Wieloraka realizacja warunków doboru i jej konsekwencje

Krzysztof Chodasewicz

doi:10.21697/2017.53.1.11

Data publikacji : 2018-02-15

Tom 53 Nr 1 (2017)

Wieloraka realizacja warunków doboru i jej konsekwencje

Krzysztof Chodasewicz

DOI: https://doi.org/10.21697/2017.53.1.11

Dział: Artykuły naukowe

Abstrakt

Tekst analizuje problem wielorakiej realizacji warunków doboru naturalnego: zmienności, reprodukcji i dziedziczności, przy czym główny nacisk położony zostaje na trzecią z wymienionych cech. Głównym celem prowadzonych analiz jest chęć pokazania, że możliwość wielorakiej realizacji doboru istniałaby nawet wówczas, gdyby pominąć argumenty z zakresu astrobiologii i sztucznego życia i skupić się wyłącznie na analizie genetyki znanych nam form życia.
Tekst omawia również konsekwencje powyższej konkluzji, wskazując jak teza o wielorakiej realizacji warunków doboru wpływa na rozważania o takich zagadnieniach, jak: redukcjonizm w biologii, definiowanie życia, badania dotyczące epigenetyki oraz autonomia biologii. Zaznaczone zostaje także jej znaczenie dla badań nad poziomami selekcji i wielkimi przełomami ewolucji (major transitions in evolution).

Słowa kluczowe

wieloraka realizacja ; dobór naturalny ; definicja życia ; redukcjonizm ; epigenetyka ; autonomia biologii

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Chodasewicz, K. (2018). Wieloraka realizacja warunków doboru i jej konsekwencje. Studia Philosophiae Christianae, 53(1), 87-121. https://doi.org/10.21697/2017.53.1.11

Wskaźniki altmetryczne

Licencja

Artykuły opublikowane w czasopismach wydawanych przez UKSW są objęte warunkami licencji Creative Commons CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe, która zezwala na:

Dzielenie się – Kopiowanie i rozpowszechnianie utworów w dowolnym medium i formacie; dla dowolnego celu, także komercyjnego.

Na następujących warunkach:

Uznanie autorstwa – Utwór należy odpowiednio oznaczyć, podać link do licencji i wskazać jeśli zostały dokonane w nim zmiany. Można to zrobić w dowolny, rozsądny sposób, o ile nie sugeruje to udzielania przez licencjodawcę poparcia dla osoby dokonującej zmiany lub sposobu, w jaki wykorzystywany jest ten utwór.
Bez utworów zależnych – Remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.

Polityka ws. opłat redakcyjnych: Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłat za przetwarzanie artykułów (APCs), opłat redakcyjnych, opłat za kolor, opłat za zgłoszenia, opłat za stronę, opłat członkowskich, kosztów prenumeraty druku, innych opłat dodatkowych. Autorzy nie otrzymują też żadnej gratyfikacji finansowej za opublikowane materiały.

Polityka ws. deponowania różnych wersji materiałów przesłanych do redakcji czasopism wydawanych na UKSW jest następująca: autorzy mogą bez żadnego embarga zdeponować: 1) przedłożoną, 2) zaakceptowaną, oraz 3) opublikowaną wersję swoich artykułów w instytucjonalnych lub innych wybranych przez siebie repozytoriach.

Bibliografia

Barberousse A., Samadi S., Pourquoi et comment formaliser la théorie de l’évolution, w: Les mondes darwiniens. L’évolution de l’évolution, red. T. Heams, P. Huneman, G. Lecointre, M. Silberstein, Éditions Matériologique, Paris 2011, 361–385.

Bedau M.A., Philosophical Aspects of Artificial Life, w: Towards a Practice of Autonomous Systems. Proceedings of the First European Conference on Artificial Life, red. P. Bourgine, F.J. Varela, MIT Press, Cambridge 1992, 494–503.

Berthet J., Dictionnaire de Biologie, De Boeck, Bruxelles 2006.

Bouchard F., Ecosystem Evolution is About Variation and Persistence, not Population and Reproduction, Biological Theory 9(2014), 382–391.

Bouchard F., La fitness au-delà des gènes et des organisms, w: Les mondes darwiniens. L’évolution de l’évolution, red. T. Heams, P. Huneman, G. Lecointre, M. Silberstein, Éditions Matériologique, Paris 2011, 417–439.

Bourrat P., From Survivors to Replicators: Evolution by Natural Selection Revisited, Biology&Philosophy 29(2014), 517–538.

Chodasewicz K., Definiować czy nie? Współczesne kontrowersje na temat potrzeby i sposobu definiowania życia, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych 63(2014)4, 501–516.

Chodasewicz K., Evolution, Reproduction and Definition of Life, Theory of Biosciences 133(2014)1, 39–45.

