Autor artykułu podejmuje problematykę dowodu szczególnego w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa wynikającego z wyłączenia nierozerwalności, czyli okoliczności.
Zgodnie z powszechnym i trwałym orzecznictwem Roty Rzymskiej dokładne zbadanie i uwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy, tj. okoliczności małżeństwa, osoby, miejsca i czasu, pozwala pośrednio ustalić rozumowanie i wolę rzekomego symulanta zgody małżeńskiej.
Na podstawie analizy orzeczeń wydanych przez sędziów Roty Rzymskiej autor porusza następujące kwestie szczegółowe: konieczność zbadania wielu różnych okoliczności obiektywnych i subiektywnych, osobistych i materialnych, które pomagają ustalić, czy rzekomy symulant wykluczył nierozerwalność małżeństwa; okoliczności małżeństwa z przyczyną zawarcia małżeństwa i przyczyną symulacji jako pierwszą; okoliczności osoby, miejsca i czasu. Wreszcie, mając na uwadze orzecznictwo Roty Rzymskiej, o której znaczeniu wspomina kan. 19 Kodeksu Prawa Kanonicznego odnotowuje się okoliczności, które należy zbadać w konkretnych przypadkach.
W tym przypadku autor odnosi się do okoliczności, które mogą sprzyjać przekształceniu w akt woli usposobienia przeciwstawnego nierozerwalności małżeństwa, o czym mowa w kan. 1101 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz okoliczności, które należy zbadać w przypadku hipotetycznego wyłączenia nierozerwalności małżeństwa.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Bibliografia
Źródła:
Google Scholar
Codex Iuris Canonici. Auctoritate Ioannis Pauli pp. II promulgatus, 25.01.1983, AAS 75 (1983) pars II, s. 1-317; tekst polski: Kodeks Prawa Kanonicznego, Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Google Scholar
Dec c. Jarawan z 03.03.1983 r., RRD 75 (1988), s. 79-84.
Google Scholar
Dec. c. Agustoni z 21.03.1986 r., RRD 78 (1991), s. 204-212.
Google Scholar
Dec. c. Agustoni z 21.10.1983 r., RRD 75 (1988), s. 517-527.
Google Scholar
Dec. c. Alwan z 23.07.2009 r., RRD 101 (2016), s. 247-256.
Google Scholar
Dec. c. Alwan z 28.06.2011 r., RRD 103 (2018), s. 328-339.
Google Scholar
Dec. c. Boccafola z 20.05.1999 r., RRD 91 (2005), s. 384-392.
Google Scholar
Dec. c. Boccafola z 25.02.1993 r., RRD 85 (1996), s. 47-54.
Google Scholar
Dec. c. Bottone z 01.06.2010 r., RRD 102 (2017), s. 195-200.
Google Scholar
Dec. c. Bottone z 08.03.2012 r., RRD 104 (2019), s. 42-48.
Google Scholar
Dec. c. Bottone z 11.03.2004 r., RRD 96 (2013), s. 198-205.
Google Scholar
Dec. c. Bottone z 13.03.1998 r., RRD 90 (2003), s. 239-250.
Google Scholar
Dec. c. Bottone z 30.10.2012 r., RRD 104 (2019), s. 311-317.
Google Scholar
Dec. c. Bruno z 01.02.1991 r., RRD 83 (1994), s. 66-75.
Google Scholar
Dec. c. Bruno z 08.05.1987 r., RRD 79 (1992), s. 285-296.
Google Scholar
Dec. c. Bruno z 18.04.1997 r., RRD 89 (2002), s. 335-341.
Google Scholar
Dec. c. Bruno z 19.12.1984 r., RRD 76 (1989), s. 647-654.
Google Scholar
Dec. c. Bruno z 22.06.1984 r., RRD 76 (1989), s. 380-389.
Google Scholar
Dec. c. Bruno z 30.06.1989 r., RRD 81 (1994), s. 462-473.
Google Scholar
Dec. c. Burke z 05.11.1987 r., RRD 79 (1992), s. 617-621.
Google Scholar
Dec. c. Burke z 13.06.1988 r., RRD 80 (1993), s. 379-387.
Google Scholar
Dec. c. Caberletti z 03.12.2009 r., RRD 101 (2016), s. 321-335.
