji Kościoła po II Soborze Watykańskim – na nadzwyczajną formę kanoniczną zawarcia małżeństwa oraz na błąd powszechny, a także wątpliwość pozytywną i prawdopodobną w świetle kan. 144 KPK/83. Stolica Apostolska w dokumentach wydanych przez Papieską Komisję Ecclesia Dei oraz dekretach i wyrokach Trybunału Roty Rzymskiej utrzymuje stanowisko, iż małżeństwa te są zawierane nieważnie z powodu braku formy kanonicznej.

Słowa kluczowe:

Bractwo Kapłańskie Świętego Piusa X, FSSPX, forma kanoniczna, delegacja, świadek kwalifikowany

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pietras, D. . (2022). Status kanoniczny małżeństw zawieranych przy asystowaniu kapłanów Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X (FSSPX) po wydaniu listu Papieskiej Komisji Ecclesia Dei z 27 marca 2017 r. Ius Matrimoniale, 33(1), 79–116. Pobrano z https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/im/article/view/9947

Cited by / Share

Bibliografia

ANGLES R., Validity of Confessions and Marriages in the Chapels of the Society of Saint Pius X. A Canonical Study, Kansas City 1997.
BELFIORE G., Commento alla Lettera della Pontificia Commissione „Ecclesia Dei” ai Presuli delle Conferenze episcopali interessate circa la licenza per la celebrazione di matrimoni dei fedeli della Fraternità San Pio X (4 aprile 2017), Monitor Ecclesiasticus 131 (2016), s. 591-595.
BENDER L., Forma iuridica celebrationis matrimonii. Commentarius in canones 1094-1099, Roma-Parigi-New York-Tournai 1960.
BERTHE P.-M., Des diocèses de France et la Fraternité Sacerdotale Saint-Pie X: La célébration des mariages dans le cadre de la lettre du 27 mars 2017, Revista Española de Derecho Canónico 78 (2021), s. 21-52.
Biskupi niemieccy przeciwni błogosławieniu małżeństw przez lefebrystów, Anamnesis 91 (2017), s. 97.
CARRERAS J., Forma canonica e »favor matrimonii« in una recente sentenza rotale, Ius Ecclesiae 6 (1994), s. 201-215.
CATOZZELLA F., La validità dei matrimoni celebrati davanti ai sacerdoti della Fraternità san Pio X. Commento alla Lettera della Pontificia Commissione „Ecclesia Dei”, Ius Ecclesiae 30 (2018), s. 285-305.
CELIER G., Les mariages dans la Tradition sont-ils valides?, Paris 1999.
CONNAGHAN A., The extraordinary form of marriage and the Priestly Society of St Pius X, Canon Law Society of Great Britain and Ireland, 151 (2007), s. 25-32.
DBK: Trauungen durch Piusbrüder nicht vorgesehen, https://www.katholisch.de/artikel/14222 -dbk-hochzeiten-bei-piusbrudern-nicht-vorgesehen [dostęp: 17.03.2020].
DOHNALIK J., Ogólna »sanatio in radice« udzielona przez Stolicę Apostolską (kan. 1165 §1). Przykład uważnienia małżeństw zawartych bez zachowania formy kanonicznej w Ordynariacie Polowym, Prawo Kanoniczne 29 (2018) nr 3, s. 45-62.
DOHNALIK J., Znaczenie zasady „Ecclesia suplet” od kan. 209 KPK z 1917 roku do kan. 144 obecnego KPK – interpretacja i aplikacja, Prawo Kanoniczne 60 (2017) nr 4, s. 15-40.
DZIERŻON G., Brak formy kanonicznej w świetle wyroku c. De Angelis z dnia 8 lipca 2009 roku, Ius Matrimoniale 17 (2012), s. 173-183.
DZIERŻON G., Status kapłanów Bractwa Św. Piusa X w przedmiocie asystowania do zawierania małżeństwa w kontekście wytycznych listu Papieskiej Komisji „Ecclesia Dei” z 27 marca 2017 roku, Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 34 (2021), s. 51-65.
DZIERŻON G., Z najnowszego orzecznictwa Roty Rzymskiej, Warszawa 2021.
