Aplikacja wskazań "Amoris laetitia" o przygotowaniu do małżeństwa – dylemat prawny i społeczny. Krótki zarys problemu w kontekście aktualnych wyzwań

Emmanuela Elżbieta Sikorska

doi:10.21697/im.2021.32.02.04

Opublikowane: 2021-11-22

Tom 32 Nr 2 (2021)

Aplikacja wskazań "Amoris laetitia" o przygotowaniu do małżeństwa – dylemat prawny i społeczny. Krótki zarys problemu w kontekście aktualnych wyzwań

Emmanuela Elżbieta Sikorska

Ius Matrimoniale

Dział: Rozprawy i artykuły

https://doi.org/10.21697/im.2021.32.02.04

Abstrakt

Ukazany w artykule problem stanowi jedynie próbę odpowiedzi, na ile głos papieża Franciszka o palącej potrzebie odnowionego duszpasterstwa małżeństwa i rodziny znajduje aplikację w decyzjach i działaniach duszpasterzy oraz wspólnot kościelnych. Adhortacja apostolska papieża Franciszka poświęcona miłości w rodzinie podejmuje temat małżeństwa i rodziny. W części zatytułowanej „Prowadzenie narzeczonych na drodze przygotowania do małżeństwa” (pkt. 205-216) mamy wskazania jak pomóc młodym ludziom w odkryciu wartości i bogactwa małżeństwa.
Dnia 26 listopada 2019 r. Konferencja Episkopatu Polski opublikowała Dekret ogólny o przeprowadzeniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego. Wydany dekret odnosi się do wymogów formalno-kanonicznych i nie reguluje kwestii związanych z przygotowaniem tematyki katechez przedmałżeńskich i innych odnoszących się do duszpasterskiej troski o małżeństwo i rodzinę. Wskazano w dekrecie, że w dziedzinie pastoralnej przygotowania do małżeństwa obowiązują zasady zawarte w Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin z 2003 roku oraz dokumencie z 2009 roku Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie, wydanych przez KEP. Powstaje pytanie: na ile wskazania duszpasterskie są wystarczające. Dla potwierdzenia zasadności powyższych dylematów warto podać: dane opublikowane przez Instytut Statystyki Kościoła dotyczące udziału wiernych w życiu sakramentalnym oraz skali powoływanych poradni rodzinnych, dane pochodzące z referatów katechetycznych oraz wyniki badań przeprowadzonych przez Centrum Badania Opinii Społecznej opublikowane w 2019 w kontekście mentalności rozwodowej.

Nowe wyzwania przyszłości w kontekście obciążeń psychicznych spowodowanych sytuacją ogólnoświatową, już teraz domagają się rewizji programów duszpasterskich w temacie małżeństwa i rodziny. Narastająca w świecie niepewność w obliczu pandemii i szerzących się konfliktów zbrojnych powoduje skutki w relacjach międzyludzkich. Naczelną zasadą prawa jest salus aminarum – zbawienie dusz. Ze względu na tę zasadę Prawodawca poleca, by świadczyć pomoc wiernym, którzy pragną zawrzeć małżeństwo. Zjawisko klerykalizmu, podejmowane dziś w dyskusjach, nie może w żaden sposób blokować wiernym świeckim dostępu do uczestnictwa w kapłańskim, prorockim i królewskim posłannictwie Chrystusa, bowiem są oni powołani do wypełnienia misji, jaką Bóg powierzył pełnić Kościołowi w świecie.

Słowa kluczowe:

wskazania Amoris laetitiae, przygotowanie do małżeństwa, małżeństwo i rodzina

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Sikorska, E. E. (2021). Aplikacja wskazań "Amoris laetitia" o przygotowaniu do małżeństwa – dylemat prawny i społeczny. Krótki zarys problemu w kontekście aktualnych wyzwań. Ius Matrimoniale, 32(2), 73–94. https://doi.org/10.21697/im.2021.32.02.04

Cited by / Share

Bibliografia

Źródła
Google Scholar

Źródła zasadnicze
Google Scholar

Centrum Badania Opinii Społecznej, Stosunek Polaków do rozwodów, Komunikat z badań 7/2019, s. 1, w: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_007_19.PDF, [dostęp: 24.04.2021].
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Joannis Pauli PP. II promulgates, 25.01.1983, AAS 75 (1983), pars II, s. 1-317. Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Google Scholar

Franciszek, Adhortacja Apostolska Amoris laetitia, 19.03.2016, Częstochowa 2016.
Google Scholar

Franciszek, Audiencja środowa, 17.03.2021, w: https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2021-03/papiez-na-rozpoczecie-roku-rodziny-amoris-laetitia.html [dostęp: 26.04.2021].
Google Scholar

Franciszek, List Apostolski motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus, zmieniający kanony Kodeksu prawa kanonicznego dotyczące spraw o orzeczenie nieważności małżeństwa, 15.08.2015, Tarnów 2015.
Google Scholar