Google Scholar
Dec. c. Caberletti z 28.05.1998 r., RRD 90 (2003), s. 421-432.
Google Scholar
Dec. c. Cedillo z 14.12.2012 r., RRD 104 (2019), s. 370-380.
Google Scholar
Dec. c. Ciani z 14 .07.2004 r., RRD 96 (2013), s. 485-499.
Google Scholar
Dec. c. Ciani z 18.02.2009 r., RRD 101 (2016), s. 1-10.
Google Scholar
Dec. c. Ciani z 24.11.2004 r., RRD 96 (2013), s. 750-760.
Google Scholar
Dec. c. Civili z 20.06.1989 r., RRD 81 (1994), s. 436-443.
Google Scholar
Dec. c. Civili z 23.10.1991 r., RRD 83 (1994), s. 568-582.
Google Scholar
Dec. c. Colagiovanni z 09.04.1991 r., RRD 83 (1994), s. 227-238.
Google Scholar
Dec. c. Colagiovanni z 13.06.1989 r., RRD 81 (1994), s. 412-422.
Google Scholar
Dec. c. Colagiovanni z 15.01.1987 r., RRD 79 (1992), s. 1-9.
Google Scholar
Dec. c. Colagiovanni z 17.01.1984 r., RRD 76 (1989), s. 17-24.
Google Scholar
Dec. c. Colagiovanni z 20.07.1984 r., RRD 76 (1989), s. 485-498.
Google Scholar
Dec. c. Colagiovanni z 26.06.1984 r., RRD 76 (1989), s. 419-431.
Google Scholar
Dec. c. Colagiovanni z 27.05.1986 r., RRD 78 (1991), s. 343-350.
Google Scholar
Dec. c. Corso z 30.05.1990 r., RRD 82 (1994), s. 407-430.
Google Scholar
Dec. c. Davino z 15.10.1987 r., RRD 79 (1992), s. 531-537.
Google Scholar
Dec. c. Davino z 18.02.1983 r., RRD 75 (1988), s. 33-41.
Google Scholar
Dec. c. Davino z 18.05.1989 r, RRD 81 (1994), s. 372-378.
Google Scholar
Dec. c. Davino z 21.04.1988 r., RRD 80 (1993), s. 268-274.
Google Scholar
Dec. c. Davino z 26.03.1987 r., RRD 79 (1992), s. 160-168.
Google Scholar
Dec. c. Davino z 28.01.1988 r., RRD 75 (1993), s. 27-33.
Google Scholar
Dec. c. De Jorio z 17.11.1983 r., RRD 75 (1988), s. 625-632.
Google Scholar
Dec. c. De Lanversin z 04.06.1986 r., RRD 78 (1991), s. 365-371.
Google Scholar
Dec. c. De Lanversin z 15.06.1992 r., RRD 84 (1995), s. 349-362.
Google Scholar
Dec. c. De Lanversin z 17.10.1984 r., RRD 76 (1989), s. 533-540.
Google Scholar
Dec. c. De Lanversin z 28.02.1984 r., RRD 76 (1989), s. 144-151.
Google Scholar
Dec. c. De Lanversin z 30.07.1985 r., RRD 77 (1990), s. 426-434.
Google Scholar
Dec. c. Defilippi z 02.12.2004 r., RRD 96 (2013), s. 802-821.
Google Scholar
Dec. c. Defilippi z 05.12.2012 r., RRD 104 (2019), s. 354-369.
Google Scholar
Dec. c. Defilippi z 27.07.1994 r., RRD 86 (1997), s. 411-435.
Google Scholar
Dec. c. Di Felice z 05.03.1980 r., RRD 72 (1987), s. 157-164.
Google Scholar
Dec. c. Di Felice z 15.11.1986 r., RRD 78 (1991), s. 634-641.
Google Scholar
Dec. c. Doran z 15.02.1988 r., RRD 80 (1993), s. 93-105.
Google Scholar
Dec. c. Doran z 22.02.1990 r., RRD 82 (1994), s. 126-137.
Google Scholar
Dec. c. Doran z 24.07.1987 r., RRD 79 (1992), s. 515-522.
