‘QUAESTOR POPULI ROMANI AD PRAETOREM IN IUS VOCARI POSSET’? UWAG KILKA NA TLE FRAGMENTU GELL. 13,13

Piotr Kołodko

doi:10.21697/zp.2021.21.2.01

Opublikowane: 2021-06-24

Tom 21 Nr 2 (2021)

‘QUAESTOR POPULI ROMANI AD PRAETOREM IN IUS VOCARI POSSET’? UWAG KILKA NA TLE FRAGMENTU GELL. 13,13

Piotr Kołodko

Zeszyty Prawnicze

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.2.01

Abstrakt

Niniejsze opracowanie koncentruje się na problematyce dokonania in ius vocatio przez pretora wobec kwestora. Przedmiotem analizy jest przede wszystkim fragment z dzieła Noctes Atticae Aulusa Gelliusa, w którym to antykwarysta wskazał, że kazus pozwanego kwestora budził zainteresowanie jurysprudencji klasycznej nie tylko w sferze teoretycznej, lecz także praktycznej.

Prowadzone rozważania pozwoliły wykazać, że wykształcona w okresie republikańskim zasada braku immunitetu procesowego przez magistratus minores miała także zastosowanie w czasach współczesnych Gelliusowi (II n.e.).

Słowa kluczowe:

kwestor; magistratura rzymska; prawo rzymskie; odpowiedzialność urzędnika w trakcie trwania kadencji.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kołodko, P. (2021). ‘QUAESTOR POPULI ROMANI AD PRAETOREM IN IUS VOCARI POSSET’? UWAG KILKA NA TLE FRAGMENTU GELL. 13,13. Zeszyty Prawnicze, 21(2), 7–21. https://doi.org/10.21697/zp.2021.21.2.01

Cited by / Share

Bibliografia

Bauman R.A., The ‘Crimen Maiestatis’ in the Roman Republic and Augustan Principate, Johannesburg 1970.
Google Scholar

Bleicken J., Die Verfassung der römischen Republik. Grundlagen ud Entwicklung, Paderborn 1975.
Google Scholar

Broughton T.R.S., The Magistrates of the Roman Republic, vol. I, New York 1951.
Google Scholar

Burdese A., Manuale di diritto pubblico romano, Torino 1966.
Google Scholar

Cascione C., Appunti su ‘prensio’ e ‘vocatio’ nei rapporti tra ‘potestates’ romane, [w:] Au-déla des frontières. Mélanges W. Wołodkiewicz, red. M. Zabłocka, J. Krzynówek, J. Urbanik, Z. Służewska, I, varsovie 2000, s. 161-178.
Google Scholar

Càssola F., Labruna L., Gli edili, i quaestori, i c.d. vigintisextiviri, [w:] Lineamenti di storia del diritto romano2, red. M. Talamanca, Milano 1989.
Google Scholar

Cenderelli A., Varroniana. Istituti e terminologia giuridica nelle opere di M. Terenzio Varrone, Milano 1973.
Google Scholar

Costabile F., Storia del diritto pubblico romano2, Reggio Calbria 2011.
Google Scholar

de Martino F., Storia della Costituzione romana2, II, Napoli 1973.
Google Scholar

Dębiński A., Misztal-Konecka J., Wójcik M., Prawo rzymskie publiczne, Warszawa 2010.
Google Scholar

Dumézil G., ‘Maiestas et gravitas’: de quelques diﬀérences entre les Romains et les Austronésiens, «Révue de Philologie» 26/1952, s. 7-28.
Google Scholar

Dyjakowska M., ‘Crimen laesae maiestatis’: studium nad wpływami prawa rzymskiego w dawnej Polsce, Lublin 2010.
Google Scholar

Dyjakowska M., Postępowanie w sprawach o ‘crimen maiestatis’ w okresie republiki rzymskiej, «Zeszyty Prawnicze» 6.1/2006, s. 27-46. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2006.6.1.03
Google Scholar

Dyjakowska M., ‘Crimen laesae maiestatis’. A Study of Roman law inﬂuences in old Poland, Lublin 2013.
Google Scholar

Falchi G.L., Le controversie tra sabiniani e proculiani, Milano 1981.
Google Scholar

Frezza P., Corso di storia del diritto romano, Roma 1968.
Google Scholar

Frost Abbott F., A History and Description of Roman Political Institutions3, New York 1963.
Google Scholar

Guarino A., Storia del diritto romano8, Napoli 1990.
Google Scholar

Habicht Ch., s.v. Viator (1), «RE» 8.A3/1958, szp. 1928-1940.
Google Scholar

Kierdorf W., s.v. quaestor, «Brill’s New Pauly» 12/2008, s. 320-321.
Google Scholar

Kodrębski J., Sabinianie i Prokulianie: szkoły prawa w Rzymie wczesnego cesarstwa, Łódź 1974.
Google Scholar

Kołodko P., Uwagi na temat odpowiedzialności magistratus populi Romani w świetle prawa prywatnego i prawa publicznego, «Zeszyty Prawnicze» 2014/14.3, s. 117-147. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2014.14.3.06
Google Scholar

Kübler B., Geschichte des Römischen Rechts, Aalen 1979.
Google Scholar

Kunkel W., Wittmann M., Staatsordnung und Staatspraxis der römischen Republik. Zweiter Abschnitt: Die Magistratur, München 1995.
Google Scholar

