La conciliazione nelle controversie amministrative durante la revisione del Codice di Diritto Canonico. Analisi dell’iter legislativo del can. 1733

Zbigniew Jałbrzykowski

doi:10.21697/pk.2018.61.2.06

Opublikowane: 2018-06-09

Tom 61 Nr 2 (2018)

La conciliazione nelle controversie amministrative durante la revisione del Codice di Diritto Canonico. Analisi dell’iter legislativo del can. 1733

Zbigniew Jałbrzykowski

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2018.61.2.06

Abstrakt

Artykuł zajmuje się historią redakcji kan. 1733 Kodeksu Prawa Kanonicznego, który wprowadził do kościelnego porządku prawnego instytucję koncyliacji/mediacji w rekursach hierarchicznych. Norma ta zwraca uwagę ze względu na swój stosunkowo nowatorski charakter w katolickim prawie kościelnym. Wchodzi ona w skład grupy kanonów Kodeksu łacińskiego, które zachęcają do rozwiązywania kontrowersji prawnych w sposób niesporny, czyli "pacyficznie" lub poprzez "aequa solutio". Nowość koncyliacji w kontekście kościelnym nie przyczyniła się do jej sukcesu, jest ona stosunkowo mało znana i stosowana w rozwiązywaniu kontrowersji administracyjnych. Chodzi przede wszystkim o to, że nowa instytucja została słabo zharmonizowana w kontekście proceduralnym odwołania hierarchicznego. Z aktów Papieskiej Komisji ds. Rewizji Kodeksu Prawa Kanonicznego wynika, że pojednanie w instancjach hierarchicznych nie było przedmiotem uporządkowanej i pogłębionej refleksji podczas procesu legislacyjnego. Na początku nie była nawet postrzegana przez prawodawców jako możliwa alternatywa proceduralna dla zwyczajnej drogi administracyjnej. Następnie, zapożyczona z raportu O należytym procesie, dokumentu zatwierdzonego przez Konferencję Biskupów USA, koncyliacja została włączona do systemu kościelnego sądownictwa administracyjnego wśród pewnych wątpliwości i niepewności co do jej celu i pozycji ustrojowej, jak wynika z dokumentacji legislacyjnej. Wraz z wyrugowaniem trybunałów administracyjnych in limine promulgationis jej funkcja i sposób realizacji stały się jeszcze bardziej niejasne. W rezultacie, owocem niepewności i nieskoordynowanych zmian w procesie legislacyjnym, koncyliacja zalecana przez kan. 1733 stała się instytucją w największym stopniu nieoperacyjną.

Słowa kluczowe:

Pojednanie, mediacja, procedura administracyjna, rekurs hierarchiczny

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Jałbrzykowski, Z. (2018). La conciliazione nelle controversie amministrative durante la revisione del Codice di Diritto Canonico. Analisi dell’iter legislativo del can. 1733 . Prawo Kanoniczne, 61(2). https://doi.org/10.21697/pk.2018.61.2.06

Cited by / Share

Bibliografia

Bibliografia
Google Scholar

Źródła
Google Scholar

CANON LAW SOCIETY OF AMERICA, Protection of Rights of Persons in the Church: Revised Report of the Canon Law Society of America on the Subject of Due Process, Washington, D.C. 1991.
Google Scholar

Communicationes 39 (2007), p. 294-295.
Google Scholar

Communicationes 4 (1972), p. 35.
Google Scholar

Communicationes 42 (2010), p. 389-395.
Google Scholar

Communicationes 42 (2010), p. 403-411.
Google Scholar

Communicationes 42 (2010), p. 425-427.
Google Scholar

Communicationes 42 (2010), p. 70-73.
Google Scholar

Communicationes 42 (2010), p. 81.
Google Scholar

Communicationes 42 (2010), p. 96-102.
Google Scholar

Communicationes 43 (2011), p. 213.
Google Scholar

Communicationes 43 (2011), p. 229.
Google Scholar

Communicationes 43 (2011), p. 236.
Google Scholar

Communicationes 43 (2011), p. 239-256.
Google Scholar

New Commentary on the Code of Canon Law, ed. J.A. Beal, J.A. Coriden, T.J. Green, New York – Mahwah 2000.
Google Scholar

