Le livre de Jonas dans le contexte de l’activite litteraire de l’epoque de sa creation

Krzysztof  FERENC

doi:10.56898/st.9505

Opublikowane: 2021-12-20

Tom 39 (2021)

Księga Jonasza w kontekście działalności literackiej epoki jej powstania

Krzysztof FERENC

Studia Teologiczne Białystok Drohiczyn Łomża

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.56898/st.9505

Abstrakt

W niniejszym artykule podjęto próbę spojrzenia na Księgę Jonasza, bardzo kontrowersyjny tekst, zwłaszcza w przeszłości, w kontekście działalności literackiej czasu jej powstania. Księga uznawana jest powszechnie za tekst powygnaniowy. Na skutek reform Ezdrasza i Nehemiasza, Żydzi chcieli żyć „oddzieleni od innych murem Prawa”. Spojrzenie na działalność literacką w ramach tej reformy pozwala nam właściwiej podejść do Księgi Jonasza. Egzegeza tekstów natchnionych staje się narzędziem tej reformy, która napotyka jednak przeciwników. Z jednej strony mamy tendencje partykularystyczne, z drugiej ruchy uniwersalistyczne. Działalność literacka nie ogranicza się do zwolenników reformatorów. Pojawiają się też głosy literackie przeciwko środkom polityczno-religijnym tej reformy. W grupie oporu są tacy, którzy znają Prawo i potrafią posługiwać się egzegezą tekstów. Ci przeciwnicy rodzą konkurencyjną egzegezę, literaturę protestu. Anonimowy i natchniony autor Księgi Jonasza postanawia przedstawić uniwersalistyczną koncepcję zbawienia. Aby osiągnąć swój cel, posługuje się formą literacką dobrze znaną i praktykowaną w tej przestrzeni geograficznej i w owym czasie: midraszem.

Słowa kluczowe:

Księga Jonasza, reforma Ezdrasza i Nehemiasza, soferim, midrasz

Pobierz pliki

PDF (Français (France))

Cited by / Share

Bibliografia

Abadie Ph., Le livre d’Esdras et de Néhémie, Cahiers Évangile 95 (1996).
Google Scholar

Auneau J., Un conte théologique et satirique, Cahiers Évangile. Supplément 110 (1999).
Google Scholar

Ben Zvi E. et al. (dirs.), Les recueils prophétiques de la Bible: origines, milieux, et contexte proche-oriental, Genève 2012.
Google Scholar

Bons E. (dir.), Le jugement dans l’un et l’autre Testament. I. Mélanges offerts à Raymond Kuntzmann, Lectio Divina 197 (2004), p. 207-224.
Google Scholar

Bons E., Legrand T. (dirs.), Le monothéisme biblique: évolution, contextes et perspectives, Lectio Divina 244 (2011), p. 109-128.
Google Scholar

Conrad F., Prière en situation de détresse (Jon 2,1-11), Scriptura 15 (1999), p. 67-86.
Google Scholar

Eynikiel E., Le genre littéraire de livre du Jonas», in Bricoler la mémoire: la théologie et les arts face au déclin de la tradition, Actes du colloque international de la Radboud Universiteit Nijmegen, Paris 2007, p. 233-246.
Google Scholar

Eynikiel E., Les païens peuvent-ils participer au culte de Yhwh? Des questions et des réponses dans le livre de Jonas, in E. Bons, Th. Legrand (dirs.), Le monothéisme biblique: évolution, contextes et perspectives, Lectio Divina 244 (2011), p. 109-128.
Google Scholar

Lacocque A., Lacocoque P.-E., Le complexe de Jonas: une étude psycho-religieuse du prophète, Paris 1989.
Google Scholar

La sainte Bible traduite en français sous la direction de l’École Biblique de Jérusalem. Le livre de Jonas, traduit par A. Feuillet, Paris 1957.
Google Scholar

Lebeau R., Une histoire des Hébreux: de Moïse à Jésus, Paris 1998.
Google Scholar

Le Deaut R., A propos d’une définition du midrash, Biblica 50 (1969), p. 394-413.
Google Scholar

Lemaire A., Scribes. II. Ancien Testament-Ancien Israël, in Supplément au Dictionnaire de la Bible. Tome 12: Satan - Songe, Paris, Letouzey & Ané 1996, p. 262-264.
Google Scholar

Lemaire A., Zorobabel et la Judée à la lumière de l’épigraphie (fin du VIe s. av. J.-C.), Revue Biblique 103-1 (1996), p. 48-57.
Google Scholar

Lichtert C., Traversée du récit de Jonas, Bruxelles 2003.
Google Scholar

Lichtert C., Un siècle de recherche à propos de Jonas. Première partie, Revue Biblique 112-2 (2005), p. 192-214.
Google Scholar

Liverani M., La Bible et l’invention de l’histoire: histoire ancienne d’Israël, Montrouge 2008.
Google Scholar

Maillot A., Jonas ou le sourire de Dieu, Paris 1997.
Google Scholar

Mazzinghi L., Histoire d’Israël: des origines à la période romaine, Bruxelles 2007.
Google Scholar

Millet O., Robert P., Culture biblique, Paris 2001.
Google Scholar

Noёl D., Au temps des Empires. De l’Exil à Antiochos Epiphane (587-175), Cahiers Évangile 121 (2003).
Google Scholar

Pelletier A.-M., Lectures bibliques: aux sources de la culture occidentale, Paris 2001.
Google Scholar

Potin J., La Bible rendue à l’histoire, Paris 2000.
Google Scholar

Quesnel M., Gruson P. (dirs.), La Bible et sa culture. Ancien Testament, Paris 2001.
Google Scholar

Reynier Ch., Jonas, le prophète», in Tempêtes: quatre récits bibliques. L’homme, la nature, la mort, Lire la Bible 167 (2011) p. 37-95.
Google Scholar

Siegert F., La naissance de l’identité juive dans le monde antique, Cahiers bibliques 32 (1986), p. 4-39.
Google Scholar

Soggin J. A., Histoire d’Israël et de Juda: introduction à l’histoire d’Israël et de Juda des origines à la révolte de Bar Kokhba, Bruxelles 2004.
Google Scholar

Sonnet J.-P., Jonas est-il parmi les prophètes? Une réécriture narrative sur les attributs divins, in C. Clivaz (dir.), Écritures et réécritures: la reprise interprétative des traditions fondatrices par la littérature biblique et extra-biblique, Cinquième colloque international du RRENAB, Universités de Genève et Lausanne, 10-12 juin 2010, Leuven, 2012, p. 159-168.
Google Scholar

Taradach M., Le Midrash: introduction à la littérature midrashique. Drs dans la Bible, les Targumim, les Midrasim, Le Monde de la Bible 22 (1991).
Google Scholar

Tassin C., Le judaïsme, de l’Exil au temps de Jésus, Cahiers Évangile 55 (1986).
Google Scholar

Vermeylen J., Le livre de Jonas: un écrit politico-religieux?, Science et Esprit 54/3 (2002), p. 287-297.
Google Scholar