Pośrednictwo Kościoła w myśli Paula Tillicha

Marcin Walczak

doi:10.21697/ct.2022.92.1.05

Opublikowane: 2022-03-23

Tom 92 Nr 1 (2022)

Pośrednictwo Kościoła w myśli Paula Tillicha

Marcin Walczak

Collectanea Theologica

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ct.2022.92.1.05

Abstrakt

Pośrednictwo Kościoła stanowi dziś dla wielu osób wierzących trudność, szczególnie w kontekście pewnego kryzysu wizerunkowego kościelnych instytucji. Dlatego tak istotne jest, by pokazywać teologiczne podstawy i zasady pośrednictwa Kościoła w dziele zbawienia człowieka. Niniejszy artykuł czyni to, analizując pod kątem idei pośrednictwa eklezjologię Paula Tillicha, jednego z wielkich teologów protestanckich XX wieku. Takie spojrzenie na myśl protestanckiego uczonego pozwala zrozumieć, że nie ma teologii chrześcijańskiej bez pośredniczącej roli Kościoła. W pierwszej części przeanalizowane zostanie pojęcie Kościoła jako Duchowej wspólnoty. Następnie ukazana zostanie pośrednicząca rola Kościoła w jego funkcjach, potem zaś przedstawione będzie pośrednictwo Kościoła w duchowym wzroście chrześcijanina. Pośrednicząca rola Kościoła opiera się na fundamencie działania Ducha Świętego i dotyczy w pierwszej kolejności pośrednictwa wspólnoty wiary, a nie jakichś konkretnych rozwiązań instytucjonalnych.

Słowa kluczowe:

Paul Tillich, Kościół, eklezjologia, pośrednictwo, Duchowa wspólnota

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Walczak, M. (2022). Pośrednictwo Kościoła w myśli Paula Tillicha. Collectanea Theologica, 92(1), 113–150. https://doi.org/10.21697/ct.2022.92.1.05

Cited by / Share

Bibliografia

Barth, G., „Fenomenologia i metafizyka wiary chrześcijańskiej”, Teologia w Polsce 8/1 (2014) 53–67.
Google Scholar

Bayer, O., „Tillich as a systematic theologian”, The Cambridge Companion to Paul Tillich (red. R.R. Manning; Cambridge Companions to Religion; Cambridge: Cambridge University Press 2009) 18–36. DOI: https://doi.org/10.1017/CCOL9780521859899.002
Google Scholar

Boff, L., Church: Charism and Power. Liberation Theology and the Institutional Church (New York, NY: Crossroad 1985). DOI: https://doi.org/10.3817/0685064174
Google Scholar

Cox, H., „Wstęp do najnowszego wydania”, P. Tillich, Męstwo bycia (tł. H. Bednarek; Kraków: Vis-á-Vis/Etiuda 2016).
Google Scholar

Cox, H., The Future of Faith (New York, NY: HarperOne 2009).
Google Scholar

Ferré, N.F.S., „Tillich’s view of the Church”, The Theology of Paul Tillich (red. C.W. Kegley – R.W. Brettal; New York, NY: Macmillan 1952) 248–267.
Google Scholar

Fiałkowski, M., „Opinia o stanie współpracy duchownych ze świeckimi”, W czterdziestolecie Soboru Watykańskiego II. Refleksja Wydziału Teologii KUL (red. A. Czaja – L. Górka – J. Pałucki; Lublin: Wydawnictwo KUL 2007) 195–203.
Google Scholar

Gilkey, L., „Catholic Elements in Tillich’s Theology”, Paul Tillich’s Theological Legacy: Spirit and Community (red. F.J. Parrella; Berlin – New York, NY: De Gruyter 1995) 167–183.
Google Scholar

Halík, T., Cierpliwość wobec Boga. Spotkanie wiary z niewiarą (tł. A. Babuchowski; Kraków: Wydawnictwo WAM 2009).
Google Scholar

Hamilton, K., The System and the Gospel: A Critique of Paul Tillich by Kenneth Hamilton (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1963).
Google Scholar

Hoye, W.J., Teologiczne błędy myślowe (tł. P. Kolińska; Kraków: Salwator 2011).
Google Scholar

Jakubowska, J., Pawła Tillicha sakralizacja rzeczywistości (Warszawa: PWN 1975).
Google Scholar

Karski, K., Teologia protestancka XX wieku (Warszawa: Wiedza Powszechna 1971).
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego (Poznań: Pallottinum 1994).
Google Scholar

