Działalność Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana (1901–1913) – próby nawiązania współpracy między producentami, projektantami i odbiorcami

Agata Wójcik

doi:10.21697/zk.2019.6.05

Opublikowane: 2019-12-31

Nr 6 (2019)

Działalność Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana (1901–1913) – próby nawiązania współpracy między producentami, projektantami i odbiorcami

Agata Wójcik

Załącznik Kulturoznawczy

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.21697/zk.2019.6.05

Abstrakt

Active between 1901–1903, the Polish Applied Art Society (the TPSS), sought to achieve three essential aims: ‘to spread admiration for Polish applied art, to facilitate its development and to introduce it to the industry’. This article presents the activities of the TPSS, whose aim was to establish cooperation with manufacturers and workshops as well as to acquire commissions from institutions and private individuals. Under this cooperation, the TPSS opened competitions, provided designs or employed artists as artistic directors. The Society succeeded in establishing cooperation with a number of printing and publishing houses; it also finalised an agreement with Antonina Sikorska’s kilim workshop, Czernichów. What is more, by employing TPSS members as artistic directors, it exerted influence on ceramics manufacturing in J. Niedźwiecki & Co. Faience Factory in Dębniki and on that of stained glass in Stanisław Gabriel Żeleński’s Stained Glass and Mosaic Works in Krakow. The TPSS was also commissioned to design interiors and furniture by private individuals and by institutions. However, no cooperation was established with any furniture factory. Contrary to its plans, the Society did not succeed in directly influencing furniture manufacturing; its activities had the features of exclusive artistic craft. This is also how they were received by the audience. Summing up and closing its activities, the Society set a goal for Polish applied art, which would be to create two types of businesses – ones which would manufacture things ‘of quality, in design, material, and workmanship’ and others for ‘machine manufacturing’ and producing cheap objects without, however, ‘lowering standards of taste and workmanship’.

Słowa kluczowe:

the Polish Applied Art Society, design, applied art, kilims, furniture, graphic design

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wójcik, A. (2019). Działalność Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana (1901–1913) – próby nawiązania współpracy między producentami, projektantami i odbiorcami. Załącznik Kulturoznawczy, (6), 105–119. https://doi.org/10.21697/zk.2019.6.05

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

II. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1903, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1904.
Google Scholar

III. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1904, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1905.
Google Scholar

IV. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1905, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1906.
Google Scholar

V. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1906, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1907.
Google Scholar

VI. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1907, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1908.
Google Scholar

VII. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1908, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1909.
Google Scholar

IX. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1910, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1911.
Google Scholar

X. sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie. R. 1911, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1912.
Google Scholar

Biblioteka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, teki Jerzego Warchałowskiego, sygn. 20029, karta 134: Rozstrzygnięcie konkursu, „Czas” 1905.
Google Scholar

Biblioteka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, teki Jerzego Warchałowskiego, sygn. 20029, karta 108.
Google Scholar

Biblioteka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, teki Jerzego Warchałowskiego, sygn. 20028, karta 65: Konkurs na urządzenie i dekoracją kaplicy Sobieskiego przy kościele na Kahlenbergu pod Wiedniem, 1 VII 1909.
Google Scholar

Biblioteka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, teki Warchałowskiego, sygn. 20029, karta 198, 199: Stefan Popowski, Sztuka stosowana, „Gazeta Codzienna” 1908.
Google Scholar

Biblioteka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Teki Warchałowskiego, sygn. 20029, karta 197: Lucyna Kotarbińska, Wystawa Sztuki Stosowanej w Krakowie, „Kurier Literacki” 10 II 1908.
Google Scholar

Beata Biedrońska-Słota, Kilimy i batiki z pracowni krakowskich (1900–1930) w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2004.
Google Scholar

Irena Buchenfeld-Kamińska, Ścienne malarstwo sakralne Jana Bukowskiego w Krakowie, [w:] Sztuka sakralna Krakowa w wieku XIX, red. W. Bałus, J. Wolańska, TAiWPN Universitas, Kraków [cop. 2010].
Google Scholar

Drobne rzeczy, „Architekt” 1902, nr 12.
Google Scholar

Anna Feliks, Meble plecione w Polsce 1864–1939, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2018.
Google Scholar

