PERSONALISTYCZNA PERSPEKTYWA STAROŚCI I JEJ IMPLIKACJE DLA PEDAGOGII OSOBY

KATARZYNA UZAR-SZCZEŚNIAK

doi:10.21697/fp.2015.2.05

Published: 2016-11-17

Vol. 5 No. 2 (2015)

PERSONALISTIC CONCEPT OF AGING AND ITS IMPLICATIONS FOR THE PEDAGOGY OF PERSON

KATARZYNA UZAR-SZCZEŚNIAK

Pedagogical Forum

Section: Topic

https://doi.org/10.21697/fp.2015.2.05

Abstract

Old age is one of contemporary educational challenges. Theoretical and practical aspects of educational gerontology are constantly developed. Personalistic concept of human might provide the adequate foundation for them. Realistic and positive, grounded metaphysically and ethically, view on aging perceived as the time closest to the personal fulfilment, that arises from it, justifies undertaking educational actions concerning this period of life. They might create the scope of education ‘to’, ‘in’, and ‘through’ aging and include persons and societies. Potential project of permanent, integral education related to aging comes across objective obstacles conditioned by the specificity of elderly persons’ existence including environments they live in. To live the old age with dignity, what is the aim of personalistic education concerning aging presented in the article, is a particular, possible but demanding, challenge for seniors and aging societies.

Keywords:

old age, personalistic concept of aging, education related to old age and aging, pedagogy of person

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

UZAR-SZCZEŚNIAK, K. (2016). PERSONALISTIC CONCEPT OF AGING AND ITS IMPLICATIONS FOR THE PEDAGOGY OF PERSON. Pedagogical Forum, 5(2), 77–93. https://doi.org/10.21697/fp.2015.2.05

Cited by / Share

References

Blieweis T. i in. (red.). Wieczór życia. tłum. Schultz E., Węcławski M. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
Google Scholar

Chudy W. (1999). Jesień i zima człowieka. „LOS”, nr 11, s. 33-35.
Google Scholar

Chudy W. (1998). Oblicza personalizmu i ich konsekwencje. „Kwartalnik Filozofi zny”, t. 26, z. 6, s. 63-81.
Google Scholar

Chudy W. (2007). Odchodzenie z nadzieją. U podstaw pedagogiki umierania.
Google Scholar

„Ethos”, nr 79-80, s. 21-42.
Google Scholar

Czerniawska O. (2000a). Czas i jego wymiary. W: Czerniawska O. Drogi i bez- droża andragogiki i gerontologii. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
Google Scholar

Czerniawska O. (2000b). Edukacja osób „trzeciego wieku”. W: Czerniawska O. Drogi i bezdroża andragogiki i gerontologii. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej.
Google Scholar

Google Scholar

Derejczyk J. i in. (2008). Gerontologia i geriatria w Polsce na tle krajów Europy – czy należy inwestować w ich rozwój w naszym kraju? „Gerontologia Polska”, nr 3, s. 149-159.
Google Scholar

Dubas E. (2005). Geragogika – dyscyplina pedagogiczna o edukacji w starości i do sta- rości. W: Fabiś A. (red.). Seniorzy w rodzinie, instytucji i społeczeństwie. Wybrane zagadnienia współczesnej gerontologii. Sosnowiec: Wyższa Szkoła Zarządzania i Marketingu w Sosnowcu.
Google Scholar

Dubas E. (2013). Starość znana i nieznana – wybrane refleksje nad współczesną starością. „Rocznik Andragogiczny”, nr 20, s. 135-152.
Google Scholar

Gangl J. (1976). Starzenia trzeba się uczyć. W: Blieweis T. i in. (red.). Wieczór życia.
Google Scholar

tłum. Schultz E., Węcławski M. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
Google Scholar

Gołdys A. i in. (2012). Zoom na UTW. Raport z badania, dostępny na: http:// zoomnautw.pl/wp- content/uploads/2012/05/Zoom_na_UTW_RAPORT_ca- losciowy_www.pdf (otwarty 14.07.2015).
Google Scholar

Homplewicz J. (2003). Gerontologia wyzwaniem dla pedagogiki XXI wieku. Wykład inauguracyjny wygłoszony na uroczystości XX-lecia UTW przy UR w Rzeszowie 20 czerwca 2003 roku. W: Księga Pamiątkowa XX-lecia UTW. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar

Jan Paweł II (2002). Ludzie starsi w życiu społeczeństwa. List papieski do uczestników II Światowego Zgromadzenia poświęconego problemom starzenia się ludności. „L’Osservatore Romano”, nr 6, s. 8-9.
Google Scholar

Jan Paweł II (1993). Środki przekazu społecznego a problemy ludzi starych. Tekst opracowany przez Papieską Komisję Środków Przekazu Społecznego. W: Weron E.,
Google Scholar

Jaroch A. (oprac.). Nauczanie papieskie. T. 5, cz. 1. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Kamiński A. (1986). Pedagogika w służbie starości. W: Sawicka F.W., Maryańska B., Stańczuk E. (red.). Encyklopedia seniora. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Katz S., Marshall B. (2003). New sex for old: lifestyle, consumerism, and the ethics of aging well. „Journal of Aging Studies”, nr 17 (1), s. 3-16. DOI: https://doi.org/10.1016/S0890-4065(02)00086-5
Google Scholar