Krzemiński, K., Wspólnota w Duchu. Historiozbawcze posłannictwo Ducha Świętego według Heriberta Mühlena (Lublin: Wydawnictwo KUL 2002).
Google Scholar

Łata, J.A., Zdrojów Mojżeszowych laska (Wrocław: Signum 1998).
Google Scholar

Matka Teresa, «Pójdź, bądź moim światłem». Prywatne pisma «Świętej z Kalkuty» (tł. M. Romanek; Kraków: Znak 2010).
Google Scholar

Napiórkowski, A., Bosko-ludzka wspólnota. Podstawy katolickiej eklezjologii integralnej (Kraków: Wydawnictwo WAM 2009).
Google Scholar

Prokopski, J.A., „Paula Tillicha sakralizacja kultury albo apologia «przegranych» spraw”, P. Tillich, Teologia kultury (tł. J.A. Prokopski – N. Łomanowa-Barańska; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2020) 11–52.
Google Scholar

Prokopski, J.A., „Wsłuchiwać się w świat współczesny. Rzecz o Paulu Tillichu”, P. Tillich, Era protestancka (tł. J.A. Prokopski – N. Łomanowa-Barańska; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2016) 9–27.
Google Scholar

Rakocy, W., Rozmowy z Pawłem z Tarsu. O Bogu i człowieku (Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2010).
Google Scholar

Ratzinger, J., Pielgrzymująca wspólnota wiary. Kościół jako komunia (tł. W. Szymona; Kraków: Wydawnictwo „M” 2003).
Google Scholar

Schleiermacher, F., Mowy o religii do wykształconych spośród tych, którzy nią gardzą (tł. J. Prokopiuk; Kraków: Znak 1995).
Google Scholar

Sesboüé, B., Władza w Kościele. Autorytet, prawda i wolność (tł. P. Rak; Kraków: Wydawnictwo „M” 2003).
Google Scholar

Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje (Poznań: Pallottinum 2000).
Google Scholar

Thelander, L.J., „Retrieving Paul Tillich’s Ecclesiology for the Church Today”, Theology Today 69/2 (2012) 141–155. DOI: https://doi.org/10.1177/0040573612443539
Google Scholar

Tillich, P., „Art and Ultimate Reality”, Cross Currents 10/1 (1960) 1–14.
Google Scholar

Tillich, P., Dynamika wiary (tł. A. Szostkiewicz; Poznań: „W Drodze” 1987).
Google Scholar

Tillich, P., Era protestancka (tł. J.A. Prokopski – N. Łomanowa-Barańska; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2016).
Google Scholar

Tillich, P., Męstwo bycia (tł. H. Bednarek; Kraków: Vis-á-Vis/Etiuda 2016).
Google Scholar

Tillich, P., „Our Protestant Principles”, Main Works/Hauptwerke. VI. Theological writings (= Theologische Schriften) (red. G. Hummel; Berlin – New York, NY: De Gruyter 1992) 247–254. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110863758-019
Google Scholar

Tillich, P., Prawda jest w głębi (tł. J.A. Łata; Wrocław – Oleśnica: Signum 1996).
Google Scholar

Tillich, P., „Protestantism and the Contemporary Style in Visual Arts”, The Christian Scholar 40/4 (1957) 307–311.
Google Scholar

Tillich, P., Teologia kultury (tł. J.A. Prokopski – N. Łomanowa-Barańska; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2020).
Google Scholar

Tillich, P., Teologia systematyczna. II (tł. J. Marzęcki; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2004).
Google Scholar

Tillich, P., Teologia systematyczna. III (tł. J. Marzęcki; Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2005).
Google Scholar

Tillich, P., The New Being (New York, NY: Scribner 1955).
Google Scholar

Tillich, P., „The Recovery of Prophetic Tradition in the Reformation”, Main Works/Hauptwerke. VI. Theological writings (= Theologische Schriften) (red. G. Hummel; Berlin – New York, NY: De Gruyter 1992) 319–362. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110863758-024
Google Scholar

Tillich, P., The Religious Situation (New York, NY – London: Meridian books/Thames and Hudson 1956).
Google Scholar

Widła, B., „Świętość, Święty”, Słownik antropologii Nowego Testamentu (red. B. Widła; Warszawa: Vocatio 2003) 266–267.
Google Scholar

Zieliński, T.J., Protestantyzm ewangelikalny. Studium specyfiki religijnej (Katowice: Wydawnictwo Credo 2014).
Google Scholar