Fin de siècle w Krakowie: grafika użytkowa, tkaniny, rzemiosło artystyczne ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, red. B. Biedrońska-Słota, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2005.
Google Scholar

Izabela Goldman, Kilimy Józefa Mehoffera, „Biuletyn Historii Sztuki” 2009, nr 3.
Google Scholar

Irena Huml, Warsztaty Krakowskie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1973.
Google Scholar

Czesław Jankowski, My i „styl współczesny”, „Kurier Warszawski” 1912, nr 18.
Google Scholar

Czesław Jankowski, W sprawie swojskiego zdobnictwa, „Kurier Warszawski” 1912, nr 27.
Google Scholar

Katalog nowożytnych tkanin i wyrobów ceramicznych, Druk. „Czasu”, Kraków 1905.
Google Scholar

Bolesława Kołodziejowa, Fabryka Fajansów J. Niedźwieckiego i Ski w Dębnikach pod Krakowem (1900–1910), „Rocznik Muzeum Mazowieckiego w Płocku” 1973, R. 3.
Google Scholar

Konkurs artystyczno-drukarski, „Czas” 1905, nr 102.
Google Scholar

Konkurs na lampy, „Czas” 1907, nr 93.
Google Scholar

Kronika, „Czas” 1904, nr 25.
Google Scholar

Franciszek Mirandola, Pierwsza polska wystawa drukarska, „Poradnik Graficzny” 1905, nr 1.
Google Scholar

Kazimierz Nowacki, Secesyjne sale i budynki kino-teatralne w Krakowie, „Biuletyn Historii Sztuki” 1973, nr 3–4.
Google Scholar

Kazimierz Nowacki, Wnętrza Henryka Uziembły, „Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego m. Krakowa »Krzysztofory«” 1977, t. 4.
Google Scholar

Kazimierz Nowacki, Architektura krakowskich teatrów. Dzieje teatru w Krakowie, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1982.
Google Scholar

Adolf Nowaczyński, Sztuka stosowana w Warszawie, „Prawda” 1908, nr 6.
Google Scholar

Rozstrzygnięcie konkursu, „Czas” 1907, nr 126.
Google Scholar

Rozstrzygnięcie konkursu i wystaw, „Architekt” 1903, nr 5.
Google Scholar

Janusz Sowiński, Sztuka typograficzna Młodej Polski, Ossolineum, Wrocław 1982.
Google Scholar

Sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie 1901–1902, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1903.
Google Scholar

Statut Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana”, Druk W.L. Anczyca i Spółki, Kraków 1901.
Google Scholar

„Sztuka Stosowana. Wydawnictwo Towarzystwa »Polska Sztuka Stosowana« w Krakowie” 1906, z. 8–9.
Google Scholar

„Sztuka Stosowana. Wydawnictwo Towarzystwa »Polska Sztuka Stosowana« w Krakowie” 1907, z. 10.
Google Scholar

Tow. „Polska Sztuka Stosowana”, „Czas” 1903, nr 254.
Google Scholar

Jerzy Warchałowski, O sztuce stosowanej, Towarzystwo „Polska Sztuka Stosowana”, Kraków 1904.
Google Scholar

Agata Wójcik, Mikrokosmos polskiej sztuki użytkowej początku XX wieku. Wystrój wnętrz sanatorium i willi doktorostwa Bronisławy i Kazimierza Dłuskich w Zakopanem, „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 2018, nr 3.
Google Scholar

Agata Wójcik, „Myśl artystyczna”, która przeniknęła do „knajp”. Wnętrza restauracyjne w Starym Teatrze w Krakowie projektu artystów związanych z Towarzystwem Polska Sztuka Stosowana, „Modus. Prace z Historii Sztuki Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2018, t. 18.
Google Scholar

Agata Wójcik, Projekty wnętrz i mebli zaprezentowane na wystawie „Architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowym” w Krakowie w 1912 roku, „Roczniki Humanistyczne” 2019, z. 4 [w druku].
Google Scholar

Agata Wójcik, Towarzystwo Polska Sztuka Stosowana i odnowa polskiego projektowania graficznego początku XX wieku, „Biuletyn Historii Sztuki” 2016, nr 4. Z Towarzystwa „Polska sztuka stosowana”, „Architekt” 1903, nr 1.
Google Scholar