A Theological Perspective on the Phenomenon of Creation in Transgenic Art

Anna Justyna Pędrak

doi:10.21697/ct.2022.92.4.03

Opublikowane: 2022-12-23

Tom 92 Nr 4 (2022)

A Theological Perspective on the Phenomenon of Creation in Transgenic Art

Anna Justyna Pędrak

Collectanea Theologica

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/ct.2022.92.4.03

Abstrakt

Bioart lub sztuka transgeniczna to nowa i szybko rozwijająca się forma działań artystycznych wykorzystująca techniki inżynierii genetycznej w celu stworzenia nowej, unikalnej formy życia. W artykule zostaje podjęty temat kreacji i manipulacji życiem na przykładzie trzech typów projektów sztuki transgenicznej: prac Eduardo Kaca, performance i tworzenia organizmów półżywych. Głównym celem artykułu jest przedstawienie zjawiska bioartu na tle fundamentalnych treści dogmatycznych dotyczących stworzenia i człowieka, a następnie wyciągnięcie teologicznych wniosków. Poruszane kwestie dotyczą granic międzygatunkowych, ingerowania bioartystów w życie oraz miejsca człowieka w świecie. Analiza i namysł o takim charakterze ukazuje transcendentalny charakter życia w aspekcie jego stworzoności w odniesieniu do Boga, stawia na pierwszym miejscu fundamentalne prawdy, nawiązuje do terminologii teologiczno-biblijnej oraz ukazuje antropologię teologiczną jako najwłaściwsze miejsce dla zrozumienia istoty życia.

Słowa kluczowe:

bioart, życie, stworzenie, Stwórca, antropologia teologiczna

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Pędrak, A. J. (2022). A Theological Perspective on the Phenomenon of Creation in Transgenic Art. Collectanea Theologica, 92(4), 93–120. https://doi.org/10.21697/ct.2022.92.4.03

Cited by / Share

Bibliografia

Balthasar, H.U. von, Teodramatyka. I. Prolegomena (ed. Z.J. Kijas; trans. M. Mijalska – M. Rodkiewicz – W. Szymona; Kraków: Wydawnictwo M 2005).
Google Scholar

Bielawski, K., “Χρόνος (chronos) – καιρός (kairos) – αἰών (aion): czas dla filologa,” Boska radość powtórzenia, idea wiecznego powrotu (ed. M. Proszak – A. Szklarska – A. Żymełka; Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2014) 63–70.
Google Scholar

Bielecki, S., “Nowotestamentalne ujęcie terminu kairos,” Ruch Biblijny i Liturgiczny 45/2–6 (1992) 57–65. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.1963
Google Scholar

Bujak, J., Człowiek jako imago Dei. Wokół antropologicznych treści w wybranych dokumentach dialogów doktrynalnych (Szczecin: Faculty of Theology of the University of Szczecin 2007).
Google Scholar

Catechism of the Catholic Church (2nd ed.; Huntington: Our Sunday Visitor 2020).
Google Scholar

Catts, O., The Art of The Semi-Living, https://www.academia.edu/74833933/The_Art_of_The_Semi_Living (access 15.04.2022).
Google Scholar

Cortez, M., Theological Anthropology: A Guide for the Perplexed (London: Bloomsbury T&T Clark 2010).
Google Scholar

Davis, J., “Cases for Genetic Art,” Sings of Life: Bio Art and Beyond (ed. E. Kac; Cambridge, MA – London: The MIT Press 2009) 249–266.
Google Scholar

Debatty, R., Que le cheval vive en moi (May the horse live in me), https://we-make-money-not-art.com/que_le_cheval_vive_en_moi_may/ (accessed on 10.05.2022).
Google Scholar

Denzinger, H., Enchiridion symbolorum definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Compendium of Creeds, Definitions, and Declarations on Matters of Faith and Morals (revised and extended ed.; ed. P. Hünermann; Latin-English ¬43rd ed.; trans. R. Fastiggi – A. Englund Nash; San Francisco, CA: Ignatius Press 2012) (= DH).
Google Scholar

Duszek, K.E., “Theological Insight into the Phenomenon of Life: The Bios as a Vestigium Dei,” Teologia w Polsce 13/1 (2019) 59–72. DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2019.13.1.04. DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2019.13.1.04
Google Scholar

Dybel, P., Gadamera myśl o sztuce (Gdańsk: Academy of Fine Arts in Gdańsk 2014).
Google Scholar

Heller, M. – Pabjan, T., Stworzenie i początek Wszechświata. Teologia – filozofia – kosmologia (Kraków: Copernicus Center Press 2013).
Google Scholar

Herder, J.G., Ideen zur Philosophie der Geschichte der Menschheit (Berlin – Weimar: Aufbau 1965).
Google Scholar

Hobson, G., Imago Dei: Man/Woman created in the Image of God: Implications for Theology, Pastoral Care, Eucharist, Apologetics, Aesthetics (Eugene, OR: Wipf & Stock 2019).
Google Scholar

