Praesumptio w Kodeksie Jana Pawła II z 1983 roku

KAZIMIERZ DULLAK

doi:10.21697/pk.2016.59.3.06

Published: 2017-01-18

Vol. 59 No. 3 (2016)

Praesumptio at John Paul II Code of Canon Law of 1983

KAZIMIERZ DULLAK

Prawo Kanoniczne

Section: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2016.59.3.06

Abstract

There is variety of synonyms being used in Polish language to describe Latin praesumptio.

At law sciences presumption is an interdisciplinary phrase and so it is not unambiguous. Therefore it is worth monitoring the types of the presumptions and the context of their appearance at John Paul II Code of Canon Law (CCL) of 1983.

In general, we divide the presumptions into actual or judicial ones and those of law – assumed by the legislator. The former ones are drawn from authentic prerequisites. It creates the possibility to reach an objective truth. The more consistent conclusions that the judge will draw from different prerequisites the greater possibility will be reached. The latter ones – the presumptions of law – rely on assuming some facts, based on legal provisions, as proven, in case of lack of the contrary evidence. They’re divided into ordinary (relative) and absolute ones. The ordinary presumption can be refuted if false conclusions are proven. An absolute presumption takes place if the legislator refuses to admit directly the contrary evidence and assumes indirect one.

The Author of the Code applies the ordinary presumptions of law only (mutable ones) which means that they can be refuted by counter-evidence. As regards the actual presumptions – they do not occur at CCL-83. They’re assumed by the judge during the trial.

The John Paul II CCL applies the presumption of law with respect to the persons, circumstances and objects. Based on thorough analysis of the code contents it results that the most of the presumptions relates to the circumstances (there are as much as 13); we’ll find two less as regards the persons and only three regarding the objects. Of all 27 presumptions applied in CCL – we’ll find 14 in Book IV regulating the office of sanctifying in the Church, 7 applies to general norms (Book I) and the remaining ones we’ll find in Books: III, V, VI and VII; the last 2 contains Book II. Most of the presumptions in CCL occur in canons referring to the marriage.

Keywords:

actual presumption, presumption of law, ordinary mutable presumption

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

DULLAK, K. (2017). Praesumptio at John Paul II Code of Canon Law of 1983. Prawo Kanoniczne, 59(3), 97–121. https://doi.org/10.21697/pk.2016.59.3.06

Cited by / Share

References

Benedykt XV, Codex Iuris Canonici Pii X Pontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus , Vaticanis 1933.
Google Scholar

Jan Paweł II, Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.
Google Scholar

Bączkowicz F., Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, t. 3, Opole 1958.
Google Scholar

Dudziak J., Kościelne prawo karne nowego kodeksu, „Kielecki Przegląd Diecezjalny” 5 (1983), s. 202-203, s. 194-228.
Google Scholar

Dyduch J., Góralski W., Górecki E., Krukowski J., Sitarz M., Komentarz do kodeksu prawa kanonicznego, t. 2/1, Poznań 2005.
Google Scholar

Dzierżon G., Separacja stała podczas trwania węzła małżeńskiego, „Jus Matrimoniale” 5 (2000), s. 151-168.
Google Scholar

Fąka M., Normy ogólne kanonicznego procesu sądowego, cz. 2, Warszawa 1978.
Google Scholar

Gajda P. M., Prawo małżeńskie Kościoła katolickiego, Tarnów 2000.
Google Scholar

Gołąb J., Instytucja separacji małżeńskiej w obowiązującym Prawie Kanonicznym, „Resovia Sacra” 9-10 (2002-2003), s. 279-301.
Google Scholar

Góralski W., Posługa słowa Bożego według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., „Częstochowskie Studia Teologiczne” 13 (1985), s. 433-444.
Google Scholar

Góralski W., Kościelne prawo małżeńskie, Płock 1987.
Google Scholar

Gręźlikowski J., Czy w Kościele są rozwody?, Włocławek 2001.
Google Scholar

Hemperek P., Góralski W., Przytuła F., Bakalarz J., Komentarz do prawa kanonicznego, t. 3, Lublin 1986.
Google Scholar

Internetowy słownik synonimów języka polskiego: domniemanie, w: http://synonim.net/synonim/domniemanie (29.05.2016).
Google Scholar

Janczewski Z., Facultas ad confessiones jako akt powierzenia kapłanowi misji sprawowania sakramentu pokuty i pojednania w Kościele katolickim, „Annales Canonici” 3 (2007), s. 101-120.
Google Scholar

Kasprzyk P., Separacja prawna małżonków, Lublin 2003.
Google Scholar

Konieczny D., Zagadnienie poważnego braku rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich wzajemnie przekazywanych i przyjmowanych (kan. 1095 nr 2), „Studia Diecezji Radomskiej” 4 (2002), s. 235-250.
Google Scholar

