Koncepcje uznania w perspektywie pedagogiki ogólnej jako alternatywa wobec neoliberalnej wizji współczesnego świata

Mirosława Nowak-Dziemianowicz

doi:10.21697/fp.2018.1.12

Opublikowane: 2018-04-06

Tom 8 Nr 1 (2018)

Koncepcje uznania w perspektywie pedagogiki ogólnej jako alternatywa wobec neoliberalnej wizji współczesnego świata

Mirosława Nowak-Dziemianowicz

Forum Pedagogiczne

Dział: Dział tematyczny

https://doi.org/10.21697/fp.2018.1.12

Abstrakt

Najważniejszym zadaniem, jakie stoi przed jednostką, jest praca nad własną tożsamością – jest ona jednocześnie przejawem samorealizacji i wolności współczesnego człowieka. Uznanie jako intersubiektywna relacja między ludźmi jest warunkiem naszej tożsamości. Wspólnota oparta na relacjach uznania to alternatywa dla nieoliberalnej koncepcji społecznej. Intersubiektywne relacje uznania tworzą się według Axela Honnetha w trzech sferach: w sferze relacji intymnych (rodzina, bliscy ludzie, znaczący inni), w sferze prawa oraz w sferze gospodarki. Mamy więc trzy obszary, w których w relacji z innymi budujemy swoją tożsamość: rodzinę, prawo i gospodarkę wraz z rynkiem pracy. Społeczne relacje uznania mogą w moim przekonaniu stać się celem zmiany społecznej, będącej odpowiedzią na współczesny kryzys praktyk i legitymizacji.

Słowa kluczowe:

uznanie, tożsamość, zmiana społeczna, relacje, rodzina, prawo, gospodarka, edukacja, neoliberalizm

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Nowak-Dziemianowicz, M. (2018). Koncepcje uznania w perspektywie pedagogiki ogólnej jako alternatywa wobec neoliberalnej wizji współczesnego świata. Forum Pedagogiczne, 8(1), 167–182. https://doi.org/10.21697/fp.2018.1.12

Cited by / Share

Bibliografia

Bobako M. (2010). Demokracja wobec różnicy. Multikulturalizm i feminizm w perspektywie polityki uznania. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar

Bobako M. (2012). Zaklinanie nowoczesności. Axel Honneth i moralna gramatyka filozoficznych przemilczeń. W: Honneth A., Walka o uznanie. Moralna gramatyka konfliktów społecznych. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Chmielewski A. (1996). Wprowadzenie. Filozofia moralności Alasdaira Maclntyre’a. W: MacIntyre A. Dziedzictwo cnoty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Chmielewski A. (2009). Polityka i etyka Alasdaira MacIntyre. W: MacIntyre A. Etyka i polityka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Chmielewski A. (2010). Dwa komunitaryzmy (Nowak W. M. „Spór o nowoczesność w poglądach Charlesa Taylora i Alasdaira Maclntyre’a. Analiza krytyczna”, Rzeszów 2008). „Studia Philosophica Wratislaviensia” z. 4.
Google Scholar

Fraser N., Honneth A. (2005). Redystrybucja czy uznanie? Debata polityczno-filozoficzna, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
Google Scholar

Habermas J. (2002). Teoria działania komunikacyjnego. T. 2: Przyczynek do krytyki rozumu funkcjonalnego, tłum. A. M. Kaniowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Habermas J. (2006). Działanie zorientowane na osiągnięcie porozumienia. W: Jasińska-Kania A. i in. (red.). Współczesne teorie socjologiczne. T. 2., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Honneth A. (2012). Walka o uznanie. Moralna gramatyka konfliktów społecznych, Kraków: Wydawnictwo Nomos.
Google Scholar

MacIntyre A. (1996). Dziedzictwo cnoty, tłum. A. Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Mouffe C. (2005). Paradoks demokracji. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar

Nowak-Dziemianowicz M. (2016). Walka o uznanie w narracjach. Jednostka i wspólnota w procesie poszukiwania tożsamości. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar

Tischner J. (2011). Spór o istnienie człowieka. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Stawrowski Z. (2017). Ośrodek Myśli Politycznej, dostępny na: http://omp.org.pl/artykul.php?artykul=26, (otwarty: 27.11.2017).
Google Scholar

Mirosława Nowak-Dziemianowicz

mdziemianowicz@uni.opole.pl

Afiliacja:

Uniwersytet Opolski. Polska

Biogram

prof. dr hab. Studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim pedagogikę i psychologię. Tam też uzyskała naukowe stopnie doktora i doktora habilitowanego. Ostatnie 20 lat współtworzyła Dolnośląską Szkołę Wyższą, gdzie pełniła funkcję dyrektora Instytutu Pedagogiki, a także dziekana Wydziału Nauk Pedagogicznych. Była wiceprzewodniczącą Komisji Edukacji w Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego, ekspertką MNiSZW ds. Krajowych Ram Kwalifikacji. Obecnie pracuje na Uniwersytecie Opolskim, gdzie pełni funkcję kierownika Katedry Teoretycznych Podstaw Edukacji i Wychowania. Najważniejsze publikacje: Oblicza nauczyciela. Oblicza szkoły (Toruń 2001), Doświadczenia rodzinne w narracjach. Interpretacje sensów i znaczeń (Wrocław 2002), Edukacja i wychowanie w dyskursie nauki i codzienności (Kraków 2014), Oblicza edukacji. Między pozorami a refleksyjną zmianą (Wrocław 2014), Walka o uznanie w narracjach. Jednostka i wspólnota w procesie poszukiwania tożsamości (Wrocław 2016). Główne obszary zainteresowań: radykalna krytyka współczesnej szkoły jako instytucji opresyjnej, pełnej pozoru i rozwojowych blokad oraz relacje między ludźmi, związki intymne, małżeństwo, rodzina, socjalizacja i wychowanie, tożsamość i zmiana. Orientacja metodologiczna: badania narracyjne, biograficzne oraz krytyczna analiza dyskursu.