John Paul II, Apostolic Exhortation Ecclesia in Europa (2003).
Google Scholar

John Paul II, Encyclical Letter Veritatis Splendor (1993) (= VS).
Google Scholar

John Paul II, Letter to artists (1999), https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/letters/1999/documents/hf_jp-ii_let_23041999_artists.html (access 15.07.2022).
Google Scholar

Kac, E., “Bio Art: From Genesis to Natural History of Enigma,” Folia Philosophica 28 (2010) 13–37.
Google Scholar

Kac, E., “Life Transformation – Art Mutation,” Signs of Life: Bio Art and Beyond (ed. E. Kac; Cambridge, MA – London: The MIT Press 2009) 163–184.
Google Scholar

Kac, E., “Transgenic Art,” Artnodes 1/1 (2002). DOI: http://dx.doi.org/10.7238/a.v0i1.676. DOI: https://doi.org/10.7238/a.v0i1.676
Google Scholar

Krąpiec, M.A., “Od mimesis do katharsis,” U podstaw rozumienia kultury (ed. M.A. Krąpiec; Lublin: Wydawnictwo KUL 1991) 201–215.
Google Scholar

Kupczak, J., “Antropologia,” Dogmatyka w perspektywie Bożego Miłosierdzia (Lublin: Wydawnictwo KUL 2010) 89–101.
Google Scholar

Lasek, P.A., “Zjawisko ‘duszy’ w Heksaemeron,” Verbum vitae 40/3 (2022) 613–630. DOI: https://doi.org/10.31743/vv.13873. DOI: https://doi.org/10.31743/vv.13873
Google Scholar

Lapworth, A., “Habit, art, and the plasticity of the subject: the ontogenetic shock of the bioart encounter,” Cultural geographies 22/1 (2015) 85–102. DOI: https://doi.org/10.1177/1474474013491926
Google Scholar

Lapworth, A., “Theorizing Bioart Encounters after Gilbert Simondon,” Theory, Culture & Society 33/3 (2016) 123–150. DOI: https://doi.org/10.1177/0263276415580173
Google Scholar

Mitchell, R., Bioart and the vitality of media (Seattle, WA – London: University of Washington 2010).
Google Scholar

Müller, G.L., Katholische Dogmatik. Für Studium und Praxis der Theologie (Freiburg – Basel – Wien: Herder 1995).
Google Scholar

Myers, W., BioArt: Altered Realities (New York, NY: Thames & Hudson 2015).
Google Scholar

Nadis, S., “Science for art’s sake,” Nature 407 (2000) 668–670. DOI: https://doi.org/10.1038/35037788
Google Scholar

Pannenberg, W., What Is Man? Contemporary Anthropology in Theological Perspective (Philadelphia, PA: Fortress Press 1970).
Google Scholar

Pędrak, A., “Interpretation of spiritual life according to the Imago Dei,” Teologia w Polsce 14/1 (2020) 169–184. DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2020.14.1.08. DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2020.14.1.08
Google Scholar

Pędrak, A., “Umbra Dei. A Theological Interpretation of Psychological Life,” Teologia w Polsce 13/1 (2019) 87–100. DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2019.13.1.06. DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2019.13.1.06
Google Scholar

Rozynek, M., “Bioart, czyli mariaż sztuki i nauki,” Tutoring Gedanensis 3/11 (2018) 29–32.
Google Scholar

Siwecki, L., Człowiek odczytany w Bogu Ojcu. Teologiczno-antropologiczne refleksje w nauczaniu Jana Pawła II (Lublin: Towarzystwo naukowe KUL 2020).
Google Scholar

Vaticanum II, Pastoral Constitution on the Church in the Modern World Gaudium et spes (1965).
Google Scholar

Vaage, N.S., “What Ethics for Bioart?,” Nanoethics 10/10 (2016) 87–104. DOI: https://doi.org/10.1007/s11569-016-0253-6
Google Scholar

Wilczek, K., Antropologia filozoficzna a antropologia teologiczna Karola Wojtyły – Jana Pawła II (Kraków: Wydawnictwo scriptum 2018).
Google Scholar

Wojtyła, K., “Człowiek jest osobą,” Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne (ed. The Learned Society of the John Paul II Catholic University of Lublin; Lublin: Towarzystwo naukowe KUL 2000) 415–420.
Google Scholar

Woźniak, J.R., “Dogmatyka w perspektywie interdyscyplinarnej. Prolegomena teoretyczno-metodologiczne,” Dogmat i metoda. Wprowadzenie do badań interdyscyplinarnych w teologii dogmatycznej (ed. R.J. Woźniak; Kraków: Wydawnictwo WAM 2021) 17–50.
Google Scholar

Yetisen, A.K. – Davis, J. – Coskun, A.F. – Church, G.M. – Yun, S.H., “Bioart,” Trends in Biotechnology 33/12 (2015) 724–734. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tibtech.2015.09.011
Google Scholar

Žukauskaité, A., “Hybrids, Chimeras, Aberrant Nuptials: New Modes of Cohabitation in Bioart,” Nordic Theatre Studies 31/1 (2019) 22–37. DOI: https://doi.org/10.7146/nts.v31i1.113000
Google Scholar