Zagrożenia i wyzwania w ochronie prawa do prywatności oraz poszanowania autonomii cielesnej

Natalia Łebkowska

doi:10.21697/mj.15637

Veröffentlicht am: 2025-07-14

Nr. 1 (2025)

Zagrożenia i wyzwania w ochronie prawa do prywatności oraz poszanowania autonomii cielesnej

Natalia Łebkowska

"Młody Jurysta" Czasopismo Studentów i Doktorantów Wydziału Prawa i Administracji UKSW

Rubrik: Artykuły

https://doi.org/10.21697/mj.15637

Abstract

W niniejszym artykule zostały przedstawione wybrane zagrożenia i wyzwania w ochronie prawa do prywatności oraz poszanowania autonomii cielesnej. Kluczowym zagadnieniem w pierwszej części jest pozorność zgody pacjentów oraz użytkowników na przetwarzanie danych osobowych. Ponadto, wskazano na potrzebę wprowadzenia środków, które pozwolą na zapewnienie realnej świadomości i dobrowolności w procesie wyrażania zgody. Jednocześnie, analizie poddano zagadnienia związane z rozwojem nowych technologii, dodatkowo omówiono wpływ systemów biometrycznych oraz urządzeń typu wearable technologies na integralność cielesną. Następnie poruszono kwestię naruszeń samostanowienia o własnym wizerunku w przestrzeni medialnej, przede wszystkim omówiono problem tworzenia wyidealizowanego obrazu ciała oraz uprzedmiotowienia kobiet, poprzez sposób ich przedstawienia w reklamach. W ostatniej części artykułu przybliżono zjawisko przemocy instytucjonalnej, w tym braku skutecznych mechanizmów ochrony prawnej osób, których integralność cielesna została naruszona. Wskazano na potrzebę systemowych rozwiązań, w tym rozbudowę systemów ochrony danych osobowych oraz szkolenia pracowników.

Dateien herunterladen

PDF (Język Polski)

Zitierregeln

ACM
ACS
APA
ABNT
Chicago
Harvard
IEEE
MLA
Turabian
Vancouver
Bibliografische Angaben herunterladen
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Łebkowska, N. (2025). Zagrożenia i wyzwania w ochronie prawa do prywatności oraz poszanowania autonomii cielesnej. "Młody Jurysta" Czasopismo Studentów I Doktorantów Wydziału Prawa I Administracji UKSW, (1), 108–124. https://doi.org/10.21697/mj.15637

Zitiert von / Teilen

Literaturhinweise

Bogdanka O., Naruszenie wizerunku przy wykorzystaniu technologii deepfake – analiza prawna i praktyczna, „Opolskie Studia Administracyjno-Prawne” 2022, Nr 1 DOI: https://doi.org/10.25167/osap.4788
Google Scholar

Borkowska O., Płatek M., Skala przestępstwa zgwałcenia w Polsce [w:] Dość milczenia. Przemoc seksualna wobec kobiet i problem gwałtu w Polsce, red. J. Piotrowska, A. Synakiewicz, Warszawa 2011
Google Scholar

Brągiel J., Kawula S., Janke A.W., Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Toruń 2005
Google Scholar

Bukowski M., Algorytmy rozpoznawania twarzy – przegląd, „Przegląd policyjny” 2020, vol. 140, Nr 4 DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.8469
Google Scholar

Czaputowicz J., Etyka w służbie publicznej, Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, Warszawa 2012
Google Scholar

Demczuk A., Wolność wypowiedzi i prawo do prywatności w społeczeństwie informacyjnym – wybrane aktualne refleksje, „Polityka i Społeczeństwo” 2021, t. XVIII, Nr 1
Google Scholar

Flam H., Beauzamy B., Przemoc symboliczna, „Kultura i społeczeństwo” 2006, Nr 1–2 DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2006.50.1-2.8
Google Scholar

Grad L., Wybrane metody rozpoznawania osób na podstawie odcisków palca, „Przegląd Teleinformatyczny” 2020, Nr 1–4 DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.1624
Google Scholar

Jancewicz J., Ciało w kulturze konsumpcji. Edukacja prozdrowotna w dobie zmieniającej się rzeczywistości i społecznej roli ciała, „Pedagogika Społeczna” 2020, t. XIX, Nr 3
Google Scholar

Kończak J., Wizerunek kobiety w reklamie. Raport z badań, „Media Biznes Kultura” 2022, vol 2, Nr 13 DOI: https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.22.017.17103
Google Scholar

Łuczaj K., Seksizm w reklamie a społeczne przyzwolenie, „Studia Medioznawcze” 2010, Nr 1
Google Scholar

Małecki M., Nowa definicja zgwałcenia – konsekwencje praktyczne, LEX/el. 2024
Google Scholar

Mendyk-Krajewska T., Biometryczne metody sprawdzania tożsamości w nowych zastosowaniach, „Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych / Szkoła Główna Handlowa” 2019, Nr 54
Google Scholar

Modliński A., Przegalińska-Skierkowska A., Człowiek a autonomiczne technologie, „Magazyn Polskiej Akademii Nauk” 2023, Nr 3 DOI: https://doi.org/10.24425/academiaPAN.2023.147436
Google Scholar

Niewiadomska-Szynkiewicz E., Roszczewska K., Ataki prezentacyjne na systemy rozpoznawania tożsamości wykorzystujące biometrię twarzy oraz metody wykrywania, „Cybersecurity and Law” 2024, vol. 11, Nr 2 DOI: https://doi.org/10.35467/cal/188558
Google Scholar

