Od reguł monastycznych do konstytucji zakonnych

BOŻENA SZEWCZUL

doi:10.21697/pk.2017.60.1.03

Opublikowane: 2017-04-15

Tom 60 Nr 1 (2017)

Od reguł monastycznych do konstytucji zakonnych

BOŻENA SZEWCZUL

Prawo Kanoniczne

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/pk.2017.60.1.03

Abstrakt

Głównym zamiarem autorki artykułu jest ukazanie istoty i znaczenia konstytucji zakonnych, a tym samym przywrócenie właściwego im miejsca we współczesnym życiu zakonnym oraz należnego szacunku i docenienia ich wartości przez zakonników. Dlatego punktem wyjścia było dla niej odwołanie się do pierwszych uregulowań życia poświęconego Bogu w Kościele katolickim, czyli do reguł monastycznych, oraz uznania, a nawet kultu, jakim otaczali ich mnisi pachomiańscy, bazyliańscy, augustiańscy i benedyktyńscy, a także bracia mniejsi św. Franciszka z Asyżu. Z badań autorki wynika, że dawne reguły oraz współczesne konstytucje zakonne, które są ich kontynuacją, zasługują na uznanie. Są one mocno związane z Pismem Świętym, m.in. ukazując wierny sposób naśladowania Chrystusa, a także zawierają duchowość założyciela instytutu zakonnego, która wynika z charyzmatu udzielonego mu przez Ducha Świętego dla dobra członków instytutu i całego Kościoła. Przynależność do konkretnego instytutu wymaga zachowania i rozwijania myśli oraz zamiarów założyciela, czyli tzw. dziedzictwa duchowego, które można poznać głównie dzięki lekturze pozostawionych przez niego konstytucji.

Słowa kluczowe:

Pismo Święte, reguły monastyczne, konstytucje zakonne, założyciel zakonu, charyzmat założyciela

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

SZEWCZUL, B. (2017). Od reguł monastycznych do konstytucji zakonnych. Prawo Kanoniczne, 60(1), 35–61. https://doi.org/10.21697/pk.2017.60.1.03

Cited by / Share

Bibliografia

ŹRÓDŁA:
Google Scholar

Apoftegmaty ojców pustyni. t. 2. Kolekcja systematyczna. Źródła monastyczne (przekład M. Kozera, bibliografia i red. M. Starowieyski), t. 9, Kraków 1995.
Google Scholar

Apoftegmaty ojców pustyni. t. 4, Kolekcja Źródła monastyczne (przekład M. Borkowska. E. Dąbrowska, M. Pawluk), t. 64, Tyniec 2013.
Google Scholar

ARCH. CIVC-SVA, Positio 13087/13, marzo 1889, Sommario, nr I, Voto del R.P. Tommaso da Forli, s. 1.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Pallottinum 1984.
Google Scholar

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (Biblia Tysiąclecia, Poznań-Warszawa 19803.
Google Scholar

SACRA CONGREGATIO EPISCOPORUM ET REGULARIUM, Normae, secundum quas S. Congr. Episcoporum et Regularium procedere solet in approbandis novis institutis votorum simplicium, 28 iunii 1901, w: T.
Google Scholar

SCHAEFER, De religiosis ad normam Codicis Iuris Canonici, Roma 19474, s. 1102-1134; także w: E. SASTRE SANTOS, El ordenamiento de los institutos de votos simples según las Normae de la Santa Sede (1854-1958), Roma-Madrid 1993, Apéndice documental, nr 57, s. 266-299.
Google Scholar

SOBÓR LATERAŃSKI II (1139), Kanon 9. Niech mnisi i kanonicy regularni nie studiują prawa świeckiego ani medycyny, w: Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. II (869-1312) Kraków 2003, s. 147, przypis 17.
Google Scholar

SOBÓR LATERAŃSKI IV (1215), Konstytucja 13. O zakazie tworzenia nowych zakonów, w: Dokumenty soborów powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. II (869-1312) Kraków 2003, s. s. 251
Google Scholar

SOBÓR WATYKAŃSKI II, Dekret o przystosowanej do współczesności odnowie życia zakonnego «Perfectae caritatis», w: SOBÓR WATYKAŃSKI II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 259-275.
Google Scholar