Chodasewicz K., From survivors to minimal reproducers? The need of one more explanation!, w: Philosophy of (the Living) Nature / Filosofía de la Naturaleza Viviente / Философия (живой) природы, red. W. Ługowski, IFiS PAN, Warszawa 2015, 58–65.

Chodasewicz K., Is the Nature of Life Unknown? The Predictions in Evolutionary Biology and Defining of Life, Dialogue&Universalism (Special Issue: The Philosophy of the Living World) 24(2014)2, 51–61.

Chodasewicz K., Ożywione artefakty? Analiza wybranych argumentów przeciwko sztucznemu życiu, Studia Philosophica Wratislaviensia 10(2015)1, 53–75.

Chodasewicz K., Warunki doboru naturalnego a ewolucyjne definicje życia, Filozofia Nauki 24(2016)1, 41–73.

Chodasewicz K., Wieloraka realizacja i życie, Filozofia i Nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne 1(2013), 115–135.

Chyba C.F., Hand K.P., Astrobiology: The Study of the Living Universe, Annual Review of Astronomy&Astrophysics 43(2005), 31–74.

Clarke E., Plant Individuality: a Solution’s to the Demographer’s Dilemma, Biology&Philosophy 27(2012), 321–361.

Cleland C.E., Copley S.D., The Possibility of Alternative Microbial Life on Earth, International Journal of Astrobiology 4(2005)3&4, 165–173.

Dawkins R., Fenotyp rozszerzony. Dalekosiężny gen, tłum. z ang. J. Gliwicz, Prószyński i S-ka, Warszawa 2003.

Dawkins R., Samolubny gen, tłum. z ang. M. Skoneczny, Prószyński i S-ka, Kraków 2007.

Emmeche C., Life as an Abstract Phenomenon: is Artificial Life Possible?, w: Towards a Practice of Autonomous Systems. Proceedings of the First European Conference on Artificial Life, red. P. Bourgine, F.J. Varela, MIT Press, Cambridge 1992, 466–474.

Endler J.A., Natural Selection in the Wild, Princeton University Press, Princeton 1986.

Ferrari F., Szuszkiewicz E., Przedmowa, w: Astrobiologia: poprzez pył kosmiczny do DNA, red. F. Ferrari, E. Szuszkiewicz, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2006, 5–11.

Fodor J., Special Sciences (or: The Disunity of Science as a Working Hypothesis), Synthese 28(1974), 97–115.

Fodor J. (przy współpracy N. Blocka), Czym nie są stany psychiczne?, tłum. z ang. T. Baszniak, w: Filozofia umysłu, wstęp i wybór B. Chwedeńczuk, Aletheia, Warszawa 1995, 59–82.

Forterre P., Defining Life: The Virus Viewpoint, Origins of Life and Evolution of Biospheres 40(2010), 151–160.

Gecow A., Algorytmy ewolucyjne i genetyczne, ewolucja sieci złożonych i modele regulacji genowej a mechanizm darwinowski, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych 58(2009)3–4, 429–442.

Gecow A., Ewa, Jabłonka i Lamarck, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych 59(2010)1–2, 27–38.

Gecow A., Informacja dziedziczna i jej kanały (II odcinek szkicu dedukcyjnej teorii życia), Filozofia i Nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne 2(2014), 351–380.

Godfrey-Smith P., Conditions for Evolution by Natural Selection, Journal of Philosophy 54(2007)10, 489–516.

Godfrey-Smith P., Darwinian Populations and Natural Selection, Oxford University Press, Oxford 2009 (Reprint 2013).

Griffiths P., Philosophy of Biology, w: The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2014 Edition), red. E.N. Zalta, <http://plato.stanford.edu/archives/win2014/entries/biology-philosophy/>.

Grobler A., Metodologia nauk, Wydawnictwo Aureus, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006.

Hang D., Torng E., Orifa C., Schmidt T.M., The effect of natural selection on the performance of maximum parsimony, BMC Evolutionary Biology 7(2007), 94.

Hull D., Individuality and Selection, Annual Review of Ecolology and Systematics 11(1980), 311–332.

Huneman P., Sélection, w: Les mondes darwiniens. L’évolution de l’évolution, red. T. Heams, P. Huneman, G. Lecointre, M. Silberstein, Éditions Matériologique, Paris 2011, 93–144.

Jablonka E., Lamb M.J., Evolution in Four Dimensions, MIT Press, Cambridge – London 2005.

Jablonka E., Lamb M.J., Transgenerational Epigenetic Inheritance, w: Evolution – the Extended Synthesis, red. M. Pigliucci, G.B. Müller, MIT Press, Cambridge – London 2014, 137–174.

Joyce G.F., Foreword, w: Origins of Life. The Central Concepts, red. D. Deamer, G.R. Fleischaker, Jones and Bartlett Publishers, Boston – London 1994, xi–xii.

Komosiński M., Sztuczne życie. Algorytmy inspirowane biologicznie, Nauka (2008)4, 7–21.