FARRAHER J.J., Is a dispensation needed to marry a Lefebvre-ite?, The Homiletic and Pastoral Review 85/6 (1985), s. 71-72.
FELLAY B., L’entretien: Les mariages dans la Fraternité Saint-Pie X, https://laportelatine.org/ actualite/texte-de-lentretien-de-mgr-fellay-les-mariages-dans-la-fraternite-saint-pie-x-21-avril-2017 [dostęp: 07.11.2021].
GONÇALVES B., Le mariage des fidèles fréquentant la Fraternité sacerdotale Saint-Pie X depuis la lettre du 27 mars 2017 de la commission „Ecclesia Dei”, L’Année Canonique 59 (2018), s. 183-199.
GONÇALVES B., Le mariage entre forme ordinaire et forme extraordinaire: les enjeux de la lettre du 27 mars 2017 aux présidents de conférences épiscopales, La Maison Dieu 292 (2018), s. 121-144.
HUELS J.M., The Supply of the Faculty to Confirm in Common Error, Studia Canonica 40 (2006), s. 293-348.
JAKUBIAK T., Nadzwyczajna forma zawarcia małżeństwa według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 i 1983 r., Ius Matrimoniale 25 (2014) nr 2, s. 43-62.
JAKUBIAK T., Obrzęd zawarcia małżeństwa w nadzwyczajnej formie, Ius Matrimoniale 25 (2014) nr 3, s. 29-43.
KLIMKIEWICZ D., Uważnienie zwykłe małżeństwa z powodu braku formy kanonicznej (kan. 1137 CIC 17, kan. 1160 KPK), Annales Canonici 16 (2020), s. 21-35.
KONDRATUK L., L'usage de la juridiction supplétoire et des facultés déléguées par la Fraternité sacerdotale Saint Pie X, https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-01343510/document [dostęp: 17.03.2020].
KRAJCZYŃSKI J., Uzupełnienie uprawnienia do asystowania przy zawarciu małżeństwa, Ius Matrimoniale 13 (2008), s. 125-144.
LÓPEZ-ILLANA F., La suplencia de la facultad de asistir al matrimonio, Ius Canonicum 37 (1997), s. 73-122.
MILCAREK P., De Sacramento Matrimonii. Krótkie objaśnienie obrzędów Sakramentu Małżeństwa w starszej formie rytu rzymskiego, Dębogóra 2019.
MIÑAMBRES J., Commento al rescritto della Pontficia Commissio „Ecclesia Dei”, Ius Ecclesiae 3/2 (1991), s. 341-344.
NITA A., La suplencia de la facultad de asistir al matrimonio en caso de error común, a la luz de la jurisprudencia de la Rota Romana, Ius Canonicum 39 (1999), s. 661-708.
NOWAKOWSKI B., Funkcjonowanie kan. 1107 KPK z 1983 r. w kanonicznym systemie małżeńskim, Prawo Kanoniczne 52 (2009) nr 1-2, s. 201-228.
NOWICKA U., Obowiązywalność kanonicznej formy zawarcia małżeństwa po motu proprio „Omnium in mentem” papieża Benedykta XVI, Kościół i Prawo 3 (2011), s. 63-76.
PASTWA A., Forma kanoniczna małżeństw mieszanych w świetle motu proprio „Omnium in mentem” i nowszych uregulowań Stolicy Apostolskiej, Studia Oecumenica 11 (2011), s. 151-171.
PELLEGRINO P., La supplenza ecclesiale (can. 144 §1, §2), https://dadun.unav.edu/bitstream/ 10171/16998/1/IC_Especial_15.pdf [dostęp: 20.11.2021].
PIETRAS D., Nadzwyczajna forma rytu rzymskiego. Status prawny liturgii i wspólnot, Dębogóra 2021.
PUGA D., Résponses à de légitimes interrogations de paroissiens sur les mariages dans la FSSPX, https://laportelatine.org/activite/ reponses-a-de-legitimes -interrogations -de-paroissiens -sur-les-mariag es-dans-la-fssp x-abbe-denis-puga-1 er-juillet-2017 [dostęp: 07.11.2021].
RAMÉ L., Quelle paroisse pour nos mariages?, https://laportelatine.org/formation/morale/ mariage/quelle-paroisse-pour-nos-mariages [dostęp: 07.11.2021].
READ G., Society of St. Pius X and Jurisdiction for Marriage, Canon Law Society of Great Britain and Ireland Newsletter 151 (2007), s. 33-40.
