Maryja - "Katedra milczenia" w ujęciu papieża Franciszka

Adam Wojtczak

doi:10.56898/st.13955

Opublikowane: 2024-12-11

Tom 42 (2024)

Maryja - "Katedra milczenia" w ujęciu papieża Franciszka

Adam Wojtczak

Studia Teologiczne Białystok Drohiczyn Łomża

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.56898/st.13955

Abstrakt

Papież Franciszek nadał Maryi osobliwy tytuł „Katedra milczenia” i wyznaje, że to piękny obraz, który uczy nas sztuki życia z Bogiem. Choć nie przedkłada on wprost i całościowo jego teologicznej wymowy, to jednak w wielu wypowiedziach powraca do motywu milczenia Maryi. Ciekawe i pożyteczne jest więc podążanie śladami papieskich wypowiedzi, aby odkryć w nich podstawowe treści tego maryjnego określenia i jednocześnie wskazać na oryginalność Franciszkowej interpretacji. Artykuł składa się z trzech punktów. Pierwszy wskazuje, że Bóg jest Bogiem niespodzianek. Zabiega o ukrycie tajemnicy swego działania. Doświadczyła tego Maryja, gdy ze zdumieniem odkryła, że to właśnie Ją Bóg obdarował pełnią łaski i powołał na Matkę Syna Bożego. W milczeniu serca przyjęła Bożą wolę. Okazała się później – punkt drugi – milczącą Socia Christi, która nie tylko Syna nosiła w swoim łonie i zrodziła, ale też towarzyszyła Mu od zwiastowania aż po Kalwarię. W milczeniu i adoracji stawiała Go w centrum uwagi, nie zajmując Jego miejsca. W ten sposób – punkt trzeci – stała się dla nas ikoną cichej i pokornej relacji z Bogiem. Świadczy, że piękno chrześcijańskiego życia rodzi się nie z mówienia, ale z milczącego obcowania z tajemnicą Boga.

Słowa kluczowe:

Maryja, „Katedra milczenia”, milczenie, pokora, zdumienie, papież Franciszek

Pobierz pliki

pdf

Cited by / Share

Bibliografia

Ambrogetti F., Rubin S., Jezuita. Papież Franciszek. Wywiad rzeka z Jorge Bergoglio, tłum. A. Fijałkowska-Żydok, Kraków 2013.
Google Scholar

Awi Mello A., Mit Maria leben. Ein Gespräch mit Papst Franziskus, Leipzig 2016.
Google Scholar

Franciszek, Aby wyjść z fałszywej neutralności (Homilia na uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 1 I 2016), „L’Osservatore Romano” 37 (2016), nr 1, s. 18-19.
Google Scholar

Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium. O głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie (24 XI 2013), Kraków 20142.
Google Scholar

Franciszek, Anioł Pański (10 XII 2023), https://www.vatican.va/content/francesco/pl/angelus/2023/documents/ 20231210-angelus.html [dostęp: 22.01.2024].
Google Scholar

Franciszek, Anioł Pański w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (8 XII 2022), https:// www.vatican.va/content/francesco/pl/angelus/2022/documents/20221208-angelus.html [dostęp: 3.01.2023].
Google Scholar

Franciszek, Anioł Pański w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (8 XII 2023), https:// www.vatican.va/content/francesco/pl/angelus/2023/documents/20231208-angelus.html [dostęp: 2.01.2024].
Google Scholar

Franciszek, Anioł Pański w uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi (1 I 2023), https://www.vatican.va/ content/francesco/pl/angelus/2023/documents/20230101-angelus.html [dostęp: 3.01.2023].
Google Scholar

Franciszek, Anioł Pański w uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi (1 I 2024), https://www.vatican.va/ content/francesco/pl/angelus/2024/documents/20240101-angelus.html [dostęp: 2.01.2024].
Google Scholar

Franciszek, Będzie nazwany Synem Najwyższego (Anioł Pański, 24 XII 2017), „L’Osservatore Romano” 39 (2018), nr 1, s. 8-9.
Google Scholar

Franciszek, Bulla ogłaszająca Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia Misericordiae vultus (11 IV 2015), 24, „L’Osservatore Romano” 36 (2015), nr 5, s. 4-15.
Google Scholar

Franciszek, Centralne miejsce Jezusa w Świętej Rodzinie (Anioł Pański, 30 XII 2018), „L’Osservatore Romano” 40 (2019), nr 1, s. 17.
Google Scholar