Leesen T.G., Gaius meets Cicero: Law and Rhetoric in the School Controversies, Leiden-Boston 2010. DOI: https://doi.org/10.1163/ej.9789004187740.i-358
Google Scholar

Liebs D., Rechtschulen und Rechtsunterricht im Prinzipat, «ANRW» 2.15/1976, s. 197-286. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110854497-006
Google Scholar

Mousourakis G., The Historical and Institutional Context of Roman Law2, London-New York 2017. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315239224
Google Scholar

Muñiz Coello J., Los cuestores republicanos. Origen, funciones y analogĭas, «Klio» 96(2)/2014, s. 502-538. DOI: https://doi.org/10.1515/klio-2014-0044
Google Scholar

Nicoletti A., s.v. quaestores, «NNDI» 14/1967, s. 615-617. DOI: https://doi.org/10.1109/T-ED.1967.16017
Google Scholar

Petrucci A., Corso do diritto pubblico romano, Torino 2012.
Google Scholar

Pina Polo F., Díaz Fernández A., The Quaestorship in the Roman Republic, Berlin 2019. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110666410
Google Scholar

Ryan R.X., The lex Scantinia and the prosecution of censors and aediles, «Classical Philology» 89.2/1994, s. 159-162. DOI: https://doi.org/10.1086/367406
Google Scholar

Stein P., The Two Schools of Jurists in the Early Roman Principate, «The Cambridge Law Journal» 31.1/1972, s. 8-31. DOI: https://doi.org/10.1017/S0008197300133951
Google Scholar

Tarwacka A., Co Servius Sulpicius napisał w księdze „o posagach” na temat prawa i zwyczaju dotyczącego dawnych zaręczyn. Aulus Gellius, Noce Attyckie, 4,4. Tekst – tłumaczenie – komentarz, «Zeszyty Prawnicze» 16.3/2016, s. 241-245. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2016.16.3.10
Google Scholar

Tarwacka A., Czym jest adopcja, czym natomiast jest adrogacja oraz na ile różnią się one między sobą; a także – jakie i jakiego rodzaju są słowa tego, kto stawia przed ludem wniosek dotyczący adrogowania dzieci – Aulus Gellius, ‘Noce attyckie’ 5,19. Tekst – tłumaczenie – komentarz, «Zeszyty Prawnicze» 14.3/2014, s. 253-259. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2014.14.3.11
Google Scholar

Tarwacka A., Kim są ‘pedari senatores’ i dlaczego się ich tak nazywa; a także co oznaczają słowa z przechodniego edyktu konsulów: ‘senatorowie i ci, którym wolno wyrażać zdanie’. Aulus Gellius, Noce Attyckie 3,18. Tekst – tłumaczenie – komentarz, «Zeszyty Prawnicze» 18.1/2018, s. s. 231-236. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.1.12
Google Scholar

Tarwacka A., O tym, że trybunowie plebejscy mają prawo zatrzymania, nie mają zaś prawa wezwania. Aulus Gellius, Noce Attyckie 13, 12. Tekst – tłumaczenie – komentarz, «Zeszyty Prawnicze» 16.1/2016, s. 237-243. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2016.16.1.10
Google Scholar

Tarwacka A., O tym, że w księgach Warrona o sprawach ludzkich jest napisane, że edylowie i kwestorzy ludu rzymskiego mogą być przez osobę prywatną wzywani przed pretora. Aulus Gellius, Noce Attyckie 13,13. Tekst – tłumaczenie – komentarz, «Zeszyty Prawnicze» 18.2/2018, s. 239-243. DOI: https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.2.10
Google Scholar

Tarwacka A., Prawne aspekty urzędu cenzora w starożytnym Rzymie, Warszawa 2012.
Google Scholar

Wesener G., s.v. ‘quaestor’, «Der Kleine Pauly» 4/1972, szp. 1298-1291.
Google Scholar

Wesener G., s.v. ‘quaestor’, «RE» 24/1963, szp. 801-827. DOI: https://doi.org/10.1097/00000542-196311000-00009
Google Scholar

Zabłocki J., ‘Postumus’ w ‘Noctes Atticae’ Aulusa Gelliusa, «Prawo Kanoniczne» 40.1-2/1997, s. 255-262. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.1997.40.1-2.13
Google Scholar

Zabłocki J., Furtum w świetle ‘Nocy attyckich’ Aulusa Gelliusa, [w:] Przemoc w świecie starożytnym: źródła, struktura, interpretacje, red. D. Słapek, I. Łuć, Lublin 2017, s. 311-318.
Google Scholar

Zabłocki J., ‘Iudicis at amici ofcium salvare’. Na marginesie Gell. 1.3, [w:] Prawo karne i polityka w państwie rzymskim, red. K. Amielańczyk, A. Dębiński, D. Słapek, Lublin 2015, s. 223-229.
Google Scholar

Zabłocki J., Rozważania o procesie rzymskim w ‘Noctes Atticae’ Aulusa Gelliusa, Warszawa 1999.
Google Scholar

Zabłocki J., ‘Scripta Gelliana’, Warszawa 2020.
Google Scholar

Zabłocki J., Tarwacka A., Publiczne prawo rzymskie, Warszawa 2011.
Google Scholar

Żeber I., O pojęciu skarbu państwa w starożytnym Rzymie, [w:] Z dziejów skarbowości, red. R. Wojciechowski, Wrocław 2009, s. 101-117.
Google Scholar