Senatorowie litewscy na sejmach z lat 1664-1667

Andrzej Rachuba

doi:10.21697/sc.2020.27.w.sp.7

Published: 2020-05-14

Vol. 27

Lithuanian Senators of the Sejms of 1664-1667

Andrzej Rachuba

Saeculum Christianum. Historical Writings

Section: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.w.sp.7

Abstract

The aim of the article is to show whether and to what extent Lithuanian Senators were active in the Sejms during the so-called Lubomirski's sedition and whether this conflict was the most important issue for them. What was the turnout of Lithuanian Senators compared to those from the Crown and what was the balance of power between court supporters and the opposition? Moreover, did it affect their behaviour and what was it like? Eventually I came to the conclusion that Lithuanian Senators were poorly involved in the political events of the Commonwealth and thus did not pose a problem for the court, because even if they did not support its policy, they tried not to participate in any sharp attacks on it.

Keywords:

Grand Duchy of Lithuania, Lubomirski's sedition, Russia, Sejms, Senators

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Rachuba, A. (2020). Lithuanian Senators of the Sejms of 1664-1667. Saeculum Christianum. Historical Writings, 27, 94–105. https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.w.sp.7

Cited by / Share

References

Bobiatyński K., Michał Kazimierz Pac – wojewoda wileński, hetman wielki litewski. Działalność polityczno-wojskowa, Warszawa 2008.

Bobiatyński K., Między dworem a opozycją – polityczne dylematy i wybory kanclerza wielkiego litewskiego Krzysztofa Paca w latach 1667-1676, w: Wobec króla i Rzeczypospolitej. Magnateria XVI-XVIII wieku, red. E. Dubas-Urwanowicz, J. Urwanowicz, Kraków 2012, s. 327-348.

Bobiatyński K., Militarne uwarunkowania negocjacji polsko-moskiewskich w Andruszowie w latach 1666-1667, w: Studia z dziejów stosunków Rzeczypospolitej z Państwem Moskiewskim w XVI-XVII wieku, red. M. Nagielski, K. Bobiatyński, P. Gawron, Zabrze-Tarnowskie Góry 2013, s. 385-403.

Bobiatyński K., Stronnictwo sapieżyńskie w defensywie – lata 1666-1673, w: Леу Сапега (1557-1633 гг.) i яго час. Зборник навуковых артыкулау, red. С. В. Марозава, В. У. Галубовіч, A. I. Груша, Гродна 2007, s. 59-65.

Bobiatyński K., W walce o hegemonię. Rywalizacja polityczna w Wielkim Księstwie Litewskim w latach 1667-1674, Warszawa 2016.

Chrapowicki J.A., Diariusz. Część druga: lata 1665-1669, oprac. A. Rachuba, T. Wasilewski, Warszawa 1988.

Codello A., Pacowie wobec opozycji Jerzego Lubomirskiego (1660-1667), „Przegląd Historyczny”, 49/1958, z. 1, s. 22-27.

Codello A., Rywalizacja Paców i Radziwiłłów w latach 1666-1669, „Kwartalnik Historyczny”, 71/1964, nr 4, s. 913-929.

Czermak W., Ostatnie lata Jana Kazimierza, oprac. i wstępem poprzedził A. Kersten, Warszawa 1972.

Dąbrowski J., W odmętach rokoszu – zerwanie wiosennego sejmu w roku 1666, w: Król a prawo stanów do oporu, red. M. Markiewicz, E. Opaliński i R. Skowron, Kraków 2010, s. 271-295.

Hoffmann M.K., Bitwa pod Częstochową 4 IX 1665, „Ziemia Częstochowska”, 28/2001, s. 25-74.

Jaroszuk J., Radziwiłł Michał Kazimierz, w: Polski Słownik Biograficzny (dalej: PSB), t. 30, Wrocław 1987, s. 292-299.

Kłaczewski W., W przededniu wojny domowej w Polsce. Walka sejmowa lat 1664-1665, Lublin 1984.

Krakowiak P., Dwa sejmy w 1666 roku, Toruń 2010.

