Decoding the Christian Era of Dionysius Exiguus

Józef Naumowicz

doi:10.21697/ct.2024.94.1.03

Opublikowane: 2024-02-01

Tom 94 Nr 1 (2024)

Decoding the Christian Era of Dionysius Exiguus

Józef Naumowicz

Collectanea Theologica

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ct.2024.94.1.03

Abstrakt

Dotychczas nie znaleziono satysfakcjonującego wyjaśnienia, w jaki sposób rzymski mnich Dionysius Exiguus ustalił rok narodzenia Jezusa w swoim systemie rachuby lat, który wprowadził w 525 roku. W badaniach dominują bowiem dwa bezzasadne założenia: pierwsze, że twórca tej rachuby nie podał jej uzasadnienia, i drugie, że rozwiązania problemu należy szukać jedynie w pracach tego autora dotyczących obliczania dat Wielkanocy. W tym artykule przyjąłem następującą hipotezę badawczą: wyjaśnienie nowej rachuby lat znajduje się w pismach Dionizego, do których należą jego prace komputystyczne, ale także teologiczne. Analiza tych pism pozwala odkryć historyczne i teologiczne racje, które stały się faktyczną podstawą ustalenia daty narodzenia Jezusa na rok odpowiadający dzisiejszemu AD 1.

Słowa kluczowe:

Dionysius Exiguus, era chrześcijańska, teopaschici, mnisi scytyjscy, komput paschalny, tablice wielkanocne

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Naumowicz, J. (2024). Decoding the Christian Era of Dionysius Exiguus. Collectanea Theologica, 94(1), 85–106. https://doi.org/10.21697/ct.2024.94.1.03

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Beckwith, R.T., Calendar and Chronology, Jewish and Christian: Biblical, Intertestamental and Patristic Studies (Arbeiten zur Geschichte des An¬tiken Judentums und des Christentums; Leiden – New York, NY – Köln: Brill 1996). DOI: https://doi.org/10.1163/9789004332874
Google Scholar

Beda Venerabilis, De temporum ratione (eds. Th. Mommsen – Ch.W. Jones; Corpus Christianorum. Series Latina 123B; 1977) 427–433; English version: Bede, The Reckoning of Time (transl. F. Wallis; Translated Texts for Historians 49; Liverpool: Liverpool University Press 1999).
Google Scholar

Blackburn, B. – Holford-Strevens, L., The Oxford Companion to the Year: An Exploration of Calendar Customs and Time-Reckoning (Oxford: Oxford University Press 1999).
Google Scholar

Cassiodorus, Chronica (ed. Th. Mommsen; Monumenta Germaniae historica. Auctores antiquissimi 11, Chronica minora 2; Berolini 1894) 109–161.
Google Scholar

Clemens Alexandrinus, Stromateis. Books 1–3 (transl. J. Ferguson; Fathers of the Church. A New Translation 83; Washington, D.C.: The Catholic University of America Press 1991).
Google Scholar

Collectio Avellana (ed. O. Guenther; Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum 35/I–II; Pragae – Vindobonae – Lipsiae 1895–1898).
Google Scholar

Computatio a. CCCCLII (ed. Th. Mommsen; Monumenta Germaniae historica. Auctores antiquissimi 9, Chronica minora 1; Berolini 1892) 149–153.
Google Scholar

Cyril of Alexandria, Select Letters (ed. and trans. L.R. Wickham; Oxford: Clarendon Press 1983).
Google Scholar

Declercq, G., Anno Domini: The Origins of the Christian Era (Turnhout: Brepols 2000).
Google Scholar

Declercq, G., “Dionysius Exiguus and the Introduction of the Christian Era,” Sacris Erudiri 41 (2002) 165–246. DOI: https://doi.org/10.1484/J.SE.2.300491
Google Scholar

Dionysius Exiguus, ‘Exempla Sanctorum Patrum’. Trifolius. ‘Confessio’ sive ‘Formula libelli fidei’ (eds. S. Gennaro – F. Glorie; Corpus Christianorum. Series Latina 85; Turnhout: Brepols 1972).
Google Scholar

Dionysius Exiguus, Liber de Paschate (Praefatio, Cyclus decemnovennalis, Argumenta Paschalia), in Patrologiae cursus completus. Series Latina (ed. J.P. Migne; Paris: Migne 1865) 67, 483–508.
Google Scholar

Dionysius Exiguus, Praefationes latinae genuinae in variis suis translationibus ex graeco (ed. F. Glorie; Corpus Christianorum. Series Latina 85; Turnhout: Brepols 1972) 27–81.
Google Scholar