REYES VIZCAÍNO P.M., Relevancia canónica de los sacramentos y actos jurídicos realizados por sacerdotes de la Fraternidad Sacerdotal de San Pío X, Forum Canonicum 10/2 (2015), s. 71-98.
SCASSO A., Assistenza al matrimonio, supplenza di giurisdizione e comunione ecclesiale, Il Diritto Ecclesiastico 105 (1994), s. 301-331.
SCHMITZ H., Sondervollmachten einer Sonderkomission. Kanonistische Anmerkungen zum „Rescriptum ex Audientia SS.mi” vom 18. Oktober 1988 der Päpstlichen Kommission „Ecclesia Dei”, Archiv für katholisches Kirchenrecht 159 (1990), s. 36-59.
STECZKOWSKI P., Wystąpienie z Kościoła katolickiego aktem formalnym w świetle dokumentu Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych z 13 marca 2006 r., Annales Canonici 2 (2006), s. 179-194.
TERPIN A., Natura i skutki ekskomuniki według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, Kościół i Prawo 16 (2014), s. 191-207.
TISSIER DE MALLERAIS B., The legitimacy and status of our tribunals, http://archives.sspx.org /miscellaneous/canonical/Canonical_Commission/legitimacy_and_status_of_our_tribunals.htm [dostęp: 12.07.2019].
TOULZA P., Les mariages dans la Tradition : valides ou invalides?, https://laportelatine.org/ formation/morale/les-mariages-dans-la-tradition-valides-ou-invalides-abbe-philippe-toulza [dostęp: 07.11.2021].
TOXÉ P., Considérations canonique sur deux affaires médiatisées de censures ecclésiastiques: les évêques lefebvristes et l’avortement de Recife, L’Année Canonique 51 (2009), s. 195-218.
TOXÉ P., La validité des mariages célébrés devant des prêtres traditionalistes qui ne sont pas en communion avec l’Église Catholique, Revue d’éthique et de théologie morale „Le Supplément” 225 (2003), s. 205-226.
TOXÉ P., Lettera del Santo Padre Francesco con la quale si concede l’indulgenza in occasione del Giubileo Straordinario della misericordia. Présentation et commentaire, Monitor Ecclesiasticus 130 (2015), s. 607-622.
TOXÉ P., Présentation de la sentence „coram” de Angelis de 8 VII 2009, L’Année Canonique 53 (2011), s. 417-427.
WARD A., The „Quo magis” Prefaces added to the Missal of Saint John XXIII, Ephemerides Liturgicae 134 (2020), s. 407-463.
WOESTMAN W.H., Canons 111; 1086 and 1108. Necessity to Observe Canonical Form for Marriage and the Impediment of Disparity of Cult by Members of Schismatic Group, w: PEDONE S., DONLON J.I., Roman Replies and CLSA Advisory Opinions 2003, Washington 2003, s. 41-43.
WOESTMAN W.H., Canons 144; 1108 and 1116. Validity of a Marriage Celebrated by a Priest Not in Ecclesial Communion, w: PEDONE S., DONLON J.I., Roman Replies and CLSA Advisory Opinions 2003, Washington 2003, s. 45-47.
WOESTMAN W.H., Extraordinary canonical form of marriage when a qualified witness cannot be present without a grave inconvenience, Studia Canonica 42 (2008), s. 367-382.
WOJNAROWICZ P., Sakramenty święceń i małżeństwa według motu proprio „Omnium in mentem” Benedykta XVI, Kościół i Prawo 3/1 (2014), s. 109-121.
VODERHOLZER R., Presseerklärung zu den Meldungen die Priesterweihen der Priesterbruderschaft Papst Pius X, 22.06.2016, http://laportelatine.org/vatican/sanctions_in dults_discussions/024_01_04_2016/22_06_2016_eveque_ratisbonne_ordinations_fsspx.php [dostęp: 16.04.2019].
ZABOROWSKI M., Forma nadzwyczajna zawarcia małżeństwa, Ius Matrimoniale 14 (2009), s. 115-130. Google Scholar