„Bizantynizm i ,,styl bizantyjski” w dyskursie komitetu troski o rosyjskie malarstwo ikonowe (1901 – 1918)

Dorota Walczak

doi:10.21697/sc.2022.29.1.18

Opublikowane: 2022-10-03

Tom 29 Nr 1 (2022)

„Bizantynizm i ,,styl bizantyjski” w dyskursie komitetu troski o rosyjskie malarstwo ikonowe (1901 – 1918)

Dorota Walczak

Saeculum Christianum

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2022.29.1.18

Abstrakt

Głównym celem niniejszego artykułu jest pokazanie odniesień do sztuki bizantyjskiej, które pojawiają się w dyskursie Komitetu Troski o Rosyjskie Malarstwo Ikonowe (ros. Комитет попечительства о русской иконописи, 1901-1918), a także wskazanie ich funkcji ideologicznych. Autor stara się pokazać, czy i w jaki sposób wzorce bizantyjskie były wykorzystywane w publikacjach tej instytucji (przede wszystkim w podlinniku ikonopisarskim Nikodima Kondakowa). Udowadnia, że zastosowanie nawiązań do sztuki bizantyjskiej było elementem postulowanego przez Mikołaja II programu odrodzenia religijnego, a także doskonale wpisywało się w teocentryczną utopię, stworzoną przez tego cara.

Słowa kluczowe:

Komitet Troski o Rosyjskie Malarstwo Ikonowe, Bizancjum, styl bizantyjski, wzorce, stylizacja, Mikołaj II, Nikodim Kondakow

Inne teksty tego samego autora

Dorota Walczak, Między tradycją a nowoczesnością. Ikony rosyjskie w XIX w. , Saeculum Christianum: Tom 26 Nr 2 (2019)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Walczak, D. (2022). „Bizantynizm i ,,styl bizantyjski” w dyskursie komitetu troski o rosyjskie malarstwo ikonowe (1901 – 1918). Saeculum Christianum, 29(1), 233–240. https://doi.org/10.21697/sc.2022.29.1.18

Cited by / Share

Bibliografia

Бицадзе Н. В., Храмы неорусского стиля: Идеи, проблемы, заказчики, Москва 2009.
Bullen J. B., Byzantium Rediscovered, Berlin 2003.
Григоров Д. А., Русский иконописный подлинник, Санкт-Петербург, 1887.
,,Известия Высочайше учрежденного Комитета попечительства о русской иконописи”, Вып. 1-2, Санкт-Петербург 1902-1903 (cyt. jako ,,ИКП”).
Кондаков Н. П., Лицевой иконописный подлинник: Ист. и иконограф. очерк, t. 1: Иконография Господа Бога и Спаса Нашего Иисуса Христа, Санкт-Петербург 1905.
Кондаков Н. П., Иконография Богоматери: Связи греч. и рус. иконописи с итал. живописью раннего Возрождения, Санкт-Петербург 1910.
Ковалева М. Д., Шипунова М. В., Комитет попечительства о русской иконописи (1901-1918): История и деятельность, ,,Вестник РГГУ”, Серия «История. Филология. Культурология. Востоковедение», 2014, nr 17 (139), s. 70-81.
Печенкин И. Е., К вопросу об истоках неорусского стиля в архитектуре второй половины XIX века, w: Архитектурное наследство, Санкт-Петербург 2014, s. 241-251.
Покровский Н. В., Сийский иконописный подлинник, Санкт-Петербург 1895-1898.
Русский иконописный толковый подлинник, издаваемый И. Я. Красницким, Санкт-Петербург 1886.
Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, S. Skorupka, Warszawa 1958, t. 1, s. 538.
Сосновцева И. В., Никодим Павлович Кондаков и иконописные школы Высочайше учрежденного Комитета попечительства о русской иконописи // Никодим Павлович Кондаков. 1844-1925. Личность, научное наследие, архив, red. Е. Н. Петрова, Санкт-Петербург 2001, s. 115-130.
Сводный иконописный подлинник XVIII века по списку Г. Филимонова, Москва 1874.
Тарасов О. Ю., Русская икона в Серебряном веке. Из истории Комитета попечительства о русской иконописи (1901-1918), ,,Искусствознание”, 2010, nr 3-4, s. 161-185.
Тарасов О. Ю., Икона и благочестие. Очерки иконного дела в Императорской России, Москва 1995. Google Scholar

Dorota Walczak

http://orcid.org/0000-0001-6109-6673

Afiliacja:

Uniwersytet Warszawski, Warszawa Polska

Biogram

Dorota Walczak – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii sztuki, magister historii i filologii rosyjskiej. W 2021 r. obroniła pracę doktorską pt. ,Centralne zarządzanie sztuką cerkiewną. Działalność Komitetu Troski o Rosyjskie Malarstwo Ikonowe (1901-1918). Jej zainteresowania naukowe to rosyjskie malarstwo ikonowe XIX i XX w. i historia myśli filozoficznej, religijnej i estetycznej w Rosji.