ŚW. ATANAZY ALEKSANDRYJSKI, Żywot św. Antoniego. Św. Antoni Pustelnik. Pisma, (przekł. Z. Brzozowska i inni), Warszawa 1987;
Google Scholar

ŚW. AUGUSTYN, Reguła (Ordo monasterii i Praeceptum), przekł. M. Starowiejski, w: Źródła monastyczne, t. 27, Tyniec 2002, s. 149-168.
Google Scholar

ŚW. BENEDYKT Z NURSJI, Reguła, (przekład A. Świderkówna), Tyniec 19972.
Google Scholar

ŚW. FRANCISZEK Z ASYŻU, Reguła zatwierdzona (1223 r.), w: Pisma św. Franciszka z Asyżu (przetłumaczył o. K. Ambrożkiewicz), Warszawa, 19903, s. 86-98.
Google Scholar

ŚW. FRANCISZEK Z ASYŻU, Testament 14-15, w: Pisma św. Franciszka z Asyżu (przetłumaczył o. K. Ambrożkiewicz), Warszawa, 19903, s. 124-127.
Google Scholar

LITERATURA:
Google Scholar

BIANCHI L., La spiritualità del lavoro in alchuni antichi testi monastici, w:
Google Scholar

AA.VV., «La grazia di lavorare». Lavoro, vita consacrata, francescanesimo, (a cura di P. Martinelli e M. Melone), Bologna 2015, s. 301-319.
Google Scholar

BORKOWSKA M., Białe i bure. Historia życia monastycznego w dużym skrócie, Kraków 2005.
Google Scholar

BOSCO V., La Regola di vita. Oltre l’osservanza, Milano 1987.
Google Scholar

BROVETTO C., S. Antonio abate, il Grande, Vita Religiosa 4(1968), s. 251-252.
Google Scholar

CABRA P.G., Essere religiosi oggi, Brescia 1980.
Google Scholar

CABRA P.G., L’organizzazione degli istituti, w: AA.VV., Vita consacrata, un dono del Signiore alla sua Chiesa, Torino 1993.
Google Scholar

CABRA P.G., Riproporre lo stile della «vita degli apostoli» (Lineamenta nr 9), Vita Consacrata 29(1993), s. 701-702.
Google Scholar

CALATI B., S. Regola e tradizione, Vita Monastica 12(1958), s. 51.
Google Scholar

CATTANA V., S. Benedetto, Vita Religiosa, 4(1968), s. 42.
Google Scholar

CIARDI F., Unità e molteplicità delle esperienze di vita consacrata nel dinamismo storico della Chiesa, w: AA.VV., Vita consacrata, un dono del Signiore alla sua Chiesa, Torino 1993.
Google Scholar

CLAUDE M., Pratica della Regola di San Benedetto, Milano 2009.
Google Scholar

COLOMBÁS G. M., Asceti e ascete, Dizionario degli Istituti di Perfezione, Roma 1974, vol. I, col. 917-924.
Google Scholar

COLOMBÁS G.M., Il monachesimo delle origini, Milano 1984.
Google Scholar

CONTI M., Regola Francescana, Dizionario degli Istituti di Perfezione, vol. VII, Roma 1983, col. 1471-1487.
Google Scholar

CREMASCHI L. (red.), Pacomio e i suoi discepoli. Regole e scritti, Magnano 1988.
Google Scholar

CREYTENS R., Costituzioni domenicane, Dizionario degli Istituti di Perfezione, vol. III, Roma 1976, col. 183.
Google Scholar

DATTRINO L., Il primo monachesimo, Roma 1984.
Google Scholar

DE LORENZI L., La preghiera, anima dell’Evangelo, w: La preghiera nella Bibbia e nella tradizione patristica e monastica (collaborator C. Vagaggini, G. Penco), s. 103-262.
Google Scholar

DE PAOLI V., Conferenze spirituali alle Figlie della Carità, Roma 1980.
Google Scholar

DE VOGÜÉ A., Il monachesimo antico, Dizionario degli Istituti di Perfezione, vol. X, Roma 2003, col. 288.
Google Scholar

DE VOGÜÉ A., Regola. I. Visione generale fiflologico-storica delle regole e costituzioni religiose. 2. In Occidente, Dizionario degli Istituti di Perfezione, vol. VII, col. 1414-1429.
Google Scholar

