Dialog międzyreligijny w sztuce wczesnopiastowskiej

Przemysław Urbańczyk

doi:10.21697/sc.2020.27.1.3

Opublikowane: 2020-09-30

Tom 27 Nr 1 (2020)

Dialog międzyreligijny w sztuce wczesnopiastowskiej

Przemysław Urbańczyk

Saeculum Christianum

Dział: Rozprawy i Artykuły

https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.1.3

Abstrakt

Nie ma źródeł historycznych ani świadectw archeologicznych czy numizmatycznych lub przedstawień artystycznych, które potwierdzałyby tradycyjną wizję szerokiej i skutecznej chrystianizacji całego kraju wkrótce po konwersji Mieszka I. Zatem, podobnie do współczesnego państewka zachodniosłowiańskich Obodrytów i do jedenastowiecznej Szwecji, chrześcijańska dynastia Piastów rządziła państwem zamieszkanym w przeważającej części przez pogan. Wydaje się, że pewne odzwierciedlenie konfrontacji ideologicznej jest dostrzegalne w symbolice artystycznej, w której można wskazać przykłady swoistego synkretyzmu, kiedy stare i nowe elementy konkurowały ze sobą i wchodziły w specyficzny dialog. Wykorzystywane w tym symbole nabierały nowych znaczeń czy choćby dwuznaczności. Znaleziska z ziem polskich mogą stanowić dobry przyczynek do takich rozważań.

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Urbańczyk, P. (2020). Dialog międzyreligijny w sztuce wczesnopiastowskiej. Saeculum Christianum, 27(1), 31–40. https://doi.org/10.21697/sc.2020.27.1.3

Cited by / Share

Bibliografia

Anonim Gall, Kronika polska, tłum. R. Grodecki, Warszawa 1923.

Thietmar, Kronika Thietmara, wyd. M.Z. Jedlicki, Poznań 1953.

Boroń P., Nieudane próby chrystianizacji plemion połabskich słowiańskich, w: Kościół w monarchiach Przemyślidów i Piastów, red. J. Dobosz, Poznań 2009, s. 23-35.

Duczko W., Obecność skandynawska na Pomorzu i słowiańska w Skandynawii we wczesnym średniowieczu, w: Salsa Cholbergiensis. Kołobrzeg w średniowieczu, red. L. Leciejewicz, M. Rębkowski, Kołobrzeg 2000, s. 23-44.

Duczko W. Złoty młot boga Thora? O fragmencie skandynawskiej ozdoby z Ostrowa Lednickiego, w: Ostrów Lednicki. Rezydencjonalno-stołeczny ośrodek pierwszych Piastów, red. Z. Kurnatowska, A.M. Wyrwa, Warszawa 2016, s. 299-302.

Jagodziński M.F., Truso. Między Weonodlandem a Witlandem, Elbląg 2010.

Jaguś J., Uwagi na temat wymowy magicznej średniowiecznych amuletów i ozdób na ziemiach polskich, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, 2003, t. 57, s. 7-24.

Kleingärtner S., The cross-shaped pendant, w: Srebrny naszyjnik z kaptorgami i krzyżowatą zawieszką z Dziekanowic, red. J. Wrzesiński, A. M. Wyrwa, wyd. 2, Lednica 2015, s. 81-97.

Kóčka-Krenz H., Zoomorficzne ozdoby srebrne z Hedeby (?) na ziemiach polskich, „Folia Praehistorica Posnaniensia”, 1994, t. 6, s. 187-199.

Meehan B., The Book of Kells: An Illustrated Introduction to the Manuscript in Trinity College Dublin, New York 1994.

Melnikova E., How Christian were Viking Christians?, w: Early Christianity on the way from the Varangians to the Greeks, red. I. Garipzanov, O. Tolochko, Kiev 2011, s. 90-107.

Ostrów Lednicki. Rezydencjonalno-stołeczny ośrodek pierwszych Piastów, red. Z. Kurnatowska, A. M. Wyrwa, Warszawa 2016.

Suchodolski S., Początki rodzimego mennictwa, w: Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy, red. H. Samsonowicz, Kraków 2000, s. 353-363.

Urbańczyk P., Deconstructing the „Nordic civilisation”, „Gripla”, 2009, t. 20, s. 137-162.

Urbańczyk P., Mieszko Pierwszy Tajemniczy, Toruń 2012.

Urbańczyk P., Najstarsze materialne świadectwa chrystianizacji ziem polskich, w: Kościół, kultura, polityka w państwie pierwszych Piastów, red. W. Graczyk, J.M. Marszalska, W. Fałkowski, L. Zygner, Warszawa-Ciechanów 2016, s. 99-118.

Urbańczyk P., Bolesław Chrobry – lew ryczący, Toruń 2017.

Urbańczyk P., The pace of the early Christianization of the Piast lands, w: Studies on the Christianisation of Europe, red. J. Dobosz, Poznań 2019, s. 105-117.

Srebrny naszyjnik z kaptorgami i krzyżowatą zawieszką z Dziekanowic, red. J. Wrzesiński, A. M. Wyrwa, wyd. 2, Lednica 2015.

Początki polskiego pieniądza – denar Mieszka I, http://www.katalogmonet.pl/Monety-polskie/Pocz%C4%85tki-polskiego-pieni%C4%85dza-denar-Mieszka-I (dostęp: 15.04.2020).

Kolegiata śś. Piotra i Pawła w Kruszwicy, https://i0.wp.com/swastyki.pl/wp-content/uploads/2012/08/Kolegiata-w-Kruszwicy.jpg (dostęp: 15.04.2020).

Garncarstwo wczesnego średniowiecza, https://archiwa.winland.pl/obcy/obcy/2014/002_glowizna.php?kod_matrixa=win01xxxx348 (dostęp: 15.04.2020).

Jelling, https://www.google.com/search?q=Jelling&client=firefox-b-d&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiT3cCVpOroAhWiwcQBHQZDBnAQ_AUoAnoECBwQBA&biw=1920&bih=966 (dostęp: 15.04.2020).

Irish archaeology on Twitter, https://www.pinterest.at/pin/435019645233515728/ (dostęp: 15.04.2020).

Funbo runestones, https://en.wikipedia.org/wiki/Funbo_Runestones#/media/File:Trikvetra.JPG (dostęp: 15.04.2020).

Games and sports in the Viking Age, http://www.hurstwic.org/history/articles/daily_living/text/games_and_sports.htm (dostęp: 15.04.2020).

Irish archaeology shop, https://irisharchaeologyshop.com/products/thor-s-hammer-cross-iceland (dostęp: 15.04.2020).

Thor’s hammer 2, https://norse-mythology.org/symbols/thors-hammer/thors-hammer-2/ (dostęp: 15.04.2020).

Zabytki kultury wikingów na ziemiach polskich, http://ehistoria.edu.pl/main/articles/show/article:Zabytki-kultury-wikingow-na-ziemiach-polskich--95/ (dostęp: 15.04.2020). Google Scholar

Przemysław Urbańczyk

http://orcid.org/0000-0003-0151-6415

Afiliacja:

Instytut Archeologii UKSW Polska

Biogram

Przemysław Urbańczyk jest profesorem zwyczajnym w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Zajmuje się wczesnym średniowieczem Europy Środkowej i Północnej. Jest autorem ponad 400 publikacji – w tym 15 książek.