OPIS: Władysław Tatarkiewicz (1886-1980) – filozof, historyk filozofii i historyk sztuki, etyk i estetyk, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk. Jest autorem znanego i wielokrotnie wznawianego w Polsce podręcznika do historii filozofii pt. Historia filozofii. Był członkiem filozoficznej szkoły lwowsko-warszawskiej, stworzonej przez Kazimierza Twardowskiego, która przyniosła odrodzonej Polsce wielu wybitnych naukowców: filozofów, logików, psychologów, socjologów, a także organizatorów życia akademickiego. Opracował semantyczną analizę szczęścia. Przeprowadził rozważania psychologiczne na temat przeżyć człowieka szczęśliwego i nieszczęśliwego. Dowodził, że nie istnieją wartości poza konkretnymi dobrami, choć mają charakter obiektywny. Zajmował się również estetyką i historią sztuki. Omówił szczegółowo genezę, rozwój i znaczenie podstawowych pojęć estetyki: sztuki, piękna, formy, twórczości, odtwórczości i przeżycia estetycznego. Zagadnienia estetyki dotyczy także przypomniany artykuł, w którym Tatarkiewicz przedstawia średniowieczne twierdzenia na jej temat. Twierdzenia te autor podzielił na dwie grupy: na twierdzenia wywodzące się z ówczesnej metafizyki i na takie, które od niej były niezależne. Ponadto wskazał, że średniowieczna estetyka korzystała ze starożytnej, jednakże pewne jej tezy puściła w niepamięć, a inne dodała, stając się przez to estetyką różną od starożytnej. Odrodzenie na nowo sięgnęło do starożytnej, ale wzięło z niej inne tezy niż brało średniowiecze. „Wieki średnie trwały około tysiąca lat; poglądy estetyczne przez ten czas pod nie jednym względem zdążyły się zmienić. A w czasach nowych ulegały one przemianom jeszcze znacznie szybszym i większym. Toteż był więcej niż jeden „średniowieczny” i więcej niż jeden „nowożytny” pogląd na piękno i sztukę, i porównanie ich może być przeprowadzone w różny sposób. Można porównywać najdawniejsze poglądy średniowieczne z najpóźniejszymi nowożytnymi. Są odległe od siebie o półtora tysiąclecia i zupełnie różne; nie zdaje się wszakże by takie porównanie było wydajne. Wydajnym będzie raczej porównanie poglądów sobie bliższych; poglądów dojrzałego średniowiecza z XIII w. z bliskimi mu czasowo poglądami Odrodzenia, a z naszymi tylko wtedy gdy się od Renesansowych różnią” (s. 111).
SPIS TREŚCI: I. Twierdzenia estetyki średniowiecznej czasom nowożytnym obce: Grupa A: Twierdzenia wywodzące się z metafizyki; Grupa B; Twierdzenie nie wywodzące się z metafizyki. II. Twierdzenia estetyki średniowiecznej bliskie nowożytnym: Grupa A: Twierdzenia powszechnie przyjęte; Grupa B: Twierdzenia występujące u niektórych tylko myślicieli średniowiecza. III. Twierdzenia czasów nowych niespotykane w wiekach średnich. IV. Twierdzenia starożytne a średniowieczne i nowożytne.
Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.
English
Język Polski