Google Scholar
Dec. c. Esteban z 30.10.2012 r., RRD 104 (2019), s. 318-330.
Google Scholar
Dec. c. Faltin z 09.04.1987 r., RRD 79 (1992), s. 250-267.
Google Scholar
Dec. c. Faltin z 16.12.1992 r., RRD 84 (1995), s. 680-697.
Google Scholar
Dec. c. Faltin z 30.10.1991 r., RRD 83 (1994), s. 691-705.
Google Scholar
Dec. c. Ferreira Pena z 03.12.2004 r., RRD 96 (2013), s. 832-842.
Google Scholar
Dec. c. Ferreira Pena z 10.07.2009 r., RRD 101 (2016), s. 197-209.
Google Scholar
Dec. c. Fiore z 16.06.1966 r., SRRD 58 (1975), s. 593-599.
Google Scholar
Dec. c. Fiore z 16.12.1985 r., RRD 77 (1990), s. 591-598.
Google Scholar
Dec. c. Fiore z 19.10.1990 r., RRD 82 (1994), s. 692-701.
Google Scholar
Dec. c. Fiore z 25.06.1983 r., RRD 75 (1988), s. 371-378.
Google Scholar
Dec. c. Fiore z 31.01.1984 r., RRD 76 (1989), s. 79-83.
Google Scholar
Dec. c. Funghini z 17.04.1991 r., RRD 83 (1994), s. 245-262.
Google Scholar
Dec. c. Funghini z 18.12.1991 r., RRD 83 (1994), s. 788-805.
Google Scholar
Dec. c. Funghini z 19.11.1985 r., RRD 77 (1990), s. 504-514.
Google Scholar
Dec. c. Funghini z 22.01.1986 r., RRD 78 (1991), s. 38-48.
Google Scholar
Dec. c. Funghini z 22.02.1989 r., RRD 81 (1994), s. 129-141.
Google Scholar
Dec. c. Funghini z 29.01.1997 r., RRD 89 (2002), s. 40-51.
Google Scholar
Dec. c. Giannecchini z 10.04.1992 r., RRD 84 (1995), s. 182-193.
Google Scholar
Dec. c. Giannecchini z 10.10.1989 r., RRD 81 (1994), s. 566-582.
Google Scholar
Dec. c. Giannecchini z 11.12.1984 r., RRD 76 (1989), s. 611-619.
Google Scholar
Dec. c. Giannecchini z 12.07.1991 r., RRD 83 (1994), s. 439-448.
Google Scholar
Dec. c. Giannecchini z 15.07.1986 r., RRD 78 (1991), s. 467-478.
Google Scholar
Dec. c. Giannecchini z 19.11.1993 r., RRD 85 (1996), s. 683-694.
Google Scholar
Dec. c. Giannecchini z 20.12.1986 r., RRD 78 (1991), s. 776-788.
Google Scholar
Dec. c. Huber z 12.02.2004 r., RRD 96 (2013), s. 115-126.
Google Scholar
Dec. c. Huber z 27.01.2000 r., RRD 92 (2006), s. 115-126.
Google Scholar
Dec. c. Jaeger z 19.07.2012 r., RRD 104 (2019), s. 233-241.
Google Scholar
Dec. c. Jarawan z 01.04.1987 r., RRD 79 (1992), s. 206-210.
Google Scholar
Dec. c. Jarawan z 12.11.1983 r., RRD 75 (1988), s. 616-624.
Google Scholar
Dec. c. Jarawan z 18.05.1988 r., RRD 80 (1993), s. 312-316.
Google Scholar
Dec. c. Jarawan z 23.02.1987 r., RRD 79 (1992), s. 55-60.
Google Scholar
Dec. c. Jarawan z 26.05.1983 r., RRD 75 (1988), s. 316-322.
Google Scholar
Dec. c. Jarawan z 29.04.1992 r., RRD 84 (1995), s. 215-220.
Google Scholar
Dec. c. Jarawan z 30.09.1987 r., RRD 79 (1992), s. 523-530.
Google Scholar
Dec. c. Masala z 18.03.1970 r., SRRD 62 (1980), s. 276-288.
Google Scholar
Dec. c. Masala z 24.01.1989 r., RRD 81 (1994), s. 33-41.
