Sources of maintenance of the first Franciscan Observans monasteries in Kingdom of Poland (to the middle of the 16th century)

Aleksander Krzysztof  Sitnik

doi:10.21697/sc.2022.29.1.7

Opublikowane: 2022-10-03

Tom 29 Nr 1 (2022)

Sources of maintenance of the first Franciscan Observans monasteries in Kingdom of Poland (to the middle of the 16th century)

Aleksander Krzysztof Sitnik

Saeculum Christianum

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2022.29.1.7

Abstrakt

Artykuł podejmuje zagadnienie uposażenia zakonników żyjących według reguły zabraniającej przyjmowania pieniędzy i rzeczy mających jakąkolwiek wartość materialną. Również oni zabiegali o utrzymanie klasztorów. Różne były, jak się okazuje, źródła dochodów klasztorów. Ignorowany przez nich pieniądz, będący w XIII w. synonimem bogactwa, stał się, w miarę upływu czasu, środkiem płatniczym używanym przez wszystkie warstwy społeczne. Z tego względu autorzy ustaw i konstytucji zakonnych łagodzili na przestrzeni wieków surowe nakazy św. Franciszka z Asyżu, podzielając tym samym opinię franciszkanów na temat ubóstwa.

Słowa kluczowe:

Zakon Franciszkański, historia Kościoła w Polsce, Obserwancja Zaalpejska, bernardyni, klasztor, ubóstwo, uposażenie

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Sitnik, A. K. . (2022). Sources of maintenance of the first Franciscan Observans monasteries in Kingdom of Poland (to the middle of the 16th century). Saeculum Christianum, 29(1), 86–99. https://doi.org/10.21697/sc.2022.29.1.7