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia AD 2020, w: http://www.iskk.pl/badania/roczniki-statystyczne [dostęp: 24.04.2021].
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Dekret ogólny o przeprowadzeniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego, 08.10.2019, Akta Konferencji Episkopatu Polski 31 (2019), s. 28-49.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin, Warszawa 2003.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Formularze (nr 1-22) do Dekretu ogólnego Konferencji Episkopatu Polski o przeprowadzeniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego, Akta Konferencji Episkopatu Polski 31 (2019), s. 50-93.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie, Warszawa 2009.
Google Scholar

Kongregacja ds. Biskupów, Instrukcja. Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła-29.06.2020, w: https://diecezja.waw.pl/7172 (dostęp: 27.04.2021).
Google Scholar

Źródła archiwalne
Google Scholar

AMKW - Wydział duszpasterstwa dzieci i młodzieży Metropolitalnej Kurii Warszawskiej, Sprawozdania z lat 2018- 2021.
Google Scholar

AMKP - Referat katechetyczny Metropolitalnej Kurii Poznańskiej, Statystyka z lat 2019- 2020.
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

Buttiglione R., Przyjacielska odpowiedź krytykom «Amoris Laetitia», tłum. M. Chojacki, Kraków 2018.
Google Scholar

Casey T., La forza della famiglia, w: «Amoris laetitia». Esortazione apostolica postsinodale sull’amore nella famiglia. Testo integralne e commento de «Civiltà Cattolica», Città del Vaticano 2016, s. 288-302.
Google Scholar

Dullak K., Przygotowanie bliższe do małżeństwa w świetle dokumentów różnych szczebli obowiązujących w wybranych diecezjach polskich, Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 27 (2020), s. 527-543.
Google Scholar

Dzierżon G., Ewolucyjny charakter reform papieża Franciszka w prawie małżeńskim, Ius Matrimoniale 30 (2019), nr 1, s. 5-16.
Google Scholar

Fagliolo V., Commento al can. 1063 CIC, w: P.V. Pinto (red.), Commento al Codice di Diritto Canonico, Città del Vaticano 2001, s. 631-632.
Google Scholar

Fornés J., Komentarz do kan. 1065 KPK, w: P. Majer (red.), Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, Kraków 2011, s. 787-788.
Google Scholar

Gądecki S., Pastoralne wskazania zwyczajnego synodu o powołaniu i misji rodziny w Kościele współczesnym, w: J. Krukowski, M. Sitarz, J. Gręźlikowski (red.), Małżeństwo i rodzina w prawie kanonicznym i prawie polskim, Lublin 2017, s. 23-32.
Google Scholar

Góralski W., Adhortacja Apostolska Amoris laetitia papieża Franciszka, Płock 2016.
Google Scholar

Góralski W., Komentarz do kan. 1063 KPK, w: J. Krukowski (red.), Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, tom III/2, Poznań 2011, s. 259-261.
Google Scholar

Kamiński J., Przygotowanie do małżeństwa i życia w rodzinie w nauczaniu Kościoła Katolickiego, Roczniki Pastoralno-Katechetyczne 57 (2010), nr 2, s. 105-119.
Google Scholar

Kasprzak S., Odrębność psychologiczna nupturientów a budowanie wspólnoty w małżeństwie sakramentalnym, w: T. Płoski, J. Krzywkowska (red.), Małżeństwo i rodzina w prawie kanonicznym, polskim i międzynarodowym, Olsztyn 2008, s. 109-126.
Google Scholar

Kwas P., Realizacja wskazań dotyczących przygotowania do małżeństwa i do życia w rodzinie zawartych w «Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin», Warszawskie Studia Pastoralne 12 (2010), s. 85-99.
Google Scholar

Majer P., Prace Konferencji Episkopatu Polski nad nową regulacją przygotowania do zawarcia małżeństwa kanonicznego (cz. I), Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 29 (2019), nr 32, s. 135-158.
Google Scholar

Majer P., Rozeznawanie przedmałżeńskie, w: S. Drzyżdżyk, M. Gilski (red.), Rozeznanie. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, Kraków 2019, s. 255- 282.
Google Scholar

Ndubueze Ejeh B., Preparazione matrimoniale tra magistero, normativa e pastorale, w: Diritto canonico e «Amoris laetitia», Città del Vaticano 2016, s. 49-69.
Google Scholar

Sadłoń W., Religijność studentów według własnej oceny, w: http://www.iskk.pl/images/stories/Instytut/ozdobne/sadlon_mlodziez.pdf [dostęp: 24.04.2021].
Google Scholar

Sosnowski A., Prowadzenie narzeczonych w procesie przygotowania do małżeństwa, w: P. Kroczek (red.), Droga do Amoris laetitia, Kraków 2017, s. 85-123.
Google Scholar

Syczewski T., Przygotowanie do życia w małżeństwie i rodzinie w uchwałach Drugiego Polskiego Synodu Plenarnego 1991-1999, w: T. Płoski, J. Krzywkowska (red.), Małżeństwo i rodzina w prawie kanonicznym, polskim i międzynarodowym, Olsztyn 2008, s. 259-269.
Google Scholar

Wyszyński S., Dla starego człowieka i człowieczeństwa – idzie „nowe”, w: Idzie nowych ludzi plemię…. Wybór przemówień i rozważań, Poznań-Warszawa 1973.
Google Scholar