Google Scholar
Dec. c. Masala z 26.05.1987 r., RRD 79 (1992), s. 307-311.
Google Scholar
Dec. c. Monier z 23.11.2012 r., RRD 104 (2019), s. 342-349.
Google Scholar
Dec. c. Monier z 29.10.2010 r., RRD 102 (2017), s. 370-381.
Google Scholar
Dec. c. Palestro z 05.04.1989 r., RRD 81 (1994), s. 234-249.
Google Scholar
Dec. c. Palestro z 18.05.1988 r., RRD 80 (1993), s. 295-311.
Google Scholar
Dec. c. Palestro z 18.07.1990 r., RRD 82 (1994), s. 613-635.
Google Scholar
Dec. c. Palestro z 25.01.1989 r., RRD 81 (1994), s. 42-54.
Google Scholar
Dec. c. Palestro z 26.05.1993 r., RRD 85 (1996), s. 413-424.
Google Scholar
Dec. c. Palestro z 26.10.1988 r., RRD 80 (1993), s. 563-573.
Google Scholar
Dec. c. Parisella z 15.03.1984 r., RRD 76 ( 1989), s. 162-169.
Google Scholar
Dec. c. Pinto z 06.11.1972 r., SRRD 64 (1981), s. 672-680.
Google Scholar
Dec. c. Pinto z 14.11.1986 r., RRD 78 (1991), s. 625-633.
Google Scholar
Dec. c. Pinto z 22.01.2010 r., RRD 102 (2017), s. 19-28.
Google Scholar
Dec. c. Pompedda z 11.04.1988 r., RRD 80 (1993), s. 193-197.
Google Scholar
Dec. c. Pompedda z 21.04.1986 r., RRD 78 (1991), s. 299-304.
Google Scholar
Dec. c. Pompedda z 24.01.1984 r., RRD 76 (1989), s. 34-43.
Google Scholar
Dec. c. Ragni z 23.06.1987 r., RRD 79 (1992, s. 382-392.
Google Scholar
Dec. c. Sabattani z 26.04.1963 r., SRRD 55 (1972), s. 280-299.
Google Scholar
Dec. c. Sable z 18.11.1999 r., RRD 91 (2005), s. 677-684.
Google Scholar
Dec. c. Sable z 19.05.2004 r., RRD 96 (2013), s. 327-336.
Google Scholar
Dec. c. Sable z 24.02.1995 r., RRD 87 (1998), s. 165-173.
Google Scholar
Dec. c. Sable z 26.05.2010 r., RRD 102 (2017), s. 178-187.
Google Scholar
Dec. c. Sciacca z 02.03.2001 r., RRD 93 (2009), s. 202-211.
Google Scholar
Dec. c. Serano Ruiz z 16.12.1988 r., RRD 80 (1993), s. 755-769.
Google Scholar
Dec. c. Serano Ruiz z 28.11.1986 r., RRD 78 (1991), s. 688-697.
Google Scholar
Dec. c. Serrano Ruiz z 08.03.1991 r., RRD 83 (1994), s. 161-171.
Google Scholar
Dec. c. Serrano Ruiz z 19.01.1996 r., RRD 88 (1999), s. 34-41.
Google Scholar
Dec. c. Serrano Ruiz z 23.03.1984 r., RRD 76 (1989), s. 182-188.
Google Scholar
Dec. c. Serrano Ruiz z 27.01.1984 r., RRD 76 (1989), s. 53-69.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 19.05.1988 r., RRD 80 (1993), s. 323-334.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 22.01.2004 r., RRD 96 (2013), s. 49-65.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 23.10.1997 r., RRD 89 (2002), s. 763-780.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 24.05.1984 r., RRD 76 (1989), s. 286-294.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 25.04.1991 r., RRD 83 (1994), s. 280-290.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 26.02.1999 r., RRD 91 (2005), s. 100-116.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 27.05.1994 r., RRD 86 (1997), s. 241-259.
Google Scholar
Dec. c. Stankiewicz z 27.11.1986 r., RRD 78 (1991), s. 673-680.
Google Scholar
Dec. c. Turnaturi z 01.03.1996 r., RRD 88 (1999), s. 168-182.
