Odmowa zgody na rozwód ze względów religijnych.  Analiza orzecznictwa

Urszula Nowicka

doi:10.21697/im.2025.36.1.05

Published: 2025-06-20

Vol. 36 No. 1 (2025)

Refusal of consent to divorce on religious grounds. Analysis of case law

Urszula Nowicka

Ius Matrimoniale

Section: Rozprawy i artykuły

https://doi.org/10.21697/im.2025.36.1.05

Abstract

According to the provisions of Article 56 § 3 of the Family and Guardianship Code, divorce is not permissible if requested by the spouse who is solely responsible for the breakdown of the marriage, unless the other spouse consents to the divorce or the refusal to consent to the divorce is contrary to the principles of social coexistence in the given circumstances. An analysis of the case law shows that religious reasons are one of the reasons for refusal. In this context, the question arises whether invoking them can be taken into account in the civil forum, and - in the case of a positive answer - whether the refusal to consent to divorce on religious grounds can be considered contrary to the principles of social coexistence in the given circumstances.

Keywords:

divorce, refusal to consent to divorce, principles of social coexistence

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Nowicka, U. (2025). Refusal of consent to divorce on religious grounds. Analysis of case law. Ius Matrimoniale, 36(1), 115–131. https://doi.org/10.21697/im.2025.36.1.05

Cited by / Share

References

Orzecznictwo:
Google Scholar

Orzeczenie Sądu Najwyższego z 18 marca 1955 r., III CR 199/54, LEX nr 118741.
Google Scholar

Uchwała Sądu Najwyższego z 18 marca 1968 r., III CZP 70/66, II CKN 956/99, LEX nr 520139266.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 23 sierpnia 2018 r., V ACa 589/17, LEX nr 2615529.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 5 kwietnia 2023 r., A ACa 1034/21, LEX nr 3754717.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 1 czerwca 2000 r., I CKN 569/98, LEX nr 50844.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 10 maja 2000 r., III CKN 1032/99, LEX nr 47027.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 10 września 1997 r., II CKN 292/97, LEX nr 847115.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 18 sierpnia 1965 r., III CR 147/65, LEX nr 4503.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 26 maja 2000 r., I CKN 1139/99, LEX nr 1221126.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 26 października 2000 r., II CKN 956/99, LEX 45570.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 27 czerwca 2002 r., IV CKN 1192/00, LEX nr 56052.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 27 października 1999 r., III CKN 412/98, LEX 78208.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2002 r., III CKN 545/00, LEX nr 55136.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 7 maja 2003, IV CKN 120/01, LEX nr 141394.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 8 grudnia 1999 r., II CKN 606/98, LEX nr 847119.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 21 listopada 2002 r. III CKN 665/00, LEX nr 74446.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 26 lutego 2002, I CKN 305/01, LEX nr 53924.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 1965 r., III CR 278/65, LEX nr 520094068.
Google Scholar

Wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z 12 maja 2021 r., I C 525/19, nieopublikowany. DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2021.7.2
Google Scholar

Załącznik do Obwieszczenia Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 1968 r.: wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w zakresie stosowania przepisów art. 56 oraz art. 58 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z dnia 18 marca 1968 r., M.P. 1968 nr 14 poz. 97.
Google Scholar

Literatura:
Google Scholar

FILIPEK M., Zasada rekryminacji w systemie polskiego prawa rodzinnego, Ius Novum 3/2009, s. 138-148.
Google Scholar

JĘDREJEK G., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2019.
Google Scholar

KANTOR R., Sumienie chrześcijańskie a rozwód cywilny, Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej 14-15 (2007-2008), s. 93-104.
Google Scholar

MANOWSKA M., Komentarz do art. 56, w: J. WIERCIŃSKI (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LexisNexis 2014.
Google Scholar

OLEJNICZAK A., Komentarz do art. 56, w: H. DOLECKI, T. SOKOŁOWSKI (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LEX 2013.
Google Scholar

SMYCZYŃSKI T. (red.), System Prawa Prywatnego, t. 11, Warszawa 2014.
Google Scholar

SMYCZYŃSKI T., Glosa do wyroku SN z dnia 26 października 2000 r., II CKN 956/99, Orzecznictwo Sądów Polskich 2003/3/35, LEX nr 385912320.
Google Scholar

WARTENBERG-KEMPKA B., Komentarz do art. 56, w: M. FRAS, M. HABDAS (red.), Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023.
Google Scholar