FUNKCJONOWANIE KOMUNIKACYJNE I SPOŁECZNE DZIECKA/UCZNIA ZE SPEKTRUM ZABURZEŃ AUTYSTYCZNYCH (ASD) I DZIECKA/UCZNIA Z MUTYZMEM WYBIÓRCZYM (MW) – PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE

Renata Marciniak-Firadza

doi:10.21697/fp.2023.1.04

Published: 2023-09-01

Vol. 13 No. 1 (2023)

COMMUNICATION AND SOCIAL FUNCTIONING OF A CHILD/STUDENT ON THE AUTISTIC SPECTRUM AND A CHILD/STUDENT WITH SELECTIVE MUTISM – SIMILARITIES AND DIFFERENCES

Renata Marciniak-Firadza

Pedagogical Forum

Section: Topic

https://doi.org/10.21697/fp.2023.1.04

Abstract

Autism and selective mutism are two distinct disorders that share common characteristics, leading to situations where speech therapists frequently encounter children or students with an autism diagnosis. However, upon conducting in-depth interviews with parents, guardians, and teachers, it becomes evident that the initial diagnosis of autism may not entirely align with the observed patterns of the individual. Symptoms exhibited by children or students with selective mutism, such as difficulties in verbal communication, challenges in social interaction, problems with eye contact, and hypersensitivity to touch or sound, are often mistakenly attributed to a broader developmental disorder. The objective of this article is to identify and discuss the similarities and differences in the communicative and social functioning between individuals on the autism spectrum and those with selective mutism. Acquiring knowledge in this area is crucial for specialists to make accurate differential and exclusionary diagnoses and to implement appropriate therapies tailored to the specific disorder.

Keywords:

Autism spectrum disorder, selective mutism, communication functioning, social functioning

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Marciniak-Firadza, R. (2023). COMMUNICATION AND SOCIAL FUNCTIONING OF A CHILD/STUDENT ON THE AUTISTIC SPECTRUM AND A CHILD/STUDENT WITH SELECTIVE MUTISM – SIMILARITIES AND DIFFERENCES. Pedagogical Forum, 13(1), 45–59. https://doi.org/10.21697/fp.2023.1.04

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Atwood T. (1998). Zespół Aspergera, tłum. Łamacz M. Poznań: Wydawnictwo Zysk S-ka.
Google Scholar

Baron-Cohen S. (2001). Theory of mind in normal development and autism. „Prisme”, nr 34, s. 174-183.
Google Scholar

Błeszyński J.J. (2010). Analiza różnicująca wybranych zespołów zaburzeń autystycznych. Zarys rewalidacji. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar

Błeszyński J.J. (2018). Wprowadzenie do problematyki komunikacji osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. W: Błeszyński J.J. (red.). Komunikacja – mowa – język osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Bystrzanowska M. (2017). Mutyzm wybiórczy. Poradnik dla rodziców, nauczycieli i specjalistów. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Bystrzanowska M., Bystrzanowska E. (red.). (2019). Mutyzm wybiórczy. Skuteczne metody terapii. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Dekowska M., Jaśkowiak P. (2011). W świecie masek, czyli o tym, jak osoby z autyzmem spostrzegają ludzką twarz. „Roczniki Psychologiczne”, nr XIV(1), s. 91-125.
Google Scholar

Gałkowski T. (2012). Wczesne wspomaganie rozwoju językowego u dzieci ze spektrum zaburzeń autystycznych. W: Obrębowski A. (red.). Wprowadzenie do neurologopedii. Poznań: Wydawnictwo Termedia.
Google Scholar

Holka-Pokorska J., Piróg-Balcerzak A., Jarema M. (2018). Kontrowersje wokół diagnozy mutyzmu wybiórczego – krytyczna analiza trzech przypadków w świetle współczesnych badań oraz kryteriów diagnostycznych. „Psychologia Polska”, nr 52(2), s. 323-343. DOI: https://doi.org/10.12740/PP/76088
Google Scholar

Janik I. (2012). Mutyzm dziecięcy. W: Skibska J., Larysz D. (red.). Neurologopedia w teorii i praktyce. Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii dziecka. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej.
Google Scholar

Johnson M., Wintgens A. (2018). Mutyzm wybiórczy. Kompendium wiedzy. Gdańsk: Harmonia.
Google Scholar

Kochanowska E., Skibska J., Wojciechowska J. (2013). Indywidualne potrzeby dziecka – ucznia z autyzmem. Komunikacja – interakcje społeczne – edukacja. „Konteksty Pedagogiczne”, nr 1, s. 29-43.
Google Scholar

Kristensen H. (2000). Selective mutism and comorbidity with developmental disorder/delay, anxiety disorder, and elimination disorder. „Journal of American Academy of Child and Adolescent Psychiatry”, nr 39(2), s. 249-256. DOI: https://doi.org/10.1097/00004583-200002000-00026
Google Scholar

