Zawodowe uwarunkowania zadowolenia z pracy wśród nauczycieli

Elżbieta Lisowska

doi:10.21697/fp.2017.1.16

Opublikowane: 2017-04-04

Tom 7 Nr 1 (2017)

Zawodowe uwarunkowania zadowolenia z pracy wśród nauczycieli

Elżbieta Lisowska

Forum Pedagogiczne

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.21697/fp.2017.1.16

Abstrakt

Praca stanowi podstawową formę aktywności człowieka, a zadowolenie odczuwane z jej realizacji staje się źródłem satysfakcji życiowej. Jest to szczególnie ważne w przypadku pracy nauczyciela. Badania pokazują, że im wyższe jest zadowolenie z pracy nauczycieli, tym niższe są wskaźniki wypalenia zawodowego. W artykule przedstawiono zagadnienie dotyczące zawodowych uwarunkowań zadowolenia z pracy nauczycieli – kobiet i mężczyzn w trzech etapach stażu zawodowego: adaptacji zawodowej – od roku do pięciu lat stażu; stabilizacji zawodowej – od sześciu do 20 lat stażu; eksperckim – od 21 do 35 lat stażu. Sprawdzono, czy płeć i staż pracy determinują poziom zadowolenia z pracy i poziom zadowolenia z życia wśród badanych nauczycieli. Pokazano także współzależności między zadowoleniem z pracy a zadowoleniem z życia nauczycieli – kobiet i mężczyzn w wyróżnionych okresach stażu pracy.

Słowa kluczowe:

zadowolenie z pracy, zadowolenie z życia, wypalenie zawodowe

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Lisowska, E. (2017). Zawodowe uwarunkowania zadowolenia z pracy wśród nauczycieli. Forum Pedagogiczne, 7(1), 227–244. https://doi.org/10.21697/fp.2017.1.16

Cited by / Share

Bibliografia

Bajcar B., Borkowska A., Czerw A. Gąsiorowska A. (2011). Satysfakcja z pracy w zawodach z misją społeczną. Psychologiczne uwarunkowania. Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Bańka A. (2000). Psychologia organizacji. W: Strelau J. (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 3 s. 321–350. Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Bartkowiak G. (2009). Człowiek w pracy. Od stresu do sukcesu w organizacji. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar

Borowska-Pietrzak A. (2014). Dezagregacja czynników w modelu poczucia satysfakcji zawodowej. „Nauki o Zarządzaniu”, nr 1 (18), s. 10–22. DOI: https://doi.org/10.15611/noz.2014.1.01
Google Scholar

Czapiński J. (1994). Psychologia szczęścia. Przegląd badań i zarys teorii cebulowej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Akademos”, Pracownia Testów Psychologicznych. Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Google Scholar

Czarnota-Bojarska J., Łada M. (2004). Ważność różnych aspektów pracy dla kobiet i mężczyzn o różnym jej stażu. „Nowiny Psychologiczne”, 1, s. 5–22.
Google Scholar

Czas i warunki pracy w relacjach nauczycieli. Raport tematyczny z badania (2013), Warszawa: IBE, dostępny na: http://entuzjaści.pl/images/stories/publikacje/ibe-raport-czas-i-warunki-pracy-nauczycieli.pdf (otwarty: 30.07.2015).
Google Scholar

Dobrowolska M. (2010). Związek satysfakcji z pracy i kosztów psychologicznych pracowników tymczasowo zatrudnionych. W: Kożusznik B. przy współudziale Chrupały-Pniak M. (red.). Zastosowania psychologii w zarządzaniu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Kaczkowska-Serafińska M. (2011). Dlaczego przedsiębiorcy powinni dbać o satysfakcję z pracy swoich pracowników? Satysfakcja z pracy – cz.1. „Postera”, nr 10 (23), s. 11–25.
Google Scholar

Kędzierska H. (2012). Kariery zawodowe nauczycieli. Konteksty–wzorce–pola dyskursu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Kirenko J., Zubrzycka-Maciąg T. (2011). Współczesny nauczyciel. Studium wypalenia zawodowego. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Kocór M. (2010). Szkoła i nauczyciel a syndrom wypalenia zawodowego. Rzeszów: „Mitel”.
Google Scholar

Kozioł L. (2011). Trychotomia czynników motywacji w pracy. „Zeszyty Naukowe MWSE Tarnów”, nr 2 (19), s. 45–54.
Google Scholar

Maslach, C., Jackson S., Leiter M. P. (1996). The Maslach Burnout Inventory 3-rd. ed. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
Google Scholar

Maslach C., Leiter M. P. (2010). Pokonać wypalenie zawodowe. Sześć strategii poprawienia relacji z pracą. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Maslach C., Leiter M. P. (2011). Prawda o wypaleniu zawodowym. Co robić ze stresem w organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Mojsa-Kaja J., Golonka K., Marek T.(2015). Job burnout and engagement among teachers. Worklife areas and personality traits as predictors of relationships with work. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Heaalth (28), dostępny na: http://1.www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26159952 (otwarty: 30.07.2015).
Google Scholar