Franciszek, Ci, którzy potrafią czekać (Homilia podczas Nieszporów w rzymskim klasztorze św. Antoniego Opata, 21 XI 2013), „L’Osservatore Romano” 35 (2014), nr 1, s. 18-19.
Google Scholar

Franciszek, Czy umiemy mówić dziękuję? (Homilia na zakończenie Jubileuszu Maryjnego, 9 X 2016), „L’Osservatore Romano” 37 (2016), nr 10, s. 5-6.
Google Scholar

Franciszek, Darmowa i bezgraniczna miłość Boga (Anioł Pański, 15 III 2015), „L’Osservatore Romano” 36 (2015), nr 3-4, s. 50-51.
Google Scholar

Franciszek, Doświadczajcie konkretnej i troskliwej czułości Matki wszystkich (Homilia w Częstochowie z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski, 28 VII 2016), „L’Osservatore Romano” 37 (2016), nr 7-8, s. 13-14.
Google Scholar

Franciszek, Droga pokoju i braterstwa (Spotkanie z wiernymi w Loreto, 25 III 2019), „L’Osservatore Romano” 40 (2019), nr 4-5, s. 34-36.
Google Scholar

Franciszek, Grzech postarza (Anioł Pański, 8 XII 2017), „L’Osservatore Romano” 39 (2018), nr 1, s. 45.
Google Scholar

Franciszek, Homilia na Błoniach narodowego sanktuarium w Szasztinie (15 IX 2021), https://www.vatican.va/ content/francesco/pl/homilies/2021/documents/20210915-omelia-sastin.html [dostęp: 3.12.2021].
Google Scholar

Franciszek, Homilia na uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 1 I 2024), https://www.vatican.va/ content/ francesco/pl/ homilies/2024/documents/20240101_omelia-madredidio-pace.html [dostęp: 2.01.2024].
Google Scholar

Franciszek, Ile razy mówimy „dziękuję” w rodzinie? (Homilia na placu św. Piotra, 13 X 2013), „L’Osservatore Romano” 34 (2013), nr 12, s. 7-9.
Google Scholar

Franciszek, Jak miłosierny Samarytanin (Homilia na rozpoczęcie Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia, 8 XII 2015), „L’Osservatore Romano” 36 (2015), nr 12, s. 4-5.
Google Scholar

Franciszek, Jak na nas patrzy Maryja? (Przesłanie wideo do uczestników nocnego czuwania w rzymskim sanktuarium Divino Amore, 12 X 2013), „L’Osservatore Romano” 34 (2013), nr 12, s. 5-6.
Google Scholar

Franciszek, Jak w Efezie (Homilia na uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 1 I 2017), „L’Osservatore Romano” 38 (2017), nr 1, s. 13-15.
Google Scholar

Franciszek, Jedna z nas mieszka w niebie (15 VIII 2020), „L’Osservatore Romano” 41 (2020), nr 9, s. 24-25.
Google Scholar

Franciszek, Język ciszy wobec tajemnicy (Przesłanie wideo z okazji podniesienia sanktuarium Matki Bożej w Knock do rangi sanktuarium międzynarodowego, 19 III 2021), „L’Osservatore Romano” 42 (2021), nr 4-5, s. 8-9.
Google Scholar

Franciszek, Kiedy Jezus mówi: „niewiasta” (Homilia w Domu Świętej Marty, 15 VIII 2017), „L’Osservatore Romano” 38 (2017), nr 10, s. 55.
Google Scholar

Franciszek, „Magnificat” kantykiem nadziei pokornych (Homilia na uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 15 VIII 2013), „L’Osservatore Romano” 34 (2013), nr 10, s. 44-45.
Google Scholar

Franciszek, Maryja kobietą modlitwy (Audiencja generalna, 18 XI 2020), „L’Osservatore Romano” 41 (2020), nr 12, s. 28-30.
Google Scholar

Franciszek, Maryja stała (Audiencja generalna, 10 V 2017), „L’Osservatore Romano” 38 (2017), nr 6-7, s. 29-30.
Google Scholar

Franciszek, Maryja umiała słuchać (Anioł Pański, 8 XII 2019), „L’Osservatore Romano” 41 (2020), nr 1, s. 33-34.
Google Scholar

Franciszek, „Maryja wstała i poszła z pośpiechem” (Łk 1,39) (Orędzie na 37. Światowy Dzień Młodzieży, 15 VIII 2022), „L’Osservatore Romano” 43 (2022), nr 10, s. 4-8.
Google Scholar