Krzanowska H., Zapis informacji genetycznej, w: Zarys mechanizmów ewolucji, red. H. Krzanowska, A. Łomnicki, wyd. 3 zm. i popr., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, 17–72.

Küppers B.-O., Geneza informacji biologicznej. Filozoficzne problemy powstania życia, tłum. z niem. W. Ługowski, PWN, Warszawa 1991.

Lewontin R.C., The Unit of Selection, Annual Review of Ecolology and Systematics 1(1970), 1–18.

Luisi P.L., About Various Definitions of Life, Origins of Life and Evolution of Biospheres 28(1998), 613–622.

Luisi P.L., Autopoiesis. A Review and a Reappraisal, Naturwissenschaften 90(2003), 49–59.

Łastowski K., Dwieście lat idei ewolucji w biologii. Lamarck – Darwin – Wallace, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 58(2009)3–4, 257–271.

Łomnicki A., Dobór, dryf i inne czynniki kształtujące częstość genów, w: Zarys mechanizmów ewolucji, red. H. Krzanowska, A. Łomnicki, wyd. 3 zm. i popr., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, 154–214.

Łomnicki A., Spotkanie teorii Darwina z genetyką, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 58(2009)3–4, 315–317.

Marino L., Konwergencja złożonych zdolności poznawczych u waleni i naczelnych, w: Psychologia porównawcza, red. W. Pisula, tłum. z ang. M. Michalski, Academica Wydawnictwo SWPS − Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, 93–111.

Maynard Smith J., Problemy biologii, tłum. z ang. M.A. Bitner, PWN, Warszawa 1992.

Maynard Smith J., Szathmáry E., Tajemnice przełomów ewolucji, tłum. z ang. M. Madaliński, PWN, Warszawa 2000.

Maynard Smith J., Szathmáry E., The Major Transitions in Evolution, Oxford University Press, New York 1995.

Mayr E., To jest biologia. Nauka o świecie ożywionym, tłum. z ang. J. Szacki, Prószyński i S-ka, Warszawa 2002.

Monod J., Le hasard et la nécesité. Essai sur la philosophie naturelle de la biologie moderne, Éditions du Seuil, Paris 1970.

Nowak L., O metodologii Karola Darwina, w: Teoria i metoda w biologii ewolucyjnej, red. K. Łastowski, Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki 7(20), Zysk i S-ka, Poznań 2004, 13–56.

Okasha S., Evolution and the Levels of Selection, Oxford University Press, Oxford 2006 (Reprint 2013).

Pennazio S., Viruses: are they living entities?, Theoretical Biology Forum (Formerly »Rivista di biologia – biology forum«) 2011(1), 45–56.

Pigliucci M., Müller G.B., Elements of an Extended Evolutionary Synthesis, w: Evolution – the Extended Synthesis, red. M. Pigliucci, G.B. Müller, MIT Press, Cambridge – London 2014, 3–17.

Popa R., Between Necessity and Probability: Searching for the Definition and Origin of Life, Springer-Verlag, Berlin – Heidelberg 2004.

Pross A., Toward a General Theory of Evolution: Extending Darwinian Theory to Inanimate Matter, Journal of Systems Chemistry 2(2011)1, 1–14.

Rafiński J., Badanie przebiegu filogenezy, w: Zarys mechanizmów ewolucji, red. H. Krzanowska, A. Łomnicki, wyd. 3 zm. i popr., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, 295–334.

Ridley M., Evolution, Third Edition, Blackwell Publishing, Oxford 2003.

Rosenberg A., McShea D., Philosophy of Biology. A Contemporary Introduction, Routledge, New York – London 2008.

Ruiz-Mirazo K., Peretó J., Moreno A., An Universal Definition of Life: Autonomy and Open-ended Evolution, Origins of Life and Evolution of Biospheres 34(2004), 323–346.

Rzymski P., Poniedziałek B., Czy życie może być oparte na arsenie? Błędy w badaniach nad bakteriami GFAJ-1, Studia Metodologiczne (2013)30, 145–162.

Schultze-Makuch D., Irwin L.N., Life in the Universe. Expectations and Constraints, Springer-Verlag, Berlin – Heidelberg 2008.

Swan L.S., Synthesizing insight: artificial life as thought experimentation in biology, Biology&Philosophy 24(2009), 687–701.

Urbanek A., Rewolucja naukowa w biologii, Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1973.

Wolfe-Simon F., Blum J.S., Kulp T.R., Gordon G.W., Hoeft S.F., Pett-Ridge J., Stolz J.F., Webb S.M., Weber P.K., Davies P.C.W., Anbar A.D., Oremland R.S., A Bacterium that Can Grow by Using Arsenic Instead of Phosphorus, Science (2010), www.scienceexpress.org./2 December 2010/Page 1/10.1126/science.1197258.