Podręczniki zintegrowane dla edukacji wczesnoszkolnej – koncepcja autorów a perspektywa uczniowska

Aleksandra Szyller

doi:10.21697/fp.2018.2.05

Opublikowane: 2018-10-06

Tom 8 Nr 2 (2018)

Podręczniki zintegrowane dla edukacji wczesnoszkolnej – koncepcja autorów a perspektywa uczniowska

Aleksandra Szyller

Forum Pedagogiczne

Dział: Dział tematyczny

https://doi.org/10.21697/fp.2018.2.05

Abstrakt

W niniejszym artykule czytelnik zostanie zapoznany z wynikami badań własnych osadzonych wokół merytoryczno-dydaktycznego oraz analityczno – dyskursywnego podejścia w rozważaniach nad podręcznikiem do edukacji wczesnoszkolnej. Do gromadzenia danych jakościowych wykorzystano analizę pakietów edukacyjnych oraz zogniskowane wywiady grupowe z udziałem trzecioklasistów, pogłębione egzemplifikacją wytworzonych w ich toku wytworów – samodzielnie zaprojektowanych przez dzieci zadań podręcznikowych. W trakcie prowadzonych badań poszukiwane były odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Jakich umiejętności poznawczych i społecznych uczniów klas początkowych dotyczą zadania proponowane w wybranych podręcznikach dla edukacji wczesnoszkolnej? Jakie są spostrzeżenia uczniów klas trzecich na temat podręczników szkolnych, które wykorzystują na zajęciach? Zestawienie dyskursu podręcznikowego z dyskursem uczniowskim wypada na niekorzyść tych pierwszych. Za pozornym konstruktywistycznym założeniem stojącym u podstaw podręcznika stoi jego czysto transmisyjna forma i realizacja. Wypowiedzi dzieci na temat zawartych w podręcznikach zadań oraz sposobów pracy z pakietem również są niezwykle krytyczne. Jak wynika z wniosków płynących z badań, podręcznik staje się tym, co pogłębia przepaść między światem dziecka i światem dorosłego, zabija motywację do nauki, blokuje twórcze działanie.

Słowa kluczowe:

podręcznik do edukacji elementarnej, analiza socjalizacyjna i konwencjonalna podręcznika, dyskurs dziecięcy, dyskurs dorosłych, badania partycypacyjne z udziałem dzieci

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Szyller, A. (2018). Podręczniki zintegrowane dla edukacji wczesnoszkolnej – koncepcja autorów a perspektywa uczniowska. Forum Pedagogiczne, 8(2), 59–72. https://doi.org/10.21697/fp.2018.2.05

Cited by / Share

Bibliografia

Brzezińska A. I. (1976). Metodologiczne problemy badań nad elementarzem. „Studia Pedagogiczne”, 36.
Google Scholar

Chomczyńska-Rubacha M. (2011). Wstęp. W: Chomczyńska-Rubacha M. (red.). Podręczniki i poradniki. Konteksty, dyskursy, perspektywy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Drost M. (2000). Konkurencyjność podręczników w kształceniu wczesnoszkolnym. W: Puślecki W., Kształcenie wczesnoszkolne na przełomie tysiącleci. Warszawa: Polska Akademia Nauk. Komitet Nauk Pedagogicznych, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”.
Google Scholar

Hardman C. (2001). Can there be an anthropology of children? „Journal of the Anthropological Society of Oxford”, 4 (1). DOI: https://doi.org/10.1177/0907568201008004006
Google Scholar

Kłakówna Z. (2014). Jakoś i jakość. Subiektywna kronika wypadków przy reformowaniu szkoły (1989–2013). Kraków: Uniwersitas.
Google Scholar

Kwiatkowska W. (2011). Perspektywy wykorzystania podręcznika elektronicznego. W: Chomczyńska-Rubacha M. Podręczniki i poradniki: konteksty, dyskursy, perspektywy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Łoziński J. (1977). Rola wydawcy w kształtowaniu i doskonaleniu koncepcji książek szkolnych. W: Filipowicz F. (red.). O nowoczesną koncepcję książki dla ucznia i nauczyciela. Warszawa: WSiP.
Google Scholar

Skrzypczak J. (2003). Podręcznik szkolny. Wymagania, ocena, rozbudowa, metodyka stosowania. Poznań: eMPi2.
Google Scholar

Wiśniewska-Kin M. (2013). Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Zalewska E. (2009). Programy kształcenia i podręczniki szkolne w edukacji początkowej jako „wybór z kultury”. W: Klus-Stańska D., Szczepka-Pustkowska M. (red.). Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar

Zbróg Z. (2005). Wybrane założenia „Podstawy programowej a praktyka szkolna”. W: Ratajka Z. (red.). Uczeń we współczesnej szkole. Problemy reformy edukacji wczesnoszkolnej. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Google Scholar

Zimny Z. (red.). (1995). Pomiar dydaktyczny jako instrument doskonalenia procesu kształcenia (na przykładzie nauczania początkowego matematyki). Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Google Scholar

https://podreczniki.men.gov.pl/wykaz_dopuszczone_lista5.php [otwarto: 29.05.2018].
Google Scholar

Aleksandra Szyller

szyllerola@gmail.com
http://orcid.org/0000-0003-1438-1150

Afiliacja:

Wydział Pedagogiczny Uniwersytet Warszawski Polska

Biogram

Aleksandra Szyller– doktor nauk społecznych w dziedzinie pedagogiki, asystent w Zakładzie Wczesnej Edukacji i Kształcenia Nauczycieli na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Koordynatorka praktyk przedszkolnych i wczesnoszkolnych. Opiekunka Koła Naukowego Wczesnej Edukacji WPUW. Prowadząca szkolenia dla nauczycieli edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Autorka książek, artykułów dotyczących edukacji początkowej, materiałów dydaktycznych dla nauczycieli, podręczników dla dzieci. Nauczyciel, wychowawca w szkole podstawowej. Adres do korespondencji: ul. Mokotowska 16/20, 00-561 Warszawa. Adres e-mailowy: szyllerola@gmail.com.