Google Scholar
Dec. c. Verginelli z 28.07.2000 r., RRD 92 (2006), s. 572-580.
Google Scholar
Excerpta argumentorum. Simulatio, RRD 104 (2019), s. 504-506.
Google Scholar
Ioannes Paulus II, Alocutio Ad Rotam Romanam habita, 29.01.2004, AAS 96 (2004), s. 348-352; tekst polski: Jan Paweł II, Przemówienie do członków Trybunału Roty Rzymskiej "Odkryć na nowo prawdę, dobro i piękno małżeństwa", L’Osservatore Romano, wydanie polskie, (2004) nr 4 (262), s. 34-36.
Google Scholar
Pontificium Consilium de Legum Textibus, Instructio servanda a tribunalibus dioecesanis et interdioecesanis in pertractandis causis nullitatis matrimonii Dignitas Connubii, 25.01.2005, Communicationes 37 (2005), s. 11-92.
Google Scholar
Literatura:
Google Scholar
Gerosa L., Interpretacja prawa w Kościele. Zasady, wzorce, perspektywy, Kraków 2003.
Google Scholar
Góralski W., Przyczyna dalsza wykluczenia nierozerwalności małżeństwa w świetle współczesnego orzecznictwa Roty Rzymskiej (2000-2012), Ius Matrimoniale 31 (2020) nr 1, s. 5-23.
Google Scholar
Góralski W., Wykluczenie nierozerwalności małżeństwa (kan. 1101 § 2 KPK) w wyroku c. Jaeger z 16 lipca 2020 roku, w: W. Góralski, Iudex ius dicit. Problematyka zgody małżeńskiej oraz formy kanonicznej w orzecznictwie Roty Rzymskiej na przykładzie wybranych wyroków (2009-2020), Pelplin 2021, s. 91-115.
Google Scholar
Góralski W., Wykluczenie nierozerwalności małżeństwa w wyroku c. Jaeger z 11 maja 2017 roku, w: W. Góralski, Sprawy nullitatis matrimonii w najnowszym orzecznictwie Trybunału Roty Rzymskiej na przykładzie wybranych wyroków (2013-2019), Pelplin 2021, s. 73-93.
Google Scholar
Kowalczyk D., O złudnej niezależności, Idziemy 19 (810), 09.05.2021 r., s. 9.
Google Scholar
Krajczyński J., „Positivus actus voluntatis” jako istotny element w dowodzeniu nieważności małżeństwa z tytułu wykluczenia nierozerwalności, Ius Matrimoniale 4 (1999), s. 83-94.
Google Scholar
Krajczyński J., „Probationum regina” w procesie o nieważność małżeństwa z tytułu wykluczenia nierozerwalności małżeństwa, w: M. Różański, J. Krzywkowska (red.), Prawo w służbie małżeństwu i rodzinie. Księga jubileuszowa dedykowana ks. prof. dr. hab. Ryszardowi Sztychmilerowi z okazji 70. rocznicy urodzin, Olsztyn 2018, s. 99-107.
Google Scholar
Krajczyński J., Dyspozycje umysłu i woli niepowodujące wykluczenia nierozerwalności małżeństwa, Prawo. Administracja. Kościół 1-2 (24-25) (2006), s. 57-84.
Google Scholar
Krajczyński J., Hipotetyczne wykluczenie nierozerwalności małżeństwa, w: R. Sztychmiler, J. Krzywkowska (red.), Małżeństwo na całe życie?, Olsztyn 2011, s. 175-191.
Google Scholar
Krajczyński J., Oświadczenia stron i zeznania świadków w sprawach o nieważność małżeństwa ob exclusionem indissolubilitatis, Prawo Kanoniczne 57 (2014) nr 3, s. 41-63.
Google Scholar
Staffa D., De condicione a qua pendet matrimonialis contractus, w: Questioni attuali in diritto canonico, Romae 1995.
Google Scholar
Ks. Jan Krajczyński – kapłan diecezji płockiej, doktor habilitowany nauk prawnych, specjalista prawa kanonicznego i prawa wyznaniowego, kierownik Zakładu Prawa o Posłudze Nauczania w Instytucie Prawa Kanonicznego na WPK UKSW, wiceoficjał Sądu Biskupiego w Płocku.