Frankl, S., “Florilegium de ‘Uno ex beata Trinitate’,” Collectanea Theologica 15/1 (1934) 3–23.
Google Scholar

Holford-Strevens, L., The History of Time: A Very Short Introduction (Oxford: Oxford University Press 2006). DOI: https://doi.org/10.1093/actrade/9780192804990.001.0001
Google Scholar

Klaassen, M., Cassiodorus’ “Chronica”: Text, chronography and sources (A Dissertation in Classical Studies Presented to the Faculties of the University of Pennsylvania; Dissertation Publishing 2010).
Google Scholar

Krusch, B., Studien zur christlich-mittelalterlichen Chronologie. I. Der 84-jährige Ostercyclus und seine Quellen. II. Die Ent¬stehung unserer heutigen Zeitrechnung (Leipzig 1880; Berlin 1938). DOI: https://doi.org/10.1515/9783112362860
Google Scholar

Кузенков, П.В., “О происхождении александрийской эры [On the origin of the Alexandrian era]: (По поводу гипотезы А. Моссхаммера),” Θεοδοῦλος. Сборник статей памяти проф. И. С. Чичурова (Мoscow 2012) 116–170.
Google Scholar

McCarthy, D.P., “The Emergence of Anno Domini,” Time and Eternity: The Medieval Discourse (ed. G. Jaritz – G. Moreno-Riaño; Brepols: Turnhout 2003) 31–53. DOI: https://doi.org/10.1484/M.IMR-EB.3.657
Google Scholar

McGuckin, J.A., “The ‘Theopaschite Confession’ (Text and Historical Context): A Study in the Cyrilline Re-interpretation of Chalcedon,” Journal of Ecclesiastical History 35/2 (1984) 239–255. DOI: https://doi.org/10.1017/S0022046900026968
Google Scholar

Mosshammer, A.A., The Easter Computus and the Origins of the Christian Era (Oxford Early Christian Studies; Oxford – New York, NY: Oxford University Press 2008). DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199543120.001.0001
Google Scholar

Naumowicz, J., “La date de naissance du Christ chez Denys le Petit et les auteurs chrétiens antérieurs,” Studia Patristica [Papers presented to the Eleventh In¬ternational Conference on Patristic Studies held in Oxford 1999] 25 (2001) 292–296.
Google Scholar

Naumowicz, J., Geneza chrześcijańskiej rachuby lat. Historyczno-teologiczne podstawy systemu Dionizego Mniejszego (Kraków – Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów 2000).
Google Scholar

Nothaft, C.Ph.E., Dating the Passion: The Life of Jesus and the Emergence of Scientific Chronology (200-1600) (Time, Astronomy, and Calendars 1; Leiden – Boston, MA: Brill 2011). DOI: https://doi.org/10.1163/9789004217072
Google Scholar

Nothaft, C.Ph.E., “An Eleventh-Century Chronologer at Work: Marianus Scottus and the Quest for the Missing Twenty-Two Years,” Speculum 88/2 (2013) 457–482. DOI: https://doi.org/10.1017/S0038713413001152
Google Scholar

Nothaft, C.Ph.E., Scandalous Error: Calendar Reform and Calendrical Astronomy in Medieval Europe (Oxford: Oxford University Press 2018). DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198799559.001.0001
Google Scholar

Prosper of Aquitaine, Epitoma chronicon (ed. Th. Mommsen; Monumenta Germaniae historica. Auctores antiquissimi 9, Chronica minora 1; Berolini 1892) 385–485.
Google Scholar

Proterius of Alexandria, Letter to Pope Leo I on the Subject of Easter [in the Latin translation of Dionysius Minor], in Patrologiae cursus completus. Series Latina (ed. J.P. Migne; Paris: Migne 1846) 54, 1084–1094.
Google Scholar

Sulpitius Severus, Chronica (text, trans., comm. Gh. De Senneville-Grave; Sources Chrétiennes 441; Paris 1999).
Google Scholar

Verbist, P., Duelling with the Past: Medieval Authors and the Problem of the Christian Era, c. 990–1135 (Studies in the Early Middle Ages 21; Turnhout: Brepols 2010). DOI: https://doi.org/10.1484/M.SEM-EB.5.106273
Google Scholar

Victorius of Aquitaine, Cursus Paschalis, in Studien zur christlich-mittelalterliche Chronologie (ed. B. Krusch; Berlin: Verlag der Akademie der Wissenschaften 1938) 16–52.
Google Scholar

Wojda, J.L., Communion et foi: les trois premiers voyages des papes de Rome à Constantinople (484–555). Etudes historique et théologique (Siedlce: Editions P.P.H. Iwonex 2006).
Google Scholar