Krajczyński J., Positivus actus voluntatis jako istotny element w dowodzeniu nieważności małżeństwa z tytułu wykluczenia nierozerwalności, „Jus Matrimoniale” 4 (1999), s. 83-94.
Google Scholar

Krukowski J. (red.), Komentarz do kodeksu prawa kanonicznego, t. 1, Poznań 2003.
Google Scholar

Krukowski J. (red.), Komentarz do kodeksu prawa kanonicznego, t. 2/1, Poznań 2005.
Google Scholar

Krukowski J. (red.), Komentarz do kodeksu prawa kanonicznego, t. 5, Poznań 2007.
Google Scholar

Leszczyński G., Exclusio boni fidei jako symulacja zgody małżeńskiej (kan. 1101 § 2), Łódź 2004.
Google Scholar

Mikołajczuk K., Sakrament bierzmowania (chryzmacji) w prawie kodeksowym Kościoła katolickiego, w: Historia et Ius. Książka pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Henryka Karbownika, Dębiński A., Górski G. (red.), Lublin 1998, s. 377-388.
Google Scholar

Pastuszko M., Szafarz sakramentu bierzmowania, „Prawo Kanoniczne” 1-2 (1990), s. 101-132.
Google Scholar

Pastuszko M., Uprawnienia i obowiązki biskupa oraz prezbitera co do udzielania sakramentu bierzmowania (kan. 882-888), „Kieleckie Studia Teologiczne” 3 (2004), s. 415-445.
Google Scholar

Pastuszko M., Uprawnienie do sprawowania sakramentu pokuty (kan. 966-975), „Prawo Kanoniczne” 3-4 (1994), s. 191-245.
Google Scholar

Pastuszko M., Sakrament pokuty i pojednania, Kielce 1999.
Google Scholar

Pastuszko M., Sakrament namaszczenia chorych w Nowym Prawie Kanonicznym, w: Syryjczyk J. (red.), Duszpasterstwo w świetle Nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego, Warszawa 1985, s. 159-195.
Google Scholar

Pawluk T., Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II, t. 2, Olsztyn 1986.
Google Scholar

Pawluk T., Prawo kanoniczne według kodeksu Jana Pawła II, t. 4, Olsztyn 1990.
Google Scholar

Prawo partykularne Kościoła Toruńskiego, Toruń 2011.
Google Scholar

Rozkrut T., Separacja małżeńska w prawie kanonicznym oraz w prawie polskim, „Polonia Sacra” 6 (2000), s. 209-224.
Google Scholar

Sitarz M., Słownik prawa kanonicznego, Warszawa 2004.
Google Scholar

Wenz W., Wróblewski P., Urząd obrońcy węzła i procesowe decyzje sędziego na etapie wyrokowania. Zagadnienia wybrane z procesu o nieważność małżeństwa, Wrocław 2007.
Google Scholar

Syryjczyk J., Sankcje w Kościele, Warszawa 2008.
Google Scholar

Sztafrowski E., Podręcznik prawa kanonicznego, t. 1, Warszawa 1985.
Google Scholar

Sztafrowski E., Podręcznik prawa kanonicznego, t. 2, Warszawa 1985.
Google Scholar

Sztafrowski E., Podręcznik prawa kanonicznego, t. 3, Warszawa 1986.
Google Scholar

Sztafrowski E., Prawo kanoniczne w okresie odnowy soborowej, t. 2, Warszawa 1979.
Google Scholar

Sztychmiler R., Stwierdzenie domniemanej śmierci współmałżonka, „Jus Matrimoniale” 7 (2002), s. 151-166.
Google Scholar

Wójcik W., J. Krukowski, F. Lempa, Komentarz do kodeksu prawa kanonicznego, t. 4, Lublin 1987.
Google Scholar

Viladrich P. J., Konsens małżeński, sposoby prawnej oceny i interpretacji w kanonicznych procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa (kanony 1095-1107 Kodeksu Prawa Kanonicznego), Warszawa 2002.
Google Scholar

Zubert B. W., Sakrament namaszczenia chorych – wykładnia obowiązujących przepisów kodeksowych, „Rocznik Nauk Prawnych” 5 (1995), s. 17-48.
Google Scholar

Żurowski M., Prawo nowego przymierza, Poznań 1989.
Google Scholar

Żurowski M., Problem władzy i powierzania urzędów w Kościele katolickim, Kraków 1984.
Google Scholar

KAZIMIERZ DULLAK

kazimierz.dullak@usz.edu.pl

Affiliation:

Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

ks. dr hab. Kazimierz Dullak, prof. US – Dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego, kierownik Katedry Prawa Kanonicznego.