Majewski A.A., Walka Paców z Radziwiłłami o dominację w Wielkim Księstwie Litewskim w latach 1666-1669, „Studia Historyczno-Wojskowe”, 2015, t. 6, s. 57-90.

Maroń J., Kampania zadnieprzańska Jana Kazimierza 1663/1664, w: Od armii komputowej do armii narodowej (XVI-XX w.), red. W. Rezmer, Z. Karpus, Toruń 1998, s. 73-88.

Matwijów M., Ostatnie sejmy przed abdykacją Jana Kazimierza 1667 i 1668, Wrocław 1992.

Nagielski M., Druga wojna domowa w Polsce. Z dziejów polityczno-wojskowych Rzeczypospolitej u schyłku rządów Jana Kazimierza Wazy, Warszawa 2011.

Nagielski M., Rokosz Jerzego Lubomirskiego w 1665 roku, Warszawa 1994.

Nagielski M., Stanowisko elity władzy Rzeczypospolitej w dobie rokoszu Jerzego Lubomirskiego w latach 1665-1666, w: Władza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. J. Urwanowicz, E. Dubas-Urwanowicz, P. Guzowski, Białystok 2003, s. 181-203.

Nagielski M., Z dziejów „tańca gonionego” po Rzeczypospolitej doby rokoszu Jerzego Sebastiana Lubomirskiego w 1665 roku, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, 44/2007, s. 115-130.

Ochmann S., Frekwencja senatorów na sejmach za panowania Jana Kazimierza Wazy (1649-1668), „Zeszyty Naukowe WSP w Opolu”, Historia, 26/1988, s. 117-128

Ochmann-Staniszewska S., Staniszewski Z., Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, t. 1-2, Wrocław 2000, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 2258, Historia, t. 147.

Rachuba A., Boje Jana Kazimierza o Litwę w latach 1656-1668. Sukces stronnictwa dworskiego w walce z opozycją, w: Dwór a kraj. Między centrum a peryferiami władzy. Materiały konferencji naukowej zorganizowanej przez Zamek Królewski na Wawelu, Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Instytut Historii Akademii Pedagogicznej w Krakowie w dniach 2-5 kwietnia 2001, red. R. Skowron, Kraków 2003, s. 428-429.

Rachuba A., Konwokacja litewska w Białej w 1665 roku, w: Studia historyczno-prawne. Prace dedykowane Profesorowi Janowi Seredyce w siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestopięciolecie pracy naukowej, red. J. Dorobisz, W. Kaczorowski, Opole 2004, s. 267-278.

Rachuba A., Litewski korpus posiłkowy przeciw rokoszowi Lubomirskiego w 1665 r., „Przegląd Historyczny”, 102/2011, z. 3, s. 451-458.

Rachuba A., Litwa wobec sądu nad Jerzym Lubomirskim, „Kwartalnik Historyczny”, 93/1986, nr 3, s. 679-707.

Rachuba A., Opozycja litewska wobec wyprawy Jana Kazimierza na Rosję (1663/4 r.), „Kwartalnik Historyczny”, 89/1982, nr 1, s. 15-29.

Rachuba A., Zabiegi Dworu i Jerzego Lubomirskiego o pozyskanie Litwy w 1664 r., „Przegląd Historyczny”, 78/1987, z. 1, s. 1-17.

Rachuba A., Zabójstwo Wincentego Gosiewskiego i jego polityczne następstwa, „Przegląd Historyczny”, 71/1980, z. 4, s. 705-724.

Sawicki M., Dom sapieżyński 1666-1685. Droga do hegemonii w Wielkim Księstwie Litewskim, Opole 2016.

Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. 1, Województwo wileńskie XIV-XVIII wiek, red. A. Rachuba, oprac. H. Lulewicz, A. Rachuba, P.P. Romaniuk, U. Jemialianczyk, A. Macuk, Warszawa 2004.

Wasilewski T., Kopciowa Lukrecja Maria, w: PSB, t. 13, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967-1968, s. 616-617.

Wójcik Z., Traktat andruszowski i jego geneza, Warszawa 1959. Google Scholar