Niewiedział D., Medialny obraz seksualnego kobiecego ciała a dobrostan obserwatora, „Psychologiczne Zeszyty Naukowe” 2017, Nr 1
Google Scholar

Porzeżyński M., Prawne i etyczne ograniczenia wykorzystania danych biometrycznych w Unii Europejskiej i w Polsce, „Studia Iuridica” 2022, vol. 94 DOI: https://doi.org/10.31338/2544-3135.si.2022-94.19
Google Scholar

Skibińska M., Wiśniewska-Nogaj L., Problem uprzedmiotowienia w przekazach medialnych w kontekście wybranych aspektów psychospołecznego funkcjonowania młodych kobiet, „Forum Oświatowe” 2022, t. XXXIV, Nr 1
Google Scholar

Sobkowiak M., Przemoc instytucjonalna w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, Szczecin 2012
Google Scholar

Trojanowska P., Seksualizacja dzieci i młodzieży – przyczyny, przejawy, konsekwencje i propozycje przeciwdziałania, „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2014, vol. 13, Nr 2
Google Scholar

Anagnostopulu, Elon Musk chce, by implanty mózgu połączyły nas z AI. A co potrafią dzisiaj?, https://businessinsider.com.pl/technologie/nowe-technologie/elon-musk-chce-by-implanty-mozgu-polaczyly-nas-z-ai-a-co-potrafia-dzisiaj/2xdzcp2 (dostęp online: 26.03.2025)
Google Scholar

Czy urządzenia wearable są bezpieczne? Zagrożenia związane z technologią noszoną, https://excelraport.pl/index.php/2024/09/25/czy-urzadzenia-wearable-sa-bezpieczne-zagrozenia-zwiazane-z-technologia-noszona/ (dostęp online: 25.03.2025)
Google Scholar

FEDERA, Raport „Przemoc instytucjonalna w Polsce. O systemowym naruszaniu praw reprodukcyjnych”, 2019, https://federa.org.pl/przemoc-instytucjonalna/ (dostęp online: 29.03.2025)
Google Scholar

Klauzula sumienia nie zwalnia państwa z obowiązku zagwarantowania dostępu do aborcji. RPO pisze do Ministra Zdrowia, https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-klauzula-sumienia-nie-zwalnia-panstwa-z-obowiazku-zagwarantowania-dostepu-do-legalnej-aborcji (dostęp online: 29.03.2025)
Google Scholar

Bulaszewska M., Między emancypacją a klikalnością – kobieta w mediach, reklamie i polityce, https://swps.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/36646-miedzy-emancypacja-a-klikalnoscia-kobieta-w-mediach-reklamie-i-polityce (dostęp online: 25.03.2025)
Google Scholar

Milińska A., Szczygieł A., Prawo kontra „revenge porn”, https://ingremio.org/wydania-in-gremio/2021/in-gremio-151/prawo-kontra-revenge-porn/ (dostęp online: 25.03.2025)
Google Scholar

Naruszenie prawa pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego, https://www.gov.pl/web/rpp/naruszenie-prawa-pacjenta-do-wyrazenia-zgody-na-udzielenie-swiadczenia-zdrowotnego (dostęp online: 29.03.2025)
Google Scholar

Polski Komitet ds. UNESCO, Stanowisko w kwestii zapewnienia edukacji medialnej wszystkim grupom wiekowym i społecznym, https://www.unesco.pl/fileadmin/import24/user_upload/pdf/edukacja_medialna_PK_IFAP_stanowisko__1__01.pdf (dostęp online: 26.03.2025)
Google Scholar

Polski Komitet Normalizacyjny, Normy w bezpiecznych systemach biometrycznych, https://www.pkn.pl/informacje/2021/07/normy-w-bezpiecznych-systemach-biometrycznych (dostęp online: 23.03.2025)
Google Scholar

Publikacja wizerunku w internecie, https://ovum.org.pl/edukacja-prawna/artykuly/publikacja-wizerunku-w-internecie (dostęp online: 25.03.2025)
Google Scholar

Ścierańska M., Przemoc w pomocy społecznej, http://www.frs.pl/docs/pwp_przemoc_w_pomocy_spolecznej_-_maria_scieranska.pdf (dostęp online: 29.03.2025)
Google Scholar

Widoczność niepełnosprawności: Portrety niepełnosprawności w reklamie, https://www.nielsen.com/pl/insights/2021/visibility-of-disability-portrayals-of-disability-in-advertising/ (dostęp online: 25.03.2025)
Google Scholar

Piątek Z., Wearables, czyli elektronika noszona, https://przemysl-40.pl/index.php/2018/12/11/wearables-czyli-elektronika-noszona/ (dostęp online: 25.03.2025)
Google Scholar

ustawa z dnia 5.12.1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, Dz.U. z 1997 r. Nr 28, poz. 152
Google Scholar

ustawa z dnia 10.5.2018 r. o ochronie danych osobowych, Dz.U. z 2018 r. poz. 1000
Google Scholar

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.4.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE
Google Scholar

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14.2.1974 r., sygn. akt I CR 8/74, OSN 1975, Nr 1, poz. 12
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.9.1999 r., sygn. akt II UKN 131/99
Google Scholar

Natalia Łebkowska

Angaben zum Lebenslauf

Studentka V roku prawa oraz absolwentka studiów licencjackich na kierunku Stosunki międzynarodowe na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Jej zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia związane z międzynarodowymi mechanizmami ochrony praw człowieka.