McHolm A.E., Cunningham C.E., Vanier M.K. (2005). Helping your child with selective mutism: Practical steps to overcome a fear of speaking. Oakland: New Harbinger.
Google Scholar

Minczakiewicz E. (2018) Autyzm a efekty rozwoju funkcji komunikacyjnej i językowej u dzieci objętych programem wieloprofilowego ich usprawniania. W: Błeszyński J.J. (red.). Komunikacja – mowa – język osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Młynarska M., Smereka T. (2017). Zaburzenia mowy w autyzmie. W: Tarkowski Z. (red.). Patologia mowy. Gdańsk: Harmonia.
Google Scholar

Mokros Ł., Witusik A., Nowakowska-Domagała K., Pietras T. (2022). Epidemiologia spektrum autyzmu. W: Pietras T., Podgórska-Jachnik D., Sipowicz K., Witusik A. (red.). Spektrum autyzmu – od diagnozy i terapii do integracji i inkluzji. Wrocław: Continuo.
Google Scholar

Ołdakowska-Żyłka B., Grąbczewska-Różycka K. (2017). Mutyzm wybiórczy. Strategie pomocy dziecku i rodzinie. Warszawa: Difin.
Google Scholar

Pietras T. (2016). Neurorozwojowe uwarunkowania mutyzmu. Wystąpienie na II Łódzkim Seminarium Logopedycznym. Łódź.
Google Scholar

Paul R., Wilson K.P. (2017). Diagnoza mowy, języka i komunikowania się w zaburzeniach ze spektrum autyzmu. W: Goldstein S., Naglieri J.A., Ozonoff S. (red.). Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu, tłum. Andruszko R. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Pisula E. (2012). Autyzm, przyczyny, symptomy, terapia. Gdańsk: Harmonia.
Google Scholar

Pluta A. (2012). Mechanizmy poznawcze teorii umysłu. „Roczniki Psychologiczne”, nr XV(1), s. 7-30.
Google Scholar

Prentka M. (2015). Aetiology of Theory of Mind disorders for people with Autism Spectrum Disorder. Neurocognitive therapeutic intervention. „Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji”, nr 10, s. 87-100.
Google Scholar

Prizant B.M., Fields-Meyer T. (2017). Niezwyczajni ludzie. Nowe spojrzenie na autyzm, tłum. Bilmin-Odrowąż J. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Rozenek E.B., Orlof W., Nowicka Z.M., Wilczyńska K., Waszkiewicz N. (2020). Mutyzm wybiórczy – opis zaburzenia i etiologia: czy wybiórczy brak mowy jest zaledwie wierzchołkiem góry lodowej? „Psychiatria Polska” nr 54(2), s. 333-349. DOI: https://doi.org/10.12740/PP/OnlineFirst/108503
Google Scholar

Skawina B. (2016). Autyzm i zespół Aspergera. Objawy, przyczyny, diagnoza i współczesne metody terapeutyczne. Nová sociálna edukácia človeka V Medzinárodná interdisciplinárna vedecká konferencia, Prešov, 7. 11. 2016, s. 234-245.
Google Scholar

Skoczek A. (2015). Mutyzm. Zagadnienia teorii i praktyki. Kraków: Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Stasiak M. (2018). Diagnoza i terapia logopedyczna dziecka z autyzmem atypowym – studium przypadku. „Informator Polskiego Związku Logopedów”, nr 1(15), s. 73-98.
Google Scholar

Warchał A., Warchał M. (2012). Współwystępowanie mutyzmu wybiórczego w zaburzeniach nerwicowych. W: Skibska J., Larysz D. (red.). Neurologopedia w teorii i praktyce. Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii dziecka, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej.
Google Scholar

Wciórka J., Pużyński S. (2021). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”.
Google Scholar

Winczura B. (2008). Dziecko z autyzmem. Terapia deficytów poznawczych a teoria umysłu. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Winczura B. (2011). Rozwój emocjonalny dziecka z autyzmem w rodzinie. „Wychowanie w Rodzinie”, nr 4, s. 63-86.
Google Scholar

Winczura B. (2019). Wczesne rozpoznawanie autyzmu u małych dzieci – sygnały ostrzegawcze dla diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu. „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, nr 19(2), s. 216-225.
Google Scholar

Wojciechowska A. (2011). Charakterystyka języka i komunikacji osób z autyzmem i zespołem Aspergera. W: Obrębska M. (red.). O utrudnieniach w porozumiewaniu się. Perspektywa języka i komunikacji. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Google Scholar

Wojciechowska A. (2022). Rozwój mowy, języka i komunikacji u osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. W: Pietras T., Podgórska-Jachnik D., Sipowicz K., Witusik A. (red.). Spektrum autyzmu – od diagnozy i terapii do integracji i inkluzji. Wrocław: Continuo.
Google Scholar