Franciszek, Miłosierdzie i miłość zwyciężyły grzech (Regina caeli, 28 III 2016), „L’Osservatore Romano” 37 (2016), nr 3-4, s. 14.
Google Scholar

Franciszek, Modlitwa w komunii z Maryją (Audiencja generalna, 24 III 2021), „L’Osservatore Romano” 42 (2021), nr 4-5, s. 28-30.
Google Scholar

Franciszek, Naszym zadaniem jest budowanie globalnej cywilizacji przymierza (Przemówienie do członków Ruchu „Focolari” w Loppiano, 10 V 2018), „L’Osservatore Romano” 39 (2018), nr 6, s. 10-14.
Google Scholar

Franciszek, Nie odkładajmy na później odpowiedzi Bogu (Anioł Pański, 20 XII 2020), L’Osservatore Romano” 42 (2021), nr 1, s. 33-34.
Google Scholar

Franciszek, Odwaga milczenia i sprzeciw wobec tryumfalizmu (Homilia na Niedzielę Palmową, 14 IV 2019), „L’Osservatore Romano” 40 (2019), nr 4-5, s. 4-5.
Google Scholar

Franciszek, Orędzie na 24. Światowy Dzień Chorego 2016 (15 IX 2015), https://www.vatican.va/content/ francesco/ pl/messages/sick/documents/papa-francesco_20150915_giornata-malato.html [dostęp: 20.09.2022].
Google Scholar

Franciszek, Otwarte szuflady (Audiencja generalna, 21 XII 2016), „L’Osservatore Romano” 38 (2017), nr 1, s. 49-50.
Google Scholar

Franciszek, Pamięć o Bogu (Homilia dla katechetów, 29 IX 2013), „L’Osservatore Romano” 34 (2013), nr 11, s. 43-44.
Google Scholar

Franciszek, Pokora przyciąga spojrzenie Boga (Anioł Pański, 8 XII 2021), „L’Osservatore Romano” 43 (2022), nr 1, s. 34-35.
Google Scholar

Franciszek, Pokora ujmuje Boga (Anioł Pański, 15 VIII 2021), „L’Osservatore Romano” 42 (2021), nr 8-9, s. 37-38.
Google Scholar

Franciszek, Potrzeba odwagi, żeby powtórzyć „tak” Maryi (Przemówienie podczas czuwania z młodzieżą w Metro Park, 26 I 2019), „L’Osservatore Romano” 40 (2019), nr 2, s. 26-30.
Google Scholar

Franciszek, Predigt während der ersten Vesper zum Hochfest der Gotetsmutter Maria (31 XII 2023), https:// www.vatican.va/content/francesco/de/homilies/2023/documents/20231231-omelia-te-deum.html [dostęp: 8.01.2024].
Google Scholar

Franciszek, Przed żłóbkiem odkrywamy, że jesteśmy miłowani (Homilia na uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 1 I 2018), „L’Osservatore Romano” 39 (2018), nr 1, s. 18-19.
Google Scholar

Franciszek, Rewolucyjna modlitwa Maryi (Orędzie na 32. Światowy Dzień Młodzieży 2017 roku, 27 II 2017), „L’Osservatore Romano” 38 (2017), nr 3-4, s. 4-8.
Google Scholar

Franciszek, Ruch i zdumienie (Anioł Pański, 2 II 2020), „L’Osservatore Romano” 41 (2020), nr 2-3, s. 32-33.
Google Scholar

Franciszek, Sekret żydowskiej dziewczyny (Audiencja generalna, 23 X 2013), „L’Osservatore Romano” 34 (2013), nr 12, s. 37-38.
Google Scholar

Franciszek, Spojrzenie Pana spoczęło na dziewczynie z Nazaretu (Anioł Pański, 8 XII 2013), „L’Osservatore Romano” 35 (2014), nr 1, s. 55-56.
Google Scholar

Franciszek, Synteza historii Bożego miłosierdzia (Rozważanie podczas czuwania z okazji Jubileuszu Maryjnego, 8 X 2016), „L’Osservatore Romano” 37 (2016), nr 10, s. 4-5.
Google Scholar

Franciszek, Świat bez matek nie ma przyszłości (Przemówienie do Papieskiego Wydziału Teologicznego Marianum, 24 X 2020), „L’Osservatore Romano” 41 (2020), nr 11, s. 26-27.
Google Scholar

Franciszek, Tajemnica okryta milczeniem (Homilia w Domu Świętej Marty, 20 XII 2013), w: tenże, Prawda jest spotkaniem, oprac. A. Spadaro, Kraków 2019, s. 448-450.
Google Scholar

Franciszek, Trwajmy w pełnym wdzięczności zdumieniu (Homilia podczas I Nieszporów Uroczystości Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 31 XII 2021), „L’Osservatore Romano” 43 (2022), nr 1, s. 28-29.
Google Scholar

Franciszek, Uznanie naszej małości otwiera na Boga (Anioł Pański, 3 X 2021), „L’Osservatore Romano” 42 (2021), nr 11, s. 32-33.
Google Scholar

Franciszek, Wiara Maryi rozwiązuje „węzeł” grzechu (Katecheza podczas spotkania modlitewnego na placu św. Piotra, 12 X 2013), „L’Osservatore Romano” 34 (2013), nr 12, s. 4-5.
Google Scholar

Franciszek, Wielkie bogactwo społeczne (Homilia w parku Los Samanes w Guayaquil, 6 VII 2015), „L’Osservatore Romano” 36 (2015), nr 7-8, s. 6-8.
Google Scholar

Franciszek, W obliczu tajemnicy (Homilia w domu Świętej Marty, 25 III 2020), „L’Osservatore Romano” 41 (2020), nr 5, s. 29.
Google Scholar

Franciszek, W pierwszym dniu Nowego Roku mówimy Maryi: dziękujemy, Święta Boża Rodzicielko! (Anioł Pański, 1 I 2017), „L’Osservatore Romano” 38 (2017), nr 1, s. 15-16.
Google Scholar

Franciszek, Wszyscy jesteśmy powołani, by zwalczać współczesne formy niewolnictwa (Homilia na uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 1 I 2015), „L’Osservatore Romano” 36 (2015), nr 1, s. 18-20.
Google Scholar

Franciszek, Wszystko może ten, kto ufa Bogu (Anioł Pański, 8 XII 2018), „L’Osservatore Romano” 39 (2018), nr 12, s. 26-27.
Google Scholar

Franciszek, Zachowujmy w sercach światło wiary (Anioł Pański, 28 III 2021), „L’Osservatore Romano” 42 (2021), nr 4-5, s. 37.
Google Scholar

Franciszek, Zawierzamy nowy rok Maryi (Anioł Pański, 1 I 2022), „L’Osservatore Romano” 43 (2022), nr 2, s. 35-36.
Google Scholar

Franciszek, Ze współczesnymi męczennikami (Homilia na Niedzielę Palmową, 29 III 2015), „L’Osservatore Romano” 36 (2015), nr 5, s. 20-21.
Google Scholar

Franciszek, Zranienie kobiety to znieważenie Boga (Homilia na uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 1 I 2022), „L’Osservatore Romano” 43 (2022), nr 1, s. 29-31.
Google Scholar

Franciszek/M. Pozza, Ave Maria, Niepokalanów 2018.
Google Scholar

Kotlewski T., Duchowość papieża Franciszka. „Otwarty umysł i wierzące serce”, „Studia Bobolanum” 2014, nr 1, s. 35-48.
Google Scholar

Moricová J., Panna Mária ako vzor teologálnych čnosti podl’a učenia pápeža Františka, w: Teologálne čnosti z interdisciplinárneho pohl’adu. Zborník príspevkov z interdisciplinárnej medzinárodnej vedeckej konferencie, red. M. Lichner, Trnava 2018, s. 285-299.
Google Scholar

Speyr A. von, Służebnica Pańska, przekł. J. Kuźbiał, Warszawa 1998.
Google Scholar

Turoldo D. M., Laudario alla Vergine. „Via pulchritudinis”, Bologna 1980.
Google Scholar

Warchoł P., Maryja w nauczaniu papieża Franciszka, „Salvatoris Mater” 19 (2017), nr 1-4, s. 216-237.
Google Scholar

Wojtczak A., Czułe oblicze Matki. Przewodnie motywy mariologii papieża Franciszka, Poznań 2019.
Google Scholar

Wojtczak A., Magnificat – rewolucyjna modlitwa Maryi w interpretacji papieża Franciszka, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 50 (2023), s. 179-197.
Google Scholar

Wojtczak A., Maryja szczytem wiary Izraela, w: Wierzę w Boga. Interdyscyplinarne spojrzenie na wiarę, red. B. Kochaniewicz, Poznań 2013, s. 43-70.
Google Scholar

Wojtczak A., Maryja w służbie chrześcijańskiego humanizmu. Projekt papieża Franciszka, Poznań 2022.
Google Scholar

Wons K., Cała piękna. „Lectio divina” z Maryją, Kraków 2017.
Google Scholar