DE VOGÜÉ A., Sguardi sul monachesimo, Bologna 2006.
Google Scholar

GOBRY I., Storia del monachesimo. Le origini orientali da sant’Antonio a san Basilio. Il radicamento In Occidente: da san Martino a san Benedetto, vol. 1, Roma 1991.
Google Scholar

GRIBOMONT J., I. Visione generale fiflologico-storica delle regole e costituzioni religiose. I. Antichità, Dizionario degli Istituti di Perfezione, vol. VII, col. 1413.
Google Scholar

GRÜN A., Ludzi prowadzić – budzić życie. Co ma do powiedzenia Reguła św. Benedykta tym, którzy zajmują kierownicze stanowiska, Warszawa 2001.
Google Scholar

IHNATOWICZ J., Najstarsze formy życia konsekrowanego i ich rola w Kościele dzisiaj, w: T. Rusiecki (red.), Vita consecrata. Życie ofiarowane Bogu i ludziom, Kielce 2002, s. 11-60.
Google Scholar

KNOWLES D., Il monachesimo cristiano, Milano 1969.
Google Scholar

LENTINI A., S. Benedetto. La Regola, Montecassino 1947.
Google Scholar

LIGABUE L., La testimonianza escatologica della vita religiosa, Roma 1968, s. 117-120.
Google Scholar

LÓPEZ AMAT A., La vita consacrata. Le varie forme dalle origini ad oggi, Roma 1991.
Google Scholar

LOZANO J.M., La comunità pacomiana dalla comunione all’istituzione, Claretianum 15(1975), s. 259.
Google Scholar

MACCA V., Le «Regole» nel rinnovamento della vita religiosa, Informationes SCRIS, 1(1983), s. 88-97.
Google Scholar

PENCO G., Il monachesimo nell’antichità e nell’alto medioevo, Vita Consacrata 20(1984), s. 790-801.
Google Scholar

PICASSO G., Il rinnovamento delle costituzioni nella storia, Informationes SCRIS 9/1(1983), s. 17.
Google Scholar

PRICOCO S., Il monachesimo, Roma-Bari 2003
Google Scholar

PRICOCO S., Il monachesimo, Roma-Bari 2003.
Google Scholar

PRICOCO S., La Regola di san Benedetto e le Regole dei Padri (a cura di S. Pricoco), Milano 1995, s. IX-LIV.
Google Scholar

PRICOCO S., La Regola di san Benedetto e le Regole dei Padri, Milano 1995.
Google Scholar

RAVASI L., Nuovo Codice, nuove costituzioni, nuovo direttorio, in: Il nuovo diritto dei religiosi, Roma 1984, s. 233-245.
Google Scholar

ROCCA G., Approvazione di regole e costituzioni, Dizionario degli Istituti di Perfezione, vol. VII, col. 1440.
Google Scholar

ROCCA G., Regola. VI, Le «costituzioni» delle congregazioni moderne, Dizionario degli Istituti di Perfezione, vol. VII, col. 1437-1438.
Google Scholar

RUEDA B., Per un ritiro in apertura di un capitolo generale, Vita Consacrata 22(1986), s. 36.
Google Scholar

SCHUSTER A.I., Storia di san Benedetto e dei suoi tempi, Milano 1946.
Google Scholar

TRAPÈ A., S. Agostino, Vita Religiosa 3(1967), s. 524.
Google Scholar

TURBESSI G., Ascetismo e monachesimo in s. Benedetto, Roma 1965.
Google Scholar

TURBESSI G., Introduzione allo studio delle antiche regole, Vita Religiosa 4(1968), s. 151.
Google Scholar

TURBESSI G., Prefigurazioni bibliche e fondamentali della vita religiosa, w: AA.VV., Per una presenza viva dei religiosi nella Chiesa e nel mondo, Torino-Leumann 1970, a cura di A. Favale, s. 182-228.
Google Scholar

TURBESSI G., Regole monastiche antiche, Roma 1974.
Google Scholar

BOŻENA SZEWCZUL

redakcjapk@uksw.edu.pl

Afiliacja:

Wydział Prawa KanonicznegoUniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska

Biogram

S. dr hab. Bożena Szewczul WNO, prof. UKSW – profesor nadzwyczajny na Wydziale Prawa Kanonicznego UKSW w Warszawie, kierownik zakładu Kanonicznych Forma Życia Konsekrowanego w katedrze Ustroju Kościoła i Kanonicznych Form Życia Konsekrowanego.