Cited by / Share

Bibliografia

Zimorowicz B., Domus virtutis et honoris per patres, fratres Ordinis Minorum S. Francisci Observantium Leopoli constructa, Leopoli 1672.
Zimorowicz B., Historia miasta Lwowa, Królestw Galicji i Lodomerii, stolicy z opisaniem dokładnym okolic i potrójnego oblężenia, Lwów 1835.
Zubrzycki D., Kronika miasta Lwowa, 1340-1785, Lwów 1844.
Jan z Komorowa, Memoriale Ordinis Fratrum Minorum, ed. K. Liske, A. Lorkiewicz, in: Monumenta Poloniae Historica, vol. 5, Lwów 1888 (reprint Warszawa 1961), p. 1-418.
Niesiecki K., Herbarz polski, vol. 9, ed. J. N. Bobrowicz, Lipsk 1842.
Barącz S., Pamiętnik zakonu ww. oo. Bernardynów w Polsce, Lwów 1874.
Bogdalski C., Bernardyni w Polsce, 1453-1530, vol. 2, Kraków 1933.
Chadam A., Poznań, in: Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, ed. H. E. Wyczawski, Kalwaria Zebrzydowska 1985, p. 266-274.
Flood D., Michalczyk W. M., Jałmużna, kwesta, in: Leksykon duchowości franciszkańskiej, ed. W. M. Michalczyk, Kraków–Warszawa 2006, col. 551-560.
Golichowski N., Kościół oo. Bernardynów we Lwowie, Lwów 1911.
Golichowski N., Przed nową epoką. Materiały do historii oo. Bernardynów w Polsce, Kraków 1899.
Hardick L., Pyrek J., Ubóstwo, in: Leksykon duchowości franciszkańskiej, ed. W. M. Michalczyk, Kraków–Warszawa 2006, col. 1883-1910.
Holzapfel H., Handbuch der Geschichte des Franziskanerordens, Freiburg im Brisgau 1909.
Iriarte L., Storia del Francescanesimo, Napoli 1982.
Kantak K., Bernardyni polscy, vol. 1-2, Lwów 1933.
Kantak K., Szablowski J., Żarnecki J., Kościół i klasztor oo. Bernardynów w Krakowie, Kraków 1938.
Kłoczowski J., Wspólnoty zakonne w średniowiecznej Polsce, Lublin 2010.
Kłoczowski J., Zakony męskie w Polsce XVI-XVIII w., in: Kościół w Polsce. Wieki
XVI-XVIII, vol. 2, ed. J. Kłoczowski, Kraków 1969, p. 483-730.
Maciszewska M., Klasztor bernardyński w społeczeństwie polskim 1453-1530, Warszawa 2001.
Mazurek J. A., Bernardyni w Poznaniu, 1455-1655, „Studia Franciszkańskie”, 4/1991, p. 245-288.
Młotek A., Jałmużna, in: Encyklopedia Katolicka, vol. 7, ed. J. Duchniewski, Lublin 1997, col. 738-741.
Moorman J. R. H., A history of the Franciscan Order from its origin to the year 1517, Oxford 1968.
Murawiec W. F., Bernardyni warszawscy. Dzieje klasztoru św. Anny w Warszawie, 1454-1864, Kraków 1973.
Prejs R., Za Franciszkiem – dzieje Pierwszego Zakonu Franciszkańskiego 1209-1517, Kraków 2011.
Prochaska A., OO. Bernardyni lwowscy, Lwów 1919.
Sitnik A. K., Bernardyni lwowscy. Historia klasztoru i kościoła pod wezwaniem świętych Bernardyna ze Sieny i Andrzeja Apostoła we Lwowie (1460-1785), Kalwaria Zebrzydowska 2006.
Sitnik A. K., Dokumenty papierowe i pergaminowe z lat 1571-1903 pochodzące z archiwum klasztornego oo. Bernardynów we Lwowie, przechowywane w Archiwum Prowincji oo. Bernardynów w Krakowie, „Hereditas Monasteriorum”, 1/2012, p. 209-283.
Sitnik A. K., Geneza, rozwój fundacji i kasata klasztoru i kościoła oo. Bernardynów w Tarnowie, 1459-1789, in: 550 lat oo. Bernardynów w Tarnowie – zarys dziejów, ed. F. Rydzak, K. Moskal, Tarnów 2009, p. 27-50.
Sitnik A. K., Paweł z Łęczycy, bernardyn (1572-1642), „Studia Franciszkańskie”, 12/2002, p. 489-580.
Sitnik A. K., Produkcja rękopiśmienna kancelarii Klasztoru oraz Prowincji Ruskiej i Galicyjskiej oo. Bernardynów we Lwowie jako podstawa zbiorów archiwalnych, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 78/2002, p. 179-219.
Szymański S., Dzieje klasztoru pobernardyńskiego w Kaliszu obecnie jezuitów, in: 400 lat konsekracji pobernardyńskiego kościoła jezuitów w Kaliszu. Materiały z sesji popularnonaukowej poświęconej historii świątyni i przylegającego do niej klasztoru, ed. J. Kacprzyk, A. Jacyniak, Kalisz 2007, p. 49-57.
Trajdos T. M., Bernardyni lwowscy w XV w., in: Pięćset pięćdziesiąt lat obecności oo. Bernardynów w Polsce (1453-2003), ed. W. F. Murawiec, D. A. Muskus, Kalwaria Zebrzydowska 2006, p. 167-198.
Waligórski F., Kościół i klasztor oo. Bernardynów we Lwowie, „Strzecha”, 2/1869, z. 2, p. 46.
Wyczawski H. E., Kraków – św. Bernardyn, in: Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, ed. H. E. Wyczawski, Kalwaria Zebrzydowska 1985, p. 154-162.
Wyczawski H. E., Krótka historia Zakonu Braci Mniejszych. Dodatek, in: Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, ed. H. E. Wyczawski, Kalwaria Zebrzydowska 1985, p. 581-631. Google Scholar

Aleksander Krzysztof Sitnik

http://orcid.org/0000-0001-5601-0492

Afiliacja:

Wyższe Seminarium Duchowne oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej Polska

Biogram

Dr hab. Aleksander Krzysztof Sitnik OFM – wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej (sekcja UPJPII). Zainteresowania badawcze koncentrują się wokół historii Zakonu Braci Mniejszych (bernardynów).