Palak Z. (2007). Zespół wypalenia zawodowego w pracy nauczycieli szkół specjalnych i ogólnodostępnych, W: Bartkowicz Z., Kowaluk M., Samujło M. (red.). Nauczyciel kompetentny. Teraźniejszość i przyszłość. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Polscy nauczyciele i dyrektorzy na tle międzynarodowym. Główne wyniki badania TALIS 2013, dostępny na: http://entuzjasci.pl/images/stories/publikcje/ibe-raport-talis-2013.pdf. (otwarty: 30.07.2015).
Google Scholar

Poraj G. (2009). Od pasji do frustracji. Modele psychologicznego funkcjonowania nauczycieli. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Pyżalski J. (2010). Skutki oddziaływania warunków pracy na polskich nauczycieli. W: Pyżalski J., Merecz D. (red.). Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli. Pomiędzy wypaleniem zawodowy a zaangażowaniem. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Pyżalski J., Plichta P. (2007). Kwestionariusz Obciążeń Zawodowych Pedagoga (KOZP). Podręcznik. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Raport o stanie edukacji 2013. Liczą się nauczyciele (2014). Warszawa: IBE, dostępny na: http://entuzjasci.pl/images/stories/publikcje/ibe-raport-o stanie-edukacji-2013.pdf. (otwarty: 30.07.2015).
Google Scholar

Sekułowicz M. (2002). Wypalenie zawodowe nauczycieli pracujących z osobami z niepełnosprawnością intelektualną. Przyczyny–symptomy–zapobieganie–przezwyciężanie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Sekułowicz M. (2005). Nauczyciele szkolnictwa specjalnego wobec zagrożenia wypaleniem zawodowym: analiza przypadków. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe DSWE TWP.
Google Scholar

Sęk H. (1996). Wypalenie zawodowe. Psychologiczne mechanizmy i uwarunkowania. Poznań: Zakład Wydawniczy K. Domke.
Google Scholar

Sowińska A. (2014). Zadowolenie z pracy – problemy definicyjne. „Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach”, 197: Edukacja w świetle przemian współczesnego rynku pracy: wybrane problemy, s. 45–56.
Google Scholar

Springer A.(2011). Wybrane czynniki kształtujące satysfakcję pracownika. „Problemy Zarządzania”, t. 9, nr 4 (34), s. 162–180.
Google Scholar

Stelmach W. (2005). Ciemne strony planowania. Warszawa: Agencja Wydawnicza Placet.
Google Scholar

Terelak J. F. Izwantowska A. (2009). Adaptacja kwestionariusza Obszary Życia Zawodowego (Areas of Worklife Survey) Christiny Maslach i Michaela Leitera. „Studia Psychologica UKSW”, 9, s. 223–232.
Google Scholar

Tucholska S. (2009). Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiska i jego osobowościowych uwarunkowań. Lublin: KUL.
Google Scholar

Wnuk M, Zielonka D., Purandare B. ,Kaniewski A., Klimberg A., Ulatowska-Szostak E., Palicka E., Zarzycki A., Kaminiarz E. (2013). Przegląd koncepcji jakości życia w naukach społecznych. „Hygeia Public Health”, 48 (1), s. 10–16, dostępny na: http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2013/hyg-2013-1-010.pdf (otwarty: 30.07.2015).
Google Scholar

Wołowska A. (2013). Satysfakcja z pracy i jej wyznaczniki a poczucie jakości życia urzędników. „Rocznik Andragogiczny”, nr 20, s. 119–132.
Google Scholar

Wudarzewski G. (2013). Satysfakcja z pracy – konceptualizacja pojęcia w świetle badań literaturowych. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu”, nr 5 (37), s. 323–344.
Google Scholar

Zalewska A. (2001). „Arkusz Opisu Pracy” O. Neubergera i M. Allerbeck – adaptacja do warunków polskich. „Studia Psychologiczne”, t. 39, nr 1, s. 197–217.
Google Scholar

Zalewska A. (2009). Wiek, płeć i stanowisko pracy a zadowolenie z życia. „Psychologia Jakości Życia”, t. 8, nr 1, s. 1–20.
Google Scholar

Elżbieta Lisowska

elzbieta.lisowska@ujk.edu.pl

Afiliacja:

Wydział Pedagogiczny i Artystyczny Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Polska

Biogram

doktor, starszy wykładowca w Instytucie Pedagogiki i Psychologii Wydziału Pedagogicznego i Artystycznego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Autorka publikacji: Diagnostyka pedagogiczna w pracy z dzieckiem i rodziną (Kielce 2008), Rozpoznawanie i przewidywanie wypalenia zawodowego nauczycieli. Studium pedagogiczne (Kielce 2012). Adres do korespondencji: ul. Krakowska 11, 25-029 Kielce. Adres e-mailowy: elzbieta.lisowska@ujk.edu.pl.