Mediatyzacja religii w Polsce. Wybrane aspekty w kontekście koncepcji S.Hjarvarda

Abstrakt

Współczesna kooperacja religii i mediów ma charakter wielowymiarowy. Media stają się bowiem zarówno platformą upowszechniania przesłań i narzędziem wspomagającym ewangelizację, jak i są elementem oddziałującym na wyobrażenia i zasoby znaczeniowo-symboliczne. W tym kontekście media sprzyjają wzmocnieniu obecności religii w przestrzeni publicznej, lecz społeczno-kulturowe rezultaty zmediatyzowania treści religijnych nie zawsze są koherentne z celami instytucji religijnych. Supremacja mediów wiąże się wszakże – zgodnie z koncepcją mediatyzacji S. Hjarvarda – z koniecznością podporządkowania religii logice i pragmatyce mediów, które przyczyniają się do zmian form obecności religii, a także kontekstów, w jakich jest ona sytuowana. Pojawianie się sacrum w przestrzeni publicznej następuje – zgodnie z ujęciem S. Hjarvarda – w trzech formach, do których należą: media religijne (religious media), dziennikarstwo na temat religii (journalism on religion) i religia banalna (banal religion). W niniejszym artykule nakreślone zostaną dwie z wymienionych form funkcjonowania religii w obszarze publicznym w warunkach polskich, a mianowicie ukazany zostanie segment mediów religijnych oraz w symplifikowanym ujęciu zarysowany zostanie nurt dziennikarstwa dotyczącego tematyki religijnej związanej ze Światowymi Dniami Młodzieży. Obie formy przyczyniają się wprawdzie do zwiększenia nasycenia dyskursu publicznego treściami religijnymi, ale jednocześnie ukazują obszary wyzwań rozwijającej się współpracy na linii media–religia.