King U. (2004). The dance of life. Spirituality, ageing and human flourishing. W: Jewell A. (red.). Ageing, spirituality and well-being. London: Jessica Kingsley Publishers.
Google Scholar

Kluczyńska U. (2010). Dziadkowie, ojcowie, synowie a przemiany męskości w kul- turze współczesnej. W: Bugajska B. (red.). Młodość i starość. Integracja pokoleń. Szczecin: ZAPOL.
Google Scholar

Krąpiec M.A. (1991). Ja – człowiek. Dzieła. T. 9. Lublin: RW KUL.
Google Scholar

Krąpiec M.A. (2000). Starzenie się – dojrzewaniem człowieka. „Studia Philosophiae Christianae”, nr 2 (36), s. 107-113.
Google Scholar

Leclercq J. (1978). Radość zmierzchu, tłum. Burska E. Warszawa: PAX.
Google Scholar

Machowicz J. (2003). Osobowość ludzi starszych. W: Homplewicz J. (red.). Pedagogika jesieni. Problemy wychowawcze ludzi starszych. Rzeszów: Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego.
Google Scholar

Google Scholar

McIntyre M. (2003). Dignity in dementia: Person-centered care in community. „Journal of Aging Studies”, nr 17 (4), s. 473-484. DOI: https://doi.org/10.1016/S0890-4065(03)00064-1
Google Scholar

Myszka-Wieczerzak M., Sękalska M. (red.). (2009). „Jestem od zamiatania drogi do Kościoła”, z Elżbietą Sujak rozmawia Cezary Sękalski. Kraków: Serafin.
Google Scholar

Owsiany E. (2003). Zaproszenie do wieczności. „Pastores”, nr 2, s. 7-15.
Google Scholar

Pastuszka J. (1999). Starość człowieka. Rozważania psychologiczne. „Ethos”, nr 47, s. 29-55.
Google Scholar

Pawlukiewicz P. (1998). Porozmawiajmy spokojnie o starości. Warszawa: Libertyn. Pietrasiński Z. (1990). Rozwój człowieka dorosłego. Warszawa: Wiedza
Google Scholar

Powszechna. Racław M. (2011). Opiekunowie nieformalni – „niewidoczne” podmioty. W: Racław
Google Scholar

M. (red.). Publiczna troska, prywatna opieka. Społeczności lokalne wobec osób starszych. Warszawa: IPS, dostępny na: http://www.archiwum.isp.org.pl/pub- likacja/wyszukiwarka/1419/znajdz (otwarty 14.07.2015).
Google Scholar

Ringel E. (1976). Sztuka akceptowania starości. W: Blieweis T. i in. (red.). Wieczór życia, tłum. Schultz E., Węcławski M. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
Google Scholar

Spaemann R. (2001). Osoby. O różnicy między kimś a czymś, tłum. Merecki J. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Starowieyska-Morstinowa Z. (1982). Patrzę i wspominam. Kraków: Znak. Steuden S. (2011). Psychologia starzenia się i starości. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Straś-Romanowska M. (2010). Możliwości i ograniczenia rozwoju człowieka starszego związane z przemianami cywilizacyjnymi. W: Kobylarek A., Kozak E. (red.).
Google Scholar

Starość u progu XXI wieku: Uniwersytety Trzeciego Wieku wobec problemów starzejącego się społeczeństwa. Wrocław: Argi.
Google Scholar

Szarota Z. (2004). Gerontologia społeczna i oświatowa. Zarys problematyki. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Google Scholar

Szczepański J. (1988). Sprawy ludzkie. Warszawa: Czytelnik.
Google Scholar

Ślipko T. (1999). Sens życia – sens starości w chrześcijaństwie. „Ethos”, nr 47, s. 15-28. Tarnowski J. (1992). Pedagogika dialogu. W: Śliwerski B. (red.). Edukacja alterna- tywna. Dylematy teorii i praktyki. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Tomasz z Akwinu (1964). Suma teologiczna. Roztropność, tłum. Bełch S. T. 17.
Google Scholar

Londyn: Veritas.
Google Scholar

Tomczyk Ł. (2010). Seniorzy w świecie nowych mediów. „E-mentor”, nr 4, dostępny na: http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/36/id/776 (otwarty 14.07.2015).
Google Scholar

Uzar K. (2011). Wychowanie w perspektywie starości. Personalistyczne podstawy geragogiki. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Wałejko M. (2010). Horyzont osobowego spełnienia – między osamotnieniem a sa- motnością osób starszych. Perspektywa antropologiczno-etyczno-pedagogiczna. W: Bugajska B. (red.). Młodość i starość. Integracja pokoleń. Szczecin: ZAPOL. Woroniecki J. (1986). Katolicka etyka wychowawcza. T. 2, cz. 1. Lublin: RW KUL.
Google Scholar

Zych A. (2007). Leksykon gerontologii. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar