Władza kościelna kompetentna do przyjęcia formalnego aktu odstąpienia od Kościoła katolickiego

Rafał Dettlaff

doi:10.26142/stgd-2018-031

Opublikowane: 01-09-2018

Tom 43 (2018)

Władza kościelna kompetentna do przyjęcia formalnego aktu odstąpienia od Kościoła katolickiego

Rafał Dettlaff

Studia Gdańskie

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.26142/stgd-2018-031

Abstrakt

Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie prawa kanonicznego Jana Pawła II, apostazja oznacza całkowite porzucenie wiary chrześcijańskiej. Problem apostazji towarzyszył Kościołowi od początku jego istnienia. Porzucenie wiary traktowane było jako przestępstwo przeciwko jedności wspólnoty Kościoła. Od 1983 do 2009 roku Kodeks prawa kanonicznego zawierał jeszcze inne określenie apostazji: formalny akt odstąpienia od Kościoła katolickiego. Ten akt wywierał skutki prawne wymienione w kanonach 1086, 1117 i 1124. Papież Benedykt XVI poprzez motu proprio Omnium in mentem z dnia 26 października 2009 r. usunął z wymienionych kanonów wszystkie odniesienia do formalnego aktu odstąpienia od Kościoła katolickiego. Problem ten nie został jednak usunięty z publicznego życia Kościoła. W przedstawionym opracowaniu autor wyjaśnia pochodzenie oraz kanoniczne rozumienie wyrażenia: „formalny akt odstąpienia od Kościoła katolickiego”. Opisuje procedury, których należy przestrzegać w tym zakresie w Austrii, Niemczech i Polsce, a także wyjaśnia, kto w imieniu Kościoła może przyjąć oświadczenie woli od apostatów.

Słowa kluczowe:

apostazja, formalny akt odstąpienia od Kościoła katolickiego, delegacja władzy, władza rządzenia

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Dettlaff , R. (2018). Władza kościelna kompetentna do przyjęcia formalnego aktu odstąpienia od Kościoła katolickiego. Studia Gdańskie, 43, 127–140. https://doi.org/10.26142/stgd-2018-031

Cited by / Share

Bibliografia

Priamo Etzi, L’atto giuridico formale aspetti canonici, “Revista Española de Derecho Canónico” 57 (2000), s. 691-720.
Google Scholar

Banach, B., Wystąpienie z Kościoła w Niemczech i jego konsekwencje kościelno-prawne, „Currenda” 3 (2007), s. 399-409.
Google Scholar

Benedictus XVI, Litterae Apostolicae motu proprio Omnium in mentem, 26 X 2009, „Acta Apostolicae Sedis” 102 (2010), s. 8-10.
Google Scholar

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgates, 25 I 1983, „Acta Apostolicae Sedis” 75 (1983), pars II, s. 1-317; tekst polski: Kodeks prawa kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984, s. 18-673.
Google Scholar

Cogan, P.J., The understanding of defection in the 1983 Code of Canon Law, Ottawa 1991.
Google Scholar

Deutscher Bundestag, Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland vom 23. Mai 1949 zuletzt geändert am 13. Juli 2017, Berlin 2017.
Google Scholar

Dzierżon, G., Zasady delegacji i subdelegacji władzy wykonawczej ujętej w kan. 137 § 1-4 KPK, „Prawo i Kościół” 4 (2012), s. 104-105.
Google Scholar

Etzi, P., L’atto giuridico formale aspetti canonici, „Revista Espanola de Derecho Canónico” 57 (2000), s. 691-720.
Google Scholar

Fabiańczyk, A., Wystąpienie z Kościoła formalnym aktem według prawa kościelnego, „Kościół i Prawo” 6 (19) 2017, nr 2, s. 53-66.
Google Scholar

