Wizerunek działacza antyalkoholowego w przekazie „Przyjaciela Trzeźwości” (1927-1939)

Izabela 	 Krasińska

doi:10.26142/stgd-2019-013

Published: 2019-09-01

Vol. 44 (2019)

The Image of an Anti-alcohol Activist in the Message of “Przyjaciel Trzeźwości” (1927-1939)

Izabela Krasińska

Gdańsk Studies

Section: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2019-013

Abstract

“Przyjaciel Trzeźwości” [“The Friend of Sobriety”] (1907-1914; 1927-1939) is one of the most popular Polish abstinence magazines. The purpose of these writings was to show the harmful effects of alcohol, tobacco, gambling, meat foods and debauchery, and after the First World War also drugs, on the health of the individual and society. In the columns of the journal, various abstinence issues were considered. The editors and collaborators informed readers about the developing abstinence movement in Poland and abroad, abstinence legislation and the treatment of the various addictions. They also presented scientific and professional abstinence literature, and especially fiction. In “The Friend of Sobriety” we can also find interesting information about the people without whom the Polish and the global abstinence movement, especially the anti-alcohol movement, could not have developed. These issues are the main focus of the article. “The Friend of Sobriety” also appeared during the partitions, but since this period in the history of the magazine has already been thoroughly discussed, the author limits herself to presenting the issues of interest to her after publication of the journal was resumed in 1927 after suspension due to the outbreak of the First World War.

Keywords:

abstinence, magazine, Poland, sobriety, XIXth and XXth centuries

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Krasińska, I. (2019). The Image of an Anti-alcohol Activist in the Message of “Przyjaciel Trzeźwości” (1927-1939). Gdańsk Studies, 44, 205–224. https://doi.org/10.26142/stgd-2019-013

Cited by / Share

References

Banaszak, M., Janiszewski Józef, w: Słownik polskich teologów katolickich 1918-1981, t. 5, a – j, red. L. Grzebień, Warszawa 1983, s. 575-576.
Google Scholar

Bujak, J., Motywy religijne w poezji ks. Józefa Janiszewskiego (1880-1940) z okresu bukowińskiego (1908-1919), „Religious and Sacred Poetry. An international quarterly of religion, culture and education” 5/1 (2014), s. 135-212.
Google Scholar

Dombek (Dąbek) Paweł, w: P. Majewski, Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939.
Google Scholar

Słownik biograficzny, t. 3, K – Ł, red. nauk. G. Mazur, Warszawa 2005, s. 426-427.
Google Scholar

Katolicki Związek Abstynentów w Poznaniu. Statut, regulaminy, legitymacja i kwestionariusz, Poznań 1936.
Google Scholar

Krasińska, I., Alkoholizm na łamach abstynenckich czasopism lubelskich (1928-1929), „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J” 31/2 (2018), s. 105-119.
Google Scholar

Krasińska, I., Działalność redakcyjno-wydawnicza ks. Henryka Antoniego Szumana na rzecz najmłodszych odbiorców. Na przykładzie „Naszego Przewodnika” (1913-1919), w: Działalność instytucji wydawniczych na rzecz oświaty i edukacji w XIX i początkach XX wieku, red. I. Michalska – G. Michalski, Łódź 2014, s. 299-318.
Google Scholar

Krasińska, I., Działalność wydawnicza Związku Księży Abstynentów (1903-1914), „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne” 103 (2015), s. 105-120.
Google Scholar

Krasińska, I., Działalność Związku Nauczycieli Abstynentów w latach 1924-1939, w: W kręgu dawnych i współczesnych teorii wychowania. Uczeń – szkoła – nauczyciel, red. K. Dormus – R. Ślęczka, Kraków 2012, s. 492-505.
Google Scholar

Krasińska, I., Paweł Gantkowski jako działacz trzeźwościowy (1905-1938), „Poznańskie Zeszyty Humanistyczne” 23 (2014), s. 9-16, http://www.pomost.net.pl/tom_23/krasinska.pdf [24.09.2019].
Google Scholar

Krasińska, I., Polskojęzyczne czasopisma abstynenckie w latach 1843-1914, Kraków 2018.
Google Scholar

Krasińska, I., Ruch abstynencki w Wielkopolsce w latach 1840-1902, „Folia Historica Cracoviensia” 19 (2013), s. 247-278.
Google Scholar

Lechicki, Cz., Kłos Józef, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 13, Wrocław 1967-1968, s. 69-70.
Google Scholar

Lubojańska, E., Gość Niedzielny – charakterystyka dodatków do czasopisma w latach 1923-1939, „Fides. Biuletyn Bibliotek Kościelnych” 28-29/1-2 (2009), s. 149-165.
Google Scholar

Machay, F., Mateusz Talbott (1856-1925) alkoholik, abstynent, apostoł trzeźwości, http://www.duszp.trzezwosci.plock.opoka.org.pl/mat.htm [24.09.2019].
Google Scholar

Mykita-Glensk, Cz., Bednorz Józef, w: Encyklopedia powstań śląskich, red. F. Hawranek [i in.], Opole 1982, s. 28-29.
Google Scholar

Nowacki, J., Gałdyński Tadeusz, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 7, Kraków 1948-1958, s. 240.
Google Scholar

Ogrodziński, W., Dombek Paweł, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 5, Kraków 1946, s. 312.
Google Scholar

„Przyjaciel Trzeźwości” 1907-1914, 1927-1939.
Google Scholar

Szatkowski, H., Mrugas Maksymilian, w: Księża społecznicy w Wielkopolsce 1894-1919. Słownik biograficzny, t. 2, (I – O), [red. L. Wilczyński – H. Szatkowski], Gniezno 2007, s. 318-319.
Google Scholar

Zając, E., Szkice z dziejów Sanoka, cz. 2, Sanok 2000.
Google Scholar