Recepcja modelu prezydentury polskiej z Konstytucji Marcowej w rozwiązaniach Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r.

Michał Szewczyk

doi:10.21697/2023.23.3-01

Published: 2024-03-03

Vol. 21 No. 3 (2023)

Recepcja modelu prezydentury polskiej z Konstytucji Marcowej w rozwiązaniach Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r.

Michał Szewczyk

Kwartalnik Prawa Publicznego

Section: Articles

https://doi.org/10.21697/2023.23.3-01

Abstract

The model of the presidency was the subject of serious discussion during the constitutional debates of 1919-1921 and 1989-1997. The aim of this article is to present the extent of the reception of this model from the March Constitution to the 1997 Constitution. The following problems are analysed: the constitutional position of the president, the procedure for the election of the head of state, and some of the powers of the president in his relations with parliament and the government. The author concludes with the thesis that the contemporary regulation of the institution of the president is most similar to the one used in the 1921 Constitution. The creators of the 1997 Constitution drew conclusions from several significant shortcomings of the regulations contained in the first full Constitution of the Second Republic - above all by placing greater emphasis not only on the division, but also on the balance of state powers. This confirms the validity of the thesis on the importance of historical reflection and historical argument for contemporary
legal discourse. They should also be present in discussions on future systemic reforms, including those concerning the institution of the president. The author also clearly points out some weaknesses of the current regulations concerning the head of state. These include the universal election of the president and his overly strong veto power.

Keywords:

President, March Constitution, constitutional position of the president, presidential elections, president in legislative procedure, delegated legislation, shortening of the parliamentary term, political responsibility of ministers, foreign policy

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Szewczyk, M. (2024). Recepcja modelu prezydentury polskiej z Konstytucji Marcowej w rozwiązaniach Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. Kwartalnik Prawa Publicznego, 21(3), 7–25. https://doi.org/10.21697/2023.23.3-01

Cited by / Share

References

Ajnenkiel A., Konstytucje Polski w rozwoju dziejowym 1971-1997, Warszawa 2001.
Google Scholar

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Google Scholar

Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Warszawa 2012.
Google Scholar

Brzozowski W., Obejście konstytucji, „Państwo i Prawo” 2014, nr 9.
Google Scholar

Ciapała J., Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989-1997), Warszawa 2009.
Google Scholar

Dudek D., Autorytet prezydenta a Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2013.
Google Scholar

Dudek D., Komentarz do art. 146 [w:] Konstytucja RP. Komentarz, red. M. Safjan, L. Bosek, t. 2, Warszawa 1976.
Google Scholar

Dudek D., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej – refleksje w 100-lecie instytucji, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 4.
Google Scholar

Krukowski S., Geneza konstytucji z 17 marca 1921 r., Warszawa 1977.
Google Scholar

Pietrzak M., Konstytucja z 17 kwietnia 1921 r. z perspektywy 80 lat, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 2.
Google Scholar

Sarnecki P., Konstytucja marcowa a rozwój konstytucjonalizmu polskiego, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 2.
Google Scholar

Szewczyk M., Najwyższe zwierzchnictwo Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nad siłami zbrojnymi w świetle konstytucji z 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2018.
Google Scholar

Trzciński J., Wiącek M., W sprawie wprowadzenia do Konstytucji RP instytucji rozporządzenia z mocą ustawy w celu implementacji prawa Unii Europejskiej [w:] Konstytucja. Rząd. Parlament. Księga jubileuszowa Profesora Jerzego Ciemniewskiego, red. P. Radziewicz, J. Wawrzyniak , Warszawa 2014.
Google Scholar

Turbalski A., Turbalska J., Polityka zagraniczna Rzeczypospolitej Polskiej. Rozważania na tle konstytucji marcowej oraz konstytucji z 1997 roku, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 4.
Google Scholar

Wiącek M., Wpływ Konstytucji marcowej na treść i praktykę stosowania Konstytucji z 1997 r., „Państwo i Prawo” 2018, nr 11.
Google Scholar

Witkowski Z., Dyrektywa „współdziałania władz” jako element organizujący życie wspólnoty państwowej w świetle Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. [w:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Marii Kruk-Jarosz, red. J. Wawrzyniak, M. Laskowska, Warszawa 2009.
Google Scholar

Witkowski Z., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. 1921-1935, Warszawa-Poznań-Toruń 1987.
Google Scholar

Wyszomirski Ł., Wybór Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na przykładzie Konstytucji z 1921 oraz 1997 roku [w:] Konstytucja jako efekt kompromisu politycznego. W setną rocznicę Konstytucji marcowej 1921 roku, red. M. Wichmanowski, Lublin 2022.
Google Scholar