Senat jako stan sejmowy w czasach Jana III Sobieskiego

Robert Kołodziej

doi:10.21697/sc.2020.27.w.sp.9

Opublikowane: 2020-05-14

Tom 27

Senat jako stan sejmowy w czasach Jana III Sobieskiego

Robert Kołodziej

Saeculum Christianum

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.w.sp.9

Abstrakt

Artykuł omawia wybrane elementy w funkcjonowaniu senatu jako stanu sejmowego w czasach Jana III Sobieskiego. W omawianym czasie frekwencja senatorska była wyższa niż w czasach Wazów. Senatorowie tradycyjnie brali udział w pracach sądu sejmowego, deputacjach i sesjach prowincji, wzrasta ich rola w spisywaniu projektów konstytucji, powstających wówczas w czasie konkluzji. Angażowanie się senatorów w bieżące spory polityczne nie sprzyjało zachowaniu neutralności, tak ważnej dla szlacheckich statystów, którzy chcieli widzieć w senacie „stan pośredniczący” między królem a narodem szlacheckim. Choć nie dochodzi wówczas do radykalnych antysenatorskich wystąpień, nie można zauważyć wzrostu autorytetu senatu jako instytucji.

Słowa kluczowe:

Jan III Sobieski, senat, sejm, Rzeczpospolita Obojga Narodów, rady senatu

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kołodziej, R. (2020). Senat jako stan sejmowy w czasach Jana III Sobieskiego . Saeculum Christianum, 27, 119–130. https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.w.sp.9

Cited by / Share

Bibliografia

Ciara S., Senatorowie i dygnitarze koronni w drugiej połowie XVII wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków 1990.

Czapliński W., Filipczak-Kocur A., Udział senatorów w pracach sejmowych za Zygmunta III i Władysława IV, „Przegląd Historyczny”, 69/1978, s. 670-675.

Czapliński W., Sejm w latach 1589-1696, w: Historia sejmu polskiego, red. J. Michalski, Warszawa 1984, s. 260-261.

Dąbrowski J., Senat koronny. Stan sejmujący w czasach Jana Kazimierza, Kraków 2000.

Hołdys S., Praktyka parlamentarna za panowania Władysława IV, Wrocław 1991.

Kawecki R., Kardynał Michał Stefan Radziejowski (1645-1705), Opole 2005.

Kaźmierczyk A., Sejm grodzieński, 31 grudnia 1692 – 11 lutego 1693, „Studia Historyczne”, 33/1990, s. 21-36.

Kołodziej R., „Ostatni wolności naszej klejnot”. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014.

Kołodziej R., Litewski sejmik generalny w Słonimiu na tle sytuacji w Rzeczypospolitej przed sejmem 1685 roku, „Res Historica”, 40/2015, s. 97-113.

Kołodziej R., Sejm z 22 grudnia 1693 roku, „Wieki Stare i Nowe”, 10/2016, s. 47-76.

Korytko A., „Na których opiera się Rzeczpospolita”. Senatorowie koronni za Władysława IV Wazy, Olsztyn 2015.

Krupa J., Rady senatu za Jana III Sobieskiego (1674-1696), „Studia Historyczne”, 35/1992, s. 305-329.

Kutrzeba S., Skład sejmu polskiego 1493-1793, „Przegląd Historyczny”, 2/1906, s. 43-76.

Maroń J., Senatorowie na sejmach Jana III, w: Z przeszłości Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych, red. K. Matwijowski, S. Ochmann-Staniszewska, B. Rok, Wrocław 1998, „Prace Historyczne”, t. 25, s. 46-64.

Maroń J., Udział senatorów w obradach sejmowych za panowania Jana III Sobieskiego, w: Senat w Polsce. Dzieje i teraźniejszość, red. K. Matwijowski, J. Pietrzak, Warszawa 1993, s. 221-231.

Matwijowski K., Senat w czasach Jana III Sobieskiego, w: Senat w Polsce. Dzieje i teraźniejszość, red. K. Matwijowski, J. Pietrzak, Warszawa 1993, s. 117-124.

Ochmann-Staniszewska S., Listy Jana Andrzeja Morstina, Wrocław 2002.

Ochmann-Staniszewska S., Staniszewski Z., Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, t. 1-2, Wrocław 2000.

Paradowski P., „W obliczu nagłych potrzeb” Rzeczypospolitej. Sejmy ekstraordynaryjne za panowania Władysława IV Wazy, Toruń 2005.

Pietrzak J., Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Tradycja i współczesność XV-XXI w., Warszawa 2010.

Rachuba A., Pac Mikołaj Stefan h. Gozdawa, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 24, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1979, s. 740.

Szcząska S., Sąd sejmowy w Polsce od końca XVI do końca XVIII wieku, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, 20/1968, s. 421-436.

Urzędnicy inflanccy XVI-XVIII w. Spisy, opr. K. Mikulski, A. Rachuba, Kórnik 1994.

Wierzbicki L., Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej w XVII wieku, Warszawa 2017. Google Scholar