Góralski, W., Formalny akt odstąpienia od Kościoła katolickiego w świetle Listu okólnego Papieskiej Rady do spraw Tekstów Prawnych z dnia 13 marca 2006 roku, „Prawo Kanoniczne” 51 (2008) nr 3-4, s. 15-28.
Google Scholar

Góralski, W., Problem wystąpienia z Kościoła katolickiego w Republice Federalnej Niemiec, „Prawo Kanoniczne” 58 (2015) nr 1, s. 3-21.
Google Scholar

Hess, A., Państwo a Kościół. Doświadczenia austriackie, Kraków 2003.
Google Scholar

Hules, J. M., Empowerment for Ministry. A Complete Manual on Diocesan Faculties of Priest, Deacons and Lay Ministers, New Jersey 2003.
Google Scholar

Jakubiak, T., Istotne elementy konstytutywne formalnego aktu wystąpienia z Kościoła oraz czynności związane z jego przyjęciem, „Ateneum Kapłańskie”, tom 152(2009), zeszyt 3(601), s. 321-330.
Google Scholar

Janczewski, Z., Małżeństwa osób, które formalnym aktem odstąpiły od Kościoła katolickiego w świetle prawa kanonicznego, w: Sędzia i pasterz. Księga pamiątkowa w 50-lecie pracy ks. Remigiusza Sobańskiego w Sądzie Metropolitalnym w Katowicach (1957–2007), red. H. Typańska, Katowice 2007, s. 111-123.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Dekret ogólny w sprawie wystąpień z Kościoła oraz powrotu do wspólnoty Kościoła, „Akta Konferencji Episkopatu Polski” 27 (2015), s. 101-104.
Google Scholar

Konferencja Episkopatu Polski, Zasady postępowania w sprawie formalnego aktu wystąpienia z Kościoła. Dokument Konferencji Episkopatu Polski (27.09.2008), „Akta Konferencji Episkopatu Polski” 14 (2008), s. 89-91.
Google Scholar

Kosek, M., Podatek kościelny w niemieckim systemie prawnym, Płock 2004.
Google Scholar

Lempa, F., Kompetencje, uprawnienia i obowiązki w Kościele katolickim, Białystok 2013.
Google Scholar

Marré, H., Niemiecki system finansowania Kościoła, w: Systemy finansowania instytucji kościelnych w Europie, red. J. Krukowski, Lublin 2000, s. 31-43.
Google Scholar

Nykiel, K., Wyłączenie wiernych ze wspólnoty z Kościołem. Aspekty prawne i teologiczne, „Roczniki Nauk Prawnych” 24 (2014), s. 137-157.
Google Scholar

Österreichische Bischofskonferenz, Regelung der Österreichischen Bischofskonferenz zum Kirchenaustritt, w: Zugehörigkeit zur Katholischen Kirche. Kanonistische Klärungen zu den pastoralen Initiativen der Österreichischen Bischofskonferenz, Wien 2010, s. 11-12.
Google Scholar

Papieska Rada ds. Tekstów Prawnych, Actus formalis defectionis ab Ecclesia catholica, „Communicationes” 38 (2006), s. 170–172; tekst polski: „Miesięcznik Pasterski Płocki” 5 (2006), s. 242-244.
Google Scholar

Steczkowski, P., Wystąpienie z Kościoła katolickiego aktem formalnym w świetle dokumentu Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych z 13 marca 2006 r., „Annales Canonici” 2 (2006), s. 179-193.
Google Scholar

Wenz, W., Apostazja i formalny akt wystąpienia z Kościoła. Zasady postępowania w świetle norm kościelnych, „Prawo i Kościół” 2 (2010), s. 21-43.
Google Scholar

Wenz, W., Dojrzałość w wierze a przestępstwo apostazji lub formalnego aktu wystąpienia z Kościoła, „Nowe Życie” 9/498 (2016), s. 27-29.
Google Scholar

Żurowski, M., Problem władzy i powierzania urzędów w Kościele katolickim, Kraków 1984.
Google Scholar