Nota sulla corrispondenza tra la Segreteria di Stato e la Pontificia Commissione per la Revisione del C.D.C. circa la promulgazione del Motu proprio, in: Communicationes 43 (2011), p. 439-440.
Google Scholar

PONTIFICIA COMMISSIO CODICI IURIS CANONICI RECOGNOSCENDO, Principia quae Codicis Iuris Canonici recognitionem dirigant a Pontificia Commissione proposita et Primi Generalis Coetus «Synodi Episcoporum» examini subiecta, Città del Vaticano 1967, p. 14.
Google Scholar

PONTIFICIA COMMISSIO CODICI IURIS CANONICI RECOGNOSCENDO, Relatio complectens synthesim animadversionum ab Em.mis atque Exc.mis Patribus Commissionis ad novissimum schema Codicis Iuris Canonici exhibitarum, cum responsionibus a secretaria et consultoribus datis, Città del Vaticano 1981, p. 339-340.
Google Scholar

PONTIFICIA COMMISSIO CODICI IURIS CANONICI RECOGNOSCENDO, Schema canonum de procedura administrativa, Città del Vaticano 1972, p. 6.
Google Scholar

Presidente della Pontificia Commissione per la Revisione del C.D.C. alla Segreteria di Stato del 30 novembre 1971, in: Communicationes 42 (2010), p. 389.
Google Scholar

Literatura
Google Scholar

BEAL J.P., Protecting the Rights of Lay Catholics, The Jurist 47 (1987), p. 149-151.
Google Scholar

BERNARDINI E., Commento allo schema “De procedura administrativa”, Apollinaris 45 (1972), p. 130.
Google Scholar

BUZZARD L.R., ECK L., Tell it to the Church. A biblical approach to resolving conflict out of court, Wheaton 1985.
Google Scholar

CORIDEN J.A., Alternative Dispute Resolution in the Church, CLSA Proceedings 48 (1986), p. 64.
Google Scholar

CORSO J., I modi per evitare il giudizio amministrativo, in: La giustizia amministrativa nella Chiesa, ed. Arcisodalizio della Curia Romana, Studi giuridici, vol. 24, Città del Vaticano 1991, 40.
Google Scholar

GHERRI P., Decidere e giudicare nella Chiesa, in: Decidere e giudicare nella Chiesa: atti della VI Giornata canonistica interdisciplinare, ed. P. Gherri, Città del Vaticano 2012, p. 50-51.
Google Scholar

KRUKOWSKI J., Środki pojednawcze zmierzające do zapobieżenia powstaniu sporu administracyjnego, Rocznik Nauk Prawnych 21 (2011), p. 175.
Google Scholar

MARTENS K., Protection of Rights: Experiences with Hierarchical Recourse and Possibilities for the Future, The Jurist 69 (2009), 687.
Google Scholar

Mediacje. Teoria i praktyka, ed. E. Gmurzyńska, R. Morek, Warszawa 2014, p. 23-24.
Google Scholar

MOLLOY T. E., The Theological Foundation of Ecclesiastical Due Process, CLSA Proceedings 41 (1979), p. 152-153.
Google Scholar

MONTINI G.P., De recursibus hierarchicis, Romae 2016.
Google Scholar

ROMANKO A., Mediacja w sprawach administracyjnych w prawie kanonicznym i w prawie polskim [La mediazione nelle cause amministrative nel diritto canonico e nel diritto statale polacco], Lublin 2016.
Google Scholar

ROSEMAN D., Mediation in the Church. A Review of the Literature and of the Key Elements of Mediation, Studia canonica 47 (2013), p. 166-167.
Google Scholar

VERMEERSCH A., CREUSEN J., Epitome iuris canonici: cum commentariis ad scholas et ad usum privatum, vol. III, Mechliniae – Romae 